Αλέξιος Παλαιολόγος
Ο Αλέξιος (απεβ. 1203) από τη Δυναστεία των Παλαιολόγων ήταν Βυζαντινός ευγενής, γαμπρός του Αλεξίου Γ΄ Αγγέλου και διάδοχός του. Είναι γνωστός ακόμα με το όνομα Αλέξιος Κομνηνός. Με την ιδιότητά του διαδόχου, κατέστειλε πολλές εξεγέρσεις εναντίον του Αυτοκράτορα. Είχε τον τίτλο του δεσπότη. Η κόρη του Θεοδώρα είχε γιο τον Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγο.
| Αλέξιος Παλαιολόγος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 12ος αιώνας |
| Θάνατος | 1203 |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ειρήνη Αγγελίνα |
| Τέκνα | Θεοδώρα Αγγελίνα Παλαιολογίνα |
| Γονείς | Γεώργιος Παλαιολόγος και Aspa[1] |
| Συγγενείς | Αλέξιος Γ´ Άγγελος (πεθερός) |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | δεσπότης |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΗ καταγωγή του δεν είναι σαφής. Η οικογένειά του ήταν πλούσια και τα μέλη της γνωστά κυρίως ως αξιωματούχοι στη διοίκηση και το στρατό των Κομνηνών Αυτοκρατόρων. Ο πατέρας του ήταν μάλλον ο σεβαστός Γεώργιος Παλαιολόγος, μέγας Εταιρειάρχης (στη Φρουρά του Αυτοκράτορα), εγγονός του στρατηγού Γεωργίου Παλαιολόγου, αφοσιωμένου υποστηρικτή του στρατηγού Αλεξίου Α΄ Κομνηνού. Από τη μάμμη του Άννα ο Αλέξιος είχε καταγωγή από τους Κομνηνούς.[2][3]
Είχε θείο τον σεβαστό Κωνσταντίνο και μία θεία, που παντρεύτηκε κάποιον Ιωάννη Βρυέννιο. Δεν γνωρίζουμε το όνομα της μητέρας του και δεν εμφανίζεται να έχει αδέλφια.
Περί το 1198 ο Αλέξιος εξελέγη από τον Αλέξιο Γ΄ Άγγελο, που δεν είχε άρρενα απόγονο, ως δεύτερος σύζυγος της πρωτότοκης κόρης του Ειρήνης. Αυτή ήταν χήρα του Ανδρόνικου Κοντοστέφανου· ο Αλέξιος Παλαιολόγος ήταν νυμφευμένος, πιέστηκε όμως να διαζευχθεί την όμορφη σύζυγό του για να πάρει την Ειρήνη. Ο γάμος έγινε την άνοιξη του 1199 και συνοδεύτηκε από λαμπρούς εορτασμούς. Έτσι ο Παλαιολόγος έγινε διάδοχος και ανήλθε στο βαθμό του δεσπότη. Ταυτόχρονα η δευτερότοκη κόρη τού Αυτοκράτορα Άννα, επίσης χήρα, παντρεύτηκε τον Θεόδωρο Λάσκαρη, μέλλοντα Αυτοκράτορα των Ρωμαίων στη Νίκαια.[4][5][6]
Έπειτα από λίγο και οι δύο γαμπροί στάλθηκαν μαζί με τον στρατηγό Μανουήλ Καμύτζη εναντίον του στασιαστή Ιβάνκο (γαμπρού της Άννας) στη Θράκη. Κατά την εκστρατεία, στην πολιορκία του Κριτσίμ ο πατέρας του Αλεξίου, ο Γεώργιος σκοτώθηκε. Οι Βούλγαροι αφού παγίδευσαν τον Ρωμαϊκό στρατό, του επιτέθηκαν και τον νίκησαν· ο Καμύτζης αιχμαλωτίστηκε. Η επιτυχία ενίσχυσε τον Ιβάνκο, που τώρα διεκδικούσε τον αυτοκρατορικό τίτλο. Την άνοιξη του 1200 ο Αλέξιος Γ΄ προσποιήθηκε ότι είναι πρόθυμος να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις και έστειλε τον Αλέξιο Παλαιολόγο να συναντήσει τον στασιαστή. Ο Αλέξιος έδωσε ιερές υποσχέσεις για την ασφάλεια του Ιβάνκο, ο οποίος ήλθε στο Αυτοκρατορικό στρατόπεδο, συνελήφθη όμως και εκτελέστηκε.[7][8]
Το Φεβρουάριο του ίδιου έτους ο Ιωάννης Λαγός, φρουρός του Πραιτωρίου (Φυλακής) είχε υπεξαιρέσει δωρεές για αγαθοεργίες· ο λαός διαμαρτυρήθηκε για τη διαφθορά και εξεγέρθηκε. Ο όχλος ξεχύθηκε στην πόλη, πήρε τον έλεγχο των φυλακών, τις άνοιξε και επιτέθηκε στη Φρουρά του Παλατίου. Ο Αλέξιος Γ΄ ήταν στη Χρυσούπολι (Σκούταρι) και ο Αλέξιος κλήθηκε να ελέγξει την κατάσταση. Τότε ο Αλέξιος οδήγησε τον στρατό μέσα στην Κωνσταντινούπολη και αφού προκάλεσε πολλές απώλειες στο πλήθος, κατέστειλε την εξέγερση.[9][10]
Τον Ιούλιο του 1201 ο Αλέξιος ήταν επιτήδειος στην καταστολή του πραξικοπήματος, που επιχειρήθηκε από τον Ιωάννη Κομνηνό Αξούχο. Οι στασιαστές απέκτησαν τον έλεγχο των περισσότερων κτηρίων του Μεγάλου Παλατίου. Τότε ο Αλέξιος Γ΄ από τις Βλαχέρνες έστειλε με πλοιάρια τον Αλέξιο Παλαιολόγο, που συνάντησε τη Φρουρά των Βαράγγων και καθάρισαν το Παλάτιο και τον Ιππόδρομο από τους υποστηρικτές του Ιωάννη, ο οποίος συνελήφθη και αποκεφαλίστηκε.[11][12] Τον Φεβρουάριο του 1201/02 έγινε σεισμός και η Αυτοκρατορική σκηνή κατέρρευσε, τραυματίζοντας τον Παλαιολόγο. Το θέρος του ίδιου έτους οδήγησε εκστρατεία εναντίον του Ιωάννη Σπυριδωνάκη κυβερνήτη της ανατολικής Μακεδονίας, αναγκάζοντάς τον να διαφύγει στη Βουλγαρία.[13][14]
Ο Αλέξιος απεβίωσε το 1203, σε νεαρή σχετικά ηλικία, σύμφωνα με τον Θεόδωρο Σκουταριώτη από φυσικά αίτια. Αυτό συνέβη λίγο πριν την εκθρόνηση και τη φυγή του Αλεξίου Γ΄, όταν αυτός αντίκρυσε τη Δ΄ Σταυροφορία να πολιορκεί την Κωνσταντινούπολη.[6][15]
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΝυμφεύτηκε την Ειρήνη Αγγελίνα, κόρη του Αλεξίου Γ΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων και είχε τέκνα:
- Θεοδώρα, παντρεύτηκε τον 3ο εξάδελφό της Ανδρόνικο Παλαιολόγο. Μεταξύ των τέκνων τους ήταν:
- Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος κατέλαβε τον θρόνο της Νίκαιας και επέστρεψε το 1261 την Αυτοκρατορία στην έδρα της στην Κωνσταντινούπολη.[2][16]
Αναφορές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ 2,0 2,1 Kazhdan 1991, σελίδες 1557–1558.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, σελίδες 149–150, 159.
- ↑ Brand 1968, σελίδες 119–120.
- ↑ Cheynet 1996, σελίδες 443–444.
- ↑ 6,0 6,1 Macrides 2007, σελίδες 114, 116.
- ↑ Brand 1968, σελίδες 130–131.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, σελίδες 166, 171.
- ↑ Brand 1968, σελίδες 121–122.
- ↑ Cheynet 1996, σελίδες 135–136, 445.
- ↑ Brand 1968, σελίδες 122–123.
- ↑ Cheynet 1996, σελίδες 136–137, 445.
- ↑ Brand 1968, σελίδες 132–133, 139–140.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, σελ. 171.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, σελίδες 171–172.
- ↑ Cheynet 1996, σελίδες 172, 176–178, 185.
Πηγές
Επεξεργασία- Brand, Charles M. (1968). Byzantium Confronts the West, 1180–1204. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Cheynet, Jean-Claude; Vannier, Jean-François (1986). Études Prosopographiques (in French). Paris, France: Publications de la Sorbonne. ISBN 978-2-85944-110-4.
- Cheynet, Jean-Claude (1996). Pouvoir et Contestations à Byzance (963–1210) (in French). Paris: Publications de la Sorbonne. ISBN 978-2-85944-168-5.
- Kazhdan, Alexander (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Macrides, Ruth (2007). George Akropolites: The History – Introduction, Translation and Commentary. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-921067-1.