Ο Πάβελ Ιβάνοβιτς Πέστελ (ρωσική γραφή: Павел Иванович Пестель, προφορά στα ρωσικά: Πάβιελ Ιβάναβιτς Πιέστιελ), (5 Ιουλίου (24 Ιουνίου γρηγοριανό ημερολόγιο) 1793 – 25 Ιουλίου (13 Ιουλίου) 1826), υπήρξε Ρώσος αξιωματικός, ήρωας των ναπολεόντειων πολέμων και επαναστάτης Δεκεμβριστής. Ήταν ο ιδεολογικός νους του κινήματος του Δεκέμβρη του 1825.

Πάβελ Πέστελ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση24 Ιουνίουιουλ. / 5  Ιουλίου 1793γρηγ.
Μόσχα
Θάνατος13ιουλ. / 25  Ιουλίου 1826γρηγ.
φρούριο Πέτρου και Παύλου
Αιτία θανάτουαπαγχονισμός
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[1]
ΣπουδέςΣώμα Ακολούθων
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
επαναστάτης
Decembrists
Οικογένεια
ΓονείςIvan Borisovich Pestelʹ
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςσυνταγματάρχης
Πόλεμοι/μάχεςΓαλλική εισβολή στη Ρωσία
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα της Αγίας Άννης, Β΄ Τάξη
Τάγμα του Αγίου Βλαδίμηρου, Δ΄ Τάξη
Χρυσό Ξίφος για γενναιότητα
Knight of the Order of Leopold (Austria)
Pour le Mérite
d:Q104533723
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Ο Πάβελ Ιβάνοβιτς Πέστελ ως νεαρός αξιωματικός, έργο της μητέρας του το 1813

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Πέστελ καταγόταν από εξέχουσα οικογένεια ευγενών. Έτυχε εξαιρετικής μόρφωσης, σπουδάζοντας στη Δρέσδη της Σαξωνίας από το 1805 έως το 1809 και το 1810-1811 στο Πασζέσκι Κόρπους (Σώμα Πασζέσκι), στην Αγία Πετρούπολη, ονομαστή στρατιωτική σχολή για παιδιά ευγενών, η οποία τα προετοίμαζε για στρατιωτική καριέρα. Αποφοιτώντας ανέλαβε υπηρεσία στο Λιθουανικό Σύνταγμα της Φρουράς Λέιπ (ρωσικά: Лейб-гвардия/Λιέιπ Γκβάρντιγια), ονομασία της Ρωσικής Αυτοκρατορικής Φρουράς.

Πήρε μέρος στον Πατριωτικό Πόλεμο του 1812 και στις εκστρατείες στην Ευρώπη το 1813-14, στη Γερμανία και τη Γαλλία. Διακρίθηκε πολεμώντας με απαράμιλλο ηρωισμό στην πολύνεκρη Μάχη του Μποροντίνο, τη μοναδική που έδωσαν οι Ρώσοι για να ανακόψουν την πορεία του Ναπολέοντα προς τη Μόσχα, στις 26 Αυγούστου (7 Σεπτεμβρίου με το νέο ημερολόγιο) του 1812. Στο στρατό, λόγω των ξεχωριστών ικανοτήτων του και της γενναιότητάς του έφτασε πολύ νέος στο βαθμό του Συνταγματάρχη. Οι εμπειρίες του στην Ευρώπη λόγω του πολέμου, όπου κατέστη μάρτυρας του τρόπου ζωής των κατοίκων της σε σχέση με τη φτωχή και υπανάπτυκτη πατρίδα του, ο φιλελεύθερος αέρας της, χάραξε ανεξίτηλα τον ψυχισμό του και έδωσε στη μετέπειτα δράση του πνοή ελευθερίας.

 
Άντρες της Αυτοκρατορικής Φρουράς σε δεξίωση στο Παλάτι του Κωνσταντίνου.

Ο ηρωικός όμως αυτός αξιωματικός είχε και άλλα χαρίσματα. Ήταν σπουδαίος πολιτικός νους, σε σημείο που να χαρακτηρίζεται από τους σοβιετικούς ιστορικούς του επόμενου αιώνα ως ο μέγιστος πολιτικός στοχαστής στη Ρωσία τον καιρό εκείνο. Στα τέλη του 1816 τίθεται επικεφαλής μιας από τις πρώτες μυστικές εταιρείες της Ρωσίας, της Εταιρείας του Νότου. Είχε ήδη καταρτίσει ένα σχέδιο μεταβατικού καταστατικού Νόμου, τύπου δημοκρατικού Συντάγματος, το οποίο είχε ονομάσει Ρωσική Αλήθεια (Русская Πравда-Ρούσκαγια Πράβντα), το οποίο και υιοθετήθηκε από την Εταιρεία. Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο θα καταρτιζόταν μια επαναστατική κυβέρνηση, έργο τής οποίας θα ήταν η ανακήρυξη της δημοκρατίας, η κατάργηση των κληρονομικών κοινωνικών καταστάσεων, η κήρυξη της ανεξαρτησίας της Πολωνίας (ευρισκόμενη υπό ρωσική κατοχή τον καιρό εκείνο), η απελευθέρωση των χωρικών και των γαιών τους και η προετοιμασία της χώρας για την εισαγωγή του αντιπροσωπευτικού πολιτικού συστήματος.

Στις 14 (26) Δεκεμβρίου 1825, παράλληλα με την εξέγερση στην Αγία Πετρούπολη ο Πέστελ με κάποιες στρατιωτικές μονάδες κινήθηκαν στη Μόσχα με σύνθημα Ζήτω η Δημοκρατία. Η εξέγερση όμως καταπνίγηκε γρήγορα με τη χρήση πυροβολικού αλλά και επειδή οι Δεκεμβριστές φοβήθηκαν να βασιστούν στο λαό, θεωρώντας τον ανώριμο για συμμετοχή σε επαναστατικές διαδικασίες, εκφυλίζοντας έτσι την εξέγερση σε κίνημα καθαρά στρατιωτικό. Ακολούθησαν συλλήψεις και ανακρίσεις. Πολλοί ευγενείς, ανώτεροι αξιωματικοί και ποιητές ήταν στους συλληφθέντες συνωμότες. Τελικώς ύστερα από μήνες ανακρίσεων, καταδικάστηκαν πέντε άτομα με την ποινή του θανάτου, οι Πιοτρ Γκριγκόρεβιτς Κακόφσκι, Σεργκέι Ιβάνοβιτς Μουράβιοφ-Αποστόλ, Μιχαήλ Παύλοβιτς Μπεστούσεφ-Ριουμίν, Κοντράτι Φιοντόροβιτς Ρυλέγιεφ και ο ίδιος ο Πέστελ ενώ πολλοί άλλοι σύντροφοί τους φυλακίστηκαν ή εξορίστηκαν.

Απαγχονίστηκε στις 13 Ιουλίου (παλαιό ημερολόγιο) του 1826. Τη στιγμή που τραβήχθηκε κάτω από τα πόδια του η σανίδα, κόπηκε το σχοινί που ήταν δεμένο στο λαιμό του και το λαιμό του ποιητή Ρυλέγιεφ και γκρεμίσθηκαν από μεγάλο ύψος στο κενό τσακίζοντας τα μέλη τους. Αμέσως τους πέρασαν άλλο σχοινί από το λαιμό και τους κρέμασαν ακρωτηριασμένους. Έτσι πέθανε σε ηλικία μόλις 33 ετών, ήδη συνταγματάρχης και ήρωας της Ρωσίας, ο άντρας που με το ιδιαίτερο οργανωτικό μυαλό, τη φιλελεύθερη σκέψη του και την ικανότητα να πείθει και να κινητοποιεί έβαλε τα οργανωτικά θεμέλια του κινήματος για δημοκρατία στη Ρωσία. Οι σύντροφοί του τον θρήνησαν πολύ και ανάμεσά τους ο μεγάλος ποιητής της Ρωσίας και καλός του φίλος Αλέξανδρος Πούσκιν, ο θαυμασμός τού οποίου για τον Πέστελ και αντιστρόφως ήταν μεγάλος.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  • Α History of Russia (Ιστορία της Ρωσίας) του Nicholas V. Riasanovsky
  • Ιστορία της Ρωσίας των Μαλιγκούδη-Κατσόβσκα Γ.
  • Natasha's Dance A Cultural History of Russia (Ο Χορός της Νατάσας, μία πολιτιστική ιστορία της Ρωσίας) του Orlando Figes