Τενεσί Ουίλιαμς

Ο Τεννεσσί Ουίλλιαμς, φιλολογικό ψευδώνυμο του Τόμας Λάνιε Ουίλλιαμς (αγγλικά: Thomas Lanier "Tennessee" Williams III‎‎, 26 Μαρτίου 1911 - 25 Φεβρουαρίου 1983) ήταν Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας. Έζησε για μεγάλο χρονικό διάστημα στη Νέα Ορλεάνη, όπου και άλλαξε το όνομά του από την πολιτεία καταγωγής του πατέρα του. Έγραψε ποιήματα, νουβέλες, θεατρικά έργα και παιχνίδια, ιστορίες και μυθιστορήματα. Κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ το 1948 για το Λεωφορείον ο Πόθος και το 1955 για τη Λυσσασμένη Γάτα. Τα έργα του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες και αποτελούν δημοφιλείς παραστάσεις σε όλο τον κόσμο.

Τεννεσί Ουίλλιαμς
Όνομα	Τεννεσί Ουίλλιαμς
Γέννηση	Τόμας Λάνιε Ουίλλιαμς Γ΄ 26 Μαρτίου 1911 Κολόμπους, Μισισίπι, ΗΠΑ
Θάνατος	25 Φεβρουαρίου 1983 (71 ετών) Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Κοιμητήριο	Κοιμητήριο Κάλβαρυ
Επάγγελμα/ ιδιότητες	θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος, ποιητής και συγγραφέας
Εθνικότητα	Αμερικανός
Υπηκοότητα	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Σχολές φοίτησης	Πανεπιστήμιο της Άιοβα, Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σαίντ Λίουις, Πανεπιστήμιο του Μισούρι, Η Νέα Σχολή, University City High School και Soldan International Studies High School
Περίοδος	1930–83
Αξιοσημείωτα έργα	Λεωφορείον ο Πόθος, Λυσσασμένη Γάτα, Γυάλινος Κόσμος, Τριαντάφυλλο στο στήθος κ.ά.
Αξιοσημείωτες διακρίσεις	Βραβείο Πούλιτζερ καλύτερου δραματικού έργου (1948) Tony Award for Best Play (1951) Βραβείο Πούλιτζερ καλύτερου δραματικού έργου (1955) St. Louis Literary Award (1974) Kennedy Center Honors (1979) Florida Artists Hall of Fame Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας
Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα
δεδομένα ()

Βιογραφία

Ο Τόμας Λάνιε Ουίλλιαμς ο Γ΄ γεννήθηκε το 1911 στο Κολόμπους του Μισσισσίππι. Η μητέρα του, Εντουίνα Ντέικιν, καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια, ενώ ο πατέρας του, Κορνίλιους Κόφφιν "Κ. Κ." Ουίλλιαμς, δούλευε ως πλασιέ για μια εταιρεία παπουτσιών. Σε ηλικία 5 ετών, διαγνώστηκε παράλυση των κάτω άκρων του, ασθένεια που τον καθήλωσε για τα επόμενα δυο χρόνια. Επειδή ήταν ανήμπορος να κάνει οτιδήποτε, η μητέρα του τον ενθάρρυνε να φαντάζεται και να γράφει ιστορίες.

Οικογένεια

Σε πολλά από τα έργα του ο Ουίλλιαμς εμπνεύστηκε από την ίδια την οικογένειά του για την ανάπτυξη των πρωταγωνιστικών του χαρακτήρων.

Ο πατέρας του Ουίλλιαμς υιοθετούσε όλο και πιο βάναυση συμπεριφορά απέναντι στα παιδιά του με το πέρασμα των χρόνων. Συχνά ευνοούσε τον αδερφό του Τεννεσσί, Ντέικιν, ίσως λόγω και της ασθένειας και της αδύναμης γενικότερα φύσης του ίδιου στα παιδικά του χρόνια. Η μητέρα του είχε βλέψεις ως εκλεπτυσμένη κυρία της υψηλής κοινωνίας του Νότου, δημιουργούσε μια ασφυκτική ατμόσφαιρα, ενώ πιθανότατα είχε νευρική διαταραχή.

Ο Ουίλλιαμς ήταν πολύ κοντά με την αδερφή του, Ρόουζ, η ζωή της οποίας τον επηρέασε ίσως περισσότερο από κάθε άλλο. Σε νεαρή ηλικία, έμαθε ότι πάσχει από σχιζοφρένεια και πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής της σε ψυχιατρικές κλινικές. Σε μια προσπάθεια καταπολέμησης της ασθένειάς της, οι γονείς του Ουίλλιαμς ενέκριναν τη λοβοτομή στη Ρόουζ το 1937 στην Ουάσινγκτον. Δυστυχώς, τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα και η Ρόουζ σακατεύτηκε για το υπόλοιπο της ζωής της. Ο Ουίλλιαμς υπέστη ισχυρό σοκ από το γεγονός αυτό και δε συγχώρησε ποτέ τους γονείς του.

Μετέπειτα σταδιοδρομία και θεατρική επιτυχία

Στα 16 του κέρδισε το πρώτο του βραβείο για το δοκίμιό του Can a Good Wife Be a Good Sport?. Σπούδασε δημοσιογραφία το 1929 στο πανεπιστήμιο του Μιζούρι, όπου οι συμφοιτητές τού κόλλησαν το παρατσούκλι "Tennessee" λόγω της συρτής νότιας προφοράς του, και θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο Ουάσινγκτον στο Σαιντ Λούις, όπου παρουσιάστηκαν και τα πρώτα του έργα Κεριά στον Ήλιο και Φυγάς. Τελικά, το 1938 πήρε το πτυχίο του από το Πανεπιστήμιο της Άιοβα.

Ο Ουίλλιαμς μετακόμισε το 1939 στη Λουιζιάνα και έμεινε για κάποιο χρονικό διάστημα στη Γαλλική Συνοικία στη Νέα Ορλεάνη, όπου ξεκίνησε το 1947 να γράφει το έργο Λεωφορείον ο Πόθος, το οποίο τελείωσε αργότερα στη Φλόριντα. Το έργο γνώρισε τεράστια επιτυχία: πήρε το Βραβείο Κριτικών της Νέας Υόρκης και το βραβείο Πούλιτζερ. Παρουσιάστηκε στη Νέα Υόρκη σε σκηνοθεσία Ελία Καζάν με τον Μάρλον Μπράντο στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ έγινε και ταινία το 1951, που χάρισε το βραβείο Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου στη Βίβιαν Λη.

Το 1947 γνώρισε και ερωτεύτηκε το Φρανκ Μέρλο, Ιταλό δεύτερης γενιάς, μέχρι το θάνατό του από καρκίνο το 1963. Όσο ήταν μαζί έγραψε το Τριαντάφυλλο στο Στήθος (μεταφέρθηκε και σε ταινία με την Άννα Μανιάνι και τον Μπαρτ Λάνκαστερ), το μόνο έργο του με ευτυχή κατάληξη, ενώ ο Μέρλο εξισορροπούσε τις κρίσεις κατάθλιψης του Ουίλλιαμς και του φόβου του ότι θα οδηγούνταν στην παράνοια και την τρέλα, όπως η αδερφή του.

Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του '50 και του '60, ο Ουίλλιαμς ήρθε αντιμέτωπος με σκληρή κριτική από ορισμένους κριτικούς του θεάτρου, εξαιτίας της ομοφυλοφιλικής του ταυτότητας. Με τον καιρό, το ύφος των έργων του Ουίλλιαμς ωρίμαζε και σε κάποια προχωρούσε σε πειραματισμούς, κάτι που τον αποξένωσε ακόμη περισσότερο από τους κριτικούς.

Το 1976, υπήρξε πρόεδρος της επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών.

Στις 25 Φεβρουαρίου 1983, ο Τεννεσσί Ουίλλιαμς βρέθηκε νεκρός στο δωμάτιο που είχε νοικιάσει στο ξενοδοχείο Elysee στη Νέα Υόρκη, έχοντας σφηνωμένο στο λαιμό του ένα φελλό. Ο ίδιος επιθυμούσε να αποτεφρωθεί και να σκορπιστούν οι στάχτες του στον Κόλπο του Μεξικού, ωστόσο θάφτηκε στον οικογενειακό τάφο στο κοιμητήριο Κάλβαρυ (= Γολγοθάς) του Σαιντ Λούις.

Σχετικά με το έργο του

Ο Τεννεσσί Ουίλλιαμς είχε επιρροές από τον Άντον Τσέχωφ, τον Άουγκουστ Στρίντμπεργκ και άλλους συγγραφείς. Συνήθης φυσιογνωμία στα έργα του είναι η ηρωίδα στα όρια της παράνοιας, με καθαρές επιρροές από τη ζωή της αδερφής του, Ρόουζ. Από την αδερφή του και τη μητέρα του φαίνεται ότι εμπνέεται για τους γυναικείους χαρακτήρες (Λώρα, Αμάντα) στο Γυάλινο Κόσμο, ενώ ο χαρακτήρας της Μπλανς Ντυμπουά στο Λεωφορείο ο Πόθος φαίνεται να βασίστηκε στη Ρόουζ, αλλά και στον ίδιο, καθώς την περίοδο που έγραφε το έργο, πίστευε ότι θα πεθάνει κι ότι αυτό θα αποτελούσε το κύκνειο άσμα του. Στη Λυσσασμένη Γάτα διακρίνονται στοιχεία από τη ζωή του Ουίλλιαμς, όπως η ομοφυλοφιλία, ο αλκοολισμός και οι ψυχικές διαταραχές.

Εργογραφία

Η Αγγελική Ρόκα ως Μίριαμ στη θεατρική μεταφορά του Στο μπαρ ενός ξενοδοχείου του Τόκυο του Ουίλλιαμς, Internationalist Theatre, Λονδίνο.

Πρωτόλεια έργα

• Candles to the Sun (Κεριά στον Ήλιο, 1936)
• Fugitive Kind (Φυγάς, 1937)
• Spring Storm (Ανοιξιάτικη Θύελλα, 1937)
• Me Vaysha (1937)
• Not About Nightingales (Όχι για αηδόνια, 1938)
• Battle of Angels (Μάχη των Αγγέλων, 1940)
• I Rise in Flame, Cried the Phoenix (Γεννιέμαι στην φλόγα, κραύγασε ο φοίνικας, 1941)

Μεγάλα έργα

• The Glass Menagerie (ελλην. τίτλος: Γυάλινος Κόσμος, 1944)
• You Touched Me (Μ' άγγιξες, 1945) (συνεργασία με τον Ντόναλντ Ουίνταμ)
• Stairs to the Roof (Σκάλες για την κορυφή, 1947)
• A Streetcar Named Desire (Λεωφορείον ο Πόθος, 1947)
• Summer and Smoke (Καλοκαίρι και καταχνιά, 1948)
• The Rose Tattoo (ελλην. τίτλος: Τριαντάφυλλο στο στήθος, 1951)
• Camino Real (1953)
• Cat on a Hot Tin Roof (ελλην. τίτλος: Λυσσασμένη Γάτα, 1955)
• Orpheus Descending (Ο Ορφέας στον Άδη, 1957)
• Suddenly, Last Summer (Ξαφνικά, πέρυσι το καλοκαίρι, 1958)
• Sweet Bird of Youth (Γλυκό πουλί της νιότης, 1959)
• Period of Adjustment (Περίοδος προσαρμογής, 1960)
• The Night of the Iguana (Η νύχτα της Ιγκουάνα, 1961)
• The Milk Train Doesn't Stop Here Anymore (ελλην. τίτλος: Ο Τελευταίος επισκέπτης, 1963)
• The Seven Descents of Myrtle (Οι επτά κάθοδοι της Μερτλ ή Το βασίλειο της γης, 1968)
• In the Bar of a Tokyo Hotel (Στο μπαρ ενός ξενοδοχείου του Τόκυο, 1969)
• Will Mr. Merriweather Return from Memphis? (Ο κύριος Μέρριγουεδερ θα γυρίσει από το Μέμφις; 1969)
• Small Craft Warnings (Μικρές έξυπνες προειδοποιήσεις, 1972)
• The Two-Character Play (Έργο για δύο πρόσωπα, 1973)
• The Red Devil Battery Sign (Το σημάδι του κόκκινου διαβόλου, 1975)
• This Is (An Entertainment) Αυτό είναι (Μια διασκέδαση), 1976)
• Vieux Carré (1977)
• A Lovely Sunday for Creve Coeur (ελλην. τίτλος: Μια υπέροχη Κυριακή για εκδρομή (1979)
• Clothes for a Summer Hotel (Ρούχα για καλοκαιρινό ξενοδοχείο, 1980)
• The Notebook of Trigorin (Το σημειωματάριο του Τριγκόριν, 1980)
• Something Cloudy, Something Clear (Κάτι συννεφιασμένο, κάτι καθαρό, 1981)
• A House Not Meant to Stand (Ετοιμόρροπο σπίτι, 1982)

Πεζογραφήματα

• The Roman Spring of Mrs. Stone (Η ρωμαϊκή άνοιξη της Κας Στόουν, 1950)
• Moise and the World of Reason (1975)

Μονόπρακτα

• Portrait of a Madonna (Το πορτρέτο μιας Μαντόνας, 1941 και 1944)
• The Lady of Larkspur Lotion (Λαίδη Φθειροζόλ, 1941)
• Talk to Me Like the Rain and Let Me Listen (Μίλα μου σαν τη βροχή κι άσε με να ακούω, 1953)
• Something Unspoken (Κάτι που δεν λέγεται, 1958)
• Slapstick Tragedy, (Τραγική Αρλεκινάδα, 1966)
• Hello from Bertha (Χαιρετισμούς από την Μπέρθα, 1946)
• The Case of the Crushed Petunias (Η περίπτωση της σπασμένης Μιμόζας, 1948)
• The Dark Room (Το σκοτεινό δωμάτιο, 1948)
• This Property is Contemned (ελλην. τίτλος: Προς κατεδάφισιν, 1946)

Μικρού μήκους

• The Vengeance of Nitocris (1928)
• The Field of Blue Children (1939)
• Oriflamme (1944)
• The Resemblance Between a Violin Case and a Coffin (1951)
• Hard Candy: A Book of Stories (1954)
• Three Players of a Summer Game and Other Stories (1960)
• The Knightly Quest: a Novella and Four Short Stories (1966)
• One Arm and Other Stories (1967)
• Eight Mortal Ladies Possessed: a Book of Stories (1974)
• Tent Worms (1980)
• It Happened the day the Sun Rose, and Other Stories (1981)

Δείτε επίσης

Κατάλογος ελληνικών παραστάσεων των θεατρικών έργων του Τέννεσσι Ουίλλιαμς.

Βιβλιογραφία

• Ιωσήφ Βιβιλάκης, Για την πίστη στο έργο του Τέννεση Ουΐλιαμς, Σύναξη, τ/χ. 51 (Ιούλιος-Σεπτέμβριος 1994), σελ. 73-82

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Monologues by Tennessee Williams
• Tennessee Williams biography
• Βιογραφία και έργα στα ελληνικά Αρχειοθετήθηκε 2007-12-27 στο Wayback Machine.
• Tennessee Williams Collection and Research Guide at the Harry Ransom Center, University of Texas at Austin
• Tennessee Williams Papers at Columbia University. Rare Book and Manuscript Library
• Tennessee Williams manuscripts, 1972–1974, held by the Billy Rose Theatre Division, New York Public Library for the Performing Arts
• Τενεσί Ουίλιαμς στην IMDb
• Τενεσί Ουίλιαμς στο Internet Broadway Database (Αγγλικά)