Οβελίξ

Ο Οβελίξ (γαλλικά: Obélix‎‎) είναι ένας χαρακτήρας στη γαλλική σειρά κόμικς Αστερίξ. Εργάζεται ως γλύπτης και διανομέας μενίρ και είναι ο καλύτερος φίλος του Αστερίξ. Ο Οβελίξ διακρίνεται για την παχυσαρκία του, τα μενίρ που κουβαλά στην πλάτη του και την υπεράνθρωπη δύναμή του. Έπεσε σε μια χύτρα γεμάτη με το μαγικό φίλτρο των Γαλατών όταν ήταν μωρό, με αποτέλεσμα να είναι ο μόνος Γαλάτης στο χωριό του Αστερίξ που βρίσκεται σε μόνιμη κατάσταση υπεράνθρωπης δύναμης. Λόγω αυτής της ήδη τεράστιας δύναμης, ο Οβελίξ δεν επιτρέπεται να ξαναπιεί μαγικό φίλτρο, μια απαγόρευση που θεωρεί τρομερά άδικη. Άλλα χαρακτηριστικά του είναι η απλοϊκότητά του, η αγάπη και η φροντίδα του για τον σκύλο του Ιντεφίξ, ο θυμός του όταν κάποιος τον αποκαλεί «χοντρό», ο ενθουσιασμός του για το κυνήγι και την κατανάλωση αγριογούρουνου και ο ξυλοδαρμός Ρωμαίων. Αγαπημένη φράση του είναι: "Ils sont fous ces romains", που μεταφράζεται "Είναι τρελοί! αυτοί οι Ρωμαίοι", αν και θεωρεί σχεδόν κάθε άλλη εθνικότητα, ακόμη και άλλους Γαλάτες, εξίσου αλλόκοτους.

Τον χαρακτήρα έχει ενσαρκώσει ο ηθοποιός Ζεράρ Ντεπαρντιέ σε ταινίες ζωντανής δράσης της σειράς Αστερίξ με πιο πρόσφατη την ταινία του 2023 Αστερίξ και Οβελίξ στο δρόμο για την Κίνα.

Χαρακτήρας

Ο Οβελίξ είναι ο κολλητός του Αστερίξ (έχουν μάλιστα ίδια μέρα γενέθλια —αν και αυτό δεν συνάδει με το τεύχος Οβελίξ και Σία, όπου γιορτάζονται μόνο τα γενέθλια του Οβελίξ). Γενικά εργάζεται ως ντελιβεράς μενίρ. Τα πάθη του στη ζωή είναι να κάνει βόλτες με τον Αστερίξ, να πολεμάει, να κυνηγάει και να τρώει αγριογούρουνα, να φτιάχνει και να μεταφέρει τα μενίρ του και να χτυπάει Ρωμαίους λεγεωνάριους (και περιστασιακά να μαζεύει τα κράνη τους). Ο Οβελίξ έχει ένα σκυλάκι που ονομάζεται Ιντεφίξ, το οποίο λατρεύει. Οι γονείς του τώρα ζουν στην πόλη Κοντάτουμ (σημερινή Ρεν, όπως αναφέρεται στο Ο Αστερίξ και η Λατραβιάτα) και ο μακρινός ξάδερφός του Ταλεντίξ, κατασκευαστής χρυσών δρεπανιών, ζει στη Λουτέτια (όπως αναφέρεται στο Χρυσό δρεπάνι).

Το αγαπημένο φαγητό του Οβελίξ είναι το ψητό αγριογούρουνο το οποίο κυνηγάει συνήθως με τον Αστερίξ, αλλά έχει αδηφάγα όρεξη και θα προσπαθήσει να φάει σχεδόν οτιδήποτε εκτός από λίγες εξαιρέσεις. στο Asterix and Obelix All at Sea και στον Asterix στη Βρετανία φαίνεται να μην του αρέσει ο βραστός κάπρος. Στην πραγματικότητα, τρώει ξηρούς καρπούς και στρείδια με το κέλυφος και αγνοεί εντελώς τα ναρκωτικά, τα πικάντικα τρόφιμα και το δηλητήριο, πιθανώς λόγω των μόνιμων επιπτώσεων του μαγικού φίλτρου. Ωστόσο, όταν καταναλώνει αλκοόλ, μεθάει πολύ γρήγορα, όπως φαίνεται για παράδειγμα στον Αστερίξ στη Βρετανία όπου του αρέσει να δοκιμάζει διαφορετικά βαρέλια κρασιού προσπαθώντας να βρει ένα βαρέλι που περιέχει μαγικό φίλτρο ή στο Αστερίξ και το δάφνινο στεφάνι, όπου και οι δύο και ο αρχηγός Vitalstatistix μεθάνε κατά τη διάρκεια ενός συμποσίου, προς μεγάλη ντροπή της συζύγου του τελευταίου, Impedimenta. Αν και έχει το δικό του σπίτι, ο Οβελίξ παρουσιάζεται περιστασιακά να διανυκτερεύει στο Αστερίξ.

Ο Οβελίξ είναι ιδιοκτήτης του λατομείου στο οποίο σμιλεύει ο ίδιος μενίρ. Ποτέ δεν δηλώνεται άμεσα σε τι χρησιμεύουν τα μενίρ, αν και υπονοείται ότι δεν είναι τίποτα παραπάνω από υπερμεγέθη διακοσμητικά. Ωστόσο, υπάρχει ένα επαναλαμβανόμενο αστείο σχετικά με την προέλευση του μυστηρίου της ύπαρξης μενίρ στην αρχαία Ευρώπη, τα οποία υποτίθεται ότι τα παρέδωσε ο Οβελίξ. Ο Οβελίξ συνήθως ανταλλάσσει τα μενίρ με ό,τι χρειάζεται, με αποτέλεσμα το χωριό να έχει κυριολεκτικά ένα χωράφι γεμάτο μενίρ.

Ο Οβελίξ είναι καλόκαρδος, αλλά κοινωνικά αδέξιος — ίσως επειδή λόγω της δύναμής του οι άλλοι έπρεπε να συνηθίσουν αυτόν και όχι το αντίστροφο. Ακόμα δεν έχει πλήρη επίγνωση της δύναμής του και σχεδόν πάντα σπάει όποια πόρτα χτυπήσει απαλά. Χρησιμοποιείται συχνά ως ανθρώπινος πολιορκητικός κριός για να ανοίγει κλειδωμένες πόρτες ή να σπάει τοίχους. Παρομοίως, αγνοεί ότι οι άλλοι δεν μοιράζονται την υπεράνθρωπη δύναμή του και εκπλήσσεται όταν συνθλίβονται από αυτό που αποκαλεί «ένα μικρό μενίρ» ή όταν ο Αστερίξ προσπαθεί να του εξηγήσει ότι ένα μικρό σκυλί σαν τον Ιντεφίξ δεν μπορεί να σηκώσει ένα μενίρ. Δεν ενδιαφέρεται επίσης για θέματα τυπικής εκπαίδευσης ή πνευματικών αναζητήσεων, καθώς η απόλυτη δύναμη συνήθως λύνει τα προβλήματά του. Γενικά αφήνει τις όποιες αποφάσεις στον Αστερίξ. Ωστόσο, ο Οβελίξ δεν είναι εντελώς ανόητος. Στο τεύχος Ο Αστερίξ και οι Νορμανδοί συμπεραίνει από διάφορες ενδείξεις ότι ο Κακοφωνίξ ο βάρδος έχει πάει στη Λουτέτια για να κάνει καριέρα στην ποπ μουσική: αυτή η ασυνήθιστη επίδειξη ευφυΐας από την πλευρά του Οβελίξ εκπλήσσει τον Πανοραμίξ. Επίσης, εκπλήσσει τον Αστερίξ στο τεύχος Η Οδύσσεια του Αστερίξ, ξεστομίζοντας στον ορισμό ενός λεξικού για το αγριογούρουνο (καθώς και την επιστημονική του ονομασία). Μπορεί επίσης να γίνει αρκετά επικίνδυνος όταν θυμώσει.

Ενώ καταφεύγει εύκολα στη βία και απολαμβάνει τη μάχη, ο Οβελίξ δεν είναι καθόλου βάναυσος ή σαδιστής: συνήθως βλέπει τη μάχη ως παιχνίδι και γενικά είναι φιλικός και ευγενικός (σε σημείο αμηχανίας) με τους αντιπάλους του. Με την ίδια καλοσύνη φέρεται ακόμη και τους Ρωμαίους, τους οποίους σπάνια φαίνεται να θεωρεί καταπιεστές. Άλλες αγαπημένες του ασχολίες είναι ο χορός (στον οποίο υποτίθεται ότι είναι πολύ καλός) και περιστασιακά να πίνει υπερβολικά πολύ κατσικίσιο γάλα (καθώς σπάνια καταναλώνει αλκοόλ).

Όπως και ο Αστερίξ, ο Οβελίξ είναι εργένης, αλλά ερωτεύεται εύκολα ένα όμορφο πρόσωπο. Είναι αιώνια τσιμπημένος με τη Φραμπαλά, την κόρη του Φυτωρίξ (ενός συγχωριανού του) και περιστασιακά και με άλλες κοπέλες, με πιο αξιοσημείωτη την κυρία Γηριατρίξ (εξοργίζοντας τον άντρα της). Ωστόσο, αφήνεται να εννοηθεί ότι τελικά θα βρει σύντροφο και θα κάνει παιδιά, αφού στο τεύχος Ο Αστερίξ και η επιστροφή των Γαλατών, φαίνεται ότι είναι ο ιδρυτής μιας μακράς δυναστείας Γάλλων πολεμιστών που διαρκεί μέχρι τον 20ό αιώνα.

Η φράση σήμα κατατεθέν του Οβελίξ είναι "Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι" ("Ils sont fous ces Romains", στα ιταλικά "Sono pazzi questi Romani", εν συντομεία SPQR, το σύνθημα της Ρώμης), αν και εφαρμόζει παραλλαγές του σχεδόν σε κάθε λαό που συναντά στα ταξίδια του: «Είναι τρελοί αυτοί οι Βρετανοί», «Είναι τρελοί αυτοί οι Κορσικανοί» κ.λπ. Μετά από αυτή την παρατήρηση, ακολουθεί ένα χτύπημα στο μέτωπό του. Είναι μια παρωδία της ρήσης «Είναι τρελοί αυτοί οι Γαλάτες», που είπε ο Ιούλιος Καίσαρας περιγράφοντας τον τρόπο μάχης των Γαλατών κατά την κατάκτηση της περιοχής.

Δύναμη

Σε αντίθεση με τους συγχωριανούς του, ο Οβελίξ δεν έχει καμία ανάγκη να πιει το μαγικό φίλτρο του δρυΐδη Πανοραμίξ που δίνει υπεράνθρωπη δύναμη, γιατί έπεσε στη χύτρα όταν ήταν μωρόκαι η επίδραση του φίλτρου πάνω του είναι μόνιμη. Ο Οβελίξ είναι ψηλός και σωματώδης. Έχει ύψος περίπου 1,88 και ζυγίζει πάνω από 140 κιλά. Η ιστορία αυτού του περιστατικού λέγεται στο τεύχος Πώς ο Οβελίξ έπεσε στη χύτρα του δρυΐδη. Δεδομένου ότι αυτό το αποτέλεσμα δεν ήταν αναμενόμενο, ο Πανοραμίξ αρνείται να του επιτρέψει να πιει έστω και μία σταγόνα, εκτός οι συνθήκες είναι εξαιρετικά δύσκολες (είτε από φόβο για τη ζωή του, είτε από φόβο για τις ζωές άλλων αν ο απρόσεκτος και ασυντόνιστος άντρας γίνει πιο δυνατός), γεγονός που ενοχλεί πολύ τον Οβελίξ. (Στο τεύχος Η γαλέρα του Οβελίξ, αποκαλύπτεται ότι η υπερβολική κατανάλωση φίλτρου μπορεί να τον πετρώσει· πόσο ακριβώς δεν είναι γνωστό, αλλά μια χύτρα σίγουρα αρκεί. Αυτό φαίνεται να λειτουργεί μόνο σε ενήλικες, καθώς ο Οβελίξ δεν πέτρωσε όταν ήταν μωρό. Ωστόσο, στο τεύχος Αστερίξ και Κλεοπάτρα, ο Πανοραμίξ του δίνει μερικές σταγόνες για να ανοίξει μια πόρτα στον λαβύρινθο της Πυραμίδας του Χέοπα, αλλά σχολιάζει ότι δεν βλέπει μεγάλη διαφορά "πριν και μετά το φίλτρο".

Αν και έχει δηλωθεί ξεκάθαρα τόσο από τον Πανοραμίξ (στο τεύχος Αστερίξ ο Γαλάτης ) όσο και από τον Αστερίξ (στο τεύχος Οι δάφνες του Καίσαρα) ότι το μαγικό φίλτρο ΔΕΝ κάνει κάποιον άτρωτο (ο Πανοραμίξ έχει ένα φίλτρο για αυτό, αλλά αναφέρεται μόνο στο τεύχος Αστερίξ ο Γαλάτης). Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαν να τραυματιστούν από τους Ρωμαίους στη μάχη, αλλά η δύναμή τους γενικά δεν δίνει στους Ρωμαίους την ευκαιρία να το κάνουν. Πάντως, δεν φαίνεται να ισχύει το ίδιο για τον Οβελίξ. Δεν παρατηρεί καν πότε οι επιτιθέμενοι προσπαθούν να τον κάνουν να χάσει τις αισθήσεις του χτυπώντας τον στο κεφάλι, όταν οι ρωμαϊκές αιχμές των δοράτων είναι κολλημένες στον πισινό του στο τεύχος Ο Αστερίξ στην Κορσική ή όταν κάποιος προσπαθεί να τον βλάψει με οποιονδήποτε τρόπο. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο Οβελίξ, είτε από βλακεία είτε από άγνοια, δεν παρατηρεί ή δεν αντιδρά στον πόνο ή ότι το φίλτρο έχει ενισχύσει τη συνολική του δύναμη, καθώς έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την αντοχή του κάνοντάς τον να τρέχει πιο γρήγορα, σε τέτοιο σημείο που οι μύες του απορροφούν αβίαστα τις επιθέσεις. Οι περισσότερες περιπτώσεις όπου ο Οβελίξ φαίνεται άτρωτος είναι όταν του επιτίθενται σωματικά και αιχμηρά αντικείμενα, όπως στο τεύχος Ο Αστερίξ και η Χαλαλιμά, όταν ένα βέλος χτυπά κατά λάθος τον πισινό του και φωνάζει από πόνο.

Ο Οβελίξ εκφράζει ενίοτε παράδοξες απόψεις, ειδικά όταν πρόκειται για τις σχέσεις μεταξύ Γαλατών και Ρωμαίων. Όσον αφορά τον ίδιο, όσο περισσότερους Ρωμαίους χτυπήσει τόσο το καλύτερο και κανείς δεν πρέπει να του το απαγορεύει, ούτε καν τα ίδια τα «εγωιστικά» θύματα:

• Στο τεύχος Ο Αστερίξ στους Βρετανούς, απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι οι Ρωμαίοι έχουν εισβάλει στη Βρετανία πιστεύοντας ότι οι Βρετανοί έσυραν τους Ρωμαίους εκεί για να διασκεδάζουν μόνοι τους. Κατά τη διάρκεια ενός αγώνα ράγκμπι, ο Οβελίξ βαριέται, αλλά μόλις βλέπει πόσο βίαιο μπορεί να γίνει το παιχνίδι είναι περιχαρής, προτείνοντας να παίζουν ράγκμπι και στη Γαλατία.
• Στο τεύχος Ο Αστερίξ στην Κορσική, αποκαλύπτεται ότι οι κάτοικοι του χωριού επιτίθενται στους Ρωμαίους τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο για να γιορτάσουν τη νίκη των Γαλατών στη Ζεργκόβια. Όταν οι Ρωμαίοι εγκαταλείπουν τα στρατόπεδά τους για να αποφύγουν τις επιθέσεις, ο Οβελίξ θεωρεί αυτήν τη συμπεριφορά τρελή και επιζήμια για τη «φιλική» τους σχέση.
• Στο τεύχος Η γαλέρα του Οβελίξ, βλέπει ένα όνειρο (ή εφιάλτη όπως λέει) στο οποίο οι Ρωμαίοι αποχωρούν από τη Γαλατία. Τρομοκρατείται στην ιδέα να πραγματοποιηθεί ένα τέτοιο όνειρο. Δηλώνει επίσης ότι η ιδέα της ειρήνης με τους Ρωμαίους προσβάλλει τη μνήμη του Βερκιγγετόριξ. Πολύ πιο πιθανό είναι το γεγονός ότι η ειρήνη θα σημαίνει ότι δεν θα μπορεί πλέον να χτυπάει Ρωμαίους, μια προοπτική που τον τρομάζει.
• Ο ρωμαϊκός εμφύλιος μεταξύ Ιουλίου Καίσαρα και Πομπήιου εμφανίζεται τόσο στο τεύχος Ο Αστερίξ λεγεωνάριος όσο και στο Ο Αστερίξ και η Λατραβιάτα. Όταν γίνεται μάρτυρας μιας μάχης μεταξύ των ρωμαϊκών στρατευμάτων, ο Οβελίξ μουρμουρίζει "Τι σπατάλη!". Αλλά αυτό δεν αφορά τόσο τις χαμένες ζωές όσο το γεγονός ότι μένουν λιγότεροι Ρωμαίοι για να χτυπήσει ο ίδιος.

Απεικονίσεις

Ο Αλμπέρ Οζιέ έκανε τη φωνή του Οβελίξ σε ένα ραδιοφωνικό έργο του 1960. Σε ταινίες κινουμένων σχεδίων, η φωνή του Οβελίξ αβήκει στον Ζακ Μορέλ στις τρεις πρώτες, τον Πιερ Τορνάντ σε όλες τις ταινίες της δεκαετίας του '80 και του '90 και στα βιντεοπαιχνίδια Asterix & Obelix XXL και Asterix & Obelix XXL 2: Mission: Las Vegum, στον Ζακ Φραντς στην ταινία του 2006 Ο Αστερίξ και οι Βίκινγκς και στο βιντεοπαιχνίδι Asterix at Olympic Games και στον Γκιγιόμ Μπριά στην ταινία του 2014 Αστερίξ: Η κατοικία των θεών. Στις ελληνικές μεταγλωττίσεις των ταινιών κινουμένων σχεδίων, τη φωνή τους στον Οβελίξ έχουν δανείσει οι: Παύλος Μηλιώνης, Γιώργος Μάζης, Γιάννης Στεφόπουλος, Παύλος Χαϊκάλης, Βαγγέλης Ρωμνιός, Ανδρέας Ευαγγελάτος, Ορφέας Ζαφειρόπουλος, Βασίλης Μήλιος και Κώστας Τερζάκης.

Στις ταινίες με ηθοποιούς, o Ζεράρ Ντεπαρντιέ υποδύθηκε σε όλες τις πρώτες τον Οβελίξ, ενώ ο Ζιλ Λελούς έπαιξε τον χαρακτήρα στο Αστερίξ και Οβελίξ στο δρόμο για την Κίνα.

Όνομα

Το όνομα του Οβελίξ είναι ένα λογοπαίγνιο με τη γαλλική λέξη obélisque (οβελίσκος, αρχαία αιγυπτιακή στήλη), που παραπέμπει στη στρογγυλή σωματική του διάπλαση και στη συνήθειά του να κουβαλά ανέμελα βαριά μενίρ. Η λέξη "οβελίσκος" είναι επίσης (τόσο στα γαλλικά όσο και στα αγγλικά) μια παραλλαγή της λέξης obelus (obèle), του τυπογραφικού σημαδιού ("†") που βρίσκεται συχνά σε ρόλο συνοδευτικό με αυτόν του αστερίσκου, με τον οποίο έχει παρόμοιο όνομα ο φίλος του ο Αστερίξ.

Δείτε επίσης

• Λίστα χαρακτήρων του Αστερίξ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Obélix στο Wikimedia Commons