Βικιπαίδεια

Τζόνας Σαβίμπι

Ανγκολανός πολιτικός

Ο Τζόνας Μαλέιρο Σαβίμπι (πορτογαλικά: Jonas Malheiro Savimbi‎, 3 Αυγούστου 1934 – 22 Φεβρουαρίου 2002) ήταν Ανγκολέζος επαναστάτης πολιτικός και στρατιωτικός ηγέτης που ίδρυσε και ηγήθηκε της Εθνικής Ένωσης για την Ολική Ανεξαρτησία της Αγκόλας (UNITA). Η UNITA διεξήγαγε ανταρτοπόλεμο κατά της αποικιοκρατίας της Πορτογαλίας από το 1966 έως το 1974 και στη συνέχεια αντιμετώπισε το Λαϊκό Κίνημα για την Απελευθέρωση της Ανγκόλας κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου της Ανγκόλας. Ο Σαβίμπι σκοτώθηκε σε σύγκρουση με κυβερνητικά στρατεύματα το 2002.[4]

Τζόνας Σαβίμπι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jonas Malheiro Savimbi (Πορτογαλικά)
Γέννηση3  Αυγούστου 1934[1][2][3]
Μοξίκο
Θάνατος22  Φεβρουαρίου 2002[1][2][3]
Μοξίκο
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη
Τόπος ταφήςΛουένα
Χώρα πολιτογράφησηςΑνγκόλα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςUmbundu
Πορτογαλικά
Αγγλικά
Γαλλικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Λωζάνης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
αντάρτης
Περίοδος ακμής1964
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνική Ένωση για την Ολική Ανεξαρτησία της Ανγκόλας
Οικογένεια
ΤέκναNazar
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςστρατηγός
Πόλεμοι/μάχεςΠόλεμος της Ανεξαρτησίας της Ανγκόλας και Εμφύλιος Πόλεμος της Ανγκόλας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ο Σαβίμπι γεννήθηκε στο Μουνιάνγκο της επαρχία Μπιέ, μια μικρή πόλη επί του σιδηροδρόμου της Μπενγκέλα και μεγάλωσε στο Κιλέσο, στην ίδια επαρχία. Ο πατέρας του Σαβίμπι, Λότε, ήταν σταθμάρχης στον σιδηρόδρομο της Μπενγκέλα και ιεροκήρυκας της Προτεσταντικής Igreja Evangélica Congregacional de Angola (Ευαγγελική Εκκλησία της Ανγκόλας), η οποία ιδρύθηκε και συντηρήθηκε από Αμερικανούς ιεραπόστολους. Και οι δύο γονείς του ήταν μέλη της ομάδας Μπιένο των Οβιμπούντου, των ανθρώπων που αργότερα υπηρέτησαν ως η κύρια πολιτική βάση του Σαβίμπι.[5][6]

Στα πρώτα του χρόνια, ο Σαβίμπι εκπαιδεύτηκε κυρίως σε προτεσταντικά σχολεία, αλλά παρακολούθησε επίσης ρωμαιοκαθολικά σχολεία. Σε ηλικία 24 ετών, έλαβε υποτροφία για σπουδές στην Πορτογαλία. Εκεί τελείωσε τις δευτεροβάθμιες σπουδές του, με εξαίρεση το μάθημα «πολιτική οργάνωση» που ήταν υποχρεωτικό κατά τη διάρκεια του καθεστώτος που καθιέρωσε ο Αντόνιο ντι Ολιβέιρα Σαλαζάρ, έτσι ώστε δεν μπόρεσε να ξεκινήσει να σπουδάζει ιατρική όπως αρχικά προοριζόταν.[7]

Αντ' αυτού, συνδέθηκε με φοιτητές από την Ανγκόλα και άλλες πορτογαλικές αποικίες που προετοιμάζονταν για αντιαποικιακή αντίσταση και είχαν επαφές με το παράνομο Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Γνώρισε τον Αγκοστίνιο Νέτο, ο οποίος εκείνη την εποχή σπούδαζε ιατρική και ο οποίος αργότερα έγινε πρόεδρος του MPLA και ο πρώτος πρόεδρος του κράτους της Ανγκόλας. Κάτω από την αυξανόμενη πίεση της πορτογαλικής μυστικής αστυνομίας, ο Σαβίμπι έφυγε από την Πορτογαλία για την Ελβετία με τη βοήθεια Πορτογάλων και Γάλλων κομμουνιστών και άλλων υποστηρικτών και τελικά κατέληξε στη Λωζάνη. Εκεί μπόρεσε να λάβει μια νέα υποτροφία από Αμερικανούς ιεραπόστολους και σπούδασε κοινωνικές επιστήμες. Στη συνέχεια πήγε στο Πανεπιστήμιο του Φριμπούρ για περαιτέρω σπουδές.[8]

Ενώ βρισκόταν εκεί, πιθανότατα τον Αύγουστο του 1960,[9] γνώρισε τον Χόλντεν Ρομπέρτο, ο οποίος ήταν ήδη ανερχόμενη προσωπικότητα στους κύκλους των εμιγκρέδων. Ο Ρομπέρτο ήταν ιδρυτικό μέλος του UPA (União das Populações de Angola, Λαϊκή Ένωση της Ανγκόλας) και ήταν ήδη γνωστός για τις προσπάθειές του να προωθήσει την ανεξαρτησία της Ανγκόλας στα Ηνωμένα Έθνη. Προσπάθησε να στρατολογήσει τον Σαβίμπι που φαίνεται να ήταν αναποφάσιστος αν θα δεσμευτεί στην υπόθεση της ανεξαρτησίας της Ανγκόλας σε αυτό το σημείο της ζωής του.

Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1960, ο Σαβίμπι κλήθηκε να δώσει μια ομιλία στην Καμπάλα της Ουγκάντας εξ ονόματος της UDEAN (União Democrática dos Estudantes da Africa Negra, Δημοκρατική Ένωση Φοιτητών της Αφρικής), μιας φοιτητικής οργάνωσης που συνδεόταν με το MPLA. Σε αυτή τη συνάντηση γνώρισε τον Τομ Εμπόγια που τον πήγε στην Κένυα για να συναντήσει τον Τζόμο Κενυάτα. Και οι δύο τον προέτρεψαν να ενταχθεί στο UPA. Σε Γάλλους δημοσιογράφους ανέφερε «J'ai été convaincu par Kenyatta» («Πείστηκα από τον Κενυάτα»).[10] Έγραψε αμέσως μία επιστολή στον Ρομπέρτο που έθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία του, πηγαίνοντας αυτοπροσώπως στη Νέα Υόρκη από τον Εμπόγια. Με την επιστροφή του στην Ελβετία, ο Ρομπέρτο του τηλεφώνησε. Συναντήθηκαν στο Λεοπολντβίλ (Κινσάσα) τον Δεκέμβριο του 1960 και έφυγαν αμέσως για την Αμερική. Ήταν η πρώτη από τις πολλές επισκέψεις.

Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο πηγαίο υλικό σχετικά με την ημερομηνία επίσημης εισαγωγής του Σαβίμπι στο UPA. Ο Φρεντ Μπρίτζλαντ, ο οποίος έγραψε βιογραφία του Σαβίμπι, αναφέρει πως ο Σαβίμπι «εισήχθη στο UPA» την 1η Φεβρουαρίου 1961.[11] Παρ' όλα αυτά, ενδέχεται να μην είχε ενταχθεί επίσημα στο UPA μέχρι τα τέλη του 1961.[12][13]

Φαίνεται σίγουρα ότι ο Σαβίμπι δεν ήταν στον στενό κύκλο των ακτιβιστών του UPA στις αρχές του 1961. Δεν πήρε μέρος στον προγραμματισμό της εξέγερσης του Μαρτίου 1961, ούτε συμμετείχε σε αυτήν.

Ο Σαβίμπι έμεινε στο Λεοπολντβίλ μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 1961, στη συνέχεια πήγε στην Ελβετία για να προετοιμαστεί για εξετάσεις. Μπορεί να απέτυχε από τότε που εγκατέλειψε τις ιατρικές σπουδές στο Φριμπούρ και τον Δεκέμβριο του 1961 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης στη Νομική και τη Διεθνή Πολιτική.

Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1961, Αφρικανοί από τις πορτογαλικές αποικίες που σπούδαζαν στο εξωτερικό δημιούργησαν το UGEAN (União Geral dos Estudantes da Africa Negra Sob Dominacão Colonial Portuguesa, Γενική Ένωση Φοιτητών της Μαύρης Αφρικής υπό Πορτογαλική Αποικιακή Διοίκηση) σε μια συνάντηση στο Ραμπάτ του Μαρόκου. Και πάλι, αυτός ο οργανισμός συνδέθηκε με το MPLA.

Ο Χόλντεν Ρομπέρτο και το UPA ήθελαν μια φοιτητική οργάνωση συνδεδεμένη με το κόμμα τους. Τον Δεκέμβριο του 1961, ο Ρομπέρτο προήδρευσε σε μια συνάντηση κοντά στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια. Ο Σαβίμπι παραβρέθηκε σε αυτή τη συνάντηση και έγινε ένας από τους διοργανωτές που ίδρυσαν την UNEA (União Nacional dos Estudantes Angolanos, Εθνική Ένωση Φοιτητών Ανγκόλας) τον Μάρτιο του 1962 στη Λουκέρνη της Ελβετίας. Ο Σαβίμπι εξελέγη Γενικός Γραμματέας.[14]

Ο Σαβίμπι συμμετείχε σε δραστηριότητες της UPA ενώ συνέχισε να σπουδάζει στην Ελβετία. Ταξίδεψε για λογαριασμό της οργάνωσης στη Γιουγκοσλαβία στην πρώτη Σύνοδο Κορυφής των Αδεσμεύτων τον Σεπτέμβριο του 1961 με τον Χόλντεν Ρομπέρτο και στη Νέα Υόρκη για τη συνάντηση των Ηνωμένων Εθνών αργότερα το φθινόπωρο.

Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ήταν μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του UPA. Ήταν αυτός που ενθάρρυνε τη συνένωση του PDA (Partido Democrático de Angola, Δημοκρατικό Κόμμα της Ανγκόλας) σε ενιαίο μέτωπο με το UPA, δημιουργώντας το FNLA (Frente Nacional de Libertação de Angola, Εθνικό Μέτωπο Απελευθέρωσης της Ανγκόλας) και όταν αυτά τα κόμματα δημιούργησαν το GRAE (Govêrno Revolucionário de Angola no Exílio, Εξόριστη Επαναστατική Κυβέρνηση της Ανγκόλας) στις 3 Απριλίου 1962, με τον Σαβίμπι να γίνεται υπουργός Εξωτερικών αυτής της οργάνωσης.

Στρατιωτική σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Ο Σαβίμπι αναζήτησε ηγετική θέση στο MPLA με την ένταξή του στη νεολαία του κόμματος στις αρχές της δεκαετίας του 1960.[15] Απορρίφθηκε από το MPLA και ένωσε τις δυνάμεις του με το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο της Αγκόλας (FNLA) το 1964. Την ίδια χρονιά ίδρυσε την UNITA με τον Αντόνιο ντα Κόστα Φερνάντες. Ο Σαβίμπι μετέβη στην Κίνα για βοήθεια και του υποσχέθηκαν όπλα και στρατιωτική εκπαίδευση. Επιστρέφοντας στην Ανγκόλα το 1966 παρουσίασε την UNITA και ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως αντάρτης ενάντια στην Πορτογαλία. Πολέμησε επίσης το FNLA και το MPLA, καθώς τα τρία κινήματα αντίστασης προσπάθησαν να τοποθετηθούν ως ηγέτες της μεταπολιτευτικής Ανγκόλας. Η Πορτογαλία κυκλοφόρησε αργότερα αρχεία της μυστικής αστυνομίας τα οποία αποκαλύπτουν ότι ο Σαβίμπι είχε υπογράψει σύμφωνο συνεργασίας με τις πορτογαλικές αποικιακές αρχές για την καταπολέμηση του MPLA.[16][17]

Μετά την ανεξαρτησία της Ανγκόλας το 1975, ο Σαβίμπι τράβηξε σταδιακά την προσοχή των ισχυρών Κινέζων και, τελικά, των Αμερικανών πολιτικών και διανοουμένων. Εκπαιδευμένος στην Κίνα κατά τη δεκαετία του 1960, ο Σαβίμπι ήταν ένας πολύ επιτυχημένος αντάρτης μαθητής που είχε εκπαιδευτεί σε κλασικές μαοϊκές πολεμικές προσεγγίσεις, συμπεριλαμβανομένου του δολώματος των εχθρών του με πολλαπλά στρατιωτικά μέτωπα, μερικά από τα οποία πραγματοποιούσαν επιθέσεις και μερικά από αυτά υποχωρούσαν συνειδητά. Όπως ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός του Μάο Τσετούνγκ, έτσι και ο Σαβίμπι κινητοποίησε σημαντικά, αν και εθνοτικά περιορισμένα τμήματα της αγροτικής αγροτιάς - κυρίως Οβιμπούντου - ως μέρος της στρατιωτικής του τακτικής. Από στρατιωτικής στρατηγικής, μπορεί να θεωρηθεί ένας από τους πιο αποτελεσματικούς αντάρτες του 20ού αιώνα.[18]

Εμφύλιος πόλεμος

Επεξεργασία

Καθώς το MPLA υποστηριζόταν από το σοβιετικό μπλοκ από το 1974 και αυτοανακηρύχθηκε μαρξιστικό-λενινιστικό το 1977, ο Σαβίμπι απαρνήθηκε τις προηγούμενες μαοϊκές τάσεις και τις επαφές του με την Κίνα, παρουσιάζοντας τον εαυτό του στη διεθνή σκηνή ως πρωταγωνιστής του αντικομμουνισμού. Ο πόλεμος μεταξύ του MPLA και της UNITA, ανεξάρτητα από τους εσωτερικούς λόγους και τη δυναμική του, έγινε έτσι μέρος του Ψυχρού Πολέμου, με τη Μόσχα και την Ουάσινγκτον να θεωρούν τη σύγκρουση σημαντική για την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων.[19]

Υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών

Επεξεργασία
 
Ο Σαβίμπι με τον Πρόεδρο Ρόναλντ Ρήγκαν το 1986
 
Ο Σαβίμπι ασπάζεται τον Πρόεδρο Τζορτζ Μπους το 1990

Το 1985, με την υποστήριξη της κυβέρνησης Ρήγκαν και μέσω των προσπαθειών πίεσης του Πολ Μάναφορτ και της εταιρείας του η οποία λάμβανε 600.000 $ κάθε χρόνο από τον Σαβίμπι από το 1985,[20][21][22][23][24][25] του Τζακ Αμπράμοφ και άλλων συντηρητικών των ΗΠΑ οργάνωσαν τη Δημοκρατική Διεθνή στη βάση του Σαβίμπι στην Τζάμπα, στην επαρχία Κουάντο Κουμπάνγκο στη νοτιοανατολική Αγκόλα.[19] Ο Σαβίμπι υποστηρίχθηκε σημαντικά από το επιδραστικό, συντηρητικό Ίδρυμα Χέριτεϊτζ. Ο αναλυτής της εξωτερικής πολιτικής του ιδρύματος Μάικλ Τζονς και άλλοι συντηρητικοί επισκέπτονταν τακτικά τον Σαβίμπι στα παράνομα στρατόπεδα του στην Τζάμπα και παρείχαν στον ηγέτη των ανταρτών συνεχή πολιτική και στρατιωτική καθοδήγηση στον πόλεμό του εναντίον της κυβέρνησης της Ανγκόλας.[26][27]

Οι υποστηρικτές του Σαβίμπι στις ΗΠΑ αποδείχθηκαν τελικά επιτυχείς στο να πείσουν τη CIA να διοχετεύσει μυστικά όπλα και να στρατολογήσει αντάρτες για τον πόλεμο του Σαβίμπι εναντίον της μαρξιστικής κυβέρνησης της Ανγκόλας. Κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην Ουάσινγκτον, το 1986, ο Ρήγκαν κάλεσε τον Σαβίμπι να συναντηθεί μαζί του στον Λευκό Οίκο. Μετά τη συνάντηση, ο Ρήγκαν μίλησε για τη νίκη της UNITA vw «μια νίκη που ηλεκτρίζει τον κόσμο».[28]

Δύο χρόνια αργότερα, με τον εμφύλιο πόλεμο της Ανγκόλας να εντείνεται, ο Σαβίμπι επέστρεψε στην Ουάσιγκτον, όπου εξήρε το έργο του Ιδρύματος Χέριτεϊτζ για λογαριασμό της UNITA.[28]

Στρατιωτικές και πολιτικές προσπάθειες

Επεξεργασία
 
Ο Σαβίμπι συναντά δύο βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 1989

Μαζί με τις στρατιωτικές του ικανότητες, ο Σαβίμπι εντυπωσίασε επίσης πολλούς με τις πνευματικές του ιδιότητες. Μιλούσε άπταιστα επτά γλώσσες, όπως πορτογαλικά, γαλλικά και αγγλικά.[29] Σε επισκέψεις σε ξένους διπλωμάτες και σε ομιλίες ενώπιον του αμερικανικού κοινού, ανέφερε συχνά την κλασική δυτική πολιτική και κοινωνική φιλοσοφία, και τελικά έγινε ένας από τους πιο μαχητικούς αντικομμουνιστές του Τρίτου Κόσμου.[30]

Η βιογραφία του Σαβίμπι τον περιγράφει ως «έναν απίστευτο γλωσσολόγο. Μιλούσε τέσσερις ευρωπαϊκές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων των αγγλικών, αν και δεν είχε ζήσει ποτέ σε αγγλόφωνη χώρα. Ήταν εξαιρετικά καλά διαβασμένος. Ήταν ένας εξαιρετικά καλός συνομιλητής και ένας πολύ καλός ακροατής.»[30] Ο Σαβίμπι κατηγόρησε επίσης τους πολιτικούς του αντιπάλους για μαγεία.[31] Αυτές οι αντίθετες εικόνες του Σαβίμπι θα εμφανίζονταν καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του, με τους εχθρούς του να τον αποκαλούν πολεμιστή που διψούσε για δύναμη και τους Αμερικανούς και άλλους συμμάχους του να τον χαρακτηρίζουν μια κρίσιμη φιγούρα στην προσπάθεια της Δύσης να κερδίσει τον Ψυχρό Πόλεμο.

Καθώς η υποστήριξη των ΗΠΑ άρχισε να εντείνεται και οι κορυφαίοι συντηρητικοί των ΗΠΑ υποστήριξαν την υπόθεσή του, ο Σαβίμπι κέρδισε σημαντικά στρατηγικά πλεονεκτήματα στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και πάλι στις αρχές της δεκαετίας του 1990, αφού είχε συμμετάσχει ανεπιτυχώς στις εθνικές εκλογές του 1992. Κατά συνέπεια, η Μόσχα και η Αβάνα άρχισαν να επανεκτιμούν την εμπλοκή τους στην Ανγκόλα, καθώς οι σοβιετικοί και οι κουβανοί νεκροί αυξάνονταν και ο έλεγχος εδάφους του Σαβίμπι αυξανόταν.[32]

Μέχρι το 1989, η UNITA είχε τον πλήρη έλεγχο αρκετών περιορισμένων περιοχών, αλλά μπόρεσε να αναπτύξει σημαντικές επιχειρήσεις ανταρτών παντού στην Ανγκόλα, με εξαίρεση τις παράκτιες πόλεις και την επαρχία Ναμίμπε. Στο αποκορύφωμα της στρατιωτικής του επιτυχίας, το 1989 και το 1990, ο Σαβίμπι άρχισε να εξαπολύει επιθέσεις σε κυβερνητικούς και στρατιωτικούς στόχους μέσα και γύρω από την πρωτεύουσα της χώρας, Λουάντα. Οι παρατηρητές θεώρησαν ότι η στρατηγική ισορροπία στην Ανγκόλα άλλαξε και ότι ο Σαβίμπι έθετε την UNITA για μια πιθανή στρατιωτική νίκη.[32]

Ο Σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, σηματοδοτώντας την ανησυχία ότι η Σοβιετική Ένωση προκαλούσε την πρόοδο του Σαβίμπι στην Ανγκόλα, έθεσε το ζήτημα του πολέμου της Ανγκόλας στον Ρήγκαν κατά τη διάρκεια πολυάριθμων συνόδων κορυφής ΗΠΑ-Σοβιετικής Ένωσης. Εκτός από τη συνάντηση με τον Ρήγκαν, ο Σάβμπι συναντήθηκε επίσης με τον διάδοχο του Ρήγκαν, Τζορτζ Μπους, ο οποίος υποσχέθηκε στον Σαβίμπι «κάθε κατάλληλη και αποτελεσματική βοήθεια».[33]

Δεκαετία του 1990

Επεξεργασία
 
Πινακίδα που δείχνει τον Σαβίμπι στο Τζάμπα, έδρα της UNITA στη νοτιοανατολική Ανγκόλα.

Τον Ιανουάριο του 1990 και ξανά τον Φεβρουάριο του 1990, ο Σαβίμπι τραυματίστηκε σε ένοπλη σύγκρουση με κυβερνητικά στρατεύματα της Ανγκόλας. Τα τραύματα δεν τον εμπόδισαν να επιστρέψει ξανά στην Ουάσινγκτον, όπου συναντήθηκε με τους Αμερικανούς υποστηρικτές του και τον πρόεδρο Μπους σε μια προσπάθεια να αυξήσει περαιτέρω την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στην UNITA.[34] Οι υποστηρικτές του Σαβίμπι προειδοποίησαν ότι η συνεχιζόμενη σοβιετική υποστήριξη στο MPLA απειλούσε ευρύτερη παγκόσμια συνεργασία μεταξύ του Γκορμπατσώφ και των ΗΠΑ.[35]

Τον Φεβρουάριο του 1992, ο Αντόνιο ντα Κόστα Φερνάντες και ο Ενζάου Πούνα απομακρύνθηκαν από την UNITA, δηλώνοντας δημόσια ότι ο Σαβίμπι δεν ενδιαφέρεται για μια πολιτική δοκιμή, αλλά για την προετοιμασία ενός άλλου πολέμου.[15] Κάτω από τη στρατιωτική πίεση της UNITA, η κυβέρνηση της Ανγκόλας διαπραγματεύτηκε κατάπαυση του πυρός με τον Σαβίμπι και ο Σαβίμπι έθεσε υποψηφιότητα για πρόεδρος στις εθνικές εκλογές του 1992. Οι ξένοι παρατηρητές υποστήριξαν ότι οι εκλογές ήταν δίκαιες. Επειδή όμως ούτε ο Σαβίμπι (40%) ούτε ο Πρόεδρος της Ανγκόλας Ζοζέ Εντουάρντο ντος Σάντος (49%) έλαβαν το 50 τοις εκατό που ήταν απαραίτητο για να επικρατήσει, προγραμματίστηκε επανάληψη των εκλογών.[36]

Στα τέλη Οκτωβρίου 1992, ο Σαβίμπι έστειλε στη Λουάντα τον Αντιπρόεδρο της UNITA Τζερεμίας Τσιτούντα και τον ανώτερο σύμβουλο της UNITA Ελίας Σαλουπέτο Πένα για να διαπραγματευτούν τις λεπτομέρειες της επανάληψης των εκλογών. Στις 2 Νοεμβρίου 1992 στη Λουάντα, η συνοδεία του Τσιτούντα και του Πένα δέχτηκε επίθεση από τις κυβερνητικές δυνάμεις και οι δύο τους απομακρύνθηκαν από το αυτοκίνητό τους και σκοτώθηκαν. Τα πτώματά τους πήραν οι κυβερνητικές αρχές και έκτοτε αγνοούνται.[37] Η επίθεση του MPLA εναντίον της UNITA και της FNLA έγινε γνωστή ως η σφαγή των αποκριών όπου πάνω από 10.000 ψηφοφόροι τους σφαγιάστηκαν σε εθνικό επίπεδο από τις δυνάμεις της MPLA.[38][39][40] Υποστηρίζοντας κυβερνητική εκλογική απάτη και αμφισβητώντας τη δέσμευση της κυβέρνησης για ειρήνη, ο Σαβίμπι αποσύρθηκε από τον δεύτερο γύρο των εκλογών και ξανάρχισε τον αγώνα, κυρίως με ξένα κεφάλαια. Η UNITA προχώρησε ξανά γρήγορα στρατιωτικά, περικυκλώνοντας την πρωτεύουσα Λουάντα.[41]

Το 1994, η UNITA υπέγραψε νέα ειρηνευτική συμφωνία. Ο Σαβίμπι αρνήθηκε τον αντιπρόεδρο που του προσφέρθηκε και ανανέωσε ξανά τον αγώνα το 1998. Ο Σαβίμπι, επίσης, φέρεται να απομάκρυνε μερικούς από αυτούς που ήταν εντός της UNITA τους οποίους μπορεί να θεωρούσε ως απειλές για την ηγεσία του ή ως αμφισβήτηση της στρατηγικής του πορείας. Ο υπουργός Εξωτερικών του Σαβίμπι Τίτο Τσινγκούντζι και η οικογένειά του δολοφονήθηκαν το 1991 αφού ο Σαβίμπι υποψιάστηκε ότι ο Τσινγκούντζι ήταν σε μυστικές, μη εγκεκριμένες διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση της Ανγκόλας κατά τη διάρκεια των διαφόρων διπλωματικών αναθέσεων του Τσινγκούντζι στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Σαβίμπι αρνήθηκε τη συμμετοχή του στη δολοφονία του Τσινγκούντζι και κατηγόρησε τους αντιφρονούντες της UNITA.[30]

Θάνατος

Επεξεργασία

Αφού επέζησε από περισσότερες από δώδεκα απόπειρες δολοφονίας και έχοντας αναφερθεί ως νεκρός τουλάχιστον 15 φορές, ο Σαβίμπι σκοτώθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2002, σε μάχη με κυβερνητικά στρατεύματα της Ανγκόλας σε ποταμό στην επαρχία Μόξικο, τη γενέτειρά του.[31] Κατά τη μάχη, ο Σαβίμπι υπέστη 15 τραύματα από πυροβόλο όπλο στο κεφάλι, το λαιμό, το πάνω μέρος του σώματος και τα πόδια. Ενώ ο Σαβίμπι ανταπέδωσε τα πυρά, οι πληγές του αποδείχθηκαν μοιραίες και πέθανε σχεδόν αμέσως.[42]

Η σχετικά μυστικιστική φήμη του Σαβίμπι πως απέφευγε τον στρατό της Ανγκόλας και τους Σοβιετικούς και Κουβανούς στρατιωτικούς συμβούλους οδήγησε πολλούς Ανγκολέζους να αμφισβητήσουν την εγκυρότητα των αναφορών για το θάνατό του το 2002. Μόνο όταν οι φωτογραφίες του γεμάτου σφαίρες και αίμα σώματος του εμφανίστηκαν στην κρατική τηλεόραση της Ανγκόλας και το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών το επιβεβαίωσε στη συνέχεια, οι αναφορές για τον θάνατο του Σαβίμπι σε μάχη έγιναν πιστευτές στη χώρα. Ο Σαβίμπι κηδεύτηκε στο κεντρικό νεκροταφείο της Λουένα στην επαρχία Μοξίκο. Στις 3 Ιανουαρίου 2008, ο τάφος του Σαβίμπι βανδαλίστηκε και τέσσερα μέλη της νεανικής πτέρυγας του MPLA κατηγορήθηκαν και συνελήφθησαν.[43] Έγινε εκταφή του Σαβίμπι και ετάφη ξανά δημόσια το 2019.[44]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Jonas-Savimbi. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 7422368. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. savimbi-jonas-malheiro.
  4. ↑ «Angola - The World Factbook». www.cia.gov. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2021. 
  5. ↑ Kaufman, Michael T. (2002-02-23). «Jonas Savimbi, 67, Rebel Of Charisma and Tenacity» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/2002/02/23/world/jonas-savimbi-67-rebel-of-charisma-and-tenacity.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  6. ↑ Marcum, John (1969). The Angolan Revolution. I. Anatomy of an explosion (1950–1962). Cambridge, MA & London: MIT Press. 
  7. ↑ Atkins, Stephen E. (2004). Encyclopedia of Modern Worldwide Extremists and Extremist Groups. Westport: Greenwood Publishing Group. σελ. 292. ISBN 978-0-313-32485-7. 
  8. ↑ Bridgland 1988, σελίδες 421ff
  9. ↑ Chilcote 1972, σελ. 63.
  10. ↑ Loiseau & de Roux, σελ. 99
  11. ↑ Bridgland 1988, σελ. 49.
  12. ↑ Chilcote 1972, σελ. 157.
  13. ↑ Houser 1989, σελ. 155.
  14. ↑ Paget 2015, σελ. 264.
  15. ↑ 15,0 15,1 Brittain, Victoria (2002-02-25). «Obituary: Jonas Savimbi». The Guardian. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-12-08. https://web.archive.org/web/20131208062910/http://www.theguardian.com/news/2002/feb/25/guardianobituaries.victoriabrittain. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  16. ↑ Jervis, David (2006). «Contested Power in Angola: 1840s to the Present». Journal of Third World Studies. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-05-27. https://web.archive.org/web/20080527223006/http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3821/is_200610/ai_n17195875. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  17. ↑ Brittain, Victoria (2002-02-25). «Jonas Savimbi». The Guardian (London). https://www.theguardian.com/Archive/Article/0,4273,4362364,00.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  18. ↑ Malaquias, Assis (2007). Rebels and Robbers: Violence in Post-Colonial Angola. Uppsala: Nordiska Afrikainstitutet. 
  19. ↑ 19,0 19,1 Abramoff (17 Αυγούστου 2005). «The tale of "Red Scorpion"». Salon. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2008. .
  20. ↑ Swan, Betsy; Mak, Tim (2016-04-13). «Top Trump Aide Led the ‘Torturers’ Lobby’ BLOOD MONEY: Paul Manafort and the partners at his firm made a fortune repping some of the most despicable dictators of the 20th century.». Daily Beast. https://www.thedailybeast.com/top-trump-aide-led-the-torturers-lobby. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  21. ↑ Thomas, Evan (1986-03-03). «The Slickest Shop in Town (page 1)». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-18. https://web.archive.org/web/20160418033553/http://content.time.com/time/subscriber/article/0,33009,960803-1,00.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  22. ↑ Thomas, Evan (1986-03-03). «The Slickest Shop in Town (page 2)». Time. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-02-26. https://web.archive.org/web/20180226060300/http://content.time.com/time/subscriber/article/0,33009,960803-2,00.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  23. ↑ Shear, Michael D.; Birnbaum, Jeffrey H. (2008-05-22). «McCain Adviser's Work As Lobbyist Criticized: Charles Black, John McCain's top political strategist, is now retired from a 30-year (page 1)». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-09. https://web.archive.org/web/20160309131432/http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/05/21/AR2008052103006.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  24. ↑ Shear, Michael D.; Birnbaum, Jeffrey H. (2008-05-22). «McCain Adviser's Work As Lobbyist Criticized: Charles Black, John McCain's top political strategist, is now retired from a 30-year (page 2)». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-04-16. https://web.archive.org/web/20160416161838/https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2008/05/21/AR2008052103006_2.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  25. ↑ Levine, Art (1992). «Inside Washington's Propaganda Shops: Publicists of the Damned». Spy (volume 6). https://books.google.ca/books?id=qnVC8yS4N_AC&lpg=PP1&pg=PA62&hl=en#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  26. ↑ The Coors Connection: How Coors Family Philanthropy Undermines Democratic Pluralism," Αρχειοθετήθηκε 2018-02-21 στο Wayback Machine. by Russ Bellant, South End Press, 1988 and 1991, σσ. 53–54.
  27. ↑ "With Freedom Near in Angola, This is No Time to Curtail UNITA Assistance," Αρχειοθετήθηκε 2016-09-19 στο Wayback Machine. by Michael Johns, The Heritage Foundation, 31 July 1990.
  28. ↑ 28,0 28,1 «The Coming Winds of Democracy in Angola». Heritage. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιανουαρίου 2008. .
  29. ↑ «Jonas Savimbi: Washington's Freedom Fighter," Africa's "Terrorist"" - FPIF». Foreign Policy In Focus (στα Αγγλικά). 1 Φεβρουαρίου 2002. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2021. 
  30. ↑ 30,0 30,1 30,2 «Angola: Don't Simplify History, Says Savimbi's Biographer». All Africa. Johannesburg. 22 Ιουνίου 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2007. .
  31. ↑ 31,0 31,1 «Jonas Savimbi». The Economist. 28 February 2002-02-28. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-08-09. https://web.archive.org/web/20140809223508/http://www.economist.com/node/1010682. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  32. ↑ 32,0 32,1 Noble, Kenneth B.; Times, Special To the New York (1989-08-21). «Angola Says Rebels Are Mounting New Attacks, Jeopardizing Pact» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1989/08/21/world/angola-says-rebels-are-mounting-new-attacks-jeopardizing-pact.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  33. ↑ Rampe, David; Times, Special To the New York (1989-01-12). «Bush Pledges Angola Rebel Aid» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1989/01/12/world/bush-pledges-angola-rebel-aid.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  34. ↑ Alao (1994). σελ. XX.
  35. ↑ Johns, Michael (5 Φεβρουαρίου 1990). «Angola: Testing Gorbachev's 'New Thinking'» (PDF) (executive memorandum). The Heritage Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 19 Δεκεμβρίου 2008. .
  36. ↑ Noble, Kenneth B. (1992-10-16). «Runoff Now Expected in Angola as Leader Falls Short» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1992/10/16/world/runoff-now-expected-in-angola-as-leader-falls-short.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  37. ↑ Press, The Associated (1992-11-04). «REBELS IN ANGOLA SUFFER A SETBACK» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1992/11/04/world/rebels-in-angola-suffer-a-setback.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  38. ↑ Matthew, John (1992-11-09). «Letters». The Times (UK). 
  39. ↑ «MPLA atrocities». NSHR. 2000-09-12. 
  40. ↑ «MPLA atrocities». NSHR. 2001-05-16. 
  41. ↑ Reuters (1992-10-24). «Luanda Is Encircled By Former Guerrillas» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1992/10/24/world/luanda-is-encircled-by-former-guerrillas.html. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  42. ↑ «Savimbi ‘died with gun in hand’». BBC News (BBC). 2002-02-25. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/1839252.stm. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  43. ↑ Cawaia, Roja (2008-01-23). «Jonas Savimbi's tomb vandalised, says UNITA». Mail and Guardian. https://mg.co.za/article/2008-01-23-jonas-savimbis-tomb-vandalised-says-unita/. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 
  44. ↑ «Jonas Savimbi: Angola's former Unita leader reburied after 17 years». BBC News (BBC). 2019-06-01. https://www.bbc.com/news/world-africa-48483246. Ανακτήθηκε στις 2021-09-05. 

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jonas Savimbi στο Wikimedia Commons
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Τζόνας_Σαβίμπι&oldid=10600929"