Ντελαφοσίτης

σχετικά σπάνιο ορυκτό οξείδιο του χαλκού και του σιδήρου

Ο ντελαφοσίτης (αγγλ. delafossite) είναι ένα σχετικά σπάνιο ορυκτό οξείδιο του χαλκού και του σιδήρου με μαύρο χρώμα και μεταλλική λάμψη. Έχει το χημικό τύπο CuFeO2 or Cu1+Fe3+O2. Το όνομα τού αποδόθηκε, το 1873, προς τιμήν του Γκαμπριέλ Ντελαφός (Gabriel Delafosse, 1796–1878), Γάλλου ορυκτολόγου και κρυσταλλογράφου.[2]

Ντελαφοσίτης
Ντελαφοσίτης με κυπρίτη. Προέλευση: Κίνα
Γενικά
ΚατηγορίαΟξείδια
Χημικός τύποςCu+Fe3+O2
Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά
Πυκνότητα5,45 gr/cm3
ΧρώμαΜέλαν, ανοικτό καστανέρυθρο σε ανακλώμενο φως
Σύστημα κρυστάλλωσηςΕξαγωνικό[1]
ΚρύσταλλοιΤραπεζοειδείς μικροί σχεδόν ισοεδρικοί ή πεπλατυσμένοι κατά {0001}
ΥφήΒοτρυοειδής, σφαιρουλιτική, ενίοτε συμπαγής ή κονιώδης
ΔιδυμίαΕπαφής κατά {0001}
Σκληρότητα5,5
ΣχισμόςΑτελής κατά {1011}
ΘραύσηΑνώμαλη
ΛάμψηΜεταλλική
Γραμμή κόνεωςΜέλαινα
ΠλεοχρωισμόςΣαφής. Ο=ανοικτό χρυσοκάστανο, Ε=καστανέρυθρο
ΔιαφάνειαΑδιαφανής

Εμφάνιση, παραγενέσεις

Επεξεργασία

Αν και ενίοτε αποτελεί πρωτογενές ορυκτό, συνηθέστερα εμφανίζεται ως δευτερογενές κοντά στη βάση της ζώνης οξείδωσης χαλκούχων μεταλλευμάτων. Ορυκτά με τα οποία σχετίζεται είναι ο κυπρίτης, ο αυτοφυής χαλκός, ο τενορίτης, ο μαλαχίτης, ο αιματίτης και ο καολινίτης.[3][4] Δεν φθορίζει, είναι ελαφρά μαγνητικός ύστερα από θέρμανση.

Σημαντικότερες εμφανίσεις του είναι στη Ρωσία, ιδιαίτερα στο χαλκούχο κοίτασμα Mednorudyanskoye του Nizhnii Tagil στα μέσα Ουράλια όρη, στην Αργεντινή, στην Αυστραλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και τις Πολιτείες Νέο Μεξικό, Νεβάδα, Αλάσκα και Καλιφόρνια των ΗΠΑ[5][6], καθώς και στην Κύπρο (ορυχείο «Σκουριώτισσα» περιοχής Λευκωσίας). Στην Ελλάδα ανευρίσκεται στα μεταλλεία Λαυρίου και συγκεκριμένα στην περιοχή της Καμάριζας.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2021. 
  2. https://www.encyclopedia.com/science/dictionaries-thesauruses-pictures-and-press-releases/delafosse-gabriel
  3. http://www.geo.auth.gr/106/8_silicates/phyllo/kaolinite.htm
  4. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2021. 
  5. https://www.mindat.org/min-1248.html
  6. https://www.assignmentpoint.com/science/geographic-minerals/delafossite-properties-occurrences.html