Κατάλογος αρχηγών κράτους της Ελλάδας

κατάλογος εγχειρήματος Wikimedia

Αυτός είναι ένας κατάλογος των αρχηγών κράτους του σύγχρονου ελληνικού κράτους, από την ίδρυσή του κατά την Ελληνική Επανάσταση μέχρι σήμερα.

Η λεγόμενη από ορισμένους Α΄ Ελληνική Δημοκρατία, είναι ένας ιστοριοηραφικός, συμβατικός όρος για το προσωρινό ελληνικό κράτος κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Κατά την Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος και της Ελληνικής Πολιτείας, με εξαίρεση του κυβερνήτες Ιωάννη και Αυγουστίνο Καποδίστρια, δεν υπήρχε το αξίωμα του Αρχηγού του Ελληνικού κράτους. Τα πρόσωπα αυτά ήταν επικεφαλής της Εκτελεστικής Εξουσίας, είτε ως πρόεδροι του Εκτελεστικού σώματος, είτε ως πρόεδροι και μέλη κάποιας Διοικητικής Επιτροπής της Ελλάδος.


Κυβερνήτης Θητεία
Εικόνα Όνομα Αρχή θητείας Τέλος θητείας Διάρκεια θητείας
1   Ιωάννης Καποδίστριας
(1776–1831)
26 Ιανουαρίου 1828 27 Σεπτεμβρίου 1831
(Δολοφονία)
3 χρόνια, 216 μέρες
2   Αυγουστίνος Καποδίστριας
(1778–1857)
15 Μαρτίου 1832 28 Μαρτίου 1832
(Παραίτηση)
13 ημέρες

Η Σύσκεψη του Λονδίνου του 1832 ήταν μια διεθνής σύσκεψη που συστάθηκε για να εγκαθιδρύσει μια σταθερή κυβέρνηση στην Ελλάδα. Η διαπραγματεύσεις μεταξύ των τριών Μεγάλων Δυνάμεων (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ρωσία) κατέληξαν στην δημιουργία του Βασιλείου της Ελλάδας υπό Πρίγκιπα της Βαυαρίας. Η αποφάσεις επικυρώθηκαν με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης αργότερα την ίδια χρονιά.

Το συμβούλιο πρόσφερε το θρόνο στο Βαυαρό Πρίγκιπα Όθωνα. Εγκαθίδρυσαν επίσης και τη γραμμή διαδοχής, κατά την οποία το στέμμα θα περνούσε στους απογόνους του Όθωνα, ή στους νεώτερους αδελφούς τους αν δεν αποκτούσε απογόνους. Αποφασίστηκε επίσης ότι σε καμία περίπτωση δεν θα πραγματοποιούταν προσωπική ένωση των στεμμάτων της Ελλάδας και της Βαυαρίας.

Βασιλιάς Βασιλεία Αξίωση στο θρόνο από /ως
Εικόνα Όνομα Αρχή βασιλείας Τέλος βασιλείας Διάρκεια βασιλείας
1   Όθων

(1815–1867)

27 Ιουλίου 1832 10 Οκτωβρίου 1862
(Εκθρόνιση)
30 χρόνια,
149 ημέρες
Σύσκεψη του Λονδίνου του 1832

Από τις 6 Φεβρουάριου 1833 - ημερομηνία άφιξης του Όθωνα στην Ελλάδα - μέχρι την 1 Ιουνίου 1835, οπότε ενηλικιώθηκε ο Όθωνας, την εξουσία ασκούσε τριμελής αντιβασιλεία με επικεφαλής τον Γιόζεφ φον Άρμανσπεργκ.

Τον Οκτώβριο του 1862 ο Όθων εκθρονίστηκε με λαϊκή εξέγερση, αλλά ενώ οι Έλληνες απέρριψαν τον Όθωνα, δεν φαίνονταν αντίθετοι στην ιδέα της βασιλείας γενικά. Πολλοί Έλληνες επιδιώκοντας στενότερους δεσμούς με την κατ’ εξοχήν παγκόσμια δύναμη της Μεγάλης Βρετανίας, υποστήριξαν την ιδέα βασιλιάς της Ελλάδας να γίνει ο Πρίγκιπας Αλφρέδος, δευτερότοκος γιος της Βασίλισσας Βικτορίας και του Πρίγκιπα Αλβέρτου. Ο Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας Υποκόμης Πάλμερστον πίστευε ότι Έλληνες "αδημονούσαν για την αύξηση της επικράτειάς τους", ελπίζοντας ότι επιλογή του Αλφρέδου θα είχε ως αποτέλεσμα την ενσωμάτωση των Επτανήσων στο Βασίλειο της Ελλάδας, τα οποία τότε ήταν Βρετανικό προτεκτοράτο.

Όμως, η Σύσκεψη του Λονδίνου του 1832 είχε απαγορεύσει στις βασιλικές οικογένειες των Μεγάλων Δυνάμεων να αποδεχτούν το στέμμα της Ελλάδας, και σε κάθε περίπτωση, η Βικτορία ήταν σθεναρά εναντίον της ιδέας. Παρόλ’ αυτά οι Έλληνες επέμεναν να γίνει δημοψήφισμα για το θέμα του αρχηγού του κράτους το Νοέμβριο του 1862, το οποίο ήταν και το πρώτο δημοψήφισμα που έγινε στην Ελλάδα.

Ο Πρίγκιπας Αλφρέδος αρνήθηκε το θρόνο, και ο Πρίγκιπας Γουλιέλμος της Δανίας εκλέχτηκε από την Εθνοσυνέλευση για να γίνει ο Βασιλιάς των Ελλήνων, Γεώργιος Α΄ της Ελλάδας ο οποίος έφθασε στην Αθήνα και ορκίστηκε επίσημα στις 30 Οκτωβρίου 1863.

  Αντιβασιλεία
Βασιλιάς Βασιλεία Αξίωση στο θρόνο από /ως
Εικόνα Όνομα Αρχή βασιλείας Τέλος βασιλείας Διάρκεια βασιλείας
2   Γεώργιος Α΄
(1845–1913)
18 Μαρτίου 1863 5 Μαρτίου 1913
(Δολοφονία)
49 χρόνια,
353 ημέρες
Δημοψήφισμα του 1862
3   Κωνσταντίνος Α΄
(1868–1923)
5 Μαρτίου 1913 30 Μαΐου 1917
(Παραίτηση)
4 χρόνια,
90 ημέρες
Γιος του Γεωργίου Α΄
4   Αλέξανδρος Α΄
(1893–1920)
30 Μαΐου 1917 12 Οκτωβρίου 1920 3 χρόνια,
136 ημέρες
Δεύτερος γιος του Κωνσταντίνου Α΄
  Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης
(1855–1935)
15 Οκτωβρίου 1920 4 Νοεμβρίου 1920
(Παραίτηση)
20 ημέρες Αντιβασιλέας
  Όλγα
(1855–1935)
4 Νοεμβρίου 1920 6 Δεκεμβρίου 1920 32 ημέρες Αντιβασίλισσα
Χήρα του Γεωργίου Α΄
Μητέρα του Κωνσταντίνου Α΄
(3)   Κωνσταντίνος Α΄
(1868–1923)
6 Δεκεμβρίου 1920 14 Σεπτεμβρίου 1922
(Παραίτηση)
1 χρόνος,
282 ημέρες
Παλινόρθωση βασιλείας
5   Γεωργιος Β΄
(1890–1947)
14 Σεπτεμβρίου 1922 25 Μαρτίου 1924
(Εκθρόνιση)
1 χρόνος,
180 ημέρες
Μεγαλύτερος γιος του Κωνσταντίνου Α΄

Η Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία ήταν κοινοβουλευτική δημοκρατία που ανακηρύχθηκε στις 25 Μαρτίου 1924, και επικυρώθηκε με το δημοψήφισμα για την κατάργηση της Μοναρχίας. Το διάστημα από τις 19 Δεκεμβρίου, ημερομηνία αναγκαστικής αναχώρησης του Βασιλέα στο εξωτερικό, έως τις 24 Μαρτίου, ασκούσε την αντιβασιλεία ο ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης. Η Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία καταργήθηκε με το δημοψήφισμα για την μοναρχία του 1935. Ο Κουντουριώτης αρχικά διατήρησε τον τίτλο του Αντιβασιλέα (παρά τη μετονομασία του κράτους σε Ελληνική Πολιτεία), μέχρι τα μέσα του Μαρτίου[1], όταν και ονομάστηκε Κυβερνήτης. Ονομάστηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας με σχετικό ψήφισμα της Δ΄ Συντακτικής Συνέλευσης στις 24 Μαΐου, όταν και το κράτος μετονομάστηκε σε Ελληνική Δημοκρατία.[2]

  Προσωρινός πρόεδρος
Πρόεδρος Θητεία Κόμμα
Εικόνα Όνομα Αρχή θητείας Τέλος θητείας Διάρκεια θητείας
1   Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης
(1855–1935)
25 Μαρτίου 1924 15 Μαρτίου 1926
(Παραίτηση)
2 χρόνια,
12 ημέρες
Στρατιωτικός
2   ΑντιστράτηγοςΘεόδωρος Πάγκαλος
(1878–1952)
15 Μαρτίου 1926 18 Απριλίου 1926 138 ημέρες
18 Απριλίου 1926 22 Αυγούστου 1926
(Ανατροπή)
(1)   Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης
(1855–1935)
22 Αυγούστου 1926 24 Αυγούστου 1926 3 χρόνια,
108 ημέρες
24 Αυγουστου 1926 9 Δεκεμβρίου 1929
(Παραίτηση)
3   Αλέξανδρος Ζαΐμης
(1855–1936)
10 Δεκεμβρίου 1929 14 Δεκεμβρίου 1929 5 χρόνια,
304 ημέρες
Ανεξάρτητος
14 Δεκεμβρίου 1929 10 Οκτωβρίου 1935
(Ανατροπή)

Στις 10 Οκτωβρίου 1935 ο Γεώργιος Κονδύλης με κίνημα κατάργησε την προεδρική δημοκρατία και μετά την διεξαγωγή νόθου δημοψηφίσματος τον Νοέμβριο, επανεγκατέστησε την βασιλευομένη δημοκρατία. Ο ίδιος ανέλαβε την αντιβασιλεια μεχρι τις 25 Νοεμβρίου, ημερομηνία κατά την οποία επέστρεψε ο Γεώργιος β'.

  Αντιβασιλεία
Βασιλιάς Βασιλεία Αξίωση στο θρόνο από / ως
Εικόνα Όνομα Αρχή βασιλείας Τέλος βασιλείας Διάρκεια βασιλείας
(5)   Γεώργιος Β΄
(1890–1947)
25 Νοεμβρίου 1935 1 Απριλίου 1947 11 χρόνια,
149 ημέρες
Παλινόρθωση βασιλείας
6   Παύλος Α΄
(1901–1964)
1 Απριλίου 1947 6 Μαρτίου 1964 16 χρόνια,
340 ημέρες
Τρίτος γιος του Κωνσταντίνου Α΄
Αδελφός του Γεωργίου Β΄
7   Κωνσταντίνος Β΄

(1940–2023)
6 Μαρτίου 1964 1 Ιουνίου 1973
(Εκθρόνιση)
9 χρόνια,
87 ημέρες
Γιος του Παύλου
  Αντιστράτηγος Γεώργιος Ζωιτάκης
(1910–1996)
13 Δεκεμβρίου 1967 21 Μαρτίου 1972 4 χρόνια,
99 ημέρες
Αντιβασιλέας
του Κωνσταντίνου Β΄
  Συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος
(1919–1999)
21 Μαρτίου 1972 31 Μαΐου 1973 1 χρόνος,
71 ημέρες

Ελληνική Δημοκρατία υπό την Χούντα των Συνταγματαρχών (1973–1974)

Επεξεργασία

Την 1η Ιουνίου 1973 η χούντα κατάργησε τη μοναρχία και την αντικατέστησε με προεδρευομένη δημοκρατία. Η κατάργηση της μοναρχίας εγκρίθηκε με το δημοψήφισμα που έγινε στις 29 Ιουλίου 1973.

Πρόεδρος Θητεία Κόμμα
Εικόνα Όνομα Αρχή θητείας Τέλος θητείας Διάρκεια θητείας
4   Συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος
(1919–1999)
1 Ιουνίου 1973 25 Νοεμβρίου 1973
(Ανατροπή)
177 ημέρες Στρατιωτικός
5   Στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης
(1917–1999)
25 Νοεμβρίου 1973 24 Ιουλίου 1974 (Κατάλυση της δικτατορίας) 241 ημέρες

Στις 24 Ιουλίου του 1974 η Χούντα των Συνταγματαρχών ανατράπηκε και η δημοκρατία αποκαταστάθηκε. Διεξήχθη και δεύτερο δημοψήφισμα στις 8 Δεκεμβρίου 1974, που επιβεβαίωσε την κατάργηση της μοναρχίας και την καθιέρωση της παρούσας κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ως αρχηγό του κράτους.

Μέχρι την εκλογή Προέδρου από τη Βουλή, στο θώκο παρέμεινε ο Φαίδων Γκιζίκης, ενώ προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μέχρι την ψήφιση νέου Συντάγματος εξελέγη ο Μιχαήλ Στασινόπουλος. Πρώτος με βάση τις διατάξεις του Συντάγματος του 1974 εκλεγείς Πρόεδρος υπήρξε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος. Πρώτος Πρόεδρος με απομειωμένες αρμοδιότητες υπήρξε ο Χρήστος Σαρτζετάκης, που διαδέχθηκε τον μόνο μέχρι σήμερα διατελέσαντα αναπληρωτή πρόεδρο Ιωάννη Αλευρά.

  Αναπληρωτής πρόεδρος
Πρόεδρος Εκλογή Διάρκεια θητείας Κόμμα
Εικόνα Όνομα Αρχή θητείας Τέλος θητείας Διάρκεια θητείας
(5)   Στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης
(1917–1999)

(Παρέμεινε προσωρινά)
24 Ιουλίου 1974 17 Δεκεμβρίου 1974 7007126144000000000146 ημέρες Στρατιωτικός
6   Μιχαήλ Στασινόπουλος
(1903–2002)
1974(Προσωρινός) 18 Δεκεμβρίου 1974 19 Ιουνίου 1975 213 ημέρες Νέα Δημοκρατία
7   Κωνσταντίνος Τσάτσος
(1899–1987)
1975 20 Ιουνίου 1975 15 Μαΐου 1980 4 χρόνια,
296 ημέρες
8   Κωνσταντίνος Καραμανλής
(1907–1998)
1980 15 Μαΐου 1980 10 Μαρτίου 1985
(Παραίτηση)
4 χρόνια
304 ημέρες
  Ιωάννης Αλευράς
(1912–1995)
(Αναπληρωτής) 10 Μαρτίου 1985 30 Μαρτίου 1985 20 ημέρες ΠΑΣΟΚ
9   Χρήστος Σαρτζετάκης
(1929–2022)
1985 30 Μαρτίου 1985 4 Μαΐου 1990 5 χρόνια,
35 ημέρες
Ανεξάρτητος
(8)   Κωνσταντίνος Καραμανλής
(1907–1998)
1990 5 Μαΐου 1990 10 Μαρτίου 1995 4 χρόνια,
310 ημέρες
Νέα Δημοκρατία
10   Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος
(1926–2016)
1995
2000
10 Μαρτίου 1995 12 Μαρτίου 2005 10 χρόνια,
2 ημέρες
Ανεξάρτητος
11   Κάρολος Παπούλιας
(1929–2021)
2005
2010
12 Μαρτίου 2005 13 Μαρτίου 2015 10 χρόνια,
1 ημέρα
ΠΑΣΟΚ
12   Προκόπης Παυλόπουλος
(1950–)
2014-15 13 Μαρτίου 2015 13 Μαρτιου 2020 5 χρόνια Νέα Δημοκρατία
13   Κατερίνα Σακελλαροπούλου
(1956–)
2020 13 Μαρτίου 2020 Εν ενεργεία Ανεξάρτητη

Τίτλοι του Αρχηγού Κράτους της Ελλάδας

Επεξεργασία
Περίοδος Σημαία Χρόνια Τίτλος
Πρώτη Ελληνική Δημοκρατία   1827–1832 Κυβερνήτης της Ελληνικής Πολιτείας
Βασίλειο της Ελλάδας   1832–1862 Βασιλεύς της Ελλάδος
  1863–1924 Βασιλεύς των Ελλήνων
Ελληνική Πολιτεία   15 Μαρτίου –24 Μαΐου 1924 Κυβερνήτης της Ελληνικής Πολιτείας
Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία   1924–1935 Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Βασίλειο της Ελλάδας   1935–1973 Βασιλεύς των Ελλήνων
Ελληνική Δημοκρατία
(Χούντα των Συνταγματαρχών)
  1973–1974 Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας
Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία   1974–σήμερα

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ΦΕΚ Α 85, 86, 87 και 88/1924
  2. ΦΕΚ 120 Α, 28/5/1924

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία