π • ε Καλωσήλθατε στην Πύλη Πεντέλη
Greater Pendeli
π • ε Εισαγωγή

Η Πεντέλη στην αρχαιότητα αποτελούσε δήμο της Αττικής. Κατά το μεσαίωνα αποτέλεσε καταφύγειο για τους μοναχούς ασκητές μετά την ίδρυση της Ιεράς Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πεντέλης, ενώ ο αγροτοκτηνοτροφικός οικισμός που αναπτύχθηκε στην περιοχή ήταν γνωστός ως "Κουφός", με αυτόχθονο το στοιχείο των Σαρακατσαναίων βοσκών.

Στα νεότερα χρόνια, η ευρύτερη περιοχή προσέλκυσε λατόμους που ήρθαν από όλη την Ελλάδα για να εκμεταλλευθούν το μάρμαρο του βουνού, ξακουστό ήδη από την αρχαιότητα.

Σήμερα, η Πεντέλη αποτελεί κηπούπολη, 18 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Αθηνών, που περιβάλλεται από τους ορεινούς όγκους και τα πευκοδάση του Πεντελικού Όρους. Η πόλη των 29.498 χιλιομέτρων εκτείνεται γύρω από τους νοτιοδυτικούς, προσβάσιμους λοφίσκους του βουνού, γνωστούς ως λόφους πατήματος, κουφού και δέσης. Ο πληθυσμός της περιοχής σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ανερχόταν σε 4.829 άτομα, με μια πυκνότητα δόμησης 164 κάτοικοων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της τοπικής αρχής έχουν πλέον ξεπεράσει τους 5.000 κατοίκους και η Πεντέλη προάγεται σε δήμο. Η περιοχή καταλαμβάνει 3.000 στρέμματα θεσμοθετημένης οικιστικής έκτασης, ενώ ασκούνται παράλληλα συνεχείς πιέσεις για πολεοδόμηση αρκετών ζωνών που βρίσκονται στα διοικητικά της όρια. Στην Πεντέλη υπάγονται εκτός από τις δασικές εκτάσεις και αρκετά λατομεία επιφανειακής εξόρυξης.

π • ε Επιλεγμένο λήμμα

Ο Σύλλογος Προστασίας και Ανάπλασης του Πεντελικού (ΣΠΑΠ) είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός δήμων και κοινοτήτων της Αττικής που αποσκοπεί στην πρόληψη και αντιμετώπιση πυρκαγιών και λοιπών καταστροφών, καθώς και στην αναγέννηση των κατεστραμμένων τμημάτων του Πεντελικού Όρους.

Ο σύνδεσμος ιδρύθηκε το 1999 και απαρτίζεται από 23 μέλη-διοικητικές οντότητες που περιβάλλουν το βουνό. Εδρεύει στη Νέα Πεντέλη και πρόεδρος είναι ο δήμαρχος Πεντέλης, κ. Δημήτρης Στεργίου Καψάλης.

Το Πεντελικό όρος, από τη δεκαετία του '70 μέχρι και τα τέλη του '90 απειλήθηκε πολλές φορές από καταστροφικές πυρκαγιές. Το 1998 δέχθηκε και το μεγαλύτερο πλήγμα, όταν φωτιά που ξέσπασε βόρεια από τη Σταμάτα κατέβηκε μέσα από τις βουνοκορφές έως τη διασταύρωση της Αγίας Τριάδας (όπου υπολογίζεται το κέντρο της αρχαίας Πεντέλης) και πέρασε μέσα από τον οικισμό. Το 1999 ανέλαβε καθήκοντα προέδρου ο δήμαρχος της Πεντέλης στο ΣΠΑΠ, ένα σύνδεσμο που έθεσε ως στόχο την πρόληψη και την άμεση αντιμετώπιση των πυρκαγιών στα πρώτα 10 λεπτά από την εκδήλωσή τους.

π • ε Επιλεγμένη εικόνα


Το 1578 ιδρύθηκε η Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου από τον επίσκοπο Ευρίπου Τιμόθεο. Η θέση της μονής επελέγη σύμφωνα με ενδείξεις για τη θέση όπου βρισκόταν το ιερό της Αθηνάς, στην ευρύτερη περιοχή του αρχαίου δήμου Πεντέλης. Η σφαίρα επιρροής της μονής επεκτάθηκε σε ολόκληρο το Πεντελικό Όρος και τις γύρω εκτάσεις. Επιπλέον, ταυτίστηκε σημειολογικά με την ελληνική επανάσταση και σήμερα διαθέτει πληθώρα εκθεμάτων της περιόδου εκείνης για τους επισκέπτες.

π • ε Πορτρέτο
Η Δούκισσα της Πλακεντίας
Η Δούκισσα της Πλακεντίας

Η Σοφία ντε Μαρμπουά Λεμπράν (Sophie de Marbois-Lebrun), Δούκισσα της Πλακεντίας, υπήρξε φιλέλληνας αμερικανίδα, γόνος Γάλλου διπλωμάτη και σύζυγος του Δούκα της Πλακεντίας, μιας μικρής πόλης στη βόρεια Ιταλία, που είχε κατακτήσει ο Ναπολέων το 18ο αιώνα. Η δράση της εστιάστηκε στην ενίσχυση του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, με μεγάλη οικονομική και κοινωνική συνεισφορά κατά τα πρώτα χρόνια εδραίωσης του νεοελληνικού κράτους, εν μέσω πολιτικών ταραχών.

Παρά την αντιπαλότητά της με πολλές από τις πολιτικές και βασιλικές φυσιογνωμίες της εποχής, πέρασε αρκετά χρόνια της ζωής της στο Ναύπλιο, την Αθήνα, αλλά και την Πεντέλη, με πληθώρα αρχιτεκτονικών κειμηλίων να κοσμούν ακόμη και σήμερα γωνιές της ελληνικής γης. Η συνεισφορά της επεκτάθηκε στη Συναγωγή της Χαλκίδας και την ολοκλήρωση της δεύτερης έκδοσης των "Χρονικών" του Μεσολογγίου.

Μετά το χαμό της πολυαγαπημένης της κόρης Ελίζας κατά την περιοδεία της στην οθωμανική Ασία και την επιστροφή της στην Αθήνα, πληθώρα μαρτυριών και μυθοπλασίες άρχισαν να περιβάλλουν την εκκεντρική της προσωπικότητα, καθιστώντας την παρουσία της στην Πεντέλη κατά την εποχή της δράσης των ληστών, μυστηριώδη και αινιγματική.

Η ίδια απεβίωσε το 1854 σε ηλικία 64 ετών, αφήνοντας πίσω της μια σημαντική ιστορία στη συμβολή του φιλελληνισμού, καθώς και σημαντικά κειμήλια που κληροδότησε στο Ελληνικό Δημόσιο, πολλά από τα οποία διαχειρίστηκε ο Γεώργιος Σκουζές.

π • ε Σχετιζόμενες Επιχειρήσεις
Ελλάδα
Ελλάδα
Αττική
Αττική
Βουνά
Βουνά
Επιχείρηση Αττική
π • ε Γνωρίζετε ότι

Μαρμαράδικα Πατήματος

  • ότι το Πεντελικό όρος δέχθηκε εργάτες από τα ελληνικά νησιά στα λατομεία που άνθισαν λόγω του ξακουστού πεντελικού μαρμάρου;
  • ότι το κεντρικό νταμάρι που χρησιμοποιείτο για τη ρίψη μπάζων στο λόφο Πάτημα μετατράπηκε στο τοπικό δημοτικό θέατρο των Βριλησσίων που τίμησε με το όνομά του τη διάσημη ηθοποιό Αλίκη Βουγιουκλάκη που γεννήθηκε στο γειτονικό Μαρούσι;
  • ότι η περιοχή συνδέθηκε στα μέσα του 2000 με όλα τα σιδηροδρομικά και συγκοινωνιακά μέσα της Αττικής, επιτρέποντας την πρόσβαση από τα προάστια στα μεσόγεια και την Αθήνα σε λιγότερο από 25 λεπτά;
  • ότι η κωμόπολη του Πικερμίου είναι διεθνώς γνωστή ως η "Ακρόπολις της Παλαιοντολογίας" λόγω των πολυάριθμων απολιθωμάτων που βρέθηκαν στους νότιους λοφίσκους του Πεντελικού, τα οποία εντάσσονται χρονικά στην περίοδο του Ανώτερου Μυόκαινου;
  • μετά την εξόρυξή του, το πεντελικό μάρμαρο κατερχόταν από στις οδούς καταγωγής και λιθαγωγίας για τη μεταφόρτωση του μαρμάρου σε άμαξες προς στους «οδικούς» άξονες που οδηγούσαν στην Αθήνα.
π • ε Επιλεγμένες Ρήσεις

‘Αθηναίοις δε τα όρη και θεών αγάλματα έχει. Πεντέλησι μεν Αθηνάς, εν Υμηττώ δε άγαλμα εστίν, Υμηττίου Διός και εν Πάρνηθι Παρνήθις Ζεύς, χαλκούς εστί'.

—Παυσανίας, 3ος αιώνας π.Χ.

... ‘Αν η τέχνη από τα σπλάχνα σου ανάστησε του μαρμάρου τ' ασύγκριτα κάλλη, μα και συ θαύμα τέχνης επλάστηκες απ' τα χέρια τεχνίτη - Θεού’ ...

—Γεώργιος Δροσίνης, ποιητής.
π • ε Σύνδεσμοι

Λήμματα σχετικά με την Πεντέλη μπορούν να βρεθούν στις κατωτέρω κατηγορίες:

π • ε Προτάσεις Συνεισφοράς

Προσθέστε:

Απλοποιημένοι στόχοι - (μάθετε περισσότερα εδώ):

Πρόσφατες μεγάλες Εργασίες:

  • Ανανεώστε όλες τις κατηγορίες των λημμάτων χρησιμοποιώντας {{πρότυπο περιοχή Πεντέλης}}
  • Συνδέστε όλα τα σχετικά λήμματα με την πινακίδα {{Πεντέλη}} στη σελίδα συζήτησης.
  • Προάγετε το κεντρικό λήμμα Πεντέλη σε κατάσταση αξιόλογου λήμματος.

Λοιπές Συνεισφορές

π • ε Χάρτης Πλοήγησης
Πεντέλη
Σημείο
Πευκάκια
Γεροτσακούλι
Αγία Μαρίνα
Ζούμπερι
Άγ. Ανδρέας
Πυργάρι (1.109 μ)
Άγ. Παντελεήμων
Κοκκιναράς
Διονυσοβούνι
Ραπεντώσα
Αγία Τριάς
Υμηττός
Χολαργός
Φοίνικας
Ανατολή
Δροσιά
Ρέα
Όρος Μαραθώνος
Όρμος Μαραθώνος
Αμυγδαλέζα
Προκόνησος
Κόλπος
Πεταλιών
Τύμβος
Σχινιάς
Βρανάς
Άγιος Παντελεήμων
Καμίνια

Στο χάρτη απεικονίζεται το Πεντελικό Συγκρότημα, όπως διαμορφώθηκε από την εποχή της ίδρυσης της Ιεράς Μονής κατά το μεσσαίωνα,
μέχρι την ανάπτυξη της οικιστικής ζώνης του Πεντελικού και τη συγκρότηση του ΣΠΑΠ.

π • ε Άλλες Πύλες

Αγγλία · Αεροπορία · Αθεϊσμός · Αθλητισμός · Αίγυπτος · Αμερική · Αρχαία Ελλάδα · Αρχαιολογία · Αρχαιότητα · Ασία · Αστρονομία · Αυστρία · Αφρική · Βιντεοπαιχνίδια · Βιογραφίες · Βιολογία · Βρετάνη · Βόρεια Μακεδονία · Γαλλία · Γερμανία · Γεωγραφία · Γεωλογία · Γλυπτική · Γλώσσα · Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος · Διάστημα · Ελλάδα · Ελληνική μυθολογία · Ευρώπη · Ευρωπαϊκή Ένωση · Ζωγραφική · Ζωολογία · Ηλιακό Σύστημα · Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής · Θέατρο · Θέματα · Θηλαστικά · Θρησκεία · Ιαπωνία · Ισπανία · Ιστορία · Ιταλία · Καλαθοσφαίριση · Κάστρα · Κινηματογράφος · Κρήτη · Κύπρος · Κύρια · Linux · ΛΟΑΤ · Λογοτεχνία · Μαθηματικά · Μάικλ Τζάκσον · Μαντόνα · Μαυροβούνιο · Μεσαίωνας · Μουσική · Μπανγκλαντές · Μυθολογία · Νεότεροι χρόνοι · Οδικές μεταφορές · Οικονομία · Ολυμπιακοί Αγώνες · Ορνιθολογία · Ορθοδοξία · Πάπες · Πεντέλη · Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας · Ποδόσφαιρο · Πόλεμος · Πολωνία · Προτεσταντισμός · Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος · Ρωσία · Σελήνη · Σιδηρόδρομος · Σκωτία · Σοβιετική Ένωση · Σουηδία · Τέχνη · Τεχνολογία · Τουρκία · Τρέχοντα γεγονότα · Υπολογιστές · Φιλελευθερισμός · Φυσική · Φωτογραφία · Χημεία · Χώρα των Βάσκων · Ωκεανία