Τριχωνίδα
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 38°34′21″N 21°33′09″E / 38.5725°N 21.5525°E
Η Λίμνη Τριχωνίδα, γνωστή και ως Αποκούρου ή Βραχωρίου,[1] είναι η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας.[2] Βρίσκεται στον Νομό Αιτωλοακαρνανίας, νοτιοανατολικά της πόλης του Αγρινίου, πλησίον αυτού, καθώς και μεταξύ των πρώην επαρχιών Μεσολογγίου και Τριχωνίδας, νότια του Παναιτωλικού όρους και βόρεια του Αρακύνθου.
Λίμνη Τριχωνίδα | |
---|---|
Έκταση | 95,8 χλμ2 |
Μέγιστο μήκος | 21,5 χλμ |
Μέγιστο πλάτος | 6,7 χλμ |
Γεωγραφικά στοιχεία | |
Χώρες | Ελλάδα |
Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Στερεά Ελλάδα |
Νομός | Αιτωλοακαρνανίας |
Εκτείνεται από τα ανατολικά προς τα δυτικά και συνδέεται δυτικά με τη γειτονική λίμνη Λυσιμαχία, αποτελώντας ένα σπουδαίο λιμναίο οικοσύστημα.[3] Έχει επιφάνεια 95,8 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγιστο μήκος 21,5 χιλιόμετρα, ακτογραμμή 51 χιλιόμετρα και μέγιστο βάθος 58 μ. Τα νερά της ανανεώνονται συνεχώς μέσω πηγών κάτω από την επιφάνεια της λίμνης, ενώ μέσω τάφρου, παροχετεύονται στην παρακείμενη λίμνη Λυσιμαχία και από εκεί εκβάλουν στον ποταμό Αχελώο.[3] Για το λόγο αυτό θεωρείται μια από τις πιο καθαρές λίμνες της Ελλάδας.
Η λίμνη Τριχωνίδα οφείλει το όνομά της στην αρχαία πόλη της Αιτωλίας Τριχώνιον (σημερινή Γαβαλού), η οποία βρίσκεται στη νότια όχθη αυτής και στην οποία υπήρχε ιερό του Ασκληπιού.[4]
Ανατομία και γειτνιάζοντες οικισμοί
ΕπεξεργασίαΓύρω από τη λίμνη υπάρχουν διάφοροι παραλίμνιοι οικισμοί. Στις βορειοδυτικές όχθες της Τριχωνίδας, τα κυριότερα χωριά της περιοχής είναι το Παναιτώλιο και το Καινούργιο που μαζί με την Νέα Αβόρανη αποτελούσαν έως το 2010 τον Δήμο Θεστιέων. Σημαντικοί σταθμοί στα βόρεια είναι επίσης τα χωριά Παραβόλα, Παντάνασσα, Ντουγρί, Βαρειά, Πέρεβος και Μυρτιά, γνωστό για τα λουτρά και τους πορτοκαλεώνες του. Στην περιοχή της Μακρυνείας, στη νότια πλευρά της λίμνης, τα χωριά γύρω από αυτή είναι η Γαβαλού, η Ματαράγκα, οι Παπαδάτες, η Γραμματικού, το Κάτω Κεράσοβο, το Τριχώνιο, ο Άγιος Ανδρέας (Μπουρλέσια), ο Δαφνιάς, η Κάτω Μακρινού και η Καψοράχη. Ανατολικά βρίσκεται το Πετροχώρι και νοτιοανατολικά το Πάμφιο και τα Σιταράλωνα, ενώ διοικητικό, εμπορικό, συγκοινωνιακό και πολιτιστικό κέντρο της ευρείας περιοχής της ορεινής Τριχωνίδας αποτελεί το Θέρμο που είναι χτισμένο Α.-Β.Α. της λίμνης σε υψόμετρο περίπου 360 μέτρων και το οποίο αποτελεί την έδρα του ομώνυμου δήμου.
Οικοσύστημα
ΕπεξεργασίαΤο οικοσύστημα της λίμνης Τριχωνίδας είναι ιδιαίτερα σημαντικό, με σπάνια είδη πανίδας και χλωρίδας.[5] Στην περιοχή της λίμνης εντοπίζονται πολλά είδη πτηνών, θηλαστικών, ερπετών και αμφίβιων. Η ορνιθοπανίδα[6] της λίμνης είναι πλούσια, περιλαμβάνοντας κορμοράνους, ερωδιούς, διάφορα είδη πάπιας, βουβόκυκνοι, γερακίνες, καρακάξες, τσικνιάδες, νερόκοτες, όρνια, γλαρόνια, με τον συνολικό αριθμό να ξεπερνάει τα 200 είδη.[7] Στα θηλαστικά της περιοχής αξίζει να σημειωθεί η παρουσία βίδρας[8], αγριόγατου, αγριόχοιρου, σκίουρου, σκαντζόχοιρου, ασβού, αλλά και αλεπούς, τσακαλιού και σπανίως λύκου. Αναφορικά με την ιχθυοπανίδα της Τριχωνίδας, είναι ιδιαίτερα πλούσια με περίπου 20 διαφορετικά είδη ψαριών. Αναφορικά σε αυτήν βρίσκουμε τον νανογωβιό[9], ο οποίος έχει μήκος περίπου 3 εκ. και είναι ενδημικό της συγκεκριμένης λίμνης που δε συναντάται πουθενά αλλού. Επίσης, υπάρχουν ψάρια που εντοπίζονται κυρίως στη Δυτική Ελλάδα, όπως γλανίδι, τσερούλκα, γουρνάρα, κουνουπόψαρο, λιάρα κλπ, αλλά και είδη με ευρεία διάδοση, όπως χέλι, αθερίνα, κυπρίνος και άλλα.[10]
Η χλωρίδα περιμετρικά της λίμνης είναι ιδιαίτερα πλούσια: πλατάνια, ελιές, λεύκες, κυπαρίσσια, ευκάλυπτοι, βελανιδιές, εσπεριδοειδή[11] και πλήθος άλλων δέντρων. Επιπλέον, κανείς μπορεί εύκολα να παρατηρήσει την ποικιλία θάμνων, όπως σχίνα[12], ρείκια, κουμαριές, ασφάκες και θυμάρι, για να αναφέρουμε μερικά μόνο από αυτά. Καλάμια, νούφαρα και πλήθος υδρόβιας χλωρίδας εντοπίζεται στη λίμνη της Τριχωνίδας.[10] Γενικότερα, έχουν καταγραφεί περισσότερες από 200 ταξινομικές ομάδες φυτών, με αρκετά από αυτά να είναι ενδημικά ή/και σπάνια.[13]
Δίκτυα και προγράμματα προστασίας
ΕπεξεργασίαΗ σπουδαιότητα του οικοσυστήματος της λίμνης γίνεται φανερή από το πλήθος προγραμμάτων και δικτύων προστασίας στα οποία συμπεριλαμβάνεται. Πιο συγκεκριμένα:
- Η λίμνη Τριχωνίδας ανήκει, μαζί με την λίμνη Λυσιμαχία, στο δίκτυο Natura 2000[14][15], ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης, με κωδικό GR2310009, λόγω της οικολογικής της σημασίας.
- Η Τριχωνίδα ανήκει: (i) στις Προστατευόμενες Περιοχές Πόσιμου Νερού, (ii) στις Προστατευόμενες περιοχές υδρόβιων ειδών οικονομικής σημασίας, (iii) στο Δίκτυο παρακολούθησης σημαντικών περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας (ΙΒΑ GR91).
- Στα πλαίσια του διεθνούς προγράμματος Project Aqua, έχει χαρακτηριστεί ως περιοχή σημαντικού περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος και με δυνατότητα ανάπτυξης πολλών ερευνητικών δράσεων.[16]
- Είναι ενταγμένη στο δίκτυο βιοτόπων CORINE BIOTOPES PROJECT[17], το οποίο αφορά "ευάλωτα οικοσυστήματα, ενδιαιτήματα και είδη που είναι σημαντικά ως βασικές πληροφορίες για την κοινοτική περιβαλλοντική αξιολόγηση"[18]
- Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε την ένταξη στο πρόγραμμα Life[16][19] (Life NAT/GR/006499), για την προστασία των ασβεστούχων βάλτων στο νότιο τμήμα της λίμνης. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού δημιουργήθηκε το Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας (ΚΕ.ΠΕ.ΤΡΙ.)[20], με αρκετά περιορισμένες δράσεις από το 2011 και εξής.
Διαχείριση
ΕπεξεργασίαΗ λίμνη είναι ένας δημόσιος φυσικός πόρους και κατατάσσεται στα περιβαλλοντικά κοινά (ή αγαθά). Η λίμνη είναι δημόσια και η επίβλεψη αυτής ανήκει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Στα πλαίσια του προγράμματος Life (Life NAT/GR/006499), και για την επίτευξη των επιμέρους στόχων αυτού, δραστηριοποιήθηκαν πολλοί φορείς, όπως το Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, η Αναπτυξιακή Αιτωλοακαρνανίας Α.Ε., η Εταιρεία Προστασίας Τριχωνίδας και άλλοι τοπικοί και πανεπιστημιακοί φορείς.[19] Το Κέντρο Περιβάλλοντος Τριχωνίδας (ΚΕ.ΠΕ.ΤΡΙ.) συστάθηκε στο πλαίσιο των δράσεων του Life και συνέχισε τη λειτουργεία του, ενώ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος αυτού (1999-2003).[20] Σταδιακά, όμως, οι δράσεις του ΚΕ.ΠΕ.ΤΡΙ. φαίνεται ότι περιορίστηκαν ιδιαίτερα.
Καθώς η Τριχωνίδα έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και με βάσει την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, πρέπει να είναι ενσωματωμένη σε έναν Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΦΔΠΠ). Σύμφωνα με το ΦΕΚ 4519/20.02.2018 Αρχειοθετήθηκε 2021-12-23 στο Wayback Machine. η λίμνη της Τριχωνίδας περιήλθε στην αρμοδιότητα του φορέα "Λιμνοθάλασσες Μεσολογγίου – Αιτωλικού κάτω ρου και εκβολών ποταμών Αχελώου και Ευήνου και νήσου Εχινάδων".[21]
Την ίδια στιγμή, φαίνεται ότι και άλλοι οργανισμοί (όπως η Τριχωνίδα Α.Ε.-Αναπτυξιακή Ανώνυμη Εταιρεία Ο.Τ.Α[22]) αναπτύσσουν δράσεις και προγράμματα (όπως το CLLD/LEADER[23]), στα οποία επίκεντρο είναι η συγκεκριμένη λίμνη, αλλά επεκτείνονται σε διάφορους τομείς, όπως η μεταποίηση, ο αγροτουρισμός κλπ.
Τουρισμός
ΕπεξεργασίαΗ λίμνη Τριχωνίδα είναι πλούσια σε φυσική ομορφιά και ατόφιο τοπίο καθώς λίγες παρεμβάσεις έχουν γίνει μέσα στα χρόνια. Προσελκύει όλο και περισσότερους τουρίστες κάθε χρόνο ενώ και οι ντόπιοι επιχειρηματίες κάνουν προσπάθεια να αναδείξουν τη λίμνη σαν τουριστικό θέρετρο. Τα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί το φεστιβάλ μουσικής με την ονομασία "Lake Party" όπου προσελκύει πλήθος ντόπιων και επισκεπτών, κυρίως νεολαίας.[24]
Στις όχθες της υπάρχουν παραλίες και λιμανάκια, κυρίως από την περιοχή της Δογρή μέχρι την περιοχή του Δαφνιά, καθώς και ιαματικά λουτρά στα ανατολικά.
Φωτοθήκη
ΕπεξεργασίαΑκολουθούν κάποιες φωτογραφίες της λίμνης.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα από το χωριό Μυρτιά.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα πριν το χωριό Μυρτιά.
-
Παραλία στη λίμνη Τριχωνίδα μετά τα Λουτρά Μυρτιάς.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη από παρόχθιο χωματόδρομο στη λίμνη Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Νούφαρα και καλάμια στη λίμνη Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
-
Άποψη της λίμνης Τριχωνίδα.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Κουσουρής, Δρ. Θεόδωρος Σ. (2015). Οι λίμνες στην Ελλάδα-Λιμνών καταγραφές και μαρτυρίες. Αθήνα: -. σελ. 29.
- ↑ «Γεωγραφία Ε' Δημοτικού - οι λίμνες της Ελλάδας». 16 Σεπτεμβρίου 2024. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 «Λίμνη Τριχωνίδα: Η μεγάλη άγνωστη». geonews.gr. 9 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Ηλεκτρονική Πλοήγηση Μνημείων Αιτωλοακαρνανίας και Αχαϊας - Χώροι». monuments.hpclab.ceid.upatras.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Τριχωνίδα: Υδάτινες Ανταύγειες – GreenApple». Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Αφιέρωμα: Ο φτερωτός κόσμος της Τριχωνίδας | AgrinioNews». www.agrinionews.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Δεκεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ Τσούνης, Γρηγόρης (1996). Τριχωνίδα. Υδάτινες ανταύγειες. Αθήνα: χ.ε. σελ. 54. ISBN 9789609038607.
- ↑ Τσούνης, Γρηγόρης (1996). Τριχωνίδα. Υδάτινες ανταύγειες. Αθήνα: χ.ε. σελ. 66. ISBN 9789609038607.
- ↑ «Economidichthys trichonis: Crivelli, A.J.». IUCN Red List of Threatened Species. 31 Ιανουαρίου 2006. doi:10.2305/iucn.uk.2006.rlts.t7021a12822955.en. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ 10,0 10,1 «Βιοποικιλότητα». Act NOW - Αγρίνιο Act now - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Αιματόχρωμη ποικιλία Γουρίτσης (Τριχωνίδας) - GAIApedia». www.gaiapedia.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Pistacia lentiscus» (στα αγγλικά). Wikipedia. 2021-11-09. https://en.wiki.x.io/w/index.php?title=Pistacia_lentiscus&oldid=1054420272.
- ↑ Ζώτος, Αναστάσιος (2006). ΧΛΩΡΙΔΑ, ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΥΓΡΩΝ ΛΙΒΑΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΛΑΜΙΩΝΩΝ ΣΤΙΣ ΛΙΜΝΕΣ ΤΡΙΧΩΝΙΔΑ ΚΑΙ ΛΥΣΙΜΑΧΙΑ (Δ. ΕΛΛΑΔΑ) (Διδακτορική Διατριβή). Αγρίνιο: Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. σελ. 64-73.
- ↑ «ArcGIS Web Application». natura2000.eea.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «NatureBank - Βιότοπος NATURA - LIMNES TRICHONIDA KAI LYSIMACHEIA». filotis.itia.ntua.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ 16,0 16,1 Μελέτη αλιευτικής διαχείριση; λιμνών (φυσικών και τεχνητών), αξιοποίηση υδάτινων πόρων ορεινών και μειονεκτικών περιοχών Νομών Αιτωλοακαρνανίας, Ευρυτανίας, Καρδίτσας, Βοιωτίας, Αρκαδίας, Ηλείας και Αχαΐας. Αθήνα: Διεύθυνση Υδατοκαλλιεργειών Και Εσωτερικών Υδάτων. 2001. σελ. 269. ISBN 960-86651-2-4.
- ↑ «NatureBank - Βιότοπος CORINE - Λίμνες Τριχωνίδα και Λυσιμαχία». filotis.itia.ntua.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022.
- ↑ «Corine biotopes — European Environment Agency». www.eea.europa.eu (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ 19,0 19,1 «Δράσεις για την Τριχωνίδα». Act NOW - Αγρίνιο Act now - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ 20,0 20,1 «ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΤΡΙΧΩΝΙΔΑΣ (ΚΕ.ΠΕ.ΤΡΙ.)». Act NOW - Αγρίνιο Act now - ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΩΡΑ. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Περιοχές Natura 2000 - Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου - Ακαρνανικών Ορέων». www.fdlmes.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Αρχική». Trixonida A.E. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Παρουσίαση Τοπικού Προγράμματος – Θεσμικό Πλαίσιο Μέτρου 19 του ΠΑΑ 2014 – 2020». Trixonida A.E. Ανακτήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ «Αιτωλοακαρνανία». AllAboutFestivals. Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2021.[νεκρός σύνδεσμος]
Παραπομπές
Επεξεργασία- Γρηγόρης Τσούνης, Τριχωνίδα. Υδάτινες ανταύγειες, Αθήνα: Copyright Γρηγόρη Τσούνη, 1996.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Καθημερινή, Τριχωνίδα το πέλαγος της Αιτωλίας[νεκρός σύνδεσμος]
- "Ο γύρος της Τριχωνίδας", εφημ. Ελεύθερος Άνθρωπος, 1931
- Πληροφορίες για τη λίμνη Τριχωνίδα από Γρηγόρη Τσούνη στην Ιστοσελίδα της Νομαρχίας Αιτ/νίας
- Πληροφορίες και στην "Νέα Εποχή" Αγρινίου
- Φωτογραφίες της λίμνης Τριχωνίδας
- Τριχωνίδα, μαθήματα ζωής (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)