Τσινάρι

Η βορειοδυτική περιοχή της Άνω Πόλης Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται πάνω από το Διοικητήριο (Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης), είναι γνωστή μέχρι σήμερα με την τουρκική ονομασία “Τσινάρι”, από τη λέξη çinarli, που σημαίνει πλάτανος. Περιλαμβάνει και την περιοχή της Αγίας Αικατερίνης.

Η συνοικία που έμεινε άθικτη από την πυρκαγιά του 1917, διατηρεί τον αυθεντικό πολεοδομικό ιστό με στενούς λιθόστρωτους δρόμους και πολλά αδιέξοδα. Κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπως άλλωστε όλη η Άνω Πόλη, υπήρξε τόπος κατοικίας του μουσουλμανικού στοιχείου αλλά και Ντονμέδων, δηλαδή εξισλαμισθέντων Εβραίων. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 κατοικήθηκε κυρίως από προσφυγικές αστικές οικογένειες της Μικράς Ασίας.

Βασικοί δρόμοι της συνοικίας αποτελούν οι Κλειούς, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Δημητρίου Πολιορκητού. Στο κέντρο της βρίσκονταν ο μεντρεσές (εκπαιδευτήριο) και το τζαμί. Στην ομάδα των κατοικιών της σημειώνεται η παραδοσιακή μακεδονίτικη αρχιτεκτονική με νεοκλασικά στοιχεία, συμμετρία στις κύριες όψεις, αρκετές ξύλινες κατασκευές με προεξοχές (“ σαχνισιά”) και διώροφα κτίσματα με ημιυπόγεια σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν κτίσματα όπως αυτό στη συμβολη των οδών Δημητρίου Πολιορκητού και Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, όπου παρατηρείται διπλό “σαχνισί” στη μία όψη και εκείνο στο Νο 37 του ίδιου δρόμου, στο οποίο μετά την αποκατάστασή του στεγάζεται το Εθνικό Κέντρο Χαρτών και Χαρτογραφικής Κληρονομιάς.

Στη συμβολή των οδών Κλειούς και Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, το καφενείο-ουζερί “Τσινάρι”, θεωρείται το τελευταίο παράδειγμα τυπικού καταστήματος αυτού του είδους της περιόδου της τουρκοκρατίας. Απέναντι από την ταβέρνα υπάρχει μία βρύση από την οθωμανική περίοδο, η πιο παλιά δημόσια κρήνη της Θεσσαλονίκης με χαρακτηριστικά που συνεχίζουν τη Βυζαντινή παράδοση, ενώ λίγο πιο πάνω αλλη μία στο σημείο που υπήρχε μέχρι το 1925 το "Τσιναρλή Τζαμί". Το νερό ερχόταν εδώ από το υδραγωγείο στον Χορτιάτη.

Το "Καρίπειον Μέλαθρον", κτίριο στη γωνία των οδών Στεφάνου Δραγούμη και Ολυμπιάδος, αποτελεί αξιόλογο δείγμα εκλεκτικιστικής αρχιτεκτονικής, με έντονη και την επιρροή του νεοκλασικισμού.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

https://thessaloniki.gr/wp-content/uploads/2017/06/5os-peripatos.pdf