Δυναστεία των Μακεδόνων

Η Μακεδονική Δυναστεία ήταν αυτοκρατορική δυναστεία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (867-1057), που κράτησε 190 χρόνια.

Διάφορα νομίσματα της Μακεδονικής δυναστείας.

Ιδρυτής και γενάρχης της δυναστείας ήταν ο αυτοκράτορας Βασίλειος Α΄.

Κατάλογος Βυζαντινών Αυτοκρατόρων της Δυναστείας

• Βασίλειος Α΄ ο Μακεδών (867-886)
• Λέων ΣΤ΄ ο Σοφός ή Φιλόσοφος, (886-912)
• Αλέξανδρος συναυτοκράτορας (879-912), αυτοκράτορας (912-913)
• Κωνσταντίνος Ζ΄ ο Πορφυρογέννητος (912-959), συναυτοκράτορας με τον Ρωμανό Α΄ Λεκαπηνό (920-944)
• Ρωμανός Β΄ (959-963)
• Νικηφόρος Β´ Φωκάς (963-969)
• Ιωάννης Α΄ Κουρκούας ο Τσιμισκής (969-976)
• Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος (976-1025)
• Κωνσταντίνος Η΄ συναυτοκράτορας (976-1025), αυτοκράτορας (1025-28)
• Ζωή συμβασίλισσα διαδοχικά με τους συζύγους της Ρωμανό Γ΄ και Μιχαήλ Δ΄ (1028-1042)
• Ρωμανός Γ΄ Αργυρός (1028-1034), 1ος σύζυγος της Ζωής
• Μιχαήλ Δ΄ ο Παφλαγών (1034-1041), 2ος σύζυγος της Ζωής
• Μιχαήλ Ε΄ ο Καλαφάτης, (1041-1042), ανιψιός του Μιχαήλ Δ΄, υιοθετημένος από τη Ζωή
• Ζωή (1042)
• Θεοδώρα συναυτοκράτειρα (1042)
• Κωνσταντίνος Θ΄ Μονομάχος (1042-1055), 3ος σύζυγος της Ζωής
• Θεοδώρα (1055-1056)
• Μιχαήλ ΣΤ΄ ο Στρατιωτικός, ορίστηκε διάδοχος του θρόνου από τη Θεοδώρα (1056-1057)

Γενεαλογία της Μακεδονικής Δυναστείας

Ο Αυτοκράτορας Βασίλειος Α΄ ο Μακεδών γεννήθηκε το 812 στην Χαριούπολη της Ανατολικής Θράκης, πόλη του θέματος της Μακεδονίας, εξού και το προσωνύμιο, και απεβίωσε στις 29 Αυγούστου 886. Σε 1ο γάμο, νυμφεύτηκε την επίσης Μακεδόνισσα Μαρία και σε 2ο γάμο την Ευδοκία Ιγγερίνα (απεβ. 882), ερωμένη του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ΄ (του Μέθυσου), της Φρυγικής Δυναστείας (του Αμορίου). Από τον 1ο γάμο απέκτησε ένα γιο, τον Κωνσταντίνο και από τον 2ο γάμο τρεις γιους, τον Λέοντα, μετέπειτα αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ΄, τον Αλέξανδρο, μετέπειτα συναυτοκράτορα και αυτοκράτορα, και τον Στέφανο, μετέπειτα Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης.

• α1. Ο Αυτοκράτορας Λέων ΣΤ΄ γεννήθηκε 1 Σεπτεμβρίου 866 και απεβίωσε 11 Μαΐου 912. Ανέβηκε στο θρόνο, όταν απεβίωσε ο πατέρας του, σε ηλικία 20 ετών. Σε 1ο γάμο, νυμφεύτηκε τη Θεοφανώ (γεν. 865, πεθ. 10 Νοεμβρίου 897), σε 2ο τη Ζωή Ζαούτσαινα (γεν. 870, πεθ. 899), σε 3ο γάμο την Ευδοξία Βαγιανά και σε 4ο τη Ζωή Καρβωνοψίνα (γεν. 885, πεθ. 920). Από τον 4ο γάμο και μόνο, απέκτησε ένα γιό, τον διάδοχο και μετέπειτα αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Ζ΄ Πορφυρογέννητο και δύο κόρες, την Ευδοξία και την Άννα.
  • β1. Ο Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος γεν. Σεπτ./Οκτ. 905 και απεβ. 959. Ανέβηκε στο θρόνο, όταν απεβίωσε ο πατέρας του, σε ηλικία 7 ετών. Νυμφεύτηκε την Ελένη Λεκαπηνή, κόρη του συναυτοκράτορα Ρωμανού Α΄ της Δυναστείας Λακαπηνών, με την οποία απέκτησε το διάδοχο και μετέπειτα Αυτοκράτορα Ρωμανό Β΄ και τέσσερις κόρες, τις Ζωή, Αγάθη, Άννα και Θεοδώρα.
    • γ1. Ο Αυτοκράτορας Ρωμανός Β΄ γεν. το 939 και απεβίωσε δηλητηριασμένος από τη 2η σύζυγό του, το 963. Νυμφεύτηκε σε 1ο γάμο την Ευδοξία (πεθ. 949) και σε 2ο γάμο τη Θεοφανώ - Αναστασώ (γεν. 941, πεθ. 976), η οποία στη συνέχεια παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα Νικηφόρο Β΄ Φωκά. Από το 2ο γάμο του απέκτησε τέσσερα παιδιά, τον διάδοχο και αργότερα Αυτοκράτορα Βασίλειο Β΄ Βουλγαροκτόνο, τον μετέπειτα συμβασιλέα και Αυτοκράτορα Κωνσταντίνος Η΄, τη Θεοφανώ και την Άννα (από τα παιδιά του Ρωμανού Β΄, πορφυρογέννητα ήταν ο Κωνσταντίνος και η Άννα).
      • δ1. Ο Αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος, γεννήθηκε το 957, ανέβηκε στο Θρόνο σε ηλικία 19 ετών και απεβίωσε το 1025, άτεκνος.
      • δ2. Ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Η΄ γεννήθηκε το 961 και απεβίωσε το 1028. Από το γάμο του απέκτησε τρεις κόρες, την Ευδοκία και τις μετέπειτα αυτοκράτειρες Θεοδώρα και Ζωή.
        • ε1. Η Αυτοκράτειρα Θεοδώρα απεβίωσε το 1056, ανύπαντρη και άτεκνη.
        • ε2. Η Αυτοκράτειρα Ζωή η Πορφυρογέννητη, διατηρώντας τη συμβασιλεία και προσφέροντας τον θρόνο στους διαδοχικούς συζύγους της, συνήψε τρεις γάμους: 1ο με το συναυτοκράτορα Ρωμανό Γ΄ Αργυρό (απεβ. 1034), 2ο με το συναυτοκράτορα Μιχαήλ Δ΄ Παφλαγόνα (απεβ. 1041) και 3ο με το συναυτοκράτορα Κωνσταντίνο Θ΄ Μονομάχο (γεν. 980, απεβ. 1054). Παρά τους τρεις γάμους της, απεβίωσε το 1050, άτεκνη.
          • ζ1. Μιχαήλ Ε΄ Καλαφάτης, ανιψιός τού Μιχαήλ Δ΄ Παφλαγόνα, υιοθετήθηκε από τη Ζωή.
      • δ3. Η Θεοφανώ γεννήθηκε το 956 και παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα Όθωνα Β΄ της Γερμανίας (γεν. 955, πεθ. 983).
      • δ4. Η Άννα η Πορφυρογέννητη γεννήθηκε το 963 και απεβίωσε το 1011. Παντρεύτηκε τον Βλαδίμηρο Α΄ των Ρούρικ, μεγάλο πρίγκιπα του Κιέβου (πέθ. 15 Ιουλίου 1015).
    • γ2. Ζωή.
    • γ3. Αγάθη.
    • γ4. Άννα.
    • γ5. Θεοδώρα. Παντρεύτηκε τον αυτοκράτορα Ιωάννη Α΄ Τσιμισκή (ο οποίος γεννήθηκε το 924, απεβίωσε 10 Ιανουαρίου 976).
  • β2. Ευδοξία (γεν. 888, πεθ. 8992, 4ετών).
  • β3. Άννα (γεν. 898, πεθ. 914). Παντρεύτηκε το 905, τον Λουδοβίκο Γ΄ τον Τυφλό βασιλιά της Προβηγκίας και της Λομβαρδίας (απεβ. 928).
• α2. Αυτοκράτορας Αλέξανδρος, γεννήθηκε το 867, απεβίωσε 6 Ιουνίου 913. Νυμφεύτηκε τη Ζωή Καρβωνοψίνα (4η σύζυγο του αδελφού του, Λέοντα ΣΤ').
• α3. Στέφανος Α΄, έγινε Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης (886-893).

Γενεαλογία

Μιχαήλ Γ΄ Αυτ. Ρωμαίων (842-867) ΟΙΚΟΣ ΑΜΟΡΙΟΥ

Ευδοκία Ιγγερίνα

Βασίλειος Α΄ Μακεδών Αυτ. Ρωμαίων (867-886) ΟΙΚΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ

Μαρία

Ρωμανός Α΄ Λεκαπηνός Αυτ. Ρωμαίων (920-944)

Στέφανος Α΄ Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης

Λέων ΣΤ΄ Σοφός Αυτ. Ρωμαίων (886-912) σύζ. 1.Θεοφανώ Μαρτινιακή 2.Ζωή Ζαούτζαινα 3.Ευδοκία Βαϊανή 4.Ζωή Καρβωνοψίνα

Αλέξανδρος Αυτ. Ρωμαίων (912-913)

Αγάθη Λεκαπηνού σύζ. Ρωμανός Αργυρός

Θεοφύλακτος Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης

Ελένη Λεκαπηνή

(4) Κωνσταντίνος Ζ΄ Πορφυρογέννητος Αυτ. Ρωμαίων (913-920, 945-959)

(2) Άννα σύζ. Λουδοβίκος Μπιβινιδών βασ. της Προβηγγίας

Αργυρός

Ιωάννης Α΄ Κουρκούας Αυτ. Ρωμαίων (969-976)

Θεοδώρα

Ρωμανός Β΄ Αυτ. Ρωμαίων (959-963) σύζ. Μπέρθα Μποζονιδών (κόρη Ούγου βασ. της Λομβαρδίας)

Θεοφανώ εκ Λακωνίας

Νικηφόρος Β΄ Φωκάς Αυτ. Ρωμαίων (963-969)

Πόθος (ή Ευστάθιος) Αργυρός

Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος Αυτ. Ρωμαίων (976-1025)

Κωνσταντίνος Η΄ Αυτ. Ρωμαίων (1025-1028) σύζ. Ελένη του Αλυπίου

Άννα σύζ.Βλαντιμίρ Α' Ρουρικιδών μέγας πρίγκιπας Κιέβου

Μαρία Αργυροπούλου σύζ. Τζοβάνι Ορσέολο δούκα Δαλματίας (γιος Πιέτρο Β΄ Ορσεόλο δόγη Βενετίας

Βασίλειος Αργυρός

1.Ρωμανός Γ΄ Αργυρός Αυτ. Ρωμαίων (1028-1034)

Ζωή (1042) σύζ. 2.Μιχαήλ Δ΄ Παφλαγών Αυτ. Ρωμαίων (1034-1041)

3.Κωνσταντίνος Θ΄ Μονομάχος Αυτ. Ρωμαίων (1042-1055)

Ελένη Σκληρού (κόρη Βασιλείου Σκληρού)

Θεοδώρα (1042)

(κόρη) σύζ. Κωνσταντίνος Διογένης στρατηγός

(θετός) Μιχαήλ Ε΄ Καλαφάτης (1041-1042)

Αναστασία Μονομαχίνα σύζ. Βσέβολοντ Α΄ μέγας πρίγκιπας του Κιέβου

Ρωμανός Δ΄ Διογένης Αυτ. Ρωμαίων (1068-71)

Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα

Κωνσταντίνος Ι΄ Δούκας Αυτ. Ρωμαίων (1059-67) ΟΙΚΟΣ ΔΟΥΚΩΝ

Βλαντιμίρ Β΄ Μονομάχος μέγας πρίγκιπας του Κιέβου

Σημαντικότερα γεγονότα επί της Μακεδονικής Δυναστείας (867-1057)

• 867 Ο Βασίλειος Α' ο Μακεδών ανακηρύσσεται αυτοκράτορας του Βυζαντίου.
• 876 Άλωση της Βάρεως (Μπάρι) από τους Βυζαντινούς.
• 878 Άλωση των Συρακουσών από τους Άραβες.
• 887-893 Δημοσίευση των Βασιλικών.
• 893 Διάρρηξη σχέσεων μεταξύ Λέοντα ΣΤ΄ και Τσάρου Συμεών Α΄ των Βουλγάρων.
• 902 Άλωση του Ταυρομενίου από τους Άραβες - Απώλεια Σικελίας.
• 904 Άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Άραβες.
• 916 Μεγάλη ήττα των Βυζαντινών από τους Βουλγάρους του Συμεών, παρά την Αγχίαλο.
• 915 Μάχη του Γαριγλιάνου.
• 919 Σφετερισμός του Ρωμανού Α΄ Λεκαπηνού.
• 924 Ο Τσάρος Συμεών των Βουλγάρων έξω από τα τείχη της Κωνσταντινούπολης.
• 927 Θάνατος του Τσάρου Συμεών και ειρήνη με το Βυζάντιο - Αναγνώριση του Βουλγαρικού Πατριαρχείου.
• 928 Μεγάλος λιμός. Οι μεγάλοι γαιοκτήμονες (δυνατοί) εκμεταλλεύονται την ευκαιρία για να αποκτήσουν τη γη των μικρών ιδιοκτητών. Μέτρα του Ρωμανού Λεκαπηνού για να το αποτρέψει.
• 942 Μεγάλη επιτυχής επιδρομή του στρατηγού Ιωάννη Κουρκούα στις κατεχόμενες από τους Άραβες Αρμενία και Μεσοποταμία.
• 944 Επιτυχής πολιορκία της Έδεσσας.
• 949 Αποτυχημένη απόπειρα ανακατάληψης της Κρήτης από τους Σαρακηνούς Άραβες.
• 961 Ανάκτηση της Κρήτης από τον Νικηφόρο Φωκά, επικεφαλής στόλου από 307 πολεμικά πλοία και εκατοντάδες άλλα μικρότερα - Μεγάλη ήττα του σκληροτράχηλου Άραβα στρατηγού Sayf al-Dawla, στα βουνά του Ταύρου, κατά την επιστροφή του από επιδρομή στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.
• 963 Αυτοκράτορας Βυζαντίου ο Νικηφόρος Β΄ Φωκάς.
• 965 Κατάκτηση της Κιλικίας.
• 967 Αναθερμαίνεται ο Βουλγαρικός πόλεμος.
• 968 Οι Ρως στη Βουλγαρία. - Άλωση της Αντιόχειας.
• 969 Δολοφονία Νικηφόρου Β΄ Φωκά. Αυτοκράτορας ο Ιωάννης Α΄ Τσιμισκής.
• 970 Νίκη των Βυζαντινών εναντίον των Ρως στην Αρκαδιούπολη
• 971 Στάση του Βάρδα Φωκά, οποία καταστέλλεται από τον Βάρδα Σκληρό. Νίκη των Βυζαντινών στον πόλεμο με τους Ρως.
• 975 Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Α΄ εκστρατεύει στη Συρία
• 976 Ανάρρηση του Βασιλείου Β΄ στο θρόνο - Επανάσταση του Βάρδα Σκληρού στη Μικρά Ασία.
• 978-979 Η αυτοκρατορία στέλνει τον πρώην εξόριστο Βάρδα Φωκά εναντίον του Βάρδα Σκληρού. Ο Σκληρός ηττάται και καταφεύγει στους Άραβες.
• 977-986 Ο τσάρος Σαμουήλ της Βουλγαρίας καταλαμβάνει τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία και εισχωρεί στην Πελοπόννησο.
• 986 Υπό την ηγεσία του άπειρου Βασιλείου Β΄, οι Βυζαντινοί ηττώνται από τους Βουλγάρους, στα στενά της Πύλης Τραϊανού. Με αφορμή την ήττα του αυτοκράτορα, ο Βάρδας Σκληρός ξαναρχίζει ανταρσία.
• 987 Ο Βασίλειος στέλνει ξανά τον Βάρδα Φωκά εναντίον του Βάρδα Σκληρού, όμως οι δύο Βάρδες συμμαχούν μεταξύ τους.
• 989 Συμμαχία με τους Ρως και έναρξη του εκχριστιανισμού των - Με τη βοήθεια των Ρως, ο Βασίλειος καταπνίγει, τελικά, την ανταρσία.
• 995 Ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ ο Βουλγαροκτόνος εκστρατεύει στη Συρία.
• 996 Ήττα των Βουλγάρων παρά τον Σπερχειό ποταμό.
• 998 Οι Φατιμίδες της Αιγύπτου ανακαταλαμβάνουν βυζαντινές θέσεις στη Συρία.
• 999 Μεγάλη εκστρατεία του Βασιλείου στη Συρία. Οι Φατιμίδες αναγκάζονται να συνθηκολογήσουν.
• 1000-1004 Συντονισμένη επιτυχής επίθεση εναντίον των Βουλγάρων.
• 1014 Οι Βούλγαροι ηττώνται αποφασιστικά στη Μάχη στο Κλειδί. Ο Τσάρος Σαμουήλ πεθαίνει λίγο αργότερα.
• 1018 Πλήρης καθυπόταξη της Βουλγαρίας - Επανάσταση στη Νότια Ιταλία.
• 1021-1022 Προσάρτηση της Αρμενίας.
• 1022 Ο στρατηγός Νικηφόρος Ξιφίας επαναστατεί, μαζί με τον Νικηφόρο Φωκά, γιο του Βάρδα Φωκά. Η επανάσταση καταστέλλεται.
• 1031 Απώλεια της Έδεσσας (Ούρφα) και ανακατάληψή της από τους Βυζαντινούς υπό το στρατηγό Γεώργιο Μανιάκη.
• 1038 Επιτυχίες του Γεωργίου Μανιάκη στη Σικελία.
• 1040 Ανταρσία της Βουλγαρίας.
• 1042 Στάση στην Κωνσταντινούπολη - Πτώση του Μιχαήλ Ε΄ και τύφλωσή του - Συναυτοκράτειρες η Θεοδώρα και η Ζωή.
• 1054 Ο Πατριάρχης Μιχαήλ Α΄ Κηρουλάριος διαρρηγνύει οριστικά τις σχέσεις με τον Πάπα της Ρώμης.

Τη Μακεδονική Δυναστεία διαδέχθηκε η Δυναστεία των Δουκών.

Δείτε επίσης

• Κατάλογος Βυζαντινών αυτοκρατόρων
• Βυζαντινές Δυναστείες