Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις (γνωστές στην καθομιλουμένη ως «στρατός», παρότι ο Στρατός Ξηράς είναι Κλάδος των ΕΕΔ) είναι οι στρατιωτικές δυνάμεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Περιλαμβάνουν τον Στρατό Ξηράς, το Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία και υπάγονται στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
| Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις | |
|---|---|
.svg) | |
| Ίδρυση | 1828 |
| Υπηρεσιακοί κλάδοι | |
| Αρχηγείο | Αθήνα, Ελλάδα |
| Ηγεσία | |
| Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων | Αικατερίνη Σακελλαροπούλου |
| Πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας | Κυριάκος Μητσοτάκης |
| Υπουργός Εθνικής Άμυνας | Νίκος Δένδιας |
| Αρχηγός ΓΕΕΘΑ | Στρατηγός Δημήτριος Χούπης |
| Δύναμη | |
| Ηλικία στράτευσης | 19ο έτος |
| Προσωπικό | 110.000 (ενεργή δύναμη)
145.000 (σύνολο) 220.000 (εφεδρείες) (2019)[1] [2] |
| Δαπάνες | |
| Προϋπολογισμός | €6,58 δις (2021) |
| Ποσοστό του ΑΕΠ | 3.82% (2021)[3] |
| Βιομηχανία | |
| Εγχώριοι προμηθευτές | ΕΛΒΟ, ΕΑΒ, ΕΒΟ, ΚΕΑ |
| Ξένοι προμηθευτές |  Γαλλία  Γερμανία  Ηνωμένες Πολιτείες  Ηνωμένο Βασίλειο  Ινδία  Ισραήλ  Ρωσία  Φινλανδία  Αυστρία  Καναδάς  Βέλγιο  Ολλανδία |
Δομή και ηγεσία
ΕπεξεργασίαΣύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελλάδας, Άρθρο 45, Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων είναι ο/η Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η χάραξη της στρατηγικής και των κατευθύνσεων των Ενόπλων Δυνάμεων γίνεται από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥ.Σ.Ε.Α.), στο οποίο προΐσταται ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας. Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είναι ο κυβερνητικός φορέας έκφρασης του οργανωτικού πλαισίου της διοίκησης των Ενόπλων Δυνάμεων. Το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) είναι υπεύθυνο για την απόφαση και την εισήγηση στον Υπουργό Εθνικής Άμυνας (Υ.ΕΘ.Α.) οτιδήποτε σχετικό με τη στρατηγική, τον σχηματισμό και, γενικότερα, τον τρόπο λειτουργίας των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας είναι αρμόδιο για την επεξεργασία, εξέταση και ψήφιση νομοσχεδίων και προτάσεων νόμων, αρμοδιότητας του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.[4]
Πολιτικός προϊστάμενος των Ενόπλων Δυνάμεων είναι ο εκάστοτε Υπουργός Εθνικής Άμυνας. Φυσικός τους προϊστάμενος είναι ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας (A/ΓΕΕΘΑ), ο οποίος είναι ο μοναδικός Έλληνας στρατιωτικός κατά τη μεταπολεμική περίοδο που δύναται όπως φέρει τον βαθμό του Στρατηγού, Ναυάρχου ή Πτεράρχου, αναλόγως του Κλάδου τον οποίον υπηρετεί. Υπάρχουν τρεις ακόμη φυσικοί προϊστάμενοι των Ε.Δ., ένας για κάθε Κλάδο. Πρόκειται για τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Στρατού (Α/ΓΕΣ), τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Α/ΓΕΝ) και τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (Α/ΓΕΑ). Κάθε ένας από τους τρεις Κλάδους συγκροτείται από Αρχηγείο, Διοικήσεις, Σώματα και άλλες ανεξάρτητες Υπηρεσίες και Διοικήσεις.
Αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων
Επεξεργασία
Σύμφωνα με τον Νόμο,[5] η αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων είναι η υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας και της ακεραιότητας της Ελλάδας, η εξασφάλιση του εθνικού της χώρου και η αποφασιστική τους συμβολή στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής της χώρας, όπως αυτοί καθορίζονται από την Πολιτική Εθνικής Άμυνας. Το τελευταίο επιτυγχάνεται μέσω μιας συνεχώς επικαιροποιημένης στρατηγικής εθνικής ασφάλειας και άμυνας η οποία εξασφαλίζει την προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, τον σεβασμό των διεθνών συνόρων και συνθηκών, την τήρηση του διεθνούς δικαίου και την ειρηνική επίλυση των διαφορών.[6]
Σε ειρηνική περίοδο οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν ως κύρια έργα:
- Τη συνεχή επαγρύπνηση για την ασφάλεια του εθνικού χώρου.
- Τη διατήρηση της υψηλής επιχειρησιακής ετοιμότητας για την αποτροπή και την αποτελεσματική αντιμετώπιση κινδύνων και απειλών, καθώς και την εξασφάλιση δυνατότητας άμεσης αντίδρασης μέσω της συνεχής εκπαίδευσης και των ασκήσεων.
- Τη συνεισφορά στη διεθνή ασφάλεια και ειρήνη καθώς και σε υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή μας σε διεθνείς οργανισμούς (ΝΑΤΟ, ΕΕ, ΟΗΕ, ΟΑΣΕ) ή διακρατικών συμφωνιών.[6]
- Τη συμβολή σε δραστηριότητες κοινωνικής αρωγής και υποστήριξης των κρατικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών.
Ενέργειες
ΕπεξεργασίαΟι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν λάβει μέρος σε πολλές διεθνείς επιχειρήσεις καθώς και στο εσωτερικό της χώρας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές του ΝΑΤΟ και του ΟΗΕ, όπως στη Γιουγκοσλαβία (KFOR), στο Αφγανιστάν (ISAF), στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (ALTHEA), τον Λίβανο (UNIFIL) και την Active Endeavour στη Μεσόγειο[6]. Άλλες περιλαμβάνουν την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, όπως πυρκαγιές και πλημμύρες εντός και εκτός της επικρατείας με αποστολή μέσων, προσωπικού και υλικού στις πληγείσες περιοχές. Τέλος, σημαντική είναι η συνεισφορά των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας με την αποστολή μέσων (κυρίως ναυτικών μονάδων), όπως στην επιχείρηση Enduring Freedom σε διάφορες περιοχές του κόσμου.[7]
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι ένοπλες δυνάμεις έχουν κατακριθεί για τη δράση τους, όπως στην περίπτωση της Ρουάντα.[8] Επίσης, για τη χρήση τους για την επικάλυψη των αδυναμιών του κράτους να παρέχει κοινωνική πρόνοια σε όλη την Ελλάδα,[9] την οικονομική ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας στην οποία υπάγονται διάφορα φυλάκια ή στρατόπεδα,[10][11] καθώς και την αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών[12] και την καταστολή εσωτερικών εχθρών[13][14][15].
Οι Ένοπλες Δυνάμεις τιμώνται στις 21 Νοεμβρίου κάθε έτους, που είναι η εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, Προστάτιδας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Προσωπικό
Επεξεργασία
(πηγή: ΙISS, The military balance yearbooks)
Το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων αποτελείται από Αξιωματικούς απόφοιτους της στρατιωτικής σχολής Ευελπίδων, μόνιμους υπαξιωματικούς (Σ.Μ.Υ.), Εθελοντές - Επαγγελματίες Υπαξιωματικους, Οπλίτες Βραχέας Ανακατάταξης ( Ο. Β. Α.) και κληρωτους Στρατιώτες. Οι Υπαξιωματικοι που αμείβονται ως μόνιμα Στελέχη και στους τρεις κλάδους είναι περίπου 40.000 (με αυξητική τάση)[16][17] ενώ οι υπόλοιποι είναι στρατεύσιμοι που υπηρετούν τη θητεία τους, στους οποίους αποδίδεται ένα συμβολικό ποσό για τη προσφορά τους κατά τη διάρκειά της. Επίσης, συμμετέχουν οι εθνοφύλακες και οι έφεδροι.[18]
Η υποχρεωτική θητεία από το 2009 καθορίστηκε σε 9 μήνες για τον Στρατό Ξηράς, για όλους τους άρρενες ενήλικους Έλληνες, ενώ στο Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία η διάρκεια είναι 12 μήνες (9 μήνες για υπηρεσία σε συγκεκριμένες παραμεθόριες περιοχές). Το ποσοστό κάλυψης των αναγκών με στρατιώτες υποχρεωτικής θητείας, καθώς και το συνολικό μέγεθος των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες (όπως και σε άλλες χώρες).[19][20][21]
Όρκος
ΕπεξεργασίαΟ όρκος προς τη Σημαία και το Ευαγγέλιο ή τα Ιερά Σύμβολα της πίστης του καθενός, ορίζεται από το Άρθρο 3 του Στρατιωτικού Κανονισμού 20-1[22] και είναι υποχρεωτικός για κάθε νεοσύλλεκτο που εντάσσεται στο στράτευμα.
Ορκίζομαι να φυλάττω πίστιν εις την Πατρίδα.
Υπακοήν εις το Σύνταγμα τους Νόμους και τα Ψηφίσματα του Κράτους. Υποταγήν εις τους ανωτέρους μου, να εκτελώ προθύμως και άνευ αντιλογίας τας διαταγάς των. Να υπερασπίζω, με πίστιν και αφοσίωσιν, μέχρι της τελευταίας ρανίδος του αίματός μου, τας Σημαίας. Να μην τας εγκαταλείπω, μηδέ να αποχωρίζομαι ποτέ απ'αυτών.
Να φυλάττω δε ακριβώς τους Στρατιωτικούς Νόμους, και να διάγω εν γένει ως πιστός και φιλότιμος Στρατιώτης.
Οποιοσδήποτε υπηρετεί στις ένοπλες δυνάμεις θεωρείται μέλος τους μόνο αν έχει δώσει τον στρατιωτικό όρκο. Όλοι ορκίζονται, ανεξάρτητα αν είναι μόνιμοι, εθελοντές ή κληρωτοί. Ο Όρκος, για τους κληρωτούς δίδεται στο τέλος της τρίτης εβδομάδας και αφότου το άτομο έχει παρουσιαστεί και μόνο τότε θεωρείται κανονικός στρατιώτης. Τότε λαμβάνει και τη στρατιωτική του ταυτότητα και μπορεί να αρχίσει να βγαίνει από το στρατόπεδο. Επίσης, μετά την ορκωμοσία μπορεί πλέον να κάνει ένοπλες υπηρεσίες.
Ο όρκος αυτός δεσμεύει κάθε αξιωματικό, υπαξιωματικό και κληρωτό για όσο καιρό υπηρετεί. Αν και δεν ζητείται μετά την ορκωμοσία να τον απαγγείλει κάποιος, θεωρείται ότι πρέπει ο κάθε ένστολος να τον ξέρει διότι πρέπει να γνωρίζει σε τι έχει ορκιστεί και τι έχει δεσμευτεί να τηρεί.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ https://www.nato.int/nato_static_fl2014/assets/pdf/pdf_2019_06/20190625_PR2019-069-EN.pdf
- ↑ https://www.iiss.org/publications/the-military-balance/the-military-balance-2019
- ↑ https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_49198.htm
- ↑ «Διοικητική Οργάνωση». Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ Ένοπλες Δυνάμεις Αρχειοθετήθηκε 2010-03-24 στο Wayback Machine., ΥΠΕΘΑ Αρχειοθετήθηκε 2011-04-26 στο Wayback Machine.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ «Ειρηνευτικές Δραστηριότητες - ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ». www.geetha.mil.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου 2019.
- ↑ Διεθνής Παρουσία Αρχειοθετήθηκε 2007-02-22 στο Wayback Machine., ΥΠΕΘΑ
- ↑ Κοινωνικό Έργο Αρχειοθετήθηκε 2007-02-22 στο Wayback Machine., ΥΠΕΘΑ
- ↑ Ομιλία του Υφυπουργού ΕΘ.Α. κ. Λαμπρόπουλου στην Καλαμάτα κατά το άνοιγμα παλαιότερου κλειστού στρατοπέδου.
- ↑ Ομιλία του πρώην Υπουργού ΥΠ.ΕΘ.Α. κ. Σπήλιου Σπηλιωτόπουλου κατά την εγκαινίαση καινούργιου στρατοπέδου στη Μακεδονία
- ↑ Μεταμοντέρνοι Συνταγματάρχες, Ιός της Κυριακής, Ελευθεροτυπία, 14/11/2004
- ↑ Τα τανκς επιστρέφουν;, Ιός της Κυριακής, Ελευθεροτυπία, 23/7/2006
- ↑ «Ο νέος εσωτερικός εχθρός συγκροτείται από "ομάδες συμφερόντων" που αντιπαρατίθενται με το "οργανωμένο κράτος"». Ασύμμετρες Απειλές Αρχειοθετήθηκε 2007-02-22 στο Wayback Machine., ΥΠΕΘΑ. Ανακτήθηκε στις 31/07/2006.
- ↑ Ενεργή συμμετοχή των Ενόπλων Δυνάμεων στην ασφάλεια των Ολυμπιακών, Macedonian Press Agency: News in Greek, 04/08/2003
- ↑ «Η αλήθεια για τον ελληνικό στρατό και γιατί σήμανε συναγερμός στο «Πεντάγωνο»». ΤΑ ΝΕΑ. 5 Απριλίου 2018.
- ↑ NewsRoom. «Έρχεται προκήρυξη για 6500 χιλιάδες ΕΠΟΠ». evros24.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2020.
- ↑ http://army.gr/el/themata-prosopikoy/monimoi/[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ European Defence Agency. «2005-2017 data». eda.europa.eu.
- ↑ NATO. «2012-2019 military personnel» (PDF). nato.int.
- ↑ THE WORLD BANK. «Armed forces personnel, total - Greece (1985-2017)». data.worldbank.org.
- ↑ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ 20-1