Ο Μάρκος Πόρκιος Κάτων (234 π.Χ, Τούσκουλο – 149 π.Χ, Ρώμη) ήταν Ρωμαίος πολιτικός, ο επιλεγόμενος Πρεσβύτερος (Maior) για να διακρίνεται από τον ομώνυμο δισέγγονό του, Κάτωνα τον Νεότερο.

Κάτων ο Πρεσβύτερος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Marcus Porcius Cato (Λατινικά)
Γέννηση234 π.Χ. (περίπου)
Τούσκουλο[1][2][3]
Θάνατος149 π.Χ.[3][4][5]
Ρώμη[6]
ΨευδώνυμοCensorius
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
ΘρησκείαΘρησκεία στην αρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα[7][8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[7][9]
Αρχαίος Ρωμαίος ιστορικός
οικονομολόγος
ποιητής[10]
Ρωμαίος πολιτικός
φιλόσοφος[11]
ρήτορας[11]
ιστορικός[11]
στρατιώτης[11]
Αξιοσημείωτο έργοDe Agri Cultura
Origines
Οικογένεια
ΣύζυγοςΛικινία[12]
Σαλονία[13][12]
ΤέκναΜάρκος Πόρκιος Κάτων Λικινιανός[1]
Μάρκος Πόρκιος Κάτων Σαλονιανός
ΣυγγενείςΜάρκος Πόρκιος Κάτων (απόγονος) και Γάιος Πόρκιος Κάτων (son's son)[14]
ΟικογένειαΠόρκιοι Κάτωνες
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατόςlegatus legionis και χιλίαρχος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΚήνσορας
Πραίτορας
Ταμίας (Quaestor)
Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[15]
Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (195 π.Χ.)[15]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε από πληβείους γονείς στο Τούσκουλο του Λατίου. Υπό την προστασία του πατρίκιου Λεύκιου Βαλέριου Φλάκκου, ο Κάτων ανέλαβε διάφορα αξιώματα. Το 204 π.X. εξελέγη ταμίας των δημοσίων χρημάτων της Ρώμης (λατ. quaestor, Κιαίστωρ) και υπηρέτησε στη Σικελία και στην Αφρική. Το 199 π.X. έγινε αγορανόμος (aedilis), με αρμοδιότητα τη φροντίδα για τους ναούς, τους δρόμους, τα υδραγωγεία και τα δημόσια θεάματα. Το 198 π.X. εξελέγη πραίτωρ (praetor).

Προσηλωμένος στα αυστηρά ρωμαϊκά ήθη, ο Κάτων θεωρούσε τον ελληνικό τρόπο ζωής, που είχε επηρεάσει τους πατρίκιους της Ρώμης, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας. Ως ύπατος (consul) το 195 π.X. αλλά κυρίως ως τιμητής (censor) το 184, αξίωμα με το οποίο συνδέθηκε ολόκληρη η πολιτεία του, ο Κάτων έβαλε σκοπό της ζωής του να αναμορφώσει τα διεφθαρμένα από την ελληνική επιρροή ήθη της ρωμαϊκής αριστοκρατίας.

Carthago delenda est

Επεξεργασία

Το 153 π.X., λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του, ο Κάτων επισκέφθηκε την Καρχηδόνα. Εντυπωσιάστηκε και τρομοκρατήθηκε τόσο πολύ από τη νέα ανάπτυξη της αφρικανικής πόλης ώστε, αφότου επέστρεψε στη Ρώμη, η μόνιμη επωδός όλων των αγορεύσεών του στη Σύγκλητο ήταν: «Cēterum cēnseō Carthāginem esse dēlendam.» (φράση η οποία αποδόθηκε από τον Πλούταρχο ως «Δοκεῖ δέ μοι καὶ Καρχηδόνα μὴ εἶναι.», δηλαδή: «κάνω την πρόταση να καταστραφεί η Καρχηδόνα»). Έτσι κατάφερε να οδηγήσει τους Ρωμαίους στον Τρίτο Καρχηδονιακό Πόλεμο.

Εκτός από πολιτικός ο Κάτων υπήρξε ένας από τους πρώτους Ρωμαίους ιστορικούς που έγραψαν στα λατινικά. Τις απόψεις του για την αγροτική οικονομία παραθέτει στο "De Agricultura" ("Περί γεωργίας"), το πρώτο πεζό κείμενο γραμμένο σε λατινική γλώσσα.

Πέθανε σε ηλικία 85 ετών.

Γενεαλογία

Επεξεργασία
 
 
 
 
ΓΕΝΟΣ ΠΟΡΚΙΩΝ
 
 
 
 
 
 
 
 
1.Λικινία
 
Κάτων ο Πρεσβύτερος
τιμητής, ιστορικός
 
2.Σαλονία
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
(1) Μάρκος Πόρκιος Κάτων Λικινιανός
 
(2) Μάρκος Πόρκιος Κάτων Σαλονιανός
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Μάρκος Πόρκιος Κάτων
 
Λιβία
 
Κόιντος Σερβίλιος Καίπιο
πραίτωρ 91 π.Χ.
ΓΕΝΟΣ ΣΕΡΒΙΛΙΩΝ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Μάρκος Πόρκιος Κάτων ο Νεότερος
ρήτορας
 
Μάρκος Ιούνιος Βρούτος ο Πρεσβύτερος
τριβούνος
ΓΕΝΟΣ ΙΟΥΝΙΩΝ ΒΡΟΥΤΩΝ
 
Σερβιλία η Πρεσβύτερη
 
Δέκιμος Ιούνιος Σιλανός
ύπατος
ΓΕΝΟΣ ΙΟΥΝΙΩΝ ΣΙΛΑΝΩΝ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Πορκία
 
 
 
Μάρκος Ιούνιος Βρούτος
ο Νεότερος
 
Ιουνία Πρίμα
 
Ιουνία Σεκούνδα
σύζ. Μάρκος Αιμίλιος Λέπιδος
της Α΄ Τριανδρίας
 
Ιουνία Τέρτια
σύζ.Γάιος Κάσσιος Λογγίνος
 
 
 

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 «Porcii» (Ρωσικά)
  2. Vasily Modestov: «Катон Старший» (Ρωσικά)
  3. 3,0 3,1 Ivan Shitz: «Катон Старший» (Ρωσικά)
  4. Perseus Project. catalog.perseus.org/catalog/urn:cite:perseus:author.335. Ανακτήθηκε στις 3  Σεπτεμβρίου 2019.
  5. (Ισπανικά) datos.bne.es. XX1068238. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2023.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 2  Μαρτίου 2015.
  7. 7,0 7,1 (Ιταλικά) Mirabile: Digital Archives for Medieval Culture. SISMEL – Edizioni del Galluzzo.
  8. CONOR.SI. 45937507.
  9. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  10. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 OpenData BNP. 203208. Ανακτήθηκε στις 19  Ιουλίου 2023.
  12. 12,0 12,1 διάφοροι συγγραφείς: «Enciclopedia Treccani» (Ιταλικά) Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας. 1931. marco-porcio-catone. Ανακτήθηκε στις 4  Αυγούστου 2023.
  13. «Salonii» (Ρωσικά)
  14. «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1682.
  15. 15,0 15,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
  • Chassignet, M. (1986), Caton: Les Origines. Fragments, Collection Budé, Les Belles Lettres

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία