Ανδρόνικος Παλαιολόγος (γιος Αλέξιου)
Ο Ανδρόνικος Κομνηνός Παλαιολόγος[3] (π. 1190 - 1248/50) ήταν μέγας δομέστικος (αρχιστράτηγος) της Αυτοκρατορίας, όταν αυτή είχε μετακινηθεί στη Νίκαια. Ο γιος του Μιχαήλ Η΄ επανέφερε την έδρα της Αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη.
| Ανδρόνικος Παλαιολόγος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ανδρόνικος Παλαιολόγος (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1190 |
| Θάνατος | 1248 ή 1250 Θεσσαλονίκη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Θρησκεία | Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός στρατιωτικός[1] |
| Περίοδος ακμής | 1224 |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Θεοδώρα Αγγελίνα Παλαιολογίνα |
| Τέκνα | Μιχαήλ Η´ Παλαιολόγος Ιωάννης Παλαιολόγος Κωνσταντίνος Παλαιολόγος Ειρήνη Ευλογία Παλαιολογίνα Παλαιολογίνα Ζαχαρία Μαρία Παλαιολογίνα Ταρχανειώτισσα Maria Palaiologina[2] |
| Γονείς | Αλέξιος Παλαιολόγος και Ειρήνη Κομνηνή |
| Αδέλφια | Μιχαήλ Παλαιολόγος |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Παλαιολόγων |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Μέγας Δομέστικος |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΉταν γιος του Αλεξίου Παλαιολόγου, μεγάλου δούκα και της Ειρήνης Κομνηνής. Μεγαλύτερος αδελφός του ήταν ο Μιχαήλ[4][5]. Έγινε μέγας δομέστικος (αρχιστράτηγος) της Αυτοκρατορίας στη Νίκαια από τον Θεόδωρο Α΄ Λάσκαρη (σύμφωνα με τον Νικηφόρο Γρηγορά) ή από τον Ιωάννη Γ΄ Βατάτζη (κατά τον Γεώργιο Ακροπολίτη, που θεωρείται πιθανότερο)[5][6]. Το 1224 εστάλη στην περιοχή του ποταμού Σκάμανδρου, που μόλις είχε ανακτηθεί από τους Λατίνους της Κωνσταντινούπολης, με σκοπό να οργανώσει τη διοίκησή της ως εξισωτής. Αυτό έγινε πιθανότατα πριν γίνει μέγας δομέστικος[7][8]. Το 1233 εστάλη επικεφαλής εκστρατείας εναντίον του ημι-αυτόνομου Λέοντα Γαβαλά άρχοντα της Ρόδου, που αναγκάστηκε να αναγνωρίσει την επικυριαρχία της Νίκαιας[9][10].
Το 1241 ακολούθησε τον Ιωάννη Γ΄ στις εκστρατείες του στη Μακεδονία και στην πολιορκία της Θεσσαλονίκης. Αλλά η εισβολή των Μογγόλων στη Μικρά Ασία ανάγκασε τον Αυτοκράτορα να διακόψει την εκστρατεία και να ικανοποιηθεί με την αναγνώριση της κυριότητάς του από τον κυβερνήτη της πόλης Ιωάννη Άγγελο, ο οποίος είχε παλαιότερα σφετεριστεί τον τίτλο του Αυτοκράτορα των Ρωμαίων[9][11]. Το Δεκέμβριο του 1246, μετά την τελική κατάληψη της Θεσσαλονίκης, ο Ανδρόνικος έμεινε κυβερνήτης της Θεσσαλονίκης και πραίτωρ (γενικός διοικητής) των νεοαποκτηθέντων περιοχών στη Μακεδονία, ενώ ο Ιωάννης Γ΄ επέστρεψε στη Μικρά Ασία[9][12]. Κατά τη διάρκεια της θητείας του αυτής ήλθε και τον βρήκε ο γιος του Μιχαήλ (Η΄), που τέθηκε υπό τις προσταγές του στις Σέρρες και στο Μελένικο[13].
Δεν ξέρουμε ακριβώς πότε απεβίωσε. Ο Γεώργιος Ακροπολίτης αναφέρει ότι αυτό έγινε λίγο μετά τον διορισμό του στη Θεσσαλονίκη, ίσως το 1247[6][9]. Αλλά νεότερες έρευνες δείχνουν ότι πρέπει να απεβίωσε μεταξύ των ετών 1248 και 1252[14]. Νέος μέγας δομέστικος έγινε ο γαμπρός του Νικηφόρος Ταρχανειώτης και νέος πραίτωρ ο Θεόδωρος Φιλής[15].
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΝυμφεύτηκε πρώτα π. το 1213 με την Θεοδώρα Παλαιολογίνα[16][17], κόρη του Αλεξίου δεσπότη και της Ειρήνης Αγγελίνας, μεγαλύτερης κόρης του Αλεξίου Γ΄· μια και ο Αλέξιος Γ΄ δεν είχε γιους, ο Αλέξιος δεσπότης ήταν διάδοχος[4][18]. Είχαν τέκνα:
- Μαρία, γενν. π. 1214/15, παντρεύτηκε τον Νικηφόρο Ταρχανειώτη μέγα δομέστικο. Ο γιος της Ανδρόνικος Ταρχανειώτης νυμφεύτηκε μία κόρη του Ιωάννη Α΄ Αγγέλου δεσπότη της Θεσσαλίας.
- Ειρήνη (Ευλογία), γενν. π. 1218, παντρεύτηκε τον Ιωάννη Καντακουζηνό. Η κόρη της:
- Άννα Καντακουζηνή παντρεύτηκε τον Νικηφόρο Α΄ Άγγελο δεσπότη της Ηπείρου.
- Μιχαήλ Η΄ 1223-1282, Αυτοκράτορας των Ρωμαίων.
- Ιωάννης 1225/30-1274, μέγας δομέστικος.
Όταν η Θεοδώρα απεβίωσε, έκανε δεύτερο γάμο και απέκτησε έναν γιο:
- Κωνσταντίνος, απεβ. 1271. Η κόρη του παντρεύτηκε τον Σμίλετς της Βουλγαρίας.
Επίσης είχε (με την πρώτη ή τη δεύτερη σύζυγό του) και μία τρίτη κόρη[4][17], την σύζυγο του Βενέδικτου Ζαχαρία.
Πηγές
Επεξεργασία- Cheynet, Jean-Claude· Vannier, Jean-François (1986). Études Prosopographiques (στα French). Paris: Publications de la Sorbonne. ISBN 978-2-85944-110-4.
- Guilland, Rodolphe (1967). «Le grand domestique». Recherches sur les institutions byzantines, Tome I (στα French). Berlin: Akademie-Verlag. σελίδες 405–425.
- Kazhdan, Alexander P. (1991). «Palaiologos». Στο: Kazhdan, Alexander P., επιμ. The Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press, σσ. 1557–1560. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Macrides, Ruth (2007). George Akropolites: The History – Introduction, Translation and Commentary. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-921067-1.
Αναφορές
Επεξεργασία- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ Σε μία σφραγίδα που του αποδίδεται, ο Ανδρόνικος χρησιμοποιεί επίσης το επώνυμο Δούκας, ως εγγονός της Άννας Δούκαινας. Cheynet & Vannier 1986, σελίδες 176–177
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Kazhdan 1991, σελίδες 1557–1560.
- ↑ 5,0 5,1 Cheynet & Vannier 1986, σελ. 176.
- ↑ 6,0 6,1 Guilland 1967, σελ. 409.
- ↑ Cheynet & Vannier 1986, σελίδες 176–177.
- ↑ Macrides 2007, σελ. 242 (note 2).
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Cheynet & Vannier 1986, σελ. 177.
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 187ff..
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 215ff..
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 241ff..
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 260ff..
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 243–244 (note 6).
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 200, 242, 243–244 (note 6).
- ↑ Europäische Stammtafeln Band 3.1, Tafel 198
- ↑ 17,0 17,1 Cheynet & Vannier 1986, σελ. 178.
- ↑ Macrides 2007, σελ. 116 (note 5).
| Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Andronikos Palaiologos (megas domestikos) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες). |