Κέντρο άντωσης πλοίου
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Το Κέντρο άντωσης πλοίου (center of buoyancy - B) προσδιορίζεται κατ' αντίθετη έννοια με το κέντρο βάρους πλοίου. Πρόκειται για συνισταμένη υδροστατικών πιέσεων άντωσης που ασκούνται από το κάτω μέρος της γάστρας (του πυθμένα) του πλοίου, η οποία αντιτίθεται στο βάρος του πλοίου και ισορροπεί με αυτό. Συνεπώς το κέντρο άντωσης πλοίου μπορεί να ορισθεί και ως το κέντρο βάρους του εκτοπιζομένου από το πλοίο ύδατος, και κατά θέση ως γεωμετρικό κέντρο του όγκου της γάστρας, του βυθισμένου δηλαδή τμήματος του πλοίου με κατεύθυνση ακριβώς αντίθετη του βάρους.
Η θέση του επομένως εξαρτάται κυρίως από το σχήμα και τον όγκο των υφάλων. Σε ορθό πλοίο, που ισορροπεί σε ήρεμη επιφάνεια το κέντρο άντωσης βρίσκεται στο αυτό κατακόρυφο επίπεδο που βρίσκεται και το κέντρο βάρους. Εν τούτοις στις διάφορες κλίσεις του πλοίου το σχήμα της υπό την ίσαλο (επιφάνεια θαλάσσης) τομής του πλοίου καθώς επίσης και το σχήμα του όγκου του εκτοπιζομένου ύδατος μεταβάλλεται. Στη περίπτωση αυτή το κέντρο άντωσης μετατοπίζεται ανάλογα δεξιά ή αριστερά, πρώραθεν ή πρύμνηθεν του μέσου κατακορύφου επιπέδου ανάλογα με τη κλίση του πλοίου που παρουσιάζεται κάθε φορά.
Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, ιδίως στις κλίσεις του πλοίου σε θαλασσοταραχή, διότι η παραπάνω μετατόπιση του κέντρου άντωσης παράγει το απαραίτητο εκείνο ζεύγος δυνάμεων, καλούμενο και ζεύγος ευστάθειας, για την επαναφορά και ανόρθωση του πλοίου στη θέση ισορροπίας του. Σε ένα πλοίο που ισορροπεί στην επιφάνεια του ύδατος το κέντρο βάρους του G βρίσκεται πάνω από το κέντρο άντωσης(*) C όπως φαίνεται και στο σχήμα.
- Το κέντρο άντωσης συμβολίζεται διεθνώς με το γράμμα B (buoyancy) ή με το C (center).
(*) Στό υποβρύχιο και βαθυσκάφος «εν καταδύσει» το κέντρο βάρους βρίσκεται κάτω από το κέντρο άντωσης.