Κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον

Η Κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον ή Κλίμακα Τυφώνων των Σαφίρ-Σίμπσον (Saffir–Simpson Hurricane Scale) είναι κλίμακα που χρησιμοποιείται στο Δυτικό Ημισφαίριο για τους τροπικούς κυκλώνες ή τυφώνες (γνωστοί στο Δυτικό Ημισφαίριο ως hurricanes / τυφώνες) που υπερβαίνουν τις εντάσεις των τροπικών υφέσεων και τροπικών καταιγίδων. Η κλίμακα κατατάσσει τους τυφώνες σε πέντε «κατηγορίες» με βάση την ένταση των ανέμων και για την ακρίβεια τη σταθερή ταχύτητα ανέμου, χωρίς να υπολογίζονται οι στιγμιαίες ισχυρότερες ριπές ανέμου.

Ιστορία

Η κλίμακα αναπτύχθηκε το 1971, από τον πολιτικό μηχανικό Χέρμπερτ Σαφίρ (Herbert Saffir) και τον μετεωρολόγο Μπομπ Σίμπσον (Bob Simpson), ο οποίος ήταν διευθυντής του αμερικανικού Εθνικού Κέντρου Τυφώνων (National Hurricane Center / NHC) μεταξύ του 1967 και του 1974. Για πρώτη φορά εισήχθη στο ευρύ κοινό το 1973 και η χρήση της διαδόθηκε όταν ο Neil Frank αντικατέστησε τον Simpson στο πηδάλιο του NHC το 1974.

Η αρχική ιδέα για την κλίμακα προήλθε από τον Σαφίρ, ο οποίος εστάλη σε αποστολή των Ηνωμένων Εθνών το 1969, για την μελέτη στέγασης χαμηλού κόστους σε περιοχές που είναι επιρρεπείς σε τυφώνες. Κατά την διάρκεια της μελέτης, ο Σαφίρ συνειδητοποίησε ότι δεν υπήρχε κάποια κλίμακα για να περιγράφει τις πιθανές επιπτώσεις ενός τυφώνα. Αντανακλώντας την χρησιμότητα της κλίμακας Ρίχτερ για την περιγραφή των σεισμών, επινόησε μια κλίμακα πέντε βαθμών (1-5), με βάση την ταχύτητα του ανέμου, η οποία έδινε και αντίστοιχη ένδειξη της αναμενόμενης φθοράς των οικοδομών.

Ο Σαφίρ παρέδωσε την κλίμακά του στο National Hurricane Center το 1971 και ο Σίμπσον προσέθεσε τις επιπτώσεις από τις πλημμύρες και το κύμα θύελλας (storm surge) που πλημμυρίζει τις παράκτιες περιοχές.

Μέσα στο 2009, το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων αποφάσισε να αφαιρέσει το ύψος της πλημμύρας και την ατμοσφαιρική πίεση από την αρχική κλίμακα, μετατρέποντάς την σε μια «καθαρά» κλίμακα ανέμου, υπό την ονομασία Saffir–Simpson Hurricane Wind Scale. Για πρώτη φορά τέθηκε σε ισχύ στις 15 Μαΐου 2010, διατηρώντας πάντως τη μέτρηση του επιπέδου των ζημιών. Επίσημα αιτιολόγησε αυτές τις αφαιρέσεις, αναφέροντας ότι σε αρκετούς τυφώνες των πρόσφατων ετών, η κλίμακα είχε βγάλει λανθασμένες εκτιμήσεις για το ύψος των πλημμυρών που αναμενόταν να προκαλέσει ο τυφώνας κατά την προσέγγισή του στην ξηρά - ενδεικτικώς, στον Τυφώνα Κατρίνα το 2005 και στον Τυφώνα Άικ το 2008 η παράκτια πλημμύρα ήταν τελικώς υψηλότερη από αυτή που αναμενόταν με βάση την κλίμακα. Αντιθέτως, εισήγαγε τη χρήση ενός μαθηματικού μοντέλου με εκτίμηση της παράκτιας πλημμύρας μέσω υπολογιστή.

Χαρακτηριστικά

Για να καταγραφεί επισήμως ως τυφώνας (hurricane), πρέπει η μέγιστη σταθερή ταχύτητα των ανέμων στο μετεωρολογικό αυτό σύστημα να είναι ≥74 μίλια / ώρα (≥118 χλμ. / ώρα), δηλαδή να φτάσει τα 12 Μποφόρ (≥33 μέτρα / δευτερόλεπτο ή ≥64 κόμβους). Αν είναι από 8 ως 11 Μποφόρ (39 - 73 μίλια / ώρα ή 63 - 117 χλμ. / ώρα), τότε καταγράφεται ως τροπική καταιγίδα (tropical storm), ενώ αν είναι ως 38 μίλια / ώρα (62 χλμ. / ώρα), τότε καταγράφεται ως τροπική ύφεση (tropical depression) ή απλώς βαρομετρικό χαμηλό.

Η κλίμακα ξεκινάει από την Κατηγορία 1 που αντιστοιχεί σε «ασθενείς» τυφώνες και φτάνει στην μέγιστη δυνατή Κατηγορία 5 με ανέμους άνω των 155 μιλίων / ώρα ή 250 χλμ. / ώρα (69 μέτρα / δευτερόλεπτο ή 136 κόμβους). Σύμφωνα πάντως με τα πρωτότυπα έγγραφα της κλίμακας και πολλές άλλες πηγές, η κλίμακα αρχίζει πραγματικά στα 39 μίλια / ώρα, δηλαδή με τις τροπικές καταιγίδες, που χωρίζονται σε κατηγορίες Α και Β (39 - 50 μίλια / ώρα και 51 - 73 μίλια / ώρα αντίστοιχα).

Επισήμως, η Κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον χρησιμοποιείται μόνο για τους τυφώνες που σχηματίζονται στον Ατλαντικό Ωκεανό και τον Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό, ανατολικά του Διεθνούς Ορίου Αλλαγής Ημερομηνίας. Στις άλλες περιοχές του κόσμου, χρησιμοποιούνται διαφορετικές κλίμακες κατάταξης στην ταξινόμηση αυτών των καταιγίδων, όπου και ονομάζονται «cyclones» (κυκλώνες) ή «typhoons» (τυφώνες), ανάλογα με την περιοχή.

Μετά από κάποιους τυφώνες με εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες ανέμων στη σύγχρονη ιστορία, έχει προταθεί, ξεκινώντας από το 2005 και στα νεότερα χρόνια, από κάποιους επιστήμονες και Μέσα ενημέρωσης να θεσπιστεί και μια Κατηγορία 6, με ανέμους άνω των 175 μιλίων την ώρα ή άνω των 180 μιλίων την ώρα, δηλαδή άνω των 280 ή 290 χιλιομέτρων την ώρα, αν και προς το παρόν δεν έχει εγκριθεί επίσημα κάτι τέτοιο.

Παράμετροι

Παρακάτω παρουσιάζονται οι κατηγορίες της αρχικής Κλίμακας Σαφίρ-Σίμπσον, πριν δηλαδή την αφαίρεση του ύψους της πλημμύρας και της ατμοσφαιρικής πίεσης το 2010. Η ταξινόμηση βασίζεται μόνο στη σταθερή ταχύτητα ανέμου και ειδικότερα στη μέγιστη ταχύτητα, η οποία παρατηρείται πάντα στον δακτύλιο γύρω από το ήρεμο κέντρο (μάτι) του κυκλώνα, δακτύλιος γνωστός ως το τοίχωμα του ματιού (eyewall). Αντιθέτως οι ριπαίοι άνεμοι, δηλαδή οι στιγμιαίες ισχυρότερες ριπές ανέμου, αν και πάντα αναφέρονται στα Μέσα ενημέρωσης, δεν υπολογίζονται στην κατάταξη.

Κλίμακα Τυφώνων Σαφίρ-Σίμπσον

Κατηγορία	Μέγιστη Σταθερή Ταχύτητα Ανέμου			Κύμα θύελλας (storm surge) που πλημμυρίζει την ακτή (ύψος σε μέτρα)	Ατμοσφαιρική πίεση σε hPa
	Kόμβοι	Μίλια / ώρα (mph)	Χιλιόμετρα / ώρα (km/h)
Τροπική ύφεση	< 34	< 39	< 63	≈ 0
Τροπική καταιγίδα	34 - 64	39 - 73	63 - 118	0,1 - 1,1
Τυφώνας Κατηγορίας 1	64 - 83	74 - 95	119 - 153	1,2 - 1,6	≥ 980
Τυφώνας Κατηγορίας 2	83 - 96	96 - 110	154 - 177	1,7 - 2,5	965 - 979
Τυφώνας Κατηγορίας 3	96 - 113	111 - 130	178 - 209	2,6 - 3,8	945 - 964
Τυφώνας Κατηγορίας 4	113 - 135	131 - 155	210 - 249	3,9 - 5,5	920 - 944
Τυφώνας Κατηγορίας 5	≥ 135	≥ 155	≥ 250	≥ 5,5	≥ 920

Δείτε επίσης

• Τροπικός κυκλώνας
• Μεσογειακός κυκλώνας
• Κλίμακα Μποφόρ
• Καταιγίδα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• NCDC: The Saffir/Simpson Hurricane Scale (στα αγγλικά)
• www.hurricane-facts.com/ Hurricane-Scale (στα αγγλικά)
• National Hurricane Center
• Η κλίμακα Saffir-Simpson στα ελληνικά, από το www.meteoclub.gr
• Ελληνική σελίδα με όλες τις σημερινές γνώσεις σχετικά με τους τροπικούς κυκλώνες (ορισμός, προϋποθέσεις δημιουργίας, ανατομία του τυφώνα, φωτογραφίες, μεθόδοι παρακολούθησης, κινδυνοι και η κλίμακα Saffir-Simpson για την έντασή τους