Ολυμπιακοί Αγώνες
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι αθλητική διοργάνωση πολλών αθλημάτων που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια. Η καταγωγή των αγώνων είναι από την Αρχαία Ελλάδα και έχουν αναβιωθεί από τον Γάλλο βαρώνο Πιέρ ντε Κουμπερτέν και τον Έλληνα Δημήτριο Βικέλα στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι Αγώνες της Ολυμπιάδας, τελούνται κάθε τέσσερα χρόνια από το 1896 και μετά, με εξαίρεση τις χρονιές κατά τη διάρκεια των Παγκόσμιων Πολέμων και του έτους 2020 λόγω της πανδημίας του Covid-19.[1] Το 1924 άρχισαν οι ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί, για χειμερινά αθλήματα. Από το 1994 οι χειμερινοί αγώνες δεν γίνονται την ίδια χρονιά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
ΕπεξεργασίαΟ πρώτος καταγεγραμμένος εορτασμός των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν στην Ολυμπία, το 776 π.Χ. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι αυτή δεν ήταν και η πρώτη φορά που γίνονταν οι Αγώνες. Τότε οι Αγώνες ήταν μόνο τοπικοί και διεξαγόταν μόνο ένα αγώνισμα, η κούρσα του σταδίου.
Από το 776 π.Χ. και μετά οι Αγώνες, σιγά-σιγά, έγιναν πιο σημαντικοί σε ολόκληρη την αρχαία Ελλάδα φτάνοντας στο απόγειο τους κατά τον πέμπτο και έκτο αιώνα π.Χ. Οι Ολυμπιακοί είχαν επίσης θρησκευτική σημασία αφού γίνονταν προς τιμή του θεού Δία, του οποίου το τεράστιο άγαλμα στεκόταν στην Ολυμπία. Ο αριθμός των αγωνισμάτων έγινε είκοσι και ο εορτασμός γινόταν στη διάρκεια μερικών ημερών. Οι νικητές των αγώνων θαυμάζονταν και γίνονταν αθάνατοι μέσα από ποιήματα και αγάλματα. Το έπαθλο για τους νικητές ήταν ένα στεφάνι από κλαδιά άγριας ελιάς.
Οι Αγώνες σιγά σιγά έχασαν τη σημασία τους όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την Ελλάδα και όταν ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι Ολυμπιακοί θεωρούνταν πια σαν μία παγανιστική γιορτή, και το 393 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος απαγόρευσε τη διεξαγωγή τους. Με αυτό τον τρόπο τελείωσε μια περίοδος χιλίων χρόνων κατά την οποία οι Ολυμπιακοί διεξάγονταν συνέχεια κάθε τέσσερα χρόνια.
Αναβίωση των Αγώνων
ΕπεξεργασίαΕίναι γνωστό ότι κατά τον 17ο αιώνα γινόταν κάποια γιορτή η οποία έφερε το όνομα "Ολυμπιακοί αγώνες" στην Αγγλία. Παρόμοιες εκδηλώσεις ακολούθησαν στους επόμενους αιώνες στη Γαλλία και Ελλάδα οι οποίες όμως ήταν μικρής έκτασης και σίγουρα όχι διεθνείς. Το ενδιαφέρον για τους Ολυμπιακούς μεγάλωσε όταν ανακαλύφθηκαν τα ερείπια της αρχαίας Ολυμπίας από Γερμανούς αρχαιολόγους στα μέσα του 19ου αιώνα.
Ο Εδεσσαίος λόγιος Μηνάς Μηνωίδης, που τότε δίδασκε την αρχαία ελληνική γλώσσα σε πανεπιστήμιο του Παρισίου, μετέφρασε και δημοσίευσε στη γαλλική το "Γυμναστικό" του Φιλόστρατου (1858), και τη συνόδευσε με κείμενό του, περί της ανάγκης αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων[2].
Λίγο αργότερα, ο βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ο οποίος ήταν Γενικός Γραμματέας των γαλλικών αθλητικών σωματείων, προσπαθούσε να δικαιολογήσει την ήττα των Γάλλων στον Γαλλοπρωσικό πόλεμο (1870-1871). Πίστευε ότι ο λόγος της ήττας ήταν επειδή οι Γάλλοι δεν είχαν αρκετή φυσική διαπαιδαγώγηση και ήθελε να τη βελτιώσει. Ο Κουμπερτέν ήθελε επίσης να ενώσει της εθνότητες και να φέρει μαζί τη νεολαία με τον αθλητισμό παρά να γίνονται πόλεμοι. Πίστευε ότι η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων θα πετύχαινε και τους δύο πιο πάνω σκοπούς του.
Σε ένα συνέδριο στο πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι που έγινε από τις 6 μέχρι τις 23 Ιουνίου 1894 παρουσίασε τις ιδέες του σε ένα διεθνές ακροατήριο. Την τελευταία μέρα του συνεδρίου αποφασίστηκε να διεξαχθούν οι πρώτοι μοντέρνοι Ολυμπιακοί αγώνες το 1896 στην Ελλάδα τη χώρα που τους γέννησε, και πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα. Έτσι γεννήθηκε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) για να διοργανώσει τους Αγώνες με πρώτο πρόεδρο τον Μακεδόνα Δημήτριο Βικέλα, γενικό γραμματέα τον βαρώνο Πιέρ ντε Κουμπερντέν και μέλη προσωπικότητες από διάφορα κράτη.
Οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Αν και οι αθλητές που πήραν μέρος δεν ξεπερνούσαν τους 250, ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση που έγινε ποτέ. Οι Έλληνες αξιωματούχοι και το κοινό ήταν ενθουσιασμένοι και ζήτησαν να έχουν το μονοπώλιο των αγώνων. Η ΔΟΕ όμως αποφάσισε διαφορετικά και οι δεύτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το 1900 στο Παρίσι (Γαλλία).
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
ΕπεξεργασίαΣχετικά άρθρα: Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες και Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες
Έπειτα, όμως από την αρχική επιτυχία, οι Ολυμπιακοί είχαν σοβαρά προβλήματα. Στους εορτασμούς στο Παρίσι (1900) και στο Σεντ Λούις (1904) οι αγώνες επισκιάστηκαν από τις διεθνείς εκθέσεις στις οποίες είχαν περιληφθεί. Οι επόμενοι Μεσολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το 1906 για να γιορτάσουν τα δέκατα γενέθλια των αγώνων. Αν και είχαν διοργανωθεί από τη ΔΟΕ, μια μετέπειτα απόφαση της κήρυξε ότι δεν ήταν επίσημοι Ολυμπιακοί αγώνες. Οι αγώνες του 1906 όμως ξανά προσέλκυσαν ένα μεγάλο αριθμό από παγκόσμιες συμμετοχές. Το 1904 το 80% των συμμετοχών ήταν Αμερικάνοι αθλητές και σηματοδοτούν την αρχή της ανάπτυξης των αγώνων σε δημοσιότητα και μέγεθος.
Χειμερινοί Αγώνες
ΕπεξεργασίαΌταν εγκαθιδρύθηκε η ΔΟΕ, ένα από τα αγωνίσματα που προτάθηκαν για το πρόγραμμα αγώνων ήταν το πατινάζ ταχύτητας. Όμως το αγώνισμα αυτό δεν διεξήχθη μέχρι τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1908 στο Λονδίνο, στους οποίους διεξήχθησαν τέσσερα αγωνίσματα καλλιτεχνικού πατινάζ. Η ιδέα για την οργάνωση ξεχωριστών Ολυμπιακών αγώνων για χειμερινά αγωνίσματα προτάθηκε αλλά απορρίφθηκε από Σκανδιναβικές χώρες που προτιμούσαν τη δική τους διοργάνωση τους λεγόμενους Σκανδιναβικούς Αγώνες. Όμως, χειμερινά αγωνίσματα ήταν στο πρόγραμμα των αγώνων του 1916 που ακυρώθηκαν, και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920.
Για το 1924 αποφασίσθηκε να οργανωθεί μια «Διεθνής εβδομάδα χειμερινών αγώνων» (Semaine des Sports d'Hiver) στο Σαμονί της Γαλλίας υπό την προστασία της ΔΟΕ, και σε συνδυασμό με τους Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες 1924 στο Παρίσι. Αυτή η "Εβδομάδα" είχε μεγάλη επιτυχία και το 1925 η ΔΟΕ αποφάσισε να δημιουργήσει ξεχωριστή διοργάνωση για Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες η οποία δεν θα συνδέεται με τους Θερινούς Αγώνες. Η διοργάνωση του 1924 χαρακτηρίστηκε, αργότερα στη συνάντηση της ΔΟΕ το 1926, ως οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί.
Όλα τα αθλήματα στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς διεξάγονται πάνω σε πάγο ή χιόνι όπως επιβάλλει το καταστατικό των Ολυμπιακών, το σύνταγμα της ΔΟΕ. Ο αριθμός των αθλητών σε χειμερινούς Ολυμπιακούς είναι κατά πολύ μικρότερος από αυτό των θερινών. Στο Σολτ Λέικ Σίτι 2,400 αθλητές αγωνίστηκαν στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2002 σε 78 αγωνίσματα.
Μέχρι το 1992, οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί αγώνες διεξάγονταν την ίδια χρονιά με τους Θερινούς. Αλλά το 1993 η ΔΟΕ αποφάσισε οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί να γίνονται κάθε τέσσερα χρόνια δύο χρόνια μετά τους Θερινούς. Έτσι οι επόμενοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το 1994 κι είχαν απόσταση δύο χρόνια μόνο απ' τους προηγούμενους.
Πολιτική παρέμβαση
ΕπεξεργασίαΣε αντίθεση με ότι πίστευε ο Κουμπερτέν, οι Ολυμπιακοί δεν απέτρεψαν τους πολέμους και έτσι διακόπηκε η διεξαγωγή τους κατά τον πρώτο και δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολιτικά ζητήματα επηρέασαν επίσης αρκετές Ολυμπιάδες. Το 1936 στο Βερολίνο οι Ολυμπιακοί χρησιμοποιήθηκαν για πολιτική προπαγάνδα από τον Αδόλφο Χίτλερ και τους Ναζί. Κατά τις δεκαετίες του 1970 και του 1980, επηρεάστηκαν από μποϋκοτάζ. Αφρικανικά κράτη μποϊκόταραν τους Ολυμπιακούς του 1976 επειδή η Νέα Ζηλανδία μετείχε σε αγώνες ράγκμπυ στη Νότια Αφρική, όπου ίσχυε τότε το απαρτχάιντ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και άλλα κράτη του δυτικού κόσμου αρνήθηκαν να αγωνιστούν στους Ολυμπιακούς του 1980 στη Μόσχα επειδή η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε στο Αφγανιστάν τον Δεκέμβριο του 1979. Η Σοβιετική Ένωση και άλλες ανατολικές χώρες μποϊκόταραν τους Ολυμπιακούς του 1984 στο Λος Άντζελες. ως απάντηση στο προηγούμενο μποϊκοτάζ του 1980. Η Βόρειος και η Νότιος Κορέα συμμετείχαν με κοινή αποστολή στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2000 και 2004.
Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων
ΕπεξεργασίαΣτις 6 Ιουλίου 2007, στη συνδιάσκεψη της ΔΟΕ που έγινε στη Γουατεμάλα, έπειτα από πρόταση του προέδρου Ζακ Ρογκ, αποφασίστηκε η διεξαγωγή Ολυμπιακών Αγώνων Νέων για αθλητές και αθλήτριες από 14 ως 18 ετών από το 2010. Οι Αγώνες Νέων έχουν αρκετά κοινά στοιχεία στο αγωνιστικό και τελετουργικό μέρος με τους Θερινούς και Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται τα ίδια αθλήματα, αλλά τα αγωνίσματά τους είναι προσαρμοσμένα στις ηλικίες των αθλητών. Σε ορισμένα ομαδικά αγωνίσματα (π.χ. ομαδικό μοντέρνου πεντάθλου, ομαδικό τοξοβολίας, διπλό τένις) προβλέπεται η δημιουργία ηπειρωτικών αντί εθνικών ομάδων, με αθλητές από διαφορετικές χώρες. Επίσης, δεν ανακρούονται οι εθνικοί ύμνοι των χωρών των νικητών, ούτε γίνεται έπαρση σημαιών. Κατά τα άλλα υπάρχει το τελετουργικό με τη φλόγα, η τελετή έναρξης στην οποία η Ελλάδα παρελαύνει πρώτη τιμής ένεκεν, η τελετή λήξης, το ολυμπιακό χωριό, η απονομή χρυσών, ασημένιων και χάλκινων μεταλλίων κλπ.
Οι 1οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων διεξήχθησαν στη Σιγκαπούρη από 14 ως 26 Αυγούστου 2010 και οι επόμενοι έγιναν το 2014 στο Ναντζίνγκ της Κίνας. Οι 1οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες Νέων διεξήχθησαν το 2012 στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας.
Ιδιαίτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες
ΕπεξεργασίαΟι Ιδιαίτεροι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι οι Παραολυμπιακοί Αγώνες για τα άτομα με αναπηρία οι οποίοι έλαβαν χώρα το έτος 2004 στην Αθήνα, οι Ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες για τα άτομα με νοητική υστέρηση και πολλαπλές αναπηρίες οι οποίοι έλαβαν χώρα το έτος 2011 στην Αθήνα και οι Ολυμπιακοί Αγώνες των κωφών οι οποίοι θα λάμβαναν χώρα το έτος 2013 στην Αθήνα, όμως ακυρώθηκαν εξαιτίας της Ελληνικής κρίσης χρέους.
Διοργανώτριες πόλεις
ΕπεξεργασίαΘερινοί Αγώνες
Επεξεργασία- Αθήνα (Ελλάδα) 1896
- Παρίσι (Γαλλία) 1900
- Σεντ Λούις (ΗΠΑ) 1904
- Λονδίνο (Ηνωμένο Βασίλειο) 1908
- Στοκχόλμη (Σουηδία) 1912
- Αμβέρσα (Βέλγιο) 1920
- Παρίσι (Γαλλία) 1924
- Άμστερνταμ (Ολλανδία) 1928
- Λος Άντζελες (ΗΠΑ) 1932
- Βερολίνο (Γερμανία) 1936
- Λονδίνο (Ηνωμένο Βασίλειο) 1948
- Ελσίνκι (Φινλανδία) 1952
- Μελβούρνη (Αυστραλία)1956
- Ρώμη (Ιταλία) 1960
- Τόκιο (Ιαπωνία) 1964
- Πόλη του Μεξικού (Μεξικό) 1968
- Μόναχο (Γερμανία) 1972
- Μοντρεάλ (Καναδάς) 1976
- Μόσχα (Ρωσία) 1980
- Λος Άντζελες (ΗΠΑ) 1984
- Σεούλ (Νότια Κορέα) 1988
- Βαρκελώνη (Ισπανία) 1992
- Ατλάντα (ΗΠΑ) 1996
- Σίδνεϊ (Αυστραλία) 2000
- Αθήνα (Ελλάδα) 2004
- Πεκίνο (Κίνα) 2008
- Λονδίνο (Ηνωμένο Βασίλειο) 2012
- Ρίο ντε Τζανέιρο (Βραζιλία) 2016
- Τόκιο (Ιαπωνία) 2021 (αρχικά οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκιο θα διεξάγονταν τον Ιούλιο του 2020, όπως συμβαίνει παραδοσιακά να διεξάγονται οι Ολυμπιακοί Αγώνες κάθε 4 χρόνια, ωστόσο όμως αναβλήθηκαν λόγω της πανδημίας του ιού COVID-19 και πραγματοποιήθηκαν έναν χρόνο αργότερα, τον Ιούλιο του 2021)
- Παρίσι (Γαλλία) 2024
- Λος Άντζελες (ΗΠΑ) 2028
- Μπρίσμπεϊν (Αυστραλία) 2032
Χειμερινοί Αγώνες
Επεξεργασία- Σαμονί (Γαλλία) 1924
- Σανκτ Μορίτς (Ελβετία) 1928
- Λέικ Πλάσιντ (ΗΠΑ) 1932
- Γκάρμις-Παρτενκίρχεν (Γερμανία) 1936
- Σανκτ Μορίτς (Ελβετία) 1948
- Όσλο (Νορβηγία) 1952
- Κορτίνα Νταμπέτσο (Ιταλία) 1956
- Σκουά Βάλλεϊ (ΗΠΑ) 1960
- Ίνσμπρουκ (Αυστρία) 1964
- Γκρενόμπλ (Γαλλία) 1968
- Σαπόρο (Ιαπωνία) 1972
- Ίνσμπρουκ (Αυστρία) 1976
- Λέικ Πλάσιντ (ΗΠΑ) 1980
- Σαράγεβο (Γιουγκοσλαβία) 1984
- Κάλγκαρι (Καναδάς) 1988
- Αλμπερβίλ (Γαλλία) 1992
- Λίλεχαμερ (Νορβηγία) 1994
- Ναγκάνο (Ιαπωνία) 1998
- Σολτ Λέικ Σίτυ (ΗΠΑ) 2002
- Τορίνο (Ιταλία) 2006
- Βανκούβερ (Καναδάς) 2010
- Σότσι (Ρωσία) 2014
- Πιεονγκτσάνγκ (Νοτια Κορέα) 2018
- Πεκίνο (Κίνα) 2022
- Μιλάνο, Κορτίνα ντ' Αμπέτσο (Ιταλία) 2026
- Γαλλικές Άλπεις (Γαλλία) 2030
- Σολτ Λέικ Σίτι (ΗΠΑ) 2034
Μελλοντικοί Ολυμπιακοί Αγώνες
ΕπεξεργασίαΤο 2028 θα διεξαχθούν στο Λος Άντζελες και το 2032 πρόκειται να πραγματοποιηθούν στο Μπρίσμπεϊν της Αυστραλίας.
Ολυμπιακά σύμβολα
ΕπεξεργασίαΣχετικό άρθρο: Ολυμπιακά σύμβολα
Τελετές Έναρξης
ΕπεξεργασίαΗ τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων θεωρείται πλέον ως η μεγαλύτερη γιορτή κάθε 4 χρόνια. Κάθε πόλη που τους φιλοξενεί, μέσα από ένα φαντασμαγορικό θέαμα που αποτελείται από διάφορα μέρη, προσπαθεί να περάσει την ιστορία της στον υπόλοιπο κόσμο. Έχει καθιερωθεί οι τελετές να γίνονται Παρασκευή πριν το πρώτο Σαββατοκύριακο των Αγώνων.
Το πρωτόκολλο που ακολουθεί την τελετή είναι αυστηρό και συναντάται παντού το ίδιο. Έτσι:
- Ο Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής ΔΟΕ μαζί με τον πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής, υποδέχονται τον αρχηγό του κράτους που τους διοργανώνει μέσα στο στάδιο.
- Η παρέλαση των αθλητών. Πριν από κάθε αποστολή προηγείται μια ταμπέλα με το όνομα της συμμετέχουσας χώρας και η σημαία της. Η παρουσίαση γίνεται σύμφωνα με το αλφάβητο της διοργανώτριας χώρας. Εξαίρεση αποτελούν η Ελλάδα που πάντα εισέρχεται πρώτη στο στάδιο και η διοργανώτρια χώρα που εισέρχεται τελευταία.
- Ο λόγος του προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής, πάντα τελειώνει με τη φράση "I have the honour of inviting ..., President of the International Olympic Committee, to speak."
- Ο λόγος του προέδρου της ΔΟΕ, πάντα τελειώνει με τη φράση, "I have the honour of inviting ... (the Head of State) to proclaim open the Games of the… Olympiad of the modern era."
- Ο αρχηγός του κράτους που κηρύσσει την έναρξη των αγώνων λέγοντας στη μητρική του γλώσσα τα παρακάτω "I declare open the Games of ... (name of City) celebrating the ... Olympiad of the modern era." (π.χ. Κηρύσσω την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας...και τον εορτασμό της 28ης Ολυμπιάδος της σύγχρονης εποχής).
- Η Ολυμπιακή σημαία και ο Ολυμπιακός Ύμνος. Κατά τη διάρκεια του Ολυμπιακού ύμνου, η σημαία εισέρχεται (οριζόντια) στο στάδιο και υψώνεται σε ιστό μέσα σε αυτό.
- Η Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία και το άναμμα του βωμού. Αθλητές φέρνουν την Ολυμπιακή φλόγα μέσα στο στάδιο και δίνοντας ο ένας στον άλλον τη δάδα τελικά ανάβουν το βωμό.
- Ο όρκος των αθλητών και των κριτών. Από τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων το 2010 περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα και ο όρκος των προπονητών, που οι απαρχές του φθάνουν ως την Αρχαία Ολυμπία στην επίσημη τελετή ορκομωσίας των αθλητών, των γυμναστών και των ελλανοδίκων.
- Απελευθέρωση περιστεριών (σημ. Μετά τους Ολυμπιακούς της Σεούλ το 1988 και τα περιστέρια που κάηκαν επειδή κάθισαν στον βωμό, ακολουθείται πιο ελεύθερο πρωτόκολλο. Στην Ατλάντα παιδιά κρατούσαν κοντάρια που πάνω είχαν χάρτινα περιστέρια, στην Αθήνα παιδιά με κλαδιά ελιάς εισήλθαν στο στάδιο).
- Ο ύμνος της διοργανώτριας χώρας
- Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
Κατά την τελετή έναρξης, ένας αθλητής από τη χώρα που φιλοξενεί τους Αγώνες δηλώνει:
"Στο όνομα όλων των αθλητών υπόσχομαι ότι θα συμμετέχουμε σε αυτούς τους Ολυμπιακούς Αγώνες δείχνοντας σεβασμό και τηρώντας τους νόμους που τους κυβερνούν, στο αληθινό όνομα της αθλητοπρέπειας, για τη δόξα του αθλητισμού και την τιμή της ομάδας μας".
Παρέλαση των Εθνών
ΕπεξεργασίαΤο παραδοσιακό μέρος των τελετών ξεκινά με μια «Παρέλαση των Εθνών», κατά την οποία οι περισσότεροι συμμετέχοντες αθλητές μπαίνουν στο γήπεδο, ανά χώρα. Δεν είναι υποχρεωτική η συμμετοχή των αθλητών στις τελετές έναρξης. Επειδή ορισμένα από τα πρώτα γεγονότα των Αγώνων μπορεί να ξεκινήσουν την προηγούμενη ημέρα, την ημέρα ή την ημέρα μετά τις τελετές, οι αθλητές που ανταγωνίζονται σε αυτές τις πρώτες εκδηλώσεις μπορούν να επιλέξουν να μην συμμετάσχουν.
Για κάθε Τελετή Έναρξης, κάθε χώρα υποδοχής έχει ένα θέμα. Κατά τη διάρκεια της «παρέλασης των εθνών», ο στόχος της χώρας υποδοχής είναι να αντιπροσωπεύσει την πολιτιστική τους ταυτότητα και να δείξει στον κόσμο τη θέση τους στην κοινωνία. Για παράδειγμα, στους Ολυμπιακούς του 2008 στο Πεκίνο το θέμα ήταν "ενότητα". Στις 12 Μαΐου 2008, εκδηλώθηκε ένας καταστροφικός σεισμός στο Sichuan. Ως χώρα υποδοχής, η Κίνα ήθελε να θυμηθεί αυτό το τραγικό γεγονός, έχοντας τον Yao Ming, έναν κινεζικό μύθο στο μπάσκετ, περπατώντας χέρι-χέρι με τον Lin Hao, ένα εννέαχρονο αγόρι που έσωσε τους συμμαθητές του κατά τη διάρκεια του σεισμού.
Η αντιπροσωπεία κάθε χώρας καθοδηγείται από ένα σημάδι με το όνομα της χώρας του και με τη σημαία του έθνους του. Παραδοσιακά, από τότε που έγιναν οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 1928 η Ελλάδα εισέρχεται πάντα πρώτη και οδηγεί την παρέλαση λόγω του ιστορικού στάτους ως πρόγονος των Ολυμπιακών Αγώνων (με εξαίρεση τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, που η ελληνική ομάδα εισήλθε τελευταία, καθώς ήταν η διοργανώτρια χώρα), και το έθνος υποδοχής και διοργάνωσης εισέρχεται τελευταίο. Όλες οι άλλες συμμετέχουσες ομάδες εισέρχονται μετά την Ελλάδα και πριν από το έθνος υποδοχής, αλφαβητικά σύμφωνα με μια γλώσσα που έχει επιλέξει η οργανωτική επιτροπή για αυτά τα παιχνίδια, η οποία είναι συνήθως η κυρίαρχη γλώσσα στην περιοχή της πόλης υποδοχής. Οι εκφωνητές αναγγέλλουν το όνομα κάθε χώρας στα αγγλικά, τα γαλλικά και την κυρίαρχη γλώσσα της περιοχής της πόλης υποδοχής, αν ούτε η αγγλική ούτε η γαλλική είναι η κυρίαρχη γλώσσα. Αρχίζοντας από τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020, οι επόμενοι διοργανωτές των αντίστοιχων Ολυμπιακών Αγώνων (Καλοκαίρι ή Χειμώνας) προχωράνε αμέσως πριν από τον τρέχοντα οικοδεσπότη κατά φθίνουσα σειρά. Ως εκ τούτου, το 2021 (για παράδειγμα), φιλοξενεί η Ιαπωνία θα ακολουθήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γαλλία αντιστοίχως, όπως τα τελευταία τρία έθνη να πορεύσουν. Επίσης, η Ολυμπιακή Ομάδα των Προσφύγων θα ακολουθήσει τώρα την Ελλάδα ως δεύτερη ομάδα στην είσοδο.
Στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, η ελληνική σημαία οδήγησε την παρέλαση, ενώ η ελληνική ομάδα εισήλθε τελευταία, ως έθνος υποδοχής. Η Αγία Λουκία εισήλθε στην πρώτη θέση. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στη Βαρκελώνη, η Ισπανική και η Καταλανική ήταν επίσημες γλώσσες των αγώνων, αλλά λόγω της πολιτικής ευαισθησίας που περιβάλλει τη χρήση της Καταλανικής, τα έθνη εισήχθησαν με γαλλική αλφαβητική σειρά. Λόγω των προβλημάτων της Ιαπωνικής προφοράς, και οι 4 αγώνες που λαμβάνουν χώρα στην Ιαπωνία, συμπεριλαμβανομένων των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2020, είχαν τα έθνη να εισαχθούν στην αγγλική αλφαβητική σειρά αντί για τους ιαπωνικούς χαρακτήρες. Στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, οι ομάδες διατάχθηκαν από τον αριθμό των πινελιών (γραφή των κινεζικών χαρακτήρων) στην κινεζική μετάφραση του ονόματος της ομάδας. Αυτό μάλιστα συνέβη και πάλι στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2022. Στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2010, οι ομάδες εισήλθαν με αγγλική αλφαβητική σειρά, αν και οι γλώσσες των Ολυμπιακών Αγώνων είναι επίσης οι γλώσσες της χώρας υποδοχής, Καναδά, επειδή η αγγλική είναι η πιο κυρίαρχη των δύο στο Βανκούβερ και στην κεντρική επαρχία της Βρετανικής Κολομβίας. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980 και στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014, οι χώρες εισήλθαν στην κυριλλική αλφαβητική σειρά, η οποία είναι η επίσημη γραφή της ρωσικής γλώσσας, ενώ στους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988 και τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2018 οι χώρες εισήγαγαν αλφαβητική σειρά Hangul είναι επίσημη γραφή της κορεατικής γλώσσας.
Τελετές Λήξης
ΕπεξεργασίαΗ τελετή λήξης σε αντίθεση με αυτή της έναρξης έχει έναν πιο χαλαρό χαρακτήρα.
Κύρια σημεία της είναι:
- Καλλιτεχνικό πρόγραμμα
- Η είσοδος των σημαιών των χωρών που συμμετείχαν. Συνήθως μπαίνουν όλες μαζί, αλλά στην κορυφή της πομπής βρίσκονται οι σημαίες της διοργανώτριας χώρας, της επόμενης χώρας που θα τους διοργανώσει και της Ελλάδας.
- Η είσοδος των αθλητών που συμμετείχαν, οι οποίοι μπαίνουν σαν μια ομάδα και όχι κατά έθνος, γεγονός που συμβολίζει την ενότητα και τη φιλία.
- Η ανάκρουση των Εθνικών Ύμνων της Ελλάδας (ως φόρος τιμής για τη χώρα που γέννησε τους Αγώνες-καθιερώθηκε το 1928), της χώρας που διοργανώθηκαν και της χώρας που θα διοργανωθούν οι Αγώνες.
- Η τελετή της σημαίας με πρώτο στάδιο την είσοδο της Ολυμπιακής σημαίας της Αμβέρσας, την οποία φέρνει μέσα στο στάδιο ο δήμαρχος της διοργανώτριας πόλης, ο οποίος την παραδίδει στον πρόεδρο της ΔΟΕ.
- Η παράδοση της Ολυμπιακής σημαίας στην επόμενη διοργανώτρια πόλη. Ο πρόεδρος της ΔΟΕ απευθύνει χαιρετισμό και την παραδίδει στον δήμαρχο της πόλης.
- Η παρουσίαση ενός μικρού καλλιτεχνικού δρώμενου από την επόμενη διοργανώτρια πόλη.
- Ο Πρόεδρος της ΔΟΕ κηρύσσει επίσημα τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων και καλεί όλη τη νεολαία της γης να συγκεντρωθεί στην επόμενη διοργανώτρια πόλη και τον εορτασμό των Αγώνων της Ολυμπιάδας.
- Η Ολυμπιακή φλόγα σβήνει αρμονικά στον βωμό και η ολυμπιακή σημαία μεταφέρεται έξω από το στάδιο.
- Καλλιτεχνικό πρόγραμμα.
Ολυμπιακά αθλήματα
ΕπεξεργασίαΣτους Ολυμπιακούς του 2000 οι αθλητές αγωνίστηκαν σε 28 κύριες κατηγορίες αθλημάτων σύμφωνα με τη ΔΟΕ. Αυτές οι κύριες κατηγορίες όμως αντιπροσωπεύουν στην πραγματικότητα 34 διαφορετικά αθλήματα, από τα οποία μόνο πέντε ήταν συνέχεια στο πρόγραμμα των Ολυμπιάδων από το 1896: στίβος, ποδηλασία, ξιφασκία, γυμναστική και κολύμβηση. Αν το 1896 η κωπηλασία δεν ακυρωνόταν λόγω άσχημου καιρού, θα ήταν επίσης σε αυτόν τον κατάλογο.
Στους χειμερινούς Ολυμπιακούς υπάρχουν 7 αθλήματα, ή 15 εάν καταμετρήσουμε τα αθλήματα που υπάρχουν σε γενικές κατηγορίες όπως skiing και πατινάζ. Από αυτά τα Cross-country skiing, Καλλιτεχνικό πατινάζ, χόκεϋ επί πάγου, Nordic combined, ski jumping και speed skating έχουν διεξαχθεί σε όλους τους χειμερινούς Ολυμπιακούς. Επίσης το Καλλιτεχνικό πατινάζ και το χόκεϋ επί πάγου διεξήχθησαν σαν μέρος των θερινών Ολυμπιακών πριν ακόμα καθιερωθούν οι χειμερινοί Ολυμπιακοί.
Τα τελευταία χρόνια η ΔΟΕ έχει προσθέσει καινούργια αθλήματα στο πρόγραμμα για να προσελκύσει νέους θεατές. Μερικά παραδείγματα είναι το Χιονοσανίδα (snowboarding) και Μπιτς βόλεϊ. Η ανάπτυξη των Ολυμπιακών σημαίνει ότι μερικά όχι και τόσο δημοφιλή αγωνίσματα, όπως τα (μοντέρνο πένταθλο),(Τάε Κβον Ντο) και άλλα "ακριβά" (white water canoeing) μπορεί να χάσουν τη θέση τους στο Ολυμπιακό πρόγραμμα.
Μέχρι το 1992 οι Ολυμπιακοί περιλάμβαναν επίσης και αγωνίσματα "επίδειξης". Η προσπάθεια ήταν αυτά τα αγωνίσματα, τα οποία δεν ήταν στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών, να μπορέσουν να παρουσιαστούν σε ένα μεγάλο ακροατήριο. Οι νικητές των αγωνισμάτων αυτών δεν θεωρούνται επισήμως Ολυμπιονίκες. Συνήθως τα αγωνίσματα αυτά ήταν δημοφιλή μόνο στη φιλοξενούσα χώρα, υπάρχουν όμως περιπτώσεις που διεθνώς γνωστά αθλήματα έχουν επιδειχθεί. Μερικά από αυτά τα αγωνίσματα όπως το μπέιζμπολ και το Κέρλινγκ (curlingκ κατάφεραν να μπουν τελικά στο επίσημο πρόγραμμα των αγώνων.
Εκτός από κολυμβηση μερικά ακόμα αθλήματα της θάλασσας είναι: το κανόε, το καγιάκ, η κοπηλασια και το πόλο( υδατοσφαίριση).
Ολυμπιακός Ύμνος
ΕπεξεργασίαΟ Ολυμπιακός Ύμνος είναι μια μουσική σύνθεση που συντέθηκε για τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 1896 από τον Κερκυραίο συνθέτη Σπύρο Σαμάρα, σε ποίηση και στίχους του Κωστή Παλαμά.
Ολυμπιακή σημαία
ΕπεξεργασίαH Ολυμπιακή σημαία είναι το σύμβολο των Ολυμπιακών Αγώνων και αποτελεί σήμερα ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα σύμβολα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η ολυμπιακή σημαία αποτελείται από πέντε χρωματιστούς κύκλους. Ο πρώτος κύκλος είναι μπλε και συμβολίζει την Ευρώπη. Ο δεύτερος κύκλος είναι κίτρινος και συμβολίζει την Ασία. Ο τρίτος κύκλος είναι μαύρος και συμβολίζει την Αφρική. Ο τέταρτος κύκλος είναι πράσινος και συμβολίζει την Ωκεανία, ενώ ο πέμπτος κύκλος είναι κόκκινος και συμβολίζει την Αμερική.
Ολυμπιακή Φλόγα
ΕπεξεργασίαΗ Ολυμπιακή Φλόγα είναι ένα από τα σύμβολα του Ολυμπιακού Κινήματος με οικουμενική απήχηση και σημασία. Κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων καίει μέρα και νύκτα σε ειδικό βωμό μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο της πόλης που τους φιλοξενεί.
Μασκότ Ολυμπιακών Αγώνων
ΕπεξεργασίαΟι μασκότ των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Η πρώτη επίσημη μασκότ έκανε την εμφάνισή της το 1972 στο Μόναχο.
- Πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες Μόναχο 1972 Μασκότ σκυλάκι ράτσας ντάχσχαουντ με το όνομα (Waldi).
- Ολυμπιακοί Αγώνες Λός Άντζελες 1932 Μασκότ ( Ο σκύλος, με το όνομα Σμοκι, ο οποίος γεννήθηκε στο ολυμπιακό χωριό.)
- Ολυμπιακοί Αγώνες Μεξικό 1968 Μασκότ το ανθρωπάκι (Chac Mool) που σχετίζεται με την κουλτούρα των αρχαίων λαών της περιοχής.
- Ολυμπιακοί Αγώνες Mόντρεαλ 1976 Μασκότ κάστορας με το όνομα (Amik) εθνικό σύμβολο του Καναδά.
- Ολυμπιακοί Αγώνες Μόσχας 1980 Μασκότ με το όνομα (Μisha) ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και αγαπητά σύμβολα των Ολυμπιακών Αγώνων.
- Ολυμπιακοί Αγώνες Αθήνας 2004 Μασκότ με τα ονόματα (Φοίβος & Αθηνά) μπνευσμένα από αρχαίες ελληνικές κωδωνόσχημες κούκλες με τα ονόματα τους να προέρχονται από τους θεούς της αρχαιότητας.
Έκθεση φωτογραφιών
Επεξεργασία-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονη Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
-
Σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Japan, International Olympic Committee agree to postpone Tokyo Games». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2021.
- ↑ Δημήτριος Νικολάου, "Πνευματική Ζωή της Έδεσσας", άρθρο στην Εφημερίδα Καθημερινή, 1999
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Εμμανουήλ Γιαννόπουλου, «Η επανίδρυσις των Ολυμπιακών Αγώνων», Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, τομ. Θ, σελ.576-577
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- http://www.sporting-heroes.net/
- https://web.archive.org/web/20190903122115/http://olympiakoi.org/ ολυμπιακοί ανες
- http://www.olympic.org/ Επίσημος ιστότοπος ΔΟΕ
Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ
Επεξεργασία- Παρασκήνιο, Έβδομη τέχνη και Ολυμπιακοί Αγώνες (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
- Παρασκήνιο, Συλλέκτες ολυμπιακών τεκμηρίων (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
- Παρασκήνιο, Το 2004 μέσα από ξένα μάτια (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
- Συνέντευξη στην ΕΡΤ του Τεχνικού Συμβούλου της Ελληνικής Ολυμπιακής Αντιπροσωπίας (ΕΟΑ) Όττο Σίμιτσεκ, για τις προσπάθειες αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων, 24-03-1975 (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)