Βικιπαίδεια

Σενεγάλη

Χώρα της Δυτικής Αφρικής

Συντεταγμένες: 14°22′00″N 14°17′00″W / 14.3667°N 14.2833°W / 14.3667; -14.2833

Η Σενεγάλη, επισήμως Δημοκρατία της Σενεγάλης, είναι μια χώρα νότια του ποταμού Σενεγάλη στη δυτική Αφρική. Δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό. Συνορεύει με τη Μαυριτανία βόρεια, το Μάλι ανατολικά και νότια με τη Γουινέα και τη Γουινέα-Μπισσάου. Η Γκάμπια περικλείεται από τη Σενεγάλη, ενώ τα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου βρίσκονται σε απόσταση 560 χιλιομέτρων από τις ακτές της Σενεγάλης. Η χώρα έχει έκταση 196.722 τ.χλμ. και πληθυσμό, σύμφωνα με την απογραφή του 2023, 18.126.390[1] κατοίκους.

Δημοκρατία της Σενεγάλης
République du Sénégal

Σημαία
Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: "Un Peuple, Un But, Une Foi"
"Ένας Λαός, Ένας Στόχος, Μια Πίστη"
Εθνικός ύμνος: Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons
Όλοι κουρδίστε τις κόρα σας, χτυπήστε τα μπαλαφόν
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο
Η θέση της Σενεγάλης (πράσινο)
και μεγαλύτερη πόληΝτακάρ
14°41′34″N 17°26′48″W / 14.69278°N 17.44667°W / 14.69278; -17.44667 (Ντακάρ)
Γαλλικά,Ουολόφ
Ημιπροεδρικό σύστημα
Μπασιρέ Ντιομαγιέ
Ουσμανέ Σονκό
Ανεξαρτησία
Από τη Γαλλία
Ισχύον Σύνταγμα
20 Αυγούστου 1960
7 Ιανουαρίου 2001
 • Σύνολο
 • % Νερό
 • Σύνορα
Ακτογραμμή
196.722 km2 (88η)
2,1
2.640 km
531 km
Πληθυσμός
 • Απογραφή 2023 
 • Πυκνότητα 
18.126.390[1] (69η) 
92,1 κατ./km2 (121η) 
ΑΕΠ (ΙΑΔ)
 • Ολικό  (2018)
 • Κατά κεφαλή 
59,987 δις $[2] (112η)  
3.675 $[2] (158η) 
ΑΕΠ (ονομαστικό)
 • Ολικό  (2018)
 • Κατά κεφαλή 
24,240 δισ. $[2] (109η)  
1.485 $[2] (144η) 
ΔΑΑ (2021)Μείωση 0,511[3] (170η) – χαμηλός
ΝόμισμαΦράγκο CFA Δυτικής Αφρικής (XOF)
GMT (UTC +0)
Internet TLD.sn
Οδηγούν σταδεξιά
Κωδικός κλήσης+221

Είναι μια ενιαία προεδρική δημοκρατία και είναι η δυτικότερη ηπειρωτική χώρα του Παλαιού Κόσμου, ή Αφρο-Ευρασία.[4] Οφείλει το όνομά του στον ποταμό Σενεγάλη, που σχηματίζει τα συνόρά της ανατολικά και βόρεια. Το κράτος δημιουργήθηκε ως μέρος της ανεξαρτησίας της Γαλλικής Δυτικής Αφρικής από τη γαλλική αποικιακή κυριαρχία. Επίσημη γλώσσα είναι τα γαλλικά. Όπως και άλλα μετα-αποικιακά αφρικανικά κράτη, η χώρα περιλαμβάνει ευρύ μείγμα εθνοτικών και γλωσσικών κοινοτήτων, με τις μεγαλύτερες να είναι οι Γουλόφ, Φουλά και Σενέρ, με τα Γουλόφ και τα γαλλικά να λειτουργούν ως lingua franca. Η Σενεγάλη έχει ταξινομηθεί ως μια υπερχρεωμένη φτωχή χώρα, με σχετικά χαμηλό Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι στην ακτή και εργάζεται στη γεωργία ή σε άλλες βιομηχανίες τροφίμων. Άλλες μεγάλες βιομηχανίες περιλαμβάνουν την εξόρυξη, τον τουρισμό και τις υπηρεσίες.[5]

Η Σενεγάλη είναι καλά ενσωματωμένη στους κύριους φορείς της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS), της Αφρικανικής Ένωσης (AU) και της Κοινότητας των κρατών Σαχέλ-Σαχάρας .

Ιστορία

Επεξεργασία

Προαποικιακή περίοδος

Επεξεργασία

Τα αρχαιολογικά ευρήματα σε όλη την περιοχή δείχνουν ότι η Σενεγάλη κατοικήθηκε κατά τους προϊστορικούς χρόνους και κατοικούνταν συνεχώς από διάφορες εθνότητες. Μερικά βασίλεια δημιουργήθηκαν γύρω στον έβδομο αιώνα: το Τακούρ τον ένατο αιώνα, το Ναμαντίρου και η Αυτοκρατορία Τζολόφ κατά τον 13ο και 14ο αιώνα. Η ανατολική Σενεγάλη ήταν κάποτε μέρος της Αυτοκρατορίας της Γκάνας.

Το Ισλάμ εισήχθη μέσω της επαφής των Τουκουλέρ και των Σονινκέ με τη δυναστεία των Αλμοραβίδων του Μαγκρέμπ, οι οποίοι με τη σειρά τους το διέδωσαν με τη βοήθεια των Αλμοραβίδων και των συμμάχων των Τουκουλέρ. Σε αυτό αντιστάθηκαν εθνότητες παραδοσιακών θρησκειών, ιδιαίτερα οι Σερέρ.[6][7]

Τον 13ο και 14ο αιώνα, η περιοχή τέθηκε υπό την επιρροή των αυτοκρατοριών στα ανατολικά. Η αυτοκρατορία Τζολόφ της Σενεγάλης ιδρύθηκε επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Στην περιοχή της Σενεγκάμπια, μεταξύ 1300 και 1900, σχεδόν το ένα τρίτο του πληθυσμού υποδουλώθηκε, συνήθως ως αποτέλεσμα της αιχμαλωσίας σε πόλεμο.[8]

Τον 14ο αιώνα η αυτοκρατορία Τζολόφ έγινε πιο ισχυρή, έχοντας ενώσει τους Καγιόρ και τα βασίλεια Μπαόλ, Σινέ, Σαλούμ, Βααλό, Φουτά Τοορό και Μπαμπούκ, ή μεγάλο μέρος της σημερινής Δυτικής Αφρικής. Η αυτοκρατορία ήταν μια εθελοντική συνομοσπονδία διαφόρων κρατών αντί να χτιζόταν με στρατιωτική κατάκτηση.[9][10] Η αυτοκρατορία ιδρύθηκε από τον Ντιαντιανέ Ντιαγιέ, με καταγωγή Σερέρ [11][12] και Τουκουλέρ, ο οποίος ήταν σε θέση να σχηματίσει έναν συνασπισμό με πολλές εθνότητες, αλλά κατέρρευσε γύρω στο 1549 με την ήττα και τη δολοφονία του Λελέ Φουλί Φακ από τον Αμαρί Γκονέ Σομπέλ Φαλ.

Αποικιακή εποχή

Επεξεργασία
 
Η Πορτογαλική Αυτοκρατορία ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή δύναμη που αποίκισε τη Σενεγάλη, ξεκινώντας με την άφιξη του Ντίνις Ντίας το 1444 στο νησί Γκορέ και τελείωσε το 1888, όταν οι Πορτογάλοι έδωσαν το Ζιγκινσόρ στους Γάλλους.

Στα μέσα του 15ου αιώνα, οι Πορτογάλοι αποβιβάστηκαν στην ακτογραμμή της Σενεγάλης, ακολουθούμενοι από έμπορους που εκπροσωπούσαν άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Γάλλων.[13] Διάφορες ευρωπαϊκές δυνάμεις — η Πορτογαλία, η Ολλανδία και η Μεγάλη Βρετανία — ανταγωνίζονταν για το εμπόριο στην περιοχή από τον 15ο αιώνα και μετά.

Το 1677, η Γαλλία απέκτησε τον έλεγχο αυτού που είχε γίνει ένα μικρό σημείο εκκίνησης στο εμπόριο σκλάβων στον Ατλαντικό: το νησί Γκορέ δίπλα στο σύγχρονο Ντακάρ, που χρησιμοποιήθηκε ως βάση για την αγορά σκλάβων από τις αντιμαχόμενες φυλές στην ηπειρωτική χώρα.[14][15]

Οι Ευρωπαίοι ιεραπόστολοι εισήγαγαν τον Χριστιανισμό στη Σενεγάλη και το Καζαμανς τον 19ο αιώνα. Τη δεκαετία του 1850 οι Γάλλοι άρχισαν να επεκτείνονται στην ηπειρωτική χώρα της Σενεγάλης, αφού κατάργησαν την δουλεία,[16] προσθέτοντας ιθαγενή βασίλεια όπως οι Βααλό, Καγιόρ, Μπαόλ και Τζολόφ. Οι Γάλλοι άποικοι εισέβαλαν σταδιακά και κατέλαβαν όλα τα βασίλεια, εκτός από το Σινέ και το Σαλούμ, υπό τον Κυβερνήτη Λουί Φαϊντέρμπ.[9][17]

Ανεξαρτησία

Επεξεργασία
 
Η βραχύβια Ομοσπονδία του Μάλι.

Τον Ιανουάριο του 1959, η Σενεγάλη και το Γαλλικό Σουδάν συγχωνεύτηκαν για να σχηματίσουν την Ομοσπονδία του Μάλι, η οποία έγινε πλήρως ανεξάρτητη στις 20 Ιουνίου 1960, ως αποτέλεσμα μιας συμφωνίας μεταφοράς εξουσίας που υπογράφηκε με τη Γαλλία στις 4 Απριλίου 1960. Λόγω εσωτερικών πολιτικών δυσκολιών, η Ομοσπονδία διαλύθηκε στις 20 Αυγούστου 1960 όταν η Σενεγάλη και το Γαλλικό Σουδάν (που μετονομάστηκε σε Δημοκρατία του Μάλι) κήρυξαν την ανεξαρτησία τους.

Ο Λεοπόλντ Σεντάρ Σανγκόρ, διεθνώς γνωστός ποιητής, πολιτικός και πολιτικός, εξελέγη πρώτος πρόεδρος της Σενεγάλης τον Αύγουστο του 1960. Ο αφρικανιστής, ο Σενγκόρ υποστήριξε τον αφρικανικό σοσιαλισμό.[18]

Στη δεκαετία του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του 1970 παρατηρήθηκε η συνεχής και επίμονη παραβίαση των συνόρων της Σενεγάλης από τον πορτογαλικό στρατό στρατό από την Πορτογαλική Γουινέα. Σε απάντηση, η Σενεγάλη απευθύνθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών το 1963, το 1965, το 1969 (σε απάντηση στον βομβαρδισμό από το πορτογαλικό πυροβολικό), το 1971 και τέλος το 1972.

Το 1980, ο Πρόεδρος Σενγκόρ αποφάσισε να αποσυρθεί από την πολιτική. Την επόμενη χρονιά, μεταβίβασε την εξουσία το 1981 στον επιλεγμένο διάδοχό του, Αμπντού Ντιούφ. Ο πρώην πρωθυπουργός Μαμαντού Ντιά, ο οποίος ήταν αντίπαλος του Σενγκόρ, έθεσε υποψηφιότητα για εκλογές το 1983 εναντίον του Ντιούφ, αλλά έχασε.

Η Σενεγάλη ενώθηκε με την Γκάμπια για να σχηματίσει την ονομαστική Συνομοσπονδία της Σενεγκάμπια την 1η Φεβρουαρίου 1982. Ωστόσο, η ένωση διαλύθηκε το 1989. Παρά τις ειρηνευτικές συνομιλίες, μια νότια αυτονομιστική ομάδα στην περιοχή Κάζαμανς συγκρούστηκε σποραδικά με τις κυβερνητικές δυνάμεις αρχίζοντας το 1982. Στις αρχές του 21ου αιώνα, η ένταση έχει υποχωρήσει και ο Πρόεδρος Μακί Σαλ προχώρησε σε συνομιλίες με τους αντάρτες στη Ρώμη τον Δεκέμβριο του 2012.

Κυβέρνηση και πολιτική

Επεξεργασία
 
Μακί Σαλ, Πρόεδρος της Σενεγάλης (2012–σήμερα)

Η Σενεγάλη είναι ημιπροεδρική δημοκρατία. Ο πρόεδρος εκλέγεται κάθε πέντε χρόνια από το 2016, προηγουμένως επτά χρόνια από την ανεξαρτησία έως το 2001, πέντε χρόνια από το 2001 έως το 2008 και επτά χρόνια από το 2008 έως το 2016, από ενήλικους ψηφοφόρους. Ο πρώτος πρόεδρος, Λεοπόνλντ Σεντάρ Σανγκόρ, ήταν ποιητής και συγγραφέας και ήταν ο πρώτος Αφρικανός που εκλέχθηκε στη Γαλλική Ακαδημία. Ο δεύτερος πρόεδρος της Σενεγάλης, Αμπντού Ντιούφ, υπηρέτησε αργότερα ως γενικός γραμματέας του Οργανισμού της Γαλλοφωνίας. Ο τρίτος πρόεδρος ήταν ο Αμπντουλαγιέ Γουάντ, δικηγόρος. Ο σημερινός πρόεδρος είναι ο Μακί Σαλ, ο οποίος εξελέγη τον Μάρτιο του 2012 και επανεξελέγη τον Φεβρουάριο του 2019.[19]

Το μονοθέσιο κοινοβούλιο αποτελείται από την Εθνοσυνέλευση, η οποία έχει 150 έδρες (η Γερουσία ήταν σε ισχύ από το 1999 έως το 2001 και το 2007 έως το 2012).[20]

Επί του παρόντος, η Σενεγάλη έχει σχεδόν δημοκρατική πολιτική κουλτούρα, και θεωρείται από τις πιο επιτυχημένες μετα-αποικιακές δημοκρατίες στην Αφρική. Οι τοπικοί διοικητές διορίζονται και λογοδοτούν από τον πρόεδρο. Οι Μαραμπούτ, θρησκευτικοί ηγέτες των διαφόρων μουσουλμανικών αδελφοτήτων της Σενεγάλης, άσκησαν επίσης ισχυρή πολιτική επιρροή στη χώρα, ειδικά κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Γουάντ. Το 2009, το Freedom House υποβάθμισε το καθεστώς της Σενεγάλης από «Ελεύθερη» σε «Μερικώς Ελεύθερη», με βάση την αυξημένη συγκέντρωση της εξουσίας στην εκτελεστική εξουσία. Μέχρι το 2014, είχε ανακτήσει το καθεστώς «Ελεύθερη».[21]

Διοικητικές διαιρέσεις

Επεξεργασία
 
Περιφέρειες της Σενεγάλης

Η Σενεγάλη υποδιαιρείται σε 14 περιφέρειες,[22] με καθεμία να διοικείται από ένα Περιφερειακό Συμβούλιο που εκλέγεται με βάση το βάρος του πληθυσμού σε επίπεδο Περιφέρειας. Η χώρα υποδιαιρείται περαιτέρω σε 45 Τμήματα (Departements), 113 Διαμερίσματα (Arrondissements) και από τοπικές συλλογικότητες (Collectivités Locales), που εκλέγουν διοικητικούς υπαλλήλους.

Οι περιφερειακές πρωτεύουσες έχουν το ίδιο όνομα με τις αντίστοιχες περιφέρειές τους:

 

Εξωτερικές σχέσεις

Επεξεργασία

Η Σενεγάλη συμμετέχει σε πολλούς διεθνείς οργανισμούς και ήταν μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ το 1988-89 και το 2015-2016. Εξελέγη στην Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα το 1997. Φιλική προς τη Δύση, ειδικά προς τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Σενεγάλη έχει υποστηρίξει σθεναρά περισσότερη βοήθεια από τις ανεπτυγμένες χώρες στον Τρίτο Κόσμο.

Η Σενεγάλη είναι καλά ενσωματωμένη με τους κύριους φορείς της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της Οικονομικής Κοινότητας των Κρατών της Δυτικής Αφρικής (ECOWAS), της Αφρικανικής Ένωσης (AU) και της Κοινότητας των κρατών Σαχέλ-Σαχάρας.

Νόμος

Επεξεργασία

Η Σενεγάλη είναι ένα κοσμικό κράτος, όπως ορίζεται στο Σύνταγμά της.[23]

Η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη στη Σενεγάλη.[24] Σύμφωνα με έρευνα του 2013 από το Pew Research Center, το 96% των Σενεγαλέζων πιστεύει ότι η ομοφυλοφιλία δεν πρέπει να είναι αποδεκτή από την κοινωνία.[25] Τα μέλη της κοινότητας LGBTQ στη Σενεγάλη αναφέρουν έντονο αίσθημα ανασφάλειας.[26]

Γεωγραφία

Επεξεργασία
 
Χάρτης της Σενεγάλης σύμφωνα με την κλιματική ταξινόμησης Köppen
 
Τοπίο του Καζαμάνς

Η Σενεγάλη βρίσκεται στα δυτικά της αφρικανικής ηπείρου. Βρίσκεται ανάμεσα στα γεωγραφικά πλάτη 12° και 17°Β και γεωγραφικά μήκη 11° και 18°Δ.

Η Σενεγάλη οριοθετείται από τον Ατλαντικό Ωκεανό στα δυτικά, τη Μαυριτανία στα βόρεια, το Μάλι στα ανατολικά και τη Γουινέα και τη Γουινέα-Μπισάου στα νότια. Εσωτερικά περιβάλλει σχεδόν εξ ολοκλήρου την Γκάμπια, συγκεκριμένα στα βόρεια, τα ανατολικά και τα νότια, εκτός από τη μικρή ακτογραμμή του Ατλαντικού της Γκάμπια.

Το τοπίο της Σενεγάλης αποτελείται κυρίως από τις αμμώδεις πεδιάδες του δυτικού Σαχέλ που μεταπίπτουν σε λόφους στα νοτιοανατολικά. Εδώ βρίσκεται επίσης το υψηλότερο σημείο της Σενεγάλης, η κορυφογραμμή Μπαουνέζ, ύψους 648 μέτρων.[27] Τα βόρεια σύνορα σχηματίζονται από τον ποταμό της Σενεγάλης. Άλλοι ποταμοί περιλαμβάνουν τους ποταμούς Γκάμπια και Καζαμάνς. Η πρωτεύουσα Ντακάρ βρίσκεται στη χερσόνησο Πράσινο Ακρωτήριο, το δυτικότερο σημείο της ηπειρωτικής Αφρικής.

Τα νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου βρίσκονται περίπου 550 χιλιόμετρα από τις ακτές της Σενεγάλης, αλλά το Πράσινο Ακρωτήριο βρίσκεται στους πρόποδες ενός ύψους 105 μέτρων βράχου στο ένα άκρο της χερσονήσου του Πράσινου Ακρωτηρίου πάνω στην οποία βρίσκεται η πρωτεύουσα της Σενεγάλης Ντακάρ, και ένα χιλιόμετρο νότια του «Ακρωτηρίο των Αλμαντί», του δυτικότερου σημείου της Αφρικής.

Η Σενεγάλη περιέχει τέσσερις χερσαίες οικοπεριοχές: μωσαϊκό δάσους-σαβάνας της Γουινέας, σαβάνα ακακίας του Σαχέλ, σαβάνα του Δυτικού Σουδάν και μαγγρόβια της Γουινέας.[28] Είχε μέσο δείκτη ακεραιότητας δασικού τοπίου 2019 7,11/10, κατατάσσοντάς τη στην 56η θέση παγκοσμίως από 172 χώρες.[29]

Κλίμα

Επεξεργασία

Η Σενεγάλη έχει τροπικό κλίμα με ευχάριστη ζέστη όλο το χρόνο με καλά καθορισμένες ξηρές και υγρές εποχές που προκύπτουν από τους βορειοανατολικούς χειμερινούς ανέμους και τους νοτιοδυτικούς καλοκαιρινούς ανέμους. Η ξηρή περίοδος (Δεκέμβριος έως Απρίλιος) κυριαρχείται από ζεστό, ξηρό, άνεμο Χαρματάν.[20] Η ετήσια βροχόπτωση του Ντακάρ είναι περίπου 600 χιλιοστά και εκδηλώνεται μεταξύ Ιουνίου και Οκτωβρίου, όταν οι μέγιστες θερμοκρασίες είναι κατά μέσο όρο 30 °C (86,0 °F) και οι ελάχιστες 24,2 °C (75,6 °F). Οι μέγιστες θερμοκρασίες από τον Δεκέμβριο έως τον Φεβρουάριο είναι 25,7 °C (78,3 °F) και οι ελάχιστες 18 °C (64,4 °F).[30]

Οι εσωτερικές θερμοκρασίες είναι υψηλότερες από ό,τι κατά μήκος των ακτών[31] και οι βροχοπτώσεις αυξάνονται σημαντικά νοτιότερα, ξεπερνώντας τα 1.500 χιλιοστά ετησίως σε ορισμένες περιοχές.

Οικονομία

Επεξεργασία

Οι κύριες βιομηχανίες της Σενεγάλης περιλαμβάνουν την επεξεργασία τροφίμων, την εξόρυξη, το τσιμέντο, τα τεχνητά λιπάσματα, τα χημικά, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, τη διύλιση εισαγόμενου πετρελαίου και τον τουρισμό. Οι εξαγωγές περιλαμβάνουν ψάρια, χημικά, βαμβάκι, υφάσματα, φιστίκια και φωσφορικό ασβέστιο. Οι μεγαλύτερες εξαγωγικές αγορές από το 2020 είναι το Μάλι (20,4%), η Ελβετία (12,2%) και η Ινδία (8,3%).[32]

Ως μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης της Δυτικής Αφρικής (WAEMU), η Σενεγάλη εργάζεται για μεγαλύτερη περιφερειακή ενοποίηση με ενιαίο εξωτερικό δασμό. Η Σενεγάλη είναι επίσης μέλος του Οργανισμού για την Εναρμόνιση του Επιχειρηματικού Δικαίου στην Αφρική.[33]

Δημογραφία

Επεξεργασία
 
Ο πληθυσμός της Σενεγάλης από το 1960 έως το 2017

Η Σενεγάλη έχει πληθυσμό περίπου 16,9 εκατομμύρια κατοίκους, περίπου το 42 τοις εκατό των οποίων ζει σε αγροτικές περιοχές. Η πυκνότητα σε αυτές τις περιοχές ποικίλλει από περίπου 77 κατοίκους/χλμ² στη δυτικοκεντρική περιοχή σε 2 κατοίκους/χλμ² στο άνυδρο ανατολικό τμήμα.

Περίπου 50.000 Ευρωπαίοι (κυρίως Γάλλοι) κατοικούν στη Σενεγάλη. Μικρότερος αριθμός άλλων μεταναστών, συγκεκριμένα Λιβανέζοι[34] Μαυριτανοί και Μαροκινοί κατοικούν στη Σενεγάλη, κυρίως στις πόλεις και ορισμένοι συνταξιούχοι που κατοικούν στις παραθεριστικές πόλεις γύρω από το Μπουρ. Η πλειοψηφία των Λιβανέζων εργάζεται στο εμπόριο.[35] Οι περισσότεροι Λιβανέζοι κατάγονται από τη λιβανέζικη πόλη της Τύρου, η οποία είναι γνωστή ως "Μικρή Δυτική Αφρική" και έχει έναν κύριο χώρο περιπάτου που ονομάζεται «Λεωφόρος της Σενεγάλης» (Avenue du Senegal).[36]

Η χώρα γνώρισε ένα κύμα μετανάστευσης από τη Γαλλία τις δεκαετίες μεταξύ του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της ανεξαρτησίας της Σενεγάλης. Οι περισσότεροι από αυτούς τους Γάλλους αγόρασαν σπίτια στο Ντακάρ ή σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα.[37] Επίσης, βρίσκονται κυρίως σε αστικά περιβάλλοντα, μικρές βιετναμέζικες κοινότητες, καθώς και ένας αυξανόμενος αριθμός Κινέζων μεταναστών εμπόρων, ο καθένας από τους οποίους αριθμεί ίσως μερικές εκατοντάδες άτομα.[38][39] Υπάρχουν επίσης δεκάδες χιλιάδες Μαυριτανοί πρόσφυγες στη Σενεγάλη, κυρίως στο βόρειο τμήμα της χώρας.[40]

Τα γαλλικά είναι η επίσημη γλώσσα, που ομιλείται τουλάχιστον από όλους όσοι απόλαυσαν πολλά χρόνια στο εκπαιδευτικό σύστημα που είναι γαλλικής προέλευσης (τα κορανικά σχολεία είναι ακόμη πιο δημοφιλή, αλλά τα αραβικά ομιλούνται λιγότερο ευρέως εκτός του πλαισίου της απαγγελίας). Κατά τον 15ο αιώνα, πολλά ευρωπαϊκά εδάφη άρχισαν να ασχολούνται με το εμπόριο στη Σενεγάλη. Τον 19ο αιώνα, η Γαλλία αύξησε την αποικιακή της επιρροή στη Σενεγάλη και έτσι ο αριθμός των γαλλόφωνων πληθυσμών πολλαπλασιαζόταν συνεχώς. Τα γαλλικά επικυρώθηκαν ως η επίσημη γλώσσα της Σενεγάλης το 1960 όταν η χώρα πέτυχε την ανεξαρτησία της.

Το Ντακάρ, η πρωτεύουσα, είναι μακράν η μεγαλύτερη πόλη της Σενεγάλης, με πάνω από δύο εκατομμύρια κατοίκους.[41] Η δεύτερη πολυπληθέστερη πόλη είναι η Τουμπά, μια de jure communaute rurale (αγροτική κοινότητα), με πάνω από μισό εκατομμύριο ανθρώπους.[41]

Θρησκεία

Επεξεργασία

Η Σενεγάλη είναι ένα κοσμικό κράτος,[23] αν και το Ισλάμ είναι η κυρίαρχη θρησκεία στη χώρα, που ασκείται από το 97,2% του πληθυσμού της χώρας. η χριστιανική κοινότητα, στο 2,7% του πληθυσμού, είναι ως επί το πλείστον Καθολικοί, αλλά υπάρχουν και διάφορα προτεσταντικά δόγματα. Λιγότερο από το ένα τοις εκατό έχει ανιμιστικές πεποιθήσεις, ιδιαίτερα στη νοτιοανατολική περιοχή της χώρας.[20] Μερικοί Σερέρ ασκούν τη θρησκεία των Σερέρ.[42][43]

Σύμφωνα με μια δημογραφική μελέτη του Pew το 2012, το 55% των μουσουλμάνων στη Σενεγάλη είναι Σουνίτες της σχολής Μαλίκι με επιρροές από Σούφι, ενώ το 27% είναι Μουσουλμάνοι που δεν ανήκουν σε ομολογίες.[44] Οι ισλαμικές κοινότητες στη Σενεγάλη οργανώνονται γενικά γύρω από ένα από τα πολλά ισλαμικά τάγματα των Σούφι που ονομάζονται ταρίκα, με επικεφαλής έναν χαλίφη, ο οποίος είναι συνήθως άμεσος απόγονος του ιδρυτή της ομάδας.[44]

Υγεία

Επεξεργασία
 
Εξέλικη του προσδόκιμου ζωής

Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση υπολογίστηκε σε 66,8 χρόνια το 2016 (64,7 χρόνια άνδρες, 68,7 χρόνια γυναίκες).[45] Οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία ήταν στο 2,4% του ΑΕΠ το 2004, ενώ οι ιδιωτικές δαπάνες στο 3,5%.[46] Οι δαπάνες για την υγεία ήταν 72 USD (PPP) κατά κεφαλήν το 2004.[46] Το ποσοστό γονιμότητας κυμάνθηκε από 5 έως 5,3 μεταξύ 2005 και 2013, με 4,1 στις αστικές περιοχές και 6,3 στις αγροτικές περιοχές, όπως επισημαίνει η επίσημη έρευνα (6,4 το 1986 και 5,7 το 1997).[47] Υπήρχαν έξι γιατροί ανά 100.000 άτομα στις αρχές της δεκαετίας του 2000 (δεκαετία).[46] Η βρεφική θνησιμότητα στη Σενεγάλη ήταν 157 ανά 1.000 γεννήσεις ζώντων το 1950, αλλά έκτοτε έχει μειωθεί πέντε φορές σε 32 ανά 1.000 το 2018.[48] Τα τελευταία πέντε χρόνια τα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας από ελονοσία έχουν μειωθεί. Σύμφωνα με μια έκθεση της UNICEF του 2013, το 26% των γυναικών στη Σενεγάλη έχουν υποστεί ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων.

Εκπαίδευση

Επεξεργασία

Τα άρθρα 21 και 22 του Συντάγματος που εγκρίθηκαν τον Ιανουάριο του 2001 εγγυώνται την πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλα τα παιδιά.[49] Η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική και δωρεάν μέχρι την ηλικία των 16 ετών.[49] Το Υπουργείο Εργασίας έχει επισημάνει ότι το δημόσιο σχολικό σύστημα αδυνατεί να αντιμετωπίσει τον αριθμό των παιδιών που πρέπει να εγγράφονται κάθε χρόνο.[49]

Ο αναλφαβητισμός είναι υψηλός, ιδιαίτερα στις γυναίκες.[46] Το καθαρό ποσοστό πρωτοβάθμιας εγγραφής ήταν 69 τοις εκατό το 2005. Οι δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση ήταν 5,4 τοις εκατό του ΑΕΠ 2002-2005. Η Σενεγάλη κατατάχθηκε στην 105η θέση στον Παγκόσμιο Δείκτη Καινοτομίας το 2021, από την 96η το 2019.[50][51][52][53]

Πολιτισμός

Επεξεργασία

Η Σενεγάλη είναι γνωστή για τη δυτικοαφρικανική παράδοση της αφήγησης, η οποία γίνεται από γκριότ, οι οποίοι έχουν κρατήσει ζωντανή την ιστορία της Δυτικής Αφρικής για χιλιάδες χρόνια μέσω των λέξεων και της μουσικής. Το επάγγελμα του γκριότ περνάει από γενιά σε γενιά και απαιτεί χρόνια εκπαίδευσης και μαθητείας στη γενεαλογία, την ιστορία και τη μουσική. Οι γκριότ δίνουν φωνή σε γενιές της δυτικοαφρικανικής κοινωνίας.[13]

Το μνημείο της Αφρικανικής Αναγέννησης που χτίστηκε το 2010 στο Ντακάρ είναι το ψηλότερο άγαλμα στην Αφρική. Το Ντακάρ φιλοξενεί επίσης ένα φεστιβάλ κινηματογράφου, το Recidak.[54]

Κουζίνα

Επεξεργασία

Επειδή η Σενεγάλη συνορεύει με τον Ατλαντικό Ωκεανό, τα ψάρια είναι πολύ σημαντικά. Το κοτόπουλο, το αρνί, ο αρακάς, τα αυγά και το βόειο κρέας χρησιμοποιούνται επίσης στη μαγειρική της Σενεγάλης, αλλά όχι το χοιρινό, λόγω του κυρίως μουσουλμανικού πληθυσμού της χώρας. Τα φιστίκια, η κύρια καλλιέργεια της Σενεγάλης, καθώς και το κουσκούς, το λευκό ρύζι, οι γλυκοπατάτες, οι φακές, τα μαυρομάτικα φασόλια και διάφορα λαχανικά, ενσωματώνονται επίσης σε πολλές συνταγές. Τα κρέατα και τα λαχανικά συνήθως μαγειρεύονται ή μαρινάρονται σε βότανα και μπαχαρικά και στη συνέχεια περιχύνονται με ρύζι ή κουσκούς ή τρώγονται με ψωμί.

Αθλητισμός

Επεξεργασία
 
Σενεγαλέζικη πάλη

Οι Σενεγαλέζοι παίζουν πολλά αθλήματα. Η πάλη και το ποδόσφαιρο είναι τα πιο δημοφιλή αθλήματα στη χώρα. Η Σενεγάλη θα φιλοξενήσει τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων του 2026 στο Ντακάρ, καθιστώντας τη Σενεγάλη την πρώτη αφρικανική χώρα που θα φιλοξενήσει Ολυμπιακό γεγονός.[55][56]

Η σενεγαλέζικη πάλη είναι το πιο δημοφιλές άθλημα της χώρας[57] και έχει γίνει εθνική εμμονή.[58] Παραδοσιακά εξυπηρετεί πολλούς νέους άνδρες που θέλουν να ξεφύγουν από τη φτώχεια και είναι το μόνο άθλημα που αναγνωρίζεται ως ανεπτυγμένο ανεξάρτητα από τη δυτική κουλτούρα.

Το ποδόσφαιρο είναι ένα δημοφιλές άθλημα στη Σενεγάλη. Το 2022 η εθνική ομάδα κέρδισε την Αίγυπτο κατακτώντας το Κύπελλο Εθνών Αφρικής για πρώτη φορά και ήταν δευτεραθλητές το 2002 και το 2019. Είναι μία από τις τρεις μόνο αφρικανικές ομάδες που έφτασαν ποτέ στους προημιτελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου FIFA, μετά το Καμερούν το 1990 και πριν από την Γκάνα το 2010, νικώντας την κάτοχο της Γαλλίας στον πρώτο τους αγώνα το 2002. Οι δημοφιλείς Σενεγαλέζοι παίκτες περιλαμβάνουν τους Ελ Χατζί Ντιούφ, Καλιντού Φαντιγκά, Ανρί Καμαρά, Πάπα Μπούμπα Ντιόπ, Σαλίφ Ντιαό, Καλιντού Κουλιμπαλί, Σαντιό Μανέ, Παπί Ντεμπά Σισέ, Ντεμπά Μπα και Εντουάρ Μεντί, που έχουν παίξει ή παίζουν στην Ευρώπη.

Η χώρα φιλοξενούσε το ράλι Παρίσι-Ντακάρ από το 1979 έως το 2007. Το Ράλι Ντακάρ ήταν ένας αγώνας μηχανοκίνητου αθλητισμού αντοχής εκτός δρόμου που με διαδρομή από το Παρίσι μέχρι το Ντακάρ της Σενεγάλης. Οι αγωνιζόμενοι χρησιμοποίησαν οχήματα εκτός δρόμου για να διασχίσουν το δύσκολο τερέν. Ο τελευταίος αγώνας διεξήχθη το 2007, πριν ακυρωθεί το ράλι του 2008 μια μέρα πριν από την εκδήλωση λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια στη Μαυριτανία.[59]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 «Rapport provisoire du RGPH-5, 2023» (PDF). Agence Nationale de Statistique et de la Démographie (ANSD). Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2024. Ανακτήθηκε στις 9 Σεπτεμβρίου 2024. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «World Economic Outlook Database, October 2018». IMF.org. ΔΝΤ. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2019. 
  3. ↑ Human Development Report 2021-22: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World (PDF). hdr.undp.org. United Nations Development Programme. 8 Σεπτεμβρίου 2022. σελίδες 272–276. ISBN 978-9-211-26451-7. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2022. 
  4. ↑ Janet H. Gritzner, Charles F. Gritzner – 2009, Senegal – Page 8
  5. ↑ Systematic Country Diagnostic of Senegal. World Bank. 4 Οκτωβρίου 2018. 
  6. ↑ Klein, Martin A., Islam and Imperialism in Senegal: Sine-Saloum, 1847–1914, p. 7, Edinburgh University Press (1968) (ISBN 0-8047-0621-2)
  7. ↑ Gravrand, Henry, La civilisation Sereer, Pangool, p. 13. Dakar, Nouvelles Editions Africaines (1990), (ISBN 2-7236-1055-1)
  8. ↑ "Slavery", Encyclopædia Britannica's Guide to Black History Αρχειοθετήθηκε 6 October 2014 στο Wayback Machine.
  9. ↑ 9,0 9,1 Charles, Eunice A. Precolonial Senegal: the Jolof Kingdom, 1800–1890.
  10. ↑ Ham, Anthony. West Africa. Lonely Planet. 2009. p. 670. (ISBN 1-74104-821-4)
  11. ↑ Research in African literatures, Volume 37.
  12. ↑ Diop, Cheikh Anta & Modum, Egbuna P. Towards the African renaissance: essays in African culture & development, 1946–1960, p. 28.
  13. ↑ 13,0 13,1 Eric S. Ross, Culture and Customs of Senegal, Greenwood Press, Westport, CT, 2008 (ISBN 0-313-34036-6)
  14. ↑ «Goree and the Atlantic Slave Trade». h-net.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2017. 
  15. ↑ Les Guides Bleus: Afrique de l'Ouest (1958 ed.), p. 123
  16. ↑ Bruce Vandervort (25 Οκτωβρίου 2004). «Senegal in 1848». ohio.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2021. 
  17. ↑ Klein, Martin A. Islam and Imperialism in Senegal: Sine-Saloum, 1847–1914, Edinburgh University Press (1968). p.
  18. ↑ A Critical bibliography of French literature: in three parts.
  19. ↑ «Senegal election: President Macky Sall wins second term», BBC News, 28 February 2019, https://www.bbc.com/news/world-africa-47400711, ανακτήθηκε στις 10 August 2019 
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 Central Intelligence Agency (2009). «Senegal». The World Factbook. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2015. 
  21. ↑ «Senegal - Country report - Freedom in the World - 2014». Freedomhouse.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2017. 
  22. ↑ Statoids page on Senegal (noting that three new regions were split off on 10 September 2008).
  23. ↑ 23,0 23,1 «Constitution of Senegal (Article 1)» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 30 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Αυγούστου 2015. 
  24. ↑ «In Senegal many gay people live in fear, forced to leave home». France 24 (στα Αγγλικά). 25 Ιουνίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2021. 
  25. ↑ "The Global Divide on Homosexuality." pewglobal. 4 June 2013. 4 June 2013.
  26. ↑ Foundation, Thomson Reuters. «'Fighting for survival', Senegal's gay community is on its own». news.trust.org. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2019. 
  27. ↑ «Senegal High Point». SRTM. 
  28. ↑ Dinerstein, Eric και άλλοι. (2017). «An Ecoregion-Based Approach to Protecting Half the Terrestrial Realm». BioScience 67 (6): 534–545. doi:10.1093/biosci/bix014. ISSN 0006-3568. PMID 28608869. 
  29. ↑ Grantham, H. S. και άλλοι. (2020). «Anthropogenic modification of forests means only 40% of remaining forests have high ecosystem integrity - Supplementary Material». Nature Communications 11 (1): 5978. doi:10.1038/s41467-020-19493-3. ISSN 2041-1723. PMID 33293507. 
  30. ↑ «Dakar, Senegal Climate Information – ClimateTemp.info, Making Sense of Average Monthly Weather & Temperature Data with Detailed Climate Graphs That Portray Average Rainfall & Sunshine Hours». ClimaTemps.com. 22 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2012. 
  31. ↑ «Weather rainfall and temperature data». World Climate. 
  32. ↑ «CEPII - Baci». www.cepii.fr. HS92. Centre d'Etudes Prospectives et d'Informations Internationales. Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2022. 
  33. ↑ «OHADA.com: The business law portal in Africa». Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2009. 
  34. ↑ Senegal (09/08), U. S. Department of State, archived
  35. ↑ Lebanese Immigrants Boost West African Commerce, By Naomi Schwarz, voanews.com, 10 July 2007
  36. ↑ Leichtman, Mara (2015). Shi'i Cosmopolitanisms in Africa: Lebanese Migration and Religious Conversion in Senegal. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press. σελίδες 26, 31, 51, 54, 86. ISBN 978-0253015990. 
  37. ↑ Mercier, Paul (1965). Van den Berghe, Pierre, επιμ. Africa: Social Problems of Change and Conflict. San Francisco: Chandler Publishing Company. σελίδες 285–296. 
  38. ↑ Phuong, Tran (9 July 2007). «Vietnamese Continue Traditions in Senegal». Voice of America. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 July 2007. https://web.archive.org/web/20070711163221/http://www.voanews.com/english/2007-07-09-voa19.cfm. Ανακτήθηκε στις 27 August 2008. 
  39. ↑ Fitzsimmons, Caitlin (17 January 2008). «A troubled frontier: Chinese migrants in Senegal». South China Morning Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 May 2011. https://web.archive.org/web/20110511162421/http://www.caitlinfitzsimmons.com/wp-content/uploads/2008/01/caitlin1.pdf. Ανακτήθηκε στις 31 March 2009. 
  40. ↑ «Boost for the reintegration of Mauritanian returnees». UNHCR News. 26 November 2008. http://www.unhcr.org/news/NEWS/492d41584.html. Ανακτήθηκε στις 12 January 2010. 
  41. ↑ 41,0 41,1 Agence Nationale de la Statistique et de la Démographie (2005). «Situation économique et sociale du Sénégal» (PDF) (στα Γαλλικά). Government of Senegal. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Νοεμβρίου 2008. 
  42. ↑ Conklin, Alice L. A Mission to Civilize: The Republican Idea of Empire in France and West Africa, 1895–1930.
  43. ↑ Lewis, M. Paul (ed.), 2009.
  44. ↑ 44,0 44,1 «Chapter 1: Religious Affiliation». The World's Muslims: Unity and Diversity. Pew Research Center's Religion & Public Life Project. 9 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2013. 
  45. ↑ «Senegal Statistical Factsheet» (PDF). Factsheet of Health Statistics 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Σεπτεμβρίου 2014. 
  46. ↑ 46,0 46,1 46,2 46,3 «Human Development Report 2009 – Senegal». Hdrstats.undp.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2010. 
  47. ↑ «Enquête Démographique et de Santé Continue (EDS-Continue) 2012–2013» (PDF) (στα Γαλλικά). Republic of Senegal. Ιουλίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 13 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2014. 
  48. ↑ «Infant mortality rate in Senegal». UN Inter-agency Group for Child Mortality Estimation. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]
  49. ↑ 49,0 49,1 49,2 "Senegal". 2005 Findings on the Worst Forms of Child Labor.
  50. ↑ «Global Innovation Index 2021». World Intellectual Property Organization (στα Αγγλικά). United Nations. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2022. 
  51. ↑ «Global Innovation Index 2019». www.wipo.int (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2021. 
  52. ↑ «RTD - Item». ec.europa.eu. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2021. 
  53. ↑ «Global Innovation Index». INSEAD Knowledge (στα Αγγλικά). 28 Οκτωβρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2021. 
  54. ↑ Baba Diop. «Après dix années d'interruption : Les RECIDAK nouvelles arrivent en 2014» (στα γαλλικά). Africatime. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 November 2016. https://web.archive.org/web/20161130190636/http://fr.africatime.com/senegal/articles/apres-dix-annees-dinterruption-les-recidak-nouvelles-arrivent-en-2014. Ανακτήθηκε στις 30 November 2016. 
  55. ↑ «Senegal to be 1st African Olympic host at 2022 Youth Games». Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 September 2018. https://web.archive.org/web/20180910164731/https://www.washingtonpost.com/sports/olympics/senegal-to-be-1st-african-olympic-host-at-2022-youth-games/2018/09/07/4a0d6548-b2c2-11e8-8b53-50116768e499_story.html. Ανακτήθηκε στις 10 September 2018. 
  56. ↑ «Senegal first African nation to host an Olympic event». www.aljazeera.com. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2018. 
  57. ↑ «Sports in Africa: Communication and Media». Ohio University. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2015. 
  58. ↑ Skelton, Rose· Werman, Marco (9 Ιουνίου 2011). «Wrestling As a Solution to Poverty in Senegal». PRI. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2015. 
  59. ↑ Hamilos, Paul (4 Ιανουαρίου 2008). «Dakar rally cancelled at last minute over terrorist threat». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Σενεγάλη&oldid=10734052"