Φιλίππο Μπρουνελλέσκι
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Φιλίππος Μπρουνελλέσκι (Filippo Brunelleschi, 1377 - 15 Απριλίου 1446) ήταν εξέχων Ιταλός αρχιτέκτονας, μηχανικός και γλύπτης της Αναγέννησης. Είναι περισσότερο γνωστός ως ο επινοητής της προοπτικής στη ζωγραφική και για την κατασκευή του θόλου στον καθεδρικό ναό της Φλωρεντίας, αλλά το έργο του καλύπτει και άλλους τομείς όπως γλυπτική, μαθηματικά, μηχανική ακόμη και σχεδιασμό πλοίων. Τα περισσότερα από τα σωζόμενα έργα του βρίσκονται σήμερα στη Φλωρεντία.
| Φιλίππο Μπρουνελλέσκι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Filippo Brunelleschi (Ιταλικά) |
| Γέννηση | 1377[1][2][3] Φλωρεντία[4] |
| Θάνατος | 15 Απριλίου 1446[2][5][6] Φλωρεντία[7][8] |
| Τόπος ταφής | Καθεδρικός Ναός της Φλωρεντίας (43°46′23″ s. š., 11°15′22″ v. d.)[9] |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ιταλικά[10][11] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | γλύπτης πολιτικός μηχανικός μηχανικός αρχιτέκτονας[12][13] χρυσοχόος |
| Αξιοσημείωτο έργο | Καθεδρικός Ναός της Φλωρεντίας[14][15][16] Pazzi Chapel Crucifix in Santa Maria Novella Οσπεντάλε ντελι Ιννοτσέντι Βασιλική του Αγίου Λαυρεντίου Βασιλική του Αγίου Πνεύματος Church of St. Mary of the Angels Sagrestia Vecchia Rocca del Brunelleschi |
| Συγγενείς | Andrea Cavalcanti (θετός υιός) |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ξεκίνησε ως γλύπτης και διαγωνίστηκε με τον Λορέντσο Γκιμπέρτι, τον Ντονατέλλο και τον Τζάκοπο ντελλα Κουέρτσια για τα γλυπτά δύο θυρών του Βαπτιστηρίου της Φλωρεντίας. Ο Γκιμπέρτι πήρε την παραγγελία το 1403 και ο Μπρουνελλέσκι έφυγε στην Ρώμη για να σπουδάσει προοπτική και σχέδιο. Μελέτησε την ρωμαϊκή αρχιτεκτονική και εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα από τον θόλο του Πανθέου.
Όταν προκηρύχτηκε διαγωνισμός για τον τρούλο του καθεδρικού ναού της Φλωρεντίας, της Santa Maria del Fiore, ο Μπρουνελλέσκι πρότεινε έναν τεράστιο θόλο, ιδέα τολμηρότατη από μηχανικής απόψεως, δεδομένου ότι δεν θα υπήρχε υποστήριξη από εξωτερικά αντερείσματα ή εσωτερικές δοκούς. Ωστόσο η παραγγελία τού ανατέθηκε.
Επί δεκατέσσερα χρόνια εργάστηκε αντιπαλεύοντας με μύριες δυσκολίες, αλλά τελικά ο τρούλος ολοκληρώθηκε και μένει στη θέση του μέχρι σήμερα. Δεσπόζει στο φλωρεντινό τοπίο και είναι ορατός από χιλιόμετρα. Η πόλη υπερηφανευόταν για το κατόρθωμα αυτό.
Ο Μπρουνελλέσκι κατασκεύασε τον τρούλο προσαρμοζόμενος στον τοσκανικό γοτθικό ρυθμό της μητρόπολης. Σε άλλα έργα του προσέγγισε τη ρωμαϊκή αρχαιότητα, και ιδιαίτερα στην Cappella (παρεκκλήσιο) των Pazzi της Santa Croce της Φλωρεντίας, που θυμίζει τον θόλο και τα προπύλαια του Πανθέου.
Ο τάφος του βρίσκεται στην κρύπτη της μητρόπολης. Ο Βαζάρι έγραψε ότι ο Μπρουνελλέσκι "στάλθηκε από τον ουρανό για να πλουτίσει την αρχιτεκτονική με νέες μορφές".
Έργα του
Επεξεργασία- ο τρούλος του καθεδρικού της Φλωρεντίας, 1419-36.
- το νοσοκομείο των αθώων (εκθέτων βρεφών) 1419-π.1445.
- η βασιλική του Σαν Λορέντσο 1419-π.1485.
- η αίθουσα συγκεντρώσεων στο παλάτσο ντι Πάρτε Γκουέλφα, π.1425-1445.
- το Παλαιό Σκευοφυλάκιο του Σαν Λορέντσο 1421-1440.
- ο ναός της Σάντα Μαρία ντέλι Άντζελι, που ξεκίνησε ο 1434 και είναι ημιτελής.
- ο φανός της κορυφής του τρούλου του καθεδρικού της Φλωρεντίας, 1436-π.1450.
- οι τέσσερις εξέδρες (ημικυκλικά κτίσματα γύρω από τον τρούλο) του καθεδρικού της Φλωρεντίας, 1439-1445.
- το παρεκκλήσιο των Πάτσι 1441-π.1465.
- ο ναός του Σάντο Σπίριτο 1441-1481.
Μετά το 1446 τα έργα του συνέχισαν και ολοκλήρωσαν οι μαθητές του.
- Επιλογή έργων
-
Η θυσία του Αβραάμ, 1401-1402, Φλωρεντία, Μουσείο Μπαρτζέλλο -
Εσταυρωμένος, 1410-15, Φλωρεντία, Santa Maria Novella, παρεκκλ. Γκόντι -
Άγιος Πέτρος, 1412, Φλωρεντία, Orsanmichele -
Φλωρεντία, ο τρούλλος της μητρόπολης Santa Maria del Fiore, 1420-36 -
Φλωρεντία, ο τρούλος της μητρόπολης -
Φλωρεντία, Σάντα Κρότσε, Cappella de' Pazzi, 1429 κ.επ.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118516086. Ανακτήθηκε στις 13 Αυγούστου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11935054m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 3,0 3,1 (Αγγλικά, Μποκμάλ, Σουηδικά, Φινλανδικά, Δανικά, Εσθονικά) KulturNav. 9 Ιανουαρίου 2015. 456cd792-6f42-44ee-b237-ff0bc07378d5. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
- ↑ biography/Filippo-Brunelleschi.
- ↑ MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22 Αυγούστου 2017.
- ↑ MacTutor History of Mathematics archive.
- ↑ Complete Dictionary of Scientific Biography. Charles Scribner's Sons. Ντιτρόιτ. 2008. ISBN-13 978-0-684-31559-1.
- ↑ 9,0 9,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb11935054m. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ CONOR.SI. 9449827.
- ↑ Arkitekter verksamma i Sverige. 11 Ιουλίου 2014.
- ↑ The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /131039. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ www
.nationalgeographic .de /geschichte-und-kultur /brunelleschis-wunder-der-dom-von-florenz. - ↑ history
.tugraz .at /besonderheiten /groessen _der _technik /brunelleschi .php. - ↑ www
.zeit .de /kultur /2014-01 /florenz-dom-brunelleschi.
Πηγές
Επεξεργασία- Antonio Manetti (1423-1497) : Vita di Filippo Brunelleschi
- Giorgio Vasari : Le vite de' più eccellenti pittori, scultori e architettori