Κύριοι δρόμοι της Ελλάδας

κατάλογος εγχειρήματος Wikimedia
(Ανακατεύθυνση από Αυτοκινητόδρομοι της Ελλάδας)

Ως κύριοι δρόμοι της Ελλάδας εννοούνται οι οδικοί άξονες με σημαντική αξία για τις οδικές μεταφορές σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχουν έξι κατηγορίες τέτοιων δρόμων: οι αυτοκινητόδρομοι (για συντομία «Α/Δ») και οι εθνικές οδοί (για συντομία «ΕΟ»), καθώς και οι περιφερειακές, ευρωπαϊκές και επαρχιακές οδοί, ενώ οι δρόμοι στο Άγιο Όρος ονομάζονται αμαξιτές οδοί. Υπάρχει και μια έβδομη κατηγορία δρόμων, οι τοπικές δημοτικές οδοί, οι οποίες εξυπηρετούν χωριά και οικισμούς μεταξύ τους, είναι ανώνυμες και μη-αριθμημένες και δεν θα γίνει αναφορά σε αυτές για ευνόητους λόγους. Οι παραπάνω δρόμοι χωρίζονται με τη σειρά τους σε τρεις διακριτές κατηγορίες ως προς τις προδιαγραφές κατασκευής τους: Τους αυτοκινητοδρόμους (σημ. δεν πρέπει να συγχέεται ένας δρόμος με προδιαγραφές αυτοκινητοδρόμου με έναν δρόμο που χαρακτηρίζεται επισήμως ως αυτοκινητόδρομος από το Υπουργείο Μεταφορών, καθώς ένας δρόμος μπορεί επίσημα να θεωρείται «αυτοκινητόδρομος», αλλά να μην έχει χαρακτηριστικά αυτοκινητοδρόμου-βλ. παρακάτω.), τις οδούς ταχείας κυκλοφορίας και το λοιπό κεντρικό οδικό δίκτυο.

Αρίθμηση ελληνικού δικτύου αυτοκινητοδρόμων και κατάσταση ολοκλήρωσης - Απρίλιος 2024. Στην εικόνα απεικονίζεται και ο ανεπίσημος αυτοκινητόδρομος Άκτιο-Ιόνια Οδός.

Οι αυτοκινητόδρομοι ακολουθούν, κατά κανόνα, κατασκευαστικά πρότυπα υψηλότερης ποιότητας σε σχέση με τους υπόλοιπους δρόμους. Για παράδειγμα, ένας τυπικός αυτοκινητόδρομος αποτελείται από έξι ή τέσσερις λωρίδες (τρεις ή δύο κυκλοφορίας αντίστοιχα και μία λωρίδα εκτάκτου ανάγκης / Λ.Ε.Α. σε κάθε κατεύθυνση), διαχωρισμένη κίνηση με διάζωμα στο κέντρο και περιορισμένη πρόσβαση (η είσοδος και έξοδος οχημάτων γίνεται μόνο μέσω ειδικά διαμορφωμένων ανισόπεδων διασταυρώσεων/κόμβων, ενώ η είσοδος πεζών απαγορεύεται).

Αντιθέτως, η τυπική οδός ταχείας κυκλοφορίας έχει στηθαίο, αλλά μπορεί να μην έχει ΛΕΑ και να διασταυρώνεται με το υπόλοιπο οδικό δίκτυο ισόπεδα, ενώ το υπόλοιπο δίκτυο είναι οδοί δύο λωρίδων κυκλοφορίας (μίας σε κάθε κατεύθυνση) με ή χωρίς Λ.Ε.Α. και χωρίς περιορισμό πρόσβασης που επίσης δεν αποκλείεται να διασταυρώνεται ισόπεδα. Οι δρόμοι ταχείας κυκλοφορίας και το λοιπό οδικό δίκτυο μπορούν να διασταυρώνονται ισόπεδα είτε με φωτεινούς σηματοδότες ή χωρίς είτε με κυκλικούς κόμβους, αλλά μερικές φορές κατασκευάζονται και ανισόπεδοι κόμβοι στις κατηγορίες αυτές.

Όσον αφορά τις διαφορές στη λειτουργία και τη συντήρηση μεταξύ των τύπων δρόμων, οι αυτοκινητόδρομοι συντηρούνται συχνά, με ένα αυστηρό πρόγραμμα και σε προληπτική βάση, από τις ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες έχει παραχωρηθεί η εκμετάλλευση τους. Εν αντιθέσει, για την καλή κατάσταση των υπόλοιπων οδών άμεσος υπεύθυνος είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ή οι επιμέρους περιφέρειες (πρώην νομαρχίες) ή δήμοι από τις οποίες διέρχεται η οδός, ενώ την επιτήρηση του οδικού δικτύου στο Άγιον Όρος το έχει αναλάβει η Ιερά Κοινότητα.

Όρια ταχύτητας

Επεξεργασία
 
Τα όρια ταχύτητας στους ελληνικούς δρόμους.

Τα ανώτερα όρια ταχύτητας στους ελληνικούς οδικούς άξονες είναι γενικά (εκτός αν ορίζεται αλλιώς):

  • 130 km/h στους αυτοκινητοδρόμους (όπως θεσπίστηκε με τον νέο τότε ΚΟΚ τον Μάρτιο του 2007, προηγουμένως ήταν στα 120 km/h).
  • 110 km/h στις οδούς ταχείας κυκλοφορίας.
  • 90 km/h στις άλλες οδούς εκτός πόλεων.
  • 50 km/h μέσα στην πόλη, εκτός αν η τοπική σήμανση ορίζει άλλο όριο. Ιδιαίτερα σε μεγάλες αστικές λεωφόρους, μπορεί να είναι αρκετά υψηλότερο. Ομοίως και αντίστροφα∙ σε μερικά χωριά το όριο μπορεί να είναι χαμηλότερο από 50, ενώ κοντά στα σχολεία είναι 30 km/h.

Αυτοκινητόδρομοι

Επεξεργασία

Οι αυτοκινητόδρομοι είναι οι κύριοι οδικοί άξονες της Ελλάδας.

 
Κόμβος (οδικό σήμα)

Ιστορικό

 
Αυτοκινητόδρομος (οδικό σήμα)

Η κατασκευή δικτύων αυτοκινητοδρόμων στην Ελλάδα ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Το πρώτο τμήμα αυτοκινητοδρόμου που κατασκευάστηκε, ήταν αυτό που ενώνει τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, καθώς και ο εντελώς νέας χάραξης Αυτοκινητόδρομος Κορίνθου - Τριπόλεως, ο οποίος ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1984 και παραδόθηκε στην κυκλοφορία το 1990.

Οι σύγχρονες μετακινήσεις έκαναν επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας αρκετών νέων αυτοκινητοδρόμων και έτσι ξεκίνησε μια περίοδος έντονης κατασκευαστικής δραστηριότητας. Το 2001 παραδόθηκε η Αττική Οδός, ενώ το 2009 ολοκληρώθηκε το μεγαλύτερο μέρος της Εγνατίας Οδού (εκτός κάποιων τμημάτων στους κάθετους άξονες της Εγνατίας) και τον Απρίλιο του 2017 παραδόθηκε το τμήμα του Α1 από τον Ευαγγελισμό μέχρι τη Σκοτίνα, μήκους 25 χιλιομέτρων, με την παράκαμψη της Κοιλάδας των Τεμπών και των επικίνδυνων στροφών του Πλαταμώνα. Στις 11 Απριλίου 2017 παραδόθηκε η Ολυμπία Οδός, δίνοντας τέλος στα συνεχή ατυχήματα της εθνικής οδού Κορίνθου - Πατρών. Επίσης, στις 3 Αυγούστου 2017 παραδόθηκαν τα τελευταία 14 χιλιόμετρα της Ιόνιας Οδού (τμήμα Πέρδικα - Ιωάννινα), και έτσι ολοκληρώθηκε ο Αυτοκινητόδρομος 5 στο τμήμα Αντίρριο-Ιωάννινα.

Η κατασκευή ενός ολοκληρωμένου δικτύου αυτοκινητοδρόμων γίνεται πραγματικότητα, με νέα τμήματα να παραδίδονται συνέχεια. Μεγάλα έργα υπό κατασκευή, είναι και ο νέος Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας, αρχικά με το τμήμα Ξυνιάδα - Τρίκαλα, μήκους 80 χιλιομέτρων, το οποίο παραδόθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2017 και ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ), στον οποίο μέχρι στιγμής έχουν μετατραπεί σε αυτοκινητόδρομο μόνο τρία τμήματα, περιμετρικά των μεγαλύτερων πόλεων του νησιού. Ο ΒΟΑΚ είναι ο μοναδικός κεντρικός αυτοκινητόδρομος (που δεν αποτελεί κάθετο κλάδο άλλου μεγαλύτερου αυτοκινητοδρόμου) που βρίσκεται σε νησί. Επίσης, ολοκληρώνονται τμήματα του κάθετου άξονα της Εγνατίας Οδού προς Κρυσταλλοπηγή (το τμήμα προς Προμαχώνα ολοκληρώθηκε στις 2 Ιουνίου 2017). Τέλος, γίνεται αναβάθμιση της Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης σε δρόμο με χαρακτηριστικά σύγχρονου αυτοκινητόδρομου. Μελέτες γίνονται για επεκτάσεις της Αττικής Οδού, ενώ δημοπρατούνται και νέα οδικά τμήματα για την αναβάθμιση του τμήματος Πάτρα-Πύργος σε αυτοκινητόδρομο, έργο που από το 2020 πιθανόν θα αναλάβει η Ολυμπία Οδός ΑΕ.

Η κατασκευή του ελληνικού δικτύου αυτοκινητοδρόμων υπήρξε, σε μεγάλο βαθμό, ένα ιδιαίτερα πολύπλοκο και απαιτητικό έργο λόγω των ιδιαιτεροτήτων του αναγλύφου των περιοχών από τις οποίες οι νέοι οδικοί άξονες διέρχονται. Η τοπική γεωμορφολογία, με το ορεινό ανάγλυφο και τις λίγες ενδιάμεσες πεδιάδες, καθώς και οι περιβαλλοντικές ανησυχίες που αφορούσαν την τοπική χλωρίδα και πανίδα, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην τελική επιλογή χάραξης τους. Προκειμένου να ξεπεραστούν οι δυσκολίες αυτές, στις περισσότερες περιπτώσεις απαιτήθηκε η κατασκευή πολλαπλών μεγάλων και δαπανηρών τεχνικών έργων, όπως σηράγγων, γεφυρών και διαβάσεων. Ενδεικτικά, ο συνολικός αριθμός των σηράγγων που κατασκευάστηκαν στους 4 μεγάλους αυτοκινητοδρόμους (Α1, Α2, Α3, Α5, Α8) είναι περίπου 113 και το συνολικό τους μήκος είναι περίπου 164 χιλιόμετρα (σε μονό κλάδο).[1][2][3][4]

Αρίθμηση

Επεξεργασία

Η αρίθμηση και τα ονόματα των αυτοκινητοδρόμων ορίζονται από σχετική υπουργική απόφαση του 2015, με τους κύριους άξονες να είναι της μορφής Αx (όπου x είναι μονοί αριθμοί για κάθετους αυτοκινητόδρομους, ζυγοί για οριζόντιους), ενώ οι κλάδοι τους είναι της μορφής Αxx/Axxx. Ωστόσο, δεν έχει αντικατασταθεί το σύνολο των πινακίδων στους αυτοκινητοδρόμους σύμφωνα με την υπουργική απόφαση. Στη σηματοδότηση των Ελληνικών αυτοκινητοδρόμων χρησιμοποιούνται άσπρα / κίτρινα γράμματα γραμματοσειράς DIN 1451, σε πράσινο φόντο.[5]

Αυτοκινητόδρομοι της Ελλάδας σύμφωνα με υπουργική απόφαση του 2015 (ΦΕΚ 253/ΑΑΠ του 2015)

Επεξεργασία
Αριθμός Αυτοκινητόδρομος Περιγραφή Παρατηρήσεις Αρχή Τέλος
  ΑΘΗΝΑ − ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ − ΕΥΖΩΝΟΙ (Α.Θ.Ε.) Παραχώρηση Έργου Νέα Οδός Α.Ε.: Αθήνα (Α/Κ ΣΕΦ) − Α/Κ με ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ− Κόμβος Λαμίας
Παραχώρηση Έργου Κεντρική Οδός Α.Ε.: Κόμβος Λαμίας - Ράχες Φθιώτιδας
Παραχώρηση Έργου Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου: Ράχες − ΛάρισαΚατερίνη −Α/Κ Κλειδί Ημαθίας
Εγνατία Οδός Α.Ε.: Κλειδί − Α/Κ Αξιού (Θεσσαλονίκη)
Χωρίς παραχώρηση: Α/Κ Αξιού − Εύζωνοι Κιλκίς (σύνορα χώρας με Βόρεια Μακεδονία), Λεωφόρος Κηφισού
  • Το τμήμα Α/Κ Κλειδίου − Α/Κ Αξιού αποτελεί τυπικά και τμήμα της ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΟΔΟΥ
  • Το τμήμα Α/Κ Αξιού - Εύζωνοι σε μεγάλο μέρος του δεν είναι ακόμη αυτοκινητόδρομος, αλλά οδός ταχείας κυκλοφορίας χωρίς νησίδα. Πρόκειται για το τμήμα Χαλάστρα - Πολύκαστρο όπου είναι υπό σχεδιασμό
  • Κατασκευάζονται τμήματα του Α.Θ.Ε. στους κόμβους Αλμυρού (Μαγνησία) και Γέφυρα Αλιάκμονα (Πιερία).[εκκρεμεί παραπομπή]
Α/Κ ΣΕΦ Εύζωνοι (σύνορα χώρας με Βόρεια Μακεδονία)
  ΣΧΗΜΑΤΑΡΙ − ΧΑΛΚΙΔΑ Σχηματάρι (Α.Θ.Ε.) − Χαλκίδα Αυτ/μος Α.Θ.Ε. (Σύστημα Ημικόμβων Σχηματαρίου) Α/Κ Βατώντα
  ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ − ΒΟΛΟΣ Βελεστίνο (Α.Θ.Ε.) − Βόλος Ο προϋπάρχων δρόμος αποτελεί οδό Ταχείας κυκλοφορίας χωρίς νησίδα Αυτ/μος Α.Θ.Ε. (Α/Κ Βελεστίνου) Είσοδος Βόλου (Α/Κ Λάρισας)
  ΘΗΒΑ − ΕΛΕΥΣΙΝΑ Θήβα (Α.Θ.Ε.) − Ελευσίνα Ο αυτοκινητόδρομος δεν έχει κατασκευαστεί ακόμη Αυτ/μος Α.Θ.Ε. (Α/Κ Υλίκης) Αυτ/μος ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ (Α/Κ Αγίου Λουκά)
  ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΗγουμενίτσαΙωάννιναΜέτσοβοΓρεβενάΚοζάνηΒέροια − Α/Κ Κλειδίου −Α/Κ Αξιού− Θεσσαλονίκη (Α/Κ Καλοχωρίου (Κ1)− Α/Κ Ιωνίας Διαβατών (Κ2)− Α/Κ Ευκαρπίας (Κ4)− Α/Κ Λαγκαδά) − ΚαβάλαΞάνθηΚομοτηνήΑλεξανδρούποληΚήποι (σύνορα χώρας με Τουρκία)
  • Το τμήμα Α/Κ Κλειδίου − Α/Κ Αξιού αποτελεί και τμήμα του Α.Θ.Ε.
Α/Κ Ηγουμενίτσας (λιμάνι) Κήποι (σύνορα χώρας με Τουρκία)
  ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ − ΝΕΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ-ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑ Θεσσαλονίκη (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ) − Νέα Μουδανιά (μέσω νέας εξωτερικής περιφερειακής Θεσσαλονίκης) - Κασσάνδρεια Σε ορισμένα τμήματα ο Α24 αποτελεί οδό Ταχείας Κυκλοφορίας και δεν διαθέτει πράσινη σήμανση. ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ Ευκαρπίας) Κασσάνδρεια, Καλλιθέα (κυκλικός κόμβος)
  ΡΑΙΔΕΣΤΟΣ − ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «Μακεδονία» Η συνδετήρια οδός του Αυτ/μου ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ−ΝΕΑ ΜΟΥΔΑΝΙΑ με το Αεροδρόμιο «Μακεδονία» το υπάρχον τμήμα δεν είναι αυτοκινητόδρομος Αυτ/μος ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ−ΜΟΥΔΑΝΙΑ (Α/Κ Ραιδεστού) Αεροδρόμιο «Μακεδονία»
  ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ − ΣΕΡΡΕΣ −

ΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ

Θεσσαλονίκη (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ) −Α/Κ Λευκώνα (Σέρρες) − Προμαχώνας Σερρών (σύνορα χώρας με Βουλγαρία) ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ Λαγκαδά) Προμαχώνας (σύνορα χώρας με Βουλγαρία)
  ΚΟΖΑΝΗ − ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ − ΝΙΚΗ Κοζάνη (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ) − ΠτολεμαΐδαΦλώριναΝίκη Φλώρινας (σύνορα χώρας με Βόρεια Μακεδονία)
  • Το τμήμα Πτολεμαΐδα − Φλώρινα, αποτελεί οδό Ταχείας Κυκλοφορίας χωρίς νησίδα.
Αυτ/μος ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ Κοζάνης (Κοίλα)) Νίκη (σύνορα χώρας με Βόρεια Μακεδονία)
  ΣΙΑΤΙΣΤΑ − ΚΑΣΤΟΡΙΑ − ΙΕΡΟΠΗΓΗ − ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΠΗΓΗ Α/Κ Σιάτιστα (Δυτικός) (ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ) Κρυσταλλοπηγή Φλώρινας (σύνορα χώρας με Αλβανία) ΚαστοριάΚορομηλιάΙεροπηγή
  • Μελλοντικά θα γίνει νέος Τελωνειακός σταθμός στην θέση του σημερινού Τελωνείου Κρυσταλλοπηγής.[εκκρεμεί παραπομπή]
Αυτ/μος ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ Σιάτιστας (Δυτικός)) Κρυσταλλοπηγή (σύνορα χώρας με Αλβανία)
  ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Λαμία (Θερμοπύλες) − ΚαρδίτσαΤρίκαλαΚαλαμπάκα− ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ)
  • Το τμήμα Καλαμπάκα - Εγνατία Οδός, είναι υπό κατασκευή
Αυτ/μος Α.Θ.Ε. (Σύστημα Κόμβων Λαμίας) Αυτ/μος ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ)
  ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ Τσακώνα (Αυτ/μος ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ)− Καλό ΝερόΠύργοςΠάτραΡίο (Α/Κ Ρίου)− ΑντίρριοΜεσολόγγιΆρτα − Ιωάννινα − Κακαβιά (σύνορα χώρας με Αλβανία)
  • Υπό σχεδιασμό το τμήμα Τσακώνα - Καλό Νερό - Πύργος
  • Υπό κατασκευή το τμήμα Πύργος - Πάτρα
  • Υπό σχεδιασμό το τμήμα Ιωάννινα - Κακαβιά
Αυτ/μος ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (Α/Κ Τσακώνας) Κακαβιά (σύνορα χώρας με Αλβανία)
  ΑΜΒΡΑΚΙΑ ΟΔΟΣ Α/Κ ΑΜΒΡΑΚΙΑΣ (ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ) − Βόνιτσα - Αεροδρόμιο Ακτίου,Υποθαλάσσια σήραγγα Πρέβεζας ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ Αμβρακίας) Άκτιο (Αεροδρόμιο Ακτίου, Υποθαλάσσια σήραγγα Πρέβεζας)
  ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Ελευσίνα − Αθήνα (Α/Κ με Α.Θ.Ε.) − Σταυρός (Α/Κ με Λ.Μαραθώνος) − Μαρκόπουλο (Η/Κ Μαρκόπουλου) − Λαύριο Συμβολή Αυτ/μου ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ με Αυτ/μο ΑΘΗΝΑ−ΠΑΤΡΑ Λαύριο (Λιμάνι)
  ΚΟΡΩΠΙ − ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ «ΕΛ. Βενιζέλος» Η συνδετήρια οδός του Αυτ/μου ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ με το Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»
  • Ραφήνα
Αυτ/μος ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ (Α/Κ Κορωπίου) Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος»
  Δυτική Σύνδεση Υ.ΡΑ. με ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟ Η συνδετήρια οδός του Αυτ/μου Υ.ΡΑ. με τον Αυτ/μο ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Αυτ/μοςΥ.ΡΑ. (Α/Κ Αγ. Παρασκευής) Αυτ/μος ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ (Α/Κ Δουκίσσης Πλακεντίας)
  ΡΑΦΗΝΑ-

ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ

Αργυρούπολη-

Περιφερειακή ΥΜΗΤΤΟΥ και Ανατ/κή προέκταση αυτής έως ΡΑΦΗΝΑ: ΚαισαριανήΧολαργός − Σταυρός (Α/Κ Αγ. Παρασκευής) − ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ (Α/Κ Λεονταρίου) −Ραφήνα

  • Περιφερειακή Υμηττού: Καισαριανή (Α/Κ Καισαρια− νής) − Σταυρός (Α/Κ Αγ. Παρασκευής)
  • Ανατ/κή προέκταση της Περιφερειακής Υμηττού: Σταυρός (Α/Κ Αγ. Παρασκευής)− ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ (Α/Κ Λε− ονταρίου) − Ραφήνα
Αργυρούπολη -Λεωφόρος Αλίμου Ραφήνα (Λιμάνι).
  ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΚόρινθοςΤρίποληΜεγαλόπολη − Τσακώνα − Καλαμάτα Αυτ/μος ΑΘΗΝΑ − ΠΑΤΡΑ (Α/Κ Κορίνθου) Καλαμάτα (Τέλος Περιμετρικής Οδού)
  ΛΕΥΚΤΡΟ − ΣΠΑΡΤΗ Λεύκτρο (Αυτ/μος ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ) − Σπάρτη Αυτ/μος ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (Α/Κ Λεύκτρου) Σπάρτη (Α/Κ Σπάρτης)
  ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ Αθήνα (Ελευσίνα (Συμβολή με Αυτ/μο ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ))− Κόρινθος − Πάτρα (Α/Κ Ρίου) Ελευσίνα (Συμβολή με Αυτ/μο ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ) Αυτ/μος ΙΟΝΙΑ ΟΔΟΣ (Α/Κ Ρίου)
  ΒΟΡΕΙΟΣ ΟΔΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΚΡΗΤΗΣ (Β.Ο.Α.Κ) ΚαστέλιΧανιάΡέθυμνοΗράκλειοΑγ. ΝικόλαοςΣητεία Ο χαρακτηρισμός αφορά ολόκληρο τον οδικό άξονα είτε έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του ως αυτοκινητόδρομου είτε όχι. Καστέλι Σητεία

Εταιρείες και χάρτες

Επεξεργασία
 
Το δίκτυο των ελληνικών εθνικών οδών σύμφωνα με την Υπουργική Απόφαση του 1963

Ηλεκτρονικά διόδια και διαλειτουργικότητα

Επεξεργασία

Πρώτος διαγωνισμός το 2018

Επεξεργασία

Στις 4 Απριλίου 2018 ξεκίνησε επίσημα διαγωνισμός για την εγκατάσταση ηλεκτρονικού και δορυφορικού συστήματος αναλογικής χρέωσης διοδίων τελών με οπτική αναγνώριση πινακίδων, στους ελληνικούς αυτοκινητοδρόμους. Το σύστημα θα αντικαθιστούσε το υφιστάμενο καθεστώς με τους μετωπικούς σταθμούς διοδίων και η χρέωση των χρηστών θα γινόταν ηλεκτρονικά και ανάλογα μόνο της διανυθείσας απόστασης, με εξαιρέσεις την Αττική Οδό, τη Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου και τη Ζεύξη Πρέβεζας – Ακτίου, στις οποίες όμως επίσης θα γινόταν ηλεκτρονικά η χρέωση του διοδίου τέλους.[6]

Το σύστημα σχεδιαζόταν να είναι διττό και, συγκεκριμένα, τα επαγγελματικής χρήσεως και τα βαρέα οχήματα θα είχαν εγκατεστημένο έναν πομποδέκτη που θα επέτρεπε την παρακολούθηση και καταγραφή της θέσης και της πορείας τους με τη βοήθεια δορυφόρων (τεχνολογία GNSS), ενώ τα ιδιωτικής χρήσεως επιβατικά οχήματα θα αναγνωρίζονταν αυτόματα με κάμερες κυκλοφορίας από τις πινακίδες κυκλοφορίας τους κατά την είσοδο και έξοδό τους από το οδικό δίκτυο επί του οποίου επιβάλλονται τέλη (τεχνολογία αυτόματης αναγνώρισης πινακίδας κυκλοφορίας-ANPR). Για τα ιδιωτικής χρήσης οχήματα θα καταγραφόταν μόνο η διανυθείσα απόσταση στον αυτοκινητόδρομο ώστε το σύστημα να καλύπτει όλες τις προδιαγραφές προστασίας προσωπικών δεδομένων.[6][7]

Στον διαγωνισμό για την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος, στη Β' φάση (κατάθεση προσφορών) συμμετείχαν πέντε σχήματα, οι ΆκτωρIntrakat – Ιntrasoft Inl - Autostrade, Μυτιληναίος-Nusz, ΤΕΡΝΑ – VINCI – KAPSCH TrafficCom, ΟΤΕ με θυγατρική του και η STRABAG επίσης με θυγατρική της.[7] Στις 5 Φεβρουαρίου 2019, μετά από αίτημα των διαγωνιζομένων, δόθηκε παράταση έως τις 28 Φεβρουαρίου για την προθεσμία παραλαβής προσφορών.[8] Τον Μάιο του 2019 ολοκληρώθηκε η Β' φάση του διαγωνισμού και πέρασαν δύο σχήματα, η Ένωση Εταιρειών ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – Autostrade Tech S.p.A. – INTPAKAT – INTRASOFT INTERNATIONAL S.A. και η Κοινοπραξία «NUSZ – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ».[9]

Ακύρωση το 2019 και νέος διαγωνισμός

Επεξεργασία

Αν και ο διαγωνισμός για το νέο σύστημα είχε αμφισβητηθεί έντονα και από τους ίδιους τους παραχωρησιούχους, ο τότε υπουργός Χ. Σπίρτζης τελικά προχώρησε στην έναρξη του. Οι ενστάσεις αφορούσαν το αντικείμενο του ίδιου του διαγωνισμού, καθώς τέτοιο σύστημα δεν υφίσταται σε καμία ανεπτυγμένη χώρα,[10] αλλά και την απουσία συμφωνίας για την εφαρμογή του. Οι υφιστάμενες συμβάσεις παραχώρησης θα έπρεπε να τροποποιηθούν, καθώς οι ιδιώτες έχουν τόσο το δικαίωμα είσπραξης των διοδίων όσο και την ευθύνη για λειτουργία τους. Τελικά, μία εβδομάδα πριν τις εθνικές εκλογές του Ιουνίου 2019, ο τότε Υπουργός ανέδειξε προσωρινό ανάδοχο την Ένωση Εταιρειών ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε. – Autostrade Tech S.p.A. – INTPAKAT – INTRASOFT INTERNATIONAL S.A., βάσει του ελέγχου των οικονομικών προσφορών.[11]

Το Φθινόπωρο του 2019 ο διαγωνισμός για τα ηλεκτρονικά διόδια τελικά ακυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας μετά από προσφυγή της Κοινοπραξίας «NUSZ – ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ», δεύτερου μειοδότη του διαγωνισμού, καθώς διαπιστώθηκαν σοβαρές ελλείψεις. Η προσφυγή αφορούσε την αμφισβήτηση από την Κοινοπραξία του τρόπου αξιολόγησης της τεχνικής της προσφοράς, σημειώνοντας ότι η προσφορά της δεν προτιμήθηκε παρόλο που ήταν φθηνότερη κατά 70 εκατομμύρια ευρώ.[11] Ο διαγωνισμός ματαιώθηκε και τυπικά στα τέλη Μαΐου 2020.[10]

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής δήλωσε ότι θα προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός για τη λειτουργία ενός συστήματος ελεύθερης ροής, ο οποίος θα είναι πιο ολοκληρωμένος και θα λαμβάνει υπόψη ό,τι εφαρμόζεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.[11]

Διαλειτουργικότητα αυτοκινητοδρόμων

Επεξεργασία

Από τον Μάρτιο του 2011, οι πέντε (Αττική Οδός ΑΕ, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου ΑΕ, Ολυμπία Οδός ΑΕ, Μορέας ΑΕ, Γέφυρα ΑΕ) από τους συνολικά επτά παραχωρησιούχους των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων είναι ενταγμένοι σε ένα δίκτυο διαλειτουργικότητας με τίτλο «GRITS» (Greek Interoperable Toll Service), το οποίο επιτρέπει στους οδηγούς να κινηθούν με έναν ενιαίο ηλεκτρονικό πομποδέκτη χρέωσης διοδίων σε όλους τους συνεργαζόμενους αυτοκινητόδρομους.[12]

Τον Οκτώβριο του 2019 συμφωνήθηκε να ενταχθούν στο δίκτυο διαλειτουργικότητας και οι υπόλοιποι δύο παραχωρησιούχοι (Νέα Οδός ΑΕ και Κεντρική Οδός ΑΕ) καθώς και η κρατική Εγνατία Οδός ΑΕ. Από το φθινόπωρο του 2019 ξεκίνησαν οι τεχνικές συζητήσεις μεταξύ όλων των εταιρειών, από το καλοκαίρι του 2020 ξεκίνησαν οι δοκιμές και το σύστημα τέθηκε σε λειτουργία τον Νοέμβριο του 2020.[13][10] Από τις 4 Νοεμβρίου έγινε δυνατή η κίνηση με έναν πομποδέκτη σε ολόκληρο το δίκτυο των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων.[14]

Εθνικές οδοί

Επεξεργασία
 
Οδός ταχείας κυκλοφορίας (οδικό σήμα)
 
Κόμβος (οδικό σήμα)

Οι Εθνικές Οδοί ήταν η παλαιότερη κύρια κατηγορία κεντρικών δρόμων πριν τους αυτοκινητοδρόμους. Σήμερα περιορίζεται κυρίως σε οδούς ταχείας κυκλοφορίας και μερικές φορές ταυτίζονται αυθαίρετα με αυτές.

Ο παρών κατάλογος των εθνικών οδών της Ελλάδας απεικονίζει την κατάσταση όπως ήταν κατά το έτος 1963. Μικρές εξαιρέσεις υπάρχουν σε περιπτώσεις οδών που δεν είχαν κατασκευαστεί ακόμη τότε (π.χ. το τμήμα από τη Λαμία μέχρι τη Στυλίδα, τον Αλμυρό, το Βελεστίνο και τη Λάρισα της Εθνικής Οδού 1, του οποίου η κατασκευή ολοκληρώθηκε αργότερα). Την εποχή σύνταξης του αρχικού καταλόγου, το 1963, πολλά τμήματα των εθνικών οδών δεν ήταν καν ασφαλτοστρωμένα.

Το 1998 εκδόθηκε από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος κατάλογος με τίτλο Μητρώο Εθνικών Οδών, με στόχο τη συμπλήρωση και επικαιροποίηση της υπουργικής απόφασης του 1963. Οι διαφορές μεταξύ των δύο καταλόγων είναι αξιοσημείωτες, καθώς στο μεσοδιάστημα κατασκευάστηκαν δεκάδες χιλιόμετρα καινούριων οδών εθνικής σημασίας. Π.χ. ο αυτοκινητόδρομος (ν.ε.ο.) Κατερίνης - Κλειδίου - Χαλάστρας - Θεσσαλονίκης και ο αυτοκινητόδρομος Κορίνθου - Νεμέας - Τριπόλεως. Οι αριθμοί των επιπλέον οδών που περιλαμβάνει το Μητρώο έχουν το σκοπό της ύπαρξης ενός μέσου αναφοράς για την καταγραφή οδικών ατυχημάτων και δεν έχουν λειτουργική χρήση (π.χ. στην πληροφοριακή σήμανση), πλην των 1α, 8α, 9α, 10 και 34α.

Κατάλογος εθνικών οδών σύμφωνα με την απόφαση του 1963

Επεξεργασία
Αριθμός Διαδρομή Σημειώσεις
 
Αθήνα - Δεκέλεια - Αταλάντη - Καμένα Βούρλα - Θερμοπύλες - Λαμία - Στυλίδα - Αλμυρός - Βελεστίνο - Λάρισα - Κοιλάδα Τεμπών - Κατερίνη - Αλεξάνδρεια - Χαλκηδόνα - Γέφυρα - Πολύκαστρο - Τελωνείο Ευζώνων (Βόρεια Μακεδονία). Π.Ε.Ο. Αθηνών -Ευζώνων
 
Κρυσταλλοπηγή (Αλβανία) - Βατοχώρι - Πισοδέρι - Φλώρινα - Έδεσσα - Γιαννιτσά - Χαλκηδόνα - Θεσσαλονίκη - Λαγκαδίκια - Αμφίπολη - Καβάλα - Τοξότες - Ξάνθη - Πόρτο Λάγος - Κομοτηνή - Μέστη - Αλεξανδρούπολη - Φέρες - Αρδάνιο - Τελωνείο Κήπων - Γέφυρα Ποταμού Έβρου (Τουρκία).
 
Ελευσίνα - Θήβα - Λιβαδειά - Μπράλλος - Λαμία - Φάρσαλα - Λάρισα - Τύρναβος - Ελασσόνα - Σέρβια - Κοζάνη - Πτολεμαΐδα - Αμύνταιο - Βεύη - Φλώρινα - Τελωνείο Νίκης (Βόρεια Μακεδονία).
 
Αλεξάνδρεια - Βέροια - Καστανιά - Πολύμυλος - Κοζάνη. Ε.Ο. Αλεξάνδρειας - Κοζάνης
 
Αντίρριο - Μεσολόγγι - Αγρίνιο - Αμφιλοχία - Άρτα - Φιλιππιάδα - Ιωάννινα.
 
Βόλος - Λάρισα - Τρίκαλα - Καλαμπάκα - Γέφυρα Μουργκάνι - Αυχένας Κατάρας - Μέτσοβο - Ιωάννινα - Παραμυθιά - Ηγουμενίτσα.
 
Κόρινθος - Νεμέα - Άργος - Τρίπολη - Μεγαλόπολη - Καλαμάτα.
 
Αθήνα - Κόρινθος - Ξυλόκαστρο - Δερβένι - Αίγιο - Ρίο - Πάτρα. Ε.Ο. Αθηνών - Πατρών
 
Πάτρα - Κάτω Αχαΐα - Βάρδα - Λεχαινά - Ανδραβίδα - Γαστούνη - Αμαλιάδα - Πύργος - Ζαχάρω - Κυπαρισσία - Φιλιατρά - Γαργαλιάνοι - Πύλος - Μεθώνη. Ε.Ο. Πατρών - Πύργου (η μισή διαδρομή)
 
Ίσθμια - Σοφικό Κορινθίας - Παλαιά Επίδαυρος - Λυγουριό Αργολίδας.
 
Θεσσαλονίκη - Σέρρες - Μεσορράχη - Δράμα - Καβάλα. Ε.Ο. Θεσσαλονίκης - Καβάλας
 
Κατερίνη - Άγιος Δημήτριος - Ελασσόνα. Ε.Ο. Κατερίνης - Ελασσόνας
 
Δράμα - Παρανέστι - Ποταμός Νέστος - Σταυρούπολη - Ξάνθη. Ε.Ο. Δράμας - Ξάνθης
 
Γέφυρα Μουργκάνι - Γρεβενά - Μπάρα - Νεάπολη - Καστοριά - Τρίγωνο - Άγιος Γερμανός.
 
Θεσσαλονίκη - Αρναία - Ιερισσός.
 
Ιωάννινα - Δωδώνη.
 
Εθνική Οδός 21 - Καναλάκι - Παραμυθιά - Μενίνα.
 
Κοζάνη - Μπάρα - Νεάπολη - Τσοτύλι - Πεντάλοφος - Επταχώρι - Κόνιτσα - Καλπάκι - Ιωάννινα. Ε.Ο. Κοζάνης - Ιωαννίνων
 
Φιλιππιάδα - Πρέβεζα.
 
Καλπάκι - Τελωνείο Κτισμάτων (Αλβανία).
 
Κέρκυρα - Λευκίμμη.
 
Κέρκυρα - Παλαιοκαστρίτσα. Ε.Ο. Κέρκυρας - Παλαιοκαστρίτσας
 
Κέρκυρα - Αχίλλειο.
 
Ελασσόνα - Δεσκάτη - Καρπερό.
 
Άμφισσα - Μπράλλος. Ε.Ο. Άμφισσας - Λαμίας
 
Οδός Αεροδρομίου Λάρισας.
 
Ιτέα - Μονή Οσίου Λουκά
 
Άρτα - Βουργαρέλι - Τρίκαλα - Καρδίτσα - Νέο Μοναστήρι - Φάρσαλα - Μικροθήβες - Νέα Αγχίαλος - Βόλος.
 
Αίγιο - Φτέρη - Καλάβρυτα.
 
Πάτρα - Τριπόταμο - Λεβίδι.
 
Βόλος - Νεοχώρι - Τσαγκαράδα - Χορευτό.
 
Ζάκυνθος - Κερί.
 
Μυτιλήνη - Καλλονή.
 
Λαμία - Καρπενήσι - Αγρίνιο - Θέρμο.
 
Τρίπολη - Σπάρτη - Γύθειο.
 
Οδός Αεροδρομίου Αγρινίου.
 
Αμφιλοχία - Βόνιτσα - Λευκάδα.
 
Θήβα - Χαλκίδα - Αλιβέρι - Λέπουρα.
 
Οδός Αεροδρομίου Τανάγρας.
 
Λιβαδειά - Αράχοβα - Δελφοί - Άμφισσα - Λιδωρίκι - Ναύπακτος - Αντίρριο.
 
Αργοστόλι - Σάμη.
 
Αρδάνιο - Διδυμότειχο - Ορεστιάδα - Τελωνείο Καστανιών (Τουρκία).
 
Αλεξανδρούπολη - Αισύμη - Δέρειο - Τελωνείο Ορμενίου (Βουλγαρία).
 
Αθήνα - Σταυρός - Ραφήνα. Ε.Ο. Αθηνών - Ραφήνας
 
Ξάνθη - Εχίνος - Τελωνείο Θερμών (Βουλγαρία). Ε.Ο. Ξάνθης - Συνόρων
 
Αθήνα - Πειραιάς. Ε.Ο. Αθηνών - Πειραιώς
 
Δράμα - Κάτω Νευροκόπι - Τελωνείο Εξοχής (Βουλγαρία). Ε.Ο. Δράμας - Συνόρων
 
Οδός Αεροδρομίου Ελευσίνας.
 
Μεσορράχη - Αμφίπολη.
 
Οδός Αεροδρομίου Μεγάρων.
 
Σάμος - Λιμένας Καρλοβασίου.
 
Σέρρες - Σιδηρόκαστρο - Τελωνείο Προμαχώνα (Βουλγαρία). Ε.Ο. Σερρών - Προμαχώνα
 
Κάτω Αχαΐα - Άραξος.
 
Θεσσαλονίκη - Κιλκίς - Λίμνη Δοϊράνη (Βόρεια Μακεδονία)
 
Εθνική Οδός 7 (στο σιδηροδρομικό σταθμό Νεμέας)- Νεμέα - Ψάρι - Σκοτεινή - Κανδήλα - Λεβίδι.
 
Οδός Αερολιμένα Μακεδονίας (Θεσσαλονίκη).
 
Φίχτια - Μυκήνες.
 
Λιμένας - Λιμενάρια Θάσου.
 
Άργος - Ναύπλιο - Θέατρο Επιδαύρου - Παλαιά Επίδαυρος.
 
Οδός Αεροδρομίου - Νέας Αγχιάλου.
 
Οδός Αεροδρομίου Τριπόλεως.
 
Λουτρόπολη Θέρμης - Μυτιλήνη - Κράτηγος
 
Τρίπολη - Λεβίδι Αρκαδίας - Βυτίνα - Ολυμπία - Βαρβάσαινα - Πύργος. Ε.Ο. Τρίπολης - Πύργου
 
Καλλιμασιά - Χίος - Καρδάμυλα.
 
Μεγαλόπολη - Ανδρίτσαινα - Ναός Επικουρείου Απόλλωνος.
 
Χαλκίδα - Ιστιαία - Αιδηψός.
 
Οδός Αεροδρομίου Ανδραβίδας.
 
Άγιος Μερκούριος - Σκάλα Ωρωπού.
 
Λεωφόρος Βουλιαγμένης.
 
Άνοιξη - Καπανδρίτι - Κάλαμος - Αμφιαράεον.
 
Σπάρτη - Μαγούλα - Τρύπη - Αρτεμισία - Καλαμάτα - Ασπρόχωμα - Μεσσήνη - Βελίκα - Ριζόμυλος - Νερόμυλος - Καζάρμα - Σουληνάρι - Χανδρινός - Πύλος.
 
Αθήνα - Κηφισιά - Άνοιξη - Μαραθώνας - Ραφήνα.
 
Σπάρτη - Μυστράς.
 
Ραφήνα - Πόρτο Ράφτη - Λαύριο.
 
Κροκεές - Μολάοι - Μονεμβασιά.
 
Γλυκά Νερά - Παλλήνη - Χριστούπολη - Σπάτα.
 
Οδός Αεροδρομίου Μαριτσών.
 
Σταυρός - Παιανία - Καρεκλάς - Μαρκόπουλο - Λαύριο - Προέκταση προς Κ. Ποσειδωνία - Σούνιο.
 
Καστέλλι - Χανιά - Ρέθυμνο - Ηράκλειο - Άγιος Νικόλαος - Σητεία.
 
Αθήνα - Λεωφόρος Συγγρού - Γλυφάδα - Βουλιαγμένη - Βάρκιζα - Λαγονήσι - Σαρωνίδα - Παλ. Φώκαια - Σούνιο - Προέκταση προς Κ. Ποσειδωνία - Λαύριο. Ε.Ο. Αθηνών - Λαυρίου
 
Οδός Αεροδρομίου Καστελλίου - Ανάληψη Χερσονήσσου Ηρακλείου.
 
Οδός Αεροδρομίου Σούδας - Χανίων.
 
Ρόδος - Κολύμπια - Λίνδος. Ε.Ο. Ρόδου - Λίνδου
 
Ηράκλειο - Φαιστός - Αγία Γαλήνη.
 
Ηράκλειο - Κνωσός.

Κατάλογος επιπλέον εθνικών οδών σύμφωνα με το Μητρώο Εθνικών Οδών του 1998

Επεξεργασία
Αριθμός Διαδρομή Σημειώσεις
  Αθήνα - Λαμία - Λάρισα - Κατερίνη - Θεσσαλονίκη Ν.Ε.Ο. Αθηνών - Θεσσαλονίκης (τμήματα που δεν έχουν ενταχθεί στον Α/Δ Α1)
  Νέα Δυτική Είσοδος Θεσσαλονίκης
Ενωτική των Ε.Ο. 3 και 4 (Κοίλα - Δρέπανο Κοζάνης)
Ν.Ε.Ο. Αντιρρίου - Ιωαννίνων Τμήμα Μεσολογγίου - Αιτωλικού
Βόρεια παράκαμψη Τρικάλων
Ν.Ε.Ο. Αθηνών - Κορίνθου - Πατρών Τμήματα που δεν έχουν ενταχθεί στον Α/Δ Α8
Ν.Ε.Ο. Πατρών - Πύργου
Τσακώνα - Καλό Νερό Μεσσηνίας
10 Ίσθμια - Επίδαυρος
12γ Γάζωρο - Νέα Ζίχνη Νέο τμήμα ΕΟ12
16α Παλαιόκαστρο - Πολύγυρος Παλιά οδός
16γ Νέα Μουδανιά - Νέα Καλλικράτεια - Θεσσαλονίκη (μέσω Νέας Τρίγλιας και Νέων Σιλάτων) Παλιά οδός
16δ Άγιος Πρόδρομος - Παλαιόχωρα - Αρναία Νέο τμήμα ΕΟ16
16δ Ε.Ο. 16 - Πολύγυρος Νέα οδός
20β Βατερό - Κοίλα
27α Θερμοπύλες - Ιτέα - Αντίρριο
27β Παράκαμψη Ελαιώνα
34α Βόλος - Πορταριά - Χορευτό
42β Άγιος Νικόλαος Βόνιτσας - Άκτιο
48γ φράγμα Μόρνου - Λιδορίκι
48δ Λεύκα - Πεντάπολη Φωκίδος
52 Ορμένιο Έβρου - Σύνορα με Βουλγαρία
65β χ.θ. 14+500 ΕΟ Δερβενίου - Σερρών - χ.θ. 28+500 ΕΟ Διαβατών Κιλκίς Νέο τμήμα ΕΟ65
65δ Κιλκίς - Πετρίτσι
74α Τρίπολη - Λεβίδι - Βύτινα - Ολυμπία - Πύργος Νέα τμήματα ΕΟ74
90α Ν.Ε.Ο. Καστελλίου - Κισσάμου - Χανίων - Ηρακλείου - Αγίου Νικολάου - Σητείας Τμήματα που δεν έχουν ενταχθεί στον Α/Δ Α90
95α Ν.Ε.Ο Ρόδου - Λίνδου Νέο τμήμα ΕΟ95
95β Παρακαμπτήρια Π.Ε.Ο. Λίνδου - Ρόδου
  Ανατολικές ακτές Ρόδου - πολιτικό αεροδρόμιο
  Ηγουμενίτσα - Πρέβεζα
  Κόμβος Λιμποχωβίτη - κόμβος Φραξύλας Πρεβέζης
  Όρια Π.Ε. Κιλκίς - Σερρών - μεθωριακός σταθμός Δοϊράνης
  Νότια παράκαμψη Λάρισας
109 Λιμάνι Λευκάδος - Φρούριο Λευκάδος
  Εσωτερική Περιφερειακή Οδός Θεσσαλονίκης

Περιφερειακές οδοί της Ελλάδας

Επεξεργασία
 
Άποψη της Αττικής Οδού
 
Άποψη της Εσωτερικής Περιφερειακής Οδού Θεσσαλονίκης
 
Η Περιμετρική Οδός Πατρών
 
Ο Περιφερειακός Βόλου

Στην Ελλάδα αρκετές πόλεις έχουν αποκτήσει τουλάχιστον μία περιφερειακή οδό. Κάποιες πόλεις διαθέτουν πάνω από μία περιφερειακή οδό, ενώ σε άλλες πόλεις κατασκευάζονται τώρα περιφερειακές οδοί. Παρακάτω παρατίθεται ένας κατάλογος με τις περιφερειακές οδούς όλων των νομών της Ελλάδας.

Νομός Όνομα
Αττικής Αττική Οδός

Περιφερειακή Υμηττού

Περιφερειακή Αιγάλεω

Θεσσαλονίκης Εσωτερική Περιφερειακή Οδός Θεσσαλονίκης

Εξωτερική Περιφερειακή Οδός Θεσσαλονίκης

Αχαΐας Περιμετρική Οδός Πατρών

Μικρή Περιμετρική Πάτρας

Σερρών Περιφερειακή Οδός Σερρών
Μαγνησίας Περιφερειακή Οδός Βόλου
Λάρισας Νότια Παράκαμψη Λάρισας

Νέα Περιφερειακή Οδός Λάρισας

Ιωαννίνων Περιφερειακή Οδός Ιωαννίνων
Πιερίας Περιφερειακός Κατερίνης
Πέλλας Περιφερειακός Έδεσσας
Τρικάλων Περιφερειακή Οδός Τρικάλων

Μικρή περιμετρική Τρικάλων

Καρδίτσας Περιφερειακή Οδός Καρδίτσας
Άρτας Περιφερειακός Άρτας
Ηλείας Περιφερειακός Πύργου
Αιτωλοακαρνανίας Παράκαμψη Ναυπάκτου
Έβρου Περιφερειακή Οδός Αλεξανδρούπολης
Φθιώτιδας Παράκαμψη Λαμίας
Μεσσηνίας Περιφερειακή Οδός Καλαμάτας
Ευρυτανίας Περιφερειακή Οδός Καρπενησίου
Θεσπρωτίας Περιφερειακή Οδός Ηγουμενίτσας
 
Πινακίδα οδοσήμανσης Π-14 Αρίθμηση διεθνών αρτηριών

Το διεθνές δίκτυο Ε-οδών είναι ένα σύστημα σύνδεσης των κύριων οδών που διασχίζουν τα ευρωπαϊκά κράτη, από το οποίο προκύπτουν ενιαίες ενδοευρωπαϊκές διαδρομές (ευρωπαϊκές οδοί, συντμ. Ε-οδοί). Η αρίθμησή τους γίνεται με το γράμμα «Ε» συνοδευόμενο από διψήφιο ή τριψήφιο αριθμό, για τη δε σήμανσή τους χρησιμοποιούνται πράσινα ορθογώνια οδικά σήματα με χαρακτηριστικά στρογγυλεμένες γωνίες.

Συνήθως μία ευρωπαϊκή διαδρομή περιλαμβάνει εθνικές οδούς διαφόρων κρατών, υπάρχουν όμως και κάποιες που περιορίζονται στο έδαφος μιας μόνο χώρας (π.χ. η Ε92 που συνδέει την Ηγουμενίτσα με τον Βόλο). Συχνά επίσης δεν περιορίζονται αποκλειστικά σε χερσαία διαδρομή, αλλά συμπεριλαμβάνουν και θαλάσσια τμήματα με γέφυρες, υποθαλάσσιες σήραγγες ή τμήματα που εξυπηρετούνται από οχηματαγωγά πλοία.

Αριθμός Διαδρομή (στην Ελλάδα) Χάρτης
Α' Κλάσης
 
 : Ηγουμενίτσα - Πρέβεζα   Υποθαλάσσια σήραγγα Πρέβεζας - Ακτίου     : Άκτιο - Αμφιλοχία    : Αγρίνιο - Μεσολόγγι - Αντίρριο    Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου     : Πάτρα - Πύργος - Καλό Νερό-Τσακώνα - Καλαμάτα  
Σημείωσεις:
  1. Όταν ολοκληρωθεί η Αμβρακία Οδός θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 42.
 
 : Νίκη - Φλώρινα       : Φλώρινα - Πτολεμαΐδα       : Πτολεμαΐδα - Κοζάνη       : Κοζάνη - Ελασσόνα - Λάρισα - Φάρσαλα - Δομοκός - Λαμία      : Άμφισσα - Ναύπακτος - Αντίρριο    Γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου       : Πάτρα - Κόρινθος       : Τρίπολη - Καλαμάτα                : Κίσσαμος - Χανιά  
Σημείωσεις:
  1. Όταν ολοκληρωθεί ο Αυτοκινητόδρομος 27 θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 3 στο τμήμα Φλώρινα-Πτολεμαΐδα.
  2. Όταν ολοκληρωθέι ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 90.
  3. Η Οδός Κεντρικής Ελλάδας αναφέρεται συχνά και ως Ε65, παρόλο που δεν υπάρχει τμήμα της στην αρτηρία.
 
 : Εύζωνοι - Θεσσαλονίκη - Κατερίνη - Λάρισα - Βόλος - Λαμία - Θήβα - Αθήνα                : Χανιά - Ρέθυμνο - Ηράκλειο - Άγιος Νικόλαος - Σητεία  
Σημείωση: Όταν ολοκληρωθεί ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 90.
 
 : Προμαχώνας - Σέρρες - Κόμβος (24) με την Εγνατία Οδό στον Λαγκαδά  
 
 : Αλεξανδρούπολη (Κόμβος (43) με την Εγνατία Οδό στις Φέρες) - Σουφλί - Διδυμότειχο - Ορεστιάδα - Καστανιές - Ορμένιο  
 
 : Κρυσταλλοπηγή - Φλώρινα - Άρνισσα - Έδεσσα - Γιαννιτσά - Γέφυρα - Θεσσαλονίκη - Σέρρες - Νέα Ζίχνη - Καβάλα  
Σημείωση: Όταν ολοκληρωθεί ο Κάθετος Καβάλα-Εξοχή θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 2 στο τμήμα Σέρρες - Καβάλα
 
 : Ηγουμενίτσα - Ιωάννινα - Γρεβενά - Κοζάνη - Βέροια - Θεσσαλονίκη - Καβάλα - Ξάνθη - Κομοτηνή - Αλεξανδρούπολη - Κήποι Έβρου  
 
 : Ηγουμενίτσα - Ιωάννινα - Μέτσοβο - Καλαμπάκα    : Τρίκαλα - Λάρισα    : Βελεστίνο    : Βόλος  
 
 : Κόρινθος - Μέγαρα       : Ελευσίνα - Αθήνα - Μαρκόπουλο (Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος»)  
Β' Κλάσης
 
 : Ιωάννινα - Καρυές - Καλπάκι       : Κτίσματα (Κακαβιά)
Σημείωση: Όταν ολοκληρωθεί η Ιόνια Οδός θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 20 και την Εθνική Οδό 22.
 
 : Ιωάννινα - Αμβρακία
 
Υποθαλάσσια σήραγγα Πρέβεζας - Ακτίου        : Άκτιο - Αμφιλοχία              Αγρίνιο        : Αγρίνιο - Καρπενήσι - Λαμία
Σημείωσεις:
  1. Όταν ολοκληρωθεί η Αμβρακία Οδός θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 42.
  2. Όταν ολοκληρωθεί ο Αυτοκινητόδρομος 14 θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 38.
 
 : Τρίπολη - Σπάρτη - Γύθειο
 
 : Ελευσίνα - Οινόη - Θήβα
Σημείωση: Όταν ολοκληρωθεί ο Αυτοκινητόδρομος 13 θα αντικαταστήσει την Εθνική Οδό 3.

Επαρχιακές οδοί

Επεξεργασία

Επαρχιακές οδοί, σύμφωνα με το Νόμο 3155 του 1955, ονομάζονται οι οδοί της χώρας που δεν έχουν οριστεί ως Εθνικές ή Δημοτικές/Κοινοτικές.[15] Σύμφωνα με προεδρικό διάταγμα του 1993, το Επαρχιακό οδικό δίκτυο χωρίζεται σε δύο κατηγορίες:[16]

  1. Πρωτεύον Επαρχιακό Οδικό Δίκτυο είναι το τμήμα εκείνο του Επαρχιακού Οδικού Δικτύου που συνδέει αστικά κέντρα με το Εθνικό Οδικό Δίκτυο, καθώς και περιοχές με αρχαιολογικό, τουριστικό, ιστορικό ή αναπτυξιακό ενδιαφέρον.
  2. Δευτερεύον Επαρχιακό Οδικό Δίκτυο είναι το τμήμα εκείνο του Επαρχιακού Οδικού Δικτύου που συνδέει Δήμους ή Κοινότητες εκτός της Πρωτεύουσας του Νομού (σήμερα Περιφερειακή Ενότητα) μεταξύ τους.[17]

Σύμφωνα με το Βασιλικό διάταγμα 6/2/56 και την Υπουργική Απόφαση ΔΜΕΟ/ε/οικ/266/1995, οι επαρχιακές οδοί ανά Νομό έχουν ως εξής.

Επαρχιακές οδοί της Ελλάδας
τ. Νομός Συνολικός αριθμός Δρόμοι Πρωτεύοντος Επαρχιακού Οδικού Δικτύου Δρόμοι Δευτερεύοντος Επαρχιακού Οδικού Δικτύου
Αιτωλοακαρνανίας 49 22 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 22 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Αργολίδας 29 17 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 17 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Αρκαδίας 67 22 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 22 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Άρτας 28 17 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 17 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Αττικής 76 52 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 52 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Αχαΐας 41 12 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 12 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Βοιωτίας 37 8 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 8 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Γρεβενών 13 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 13 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Δράμας 14 1 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα του ενός πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Δωδεκανήσου 36 στη Ρόδο 4 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 4 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
13 στην Κω
1 στην Κάλυμνο
7 στην Κάρπαθο
4 στη Λέρο
1 στην Αστυπάλαια
1 στην Πάτμο
2 στη Νίσυρο
1 στην Τήλο
3 στη Σύμη
1 στη Χάλκη
Έβρου 18 11 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 11 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Εύβοιας 33 7 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 7 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ευρυτανίας 13
Ζακύνθου 22 - -
Ηλείας 50 14 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 14 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ημαθίας 16 4 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 4 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ηρακλείου 63 46 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 46 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Θεσπρωτίας 12 7 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 7 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Θεσσαλονίκης 32 18 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 18 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ιωαννίνων 48 38 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 38 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Καβάλλας 17 8 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 8 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Καρδίτσης 28 17 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 17 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Καστοριάς 28 10 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 10 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Κέρκυρας 33 12 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 12 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Κεφαλληνίας 51 - -
Κιλκίς 21 5 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 5 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Κοζάνης 49
Κορινθίας 48 9 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 9 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Κυκλάδων 5 στην Άνδρο - -
5 στη Θήρα
1 στη Θηρασία
2 στην Αμοργό
1 στην Ανάφη
1 στην Ίο
2 στην Κέα
2 στην Κύθνο
1 στη Σέριφο
4 στη Μήλο
1 στην Κίμωλο
3 στη Σίφνο
1 στη Σίκινο
1 στη Φολέγανδρο
9 στη Νάξο
8 στην Πάρο
8 στη Σύρο
2 στη Μύκονο
4 στην Τήνο
Λακωνίας 37 12 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 12 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Λαρίσης 42 8 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 8 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Λασηθίου 52 14 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 14 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Λέσβου 28 - -
Λευκάδος 16
Μαγνησίας 46 29 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 29 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Μεσσηνίας 38 8 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 8 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ξάνθης 11 5 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 5 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Πέλλης 23 20 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 20 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Πιερίας 19 16 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 16 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Πρεβέζης 13 6 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 6 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ρεθύμνης 34 19 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 19 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Ροδόπης 21 7 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 7 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Σάμου 15 - -
Σερρών 36 14 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 14 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Τρικάλων 28 8 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 8 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Φθιώτιδος 51 33 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 33 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Φλωρίνης 21 4 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 4 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Φωκίδος 22 15 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 15 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Χαλκιδικής 20 10 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 10 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Χανίων 58 21 Οι υπόλοιποι δρόμοι ή τμήματα των 21 πρωτευόντων που αντικαταστάθηκαν με νέες χαράξεις
Χίου 23

Δρόμοι Αγίου Όρους

Επεξεργασία

Το Άγιο Όρος, μόνο ένας δρόμος θεωρείται κύριος, η αμαξιτή οδός Δάφνης-Καρυών-Ιβήρων, η οποία θεωρείται "καλύπτουσα απολύτως τας ανάγκας του Αγ. Όρους, ώστε να περριττεύη πάσα διάνοιξις άλλης αρτηρίας". Η οδός αυτή, "τελεί υπό την άμεσον επιτήρησιν της Ι. Κοινότητος" και διανοίχτηκε το 1963. Οι υπόλοιποι δρόμοι είναι χωμάτινοι δασόδρομοι, και εξυπηρετούν τις μονές και τα λοιπά μοναστικά ιδρύματα (εξαρτήματα μονών, δηλ. σκήτες, κελιά, καθίσματα και ησυχαστήρια) της χερσονήσου. Δεν υπάρχει δρόμος που να συνδέει το αυτοδιοιήκητο τμήμα της χερσονήσου (Το οποίο ξεκινάει μετά τη Μονή Ζυγού νοτίως της Ουρανούπολης.) με την υπόλοιπη χώρα. [18]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Ο ασφαλής, σύγχρονος αυτοκινητόδρομος μειώνει τον χρόνο ταξιδιού από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη-Έργα». ec.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  2. «ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε.». www.egnatia.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  3. «Παρουσίαση Έργου Ολυμπίας Οδού - Olympia Odos». www.olympiaodos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  4. ppandp. «Περιγραφή – ΝΕΑ ΟΔΟΣ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2020. 
  5. ΦΕΚ Β 509/2011
  6. 6,0 6,1 «Διεθνής διαγωνισμός για τα ηλεκτρονικά διόδια - Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. 2018-04-04. http://www.tovima.gr/2018/04/04/finance/diethnis-diagwnismos-gia-ta-ilektronika-diodia/. Ανακτήθηκε στις 2018-09-18. 
  7. 7,0 7,1 «Στη Β`φάση ο διαγωνισμός για τα ηλεκτρονικά διόδια πέρασαν όλα τα σχήματα - ypodomes.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-23. https://web.archive.org/web/20181123033829/https://www.ypodomes.com/index.php/autokinitodromoi/astikoi/attiki-odos/item/48757-sti-v-fasi-o-diagonismos-gia-ta-ilektronika-diodia-perasan-ola-ta-sximata. Ανακτήθηκε στις 2018-09-18. 
  8. «Νέα παράταση, στις 6 Μαρτίου η αποσφράγιση των προσφορών για τα ηλεκτρονικά διόδια - ypodomes.com». www.ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  9. «ΑΚΤΩΡ και ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ πέρασαν στην τελική φάση για τα ηλεκτρονικά διόδια, ποιο σχήμα δεν συνέχισε - ypodomes.com». www.ypodomes.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2019. 
  10. 10,0 10,1 10,2 «GRITS: Το νέο σύστημα ηλεκτρονικών διοδίων με ένα πομποδέκτη για όλους τους αυτοκινητόδρομους». Ypodomes.com. 28 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2020. 
  11. 11,0 11,1 11,2 Ολγα, Κλώντζα (1 Νοεμβρίου 2019). «Ηλεκτρονικά διόδια : Νέος διαγωνισμός εντός 6μήνου - Ερχεται ενιαίο e-pass». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2019. 
  12. «Συμφωνία παραχωρησιούχων για ενιαίο e-pass σε όλους τους αυτοκινητόδρομους, του Γιώργου Λιάλιου | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2020. 
  13. «Διέλευση από όλους τους αυτοκινητοδρόμους με έναν πομποδέκτη, του Γιώργου Λιάλιου | Kathimerini». www.kathimerini.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2020. 
  14. Καραγιάννης, Νίκος (4 Νοεμβρίου 2020). «Με ένα πομποδέκτη από σήμερα στους αυτοκινητόδρομους, τι πρέπει να κάνετε και τι όχι». Ypodomes.com. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2020. 
  15. «Νόμος 3155/1955 - ΦΕΚ 63/Α/14-03-1955». Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας | e-nomothesia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019. 
  16. «Προεδρικό Διάταγμα 347/1993 - ΦΕΚ 146/Α/2-9-1993 - ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ - ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ». www.e-nomothesia.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2019. 
  17. «ΝΟΜΟΣΚΟΠΙΟ». www.technologismiki.com. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2019. 
  18. Χαραλαμπόπουλος, Ιωάννης (12 Απριλίου 1983). «Περί εισαγωγής αυτοκινήτων εν Αγίω Όρει και διανοίξεως δασοδρόμων εν Αυτώ». Εφημερίς της Κυβερνήσεως (Καρυαί) (Β-180): 2. http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wGFk_abAsP7xndtvSoClrL8ogwUOGs3KFt5MXD0LzQTLf7MGgcO23N88knBzLCmTXKaO6fpVZ6Lx3UnKl3nP8NxdnJ5r9cmWyJWelDvWS_18kAEhATUkJb0x1LIdQ163nV9K--td6SIudyoaMf6kNRfQxRnE56v2G_n44h75LfsDW4s1-wM-ZgH. «Υπουργική Απόφαση 7611.1./1/ΑΣ.188/1983 της 9-5-1982». 
  • ΦΕΚ 47/τ. Α'/8.2.1956 Περί Καθορισμού των Επαρχιακών Οδών των Νομών του Κράτους κατά τις διατάξεις του Νόμου 3155/1955 (ΦΕΚ 63/Α)
  • ΦΕΚ 319/τ. Β'/1963 αριθμ. Γ. 25871/9-7-1963 Απόφαση Υπουργού Δημοσίων Έργων, Περί αριθμήσεως εθνικών οδών
  • ΦΕΚ 546/τ. Β'/11-12-1963, αριθμ. Γ. 43198/29-11-1963 Απόφαση Υπουργού Δημοσίων Έργων, Περί αριθμήσεως εθνικών οδών
  • ΦΕΚ 180/τ. Β'/12-4-1983, Υπουργική Απόφαση 7611.1./1/ΑΣ.188/1983 της 9-5-1982, Περί εισαγωγής αυτοκινήτων εν Αγίω Όρει και διανοίξεως δασοδρόμων εν Αυτώ
  • ΦΕΚ 664/τ .Β'/1995, Κατάταξη του Εθνικού Οδικού Δικτύου Πελοποννήσου σε βασικό (Πρωτεύον), Δευτερεύον και Τριτεύον
  • ΦΕΚ 800/τ. Β'/1995, Κατάταξη του Εθνικού Οδικού Δικτύου Πελοποννήσου σε βασικό (Πρωτεύον), Δευτερεύον και Τριτεύον
  • ΦΕΚ 735/τ. Β'/28-8-1995, Κατάταξη του Εθνικού Οδικού Δικτύου Περιφερειών Κρήτης, Βορείου & Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων σε βασικό (Πρωτεύον), Δευτερεύον και Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο
  • ΦΕΚ 293/τ. Β'/1995 Περί Ανακατάταξης Επαρχιακού Οδικού Δικτύου των Νομών της Χώρας
  • ΦΕΚ 30/τ .Β'/1996 Κατάταξη Εθνικών Οδών Περιφερειών Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Μακεδονίας και Θράκης σε βασικό (Πρωτεύον), Δευτερεύον και Τριτεύον Εθνικό Οδικό Δίκτυο
  • ΦΕΚ 2631/τ. Β'/2008, Κωδικοποίηση και αρίθμηση του Ελληνικού Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία