Βικιπαίδεια

Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες

Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|21|12|2024}}

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες είναι αθλητική διοργάνωση πολλών αθλημάτων που διοργανώνεται κάθε τέσσερα έτη από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή.

Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες
Η Ολυμπιακή φλόγα στο Ρίο ντε Τζανέιρο κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016.
Αγώνες
Αθλήματα (πληροφ.)

Οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες προέρχονται από τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες, οι οποίοι έλαβαν χώρα αδιάκοπα στην αρχαία Ολυμπία του σημερινού νομού Ηλείας από το 776 π.Χ. έως το 393 μ.Χ. Ο Γάλλος βαρώνος Πιέρ ντε Κουμπερτέν υποστήριξε πρώτος την ιδέα της αναβίωσης της διοργάνωσης και τελικώς ίδρυσε τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) το 1894, και το 1896 έλαβαν χώρα οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα. Η ΔΟΕ είναι το διοικητικό όργανο του Ολυμπιακού Κινήματος, με τον Ολυμπιακό Χάρτη να καθορίζει τη δομή και την εξουσία της.

Οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν η πρώτη διεθνής εκδήλωση πολλαπλών αθλημάτων του είδους της, και θεωρούνται ως το μεγαλύτερο και πιο διάσημο διεθνές γεγονός πολλαπλών αθλημάτων στον κόσμο. Η παράδοση της απονομής μεταλλίων με το σημερινή σύστημα, ξεκίνησε στη διοργάνωση του 1904 και από τότε, σε κάθε Ολυμπιακό αγώνισμα, απονέμονται χρυσά μετάλλια για την πρώτη θέση, ασημένια μετάλλια για τη δεύτερη θέση και χάλκινα μετάλλια για την τρίτη θέση. Από το 1924 ξεκίνησαν και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, που δημιουργήθηκαν με αφορμή την επιτυχία των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων.

Μόνο πέντε χώρες έχουν συμμετάσχει σε κάθε Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες χωρίς καμία εξαίρεση: η Ελλάδα, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία, η Ελβετία και η Αυστραλία. Η Αυστραλία, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία έχουν κερδίσει τουλάχιστον ένα μετάλλιο σε κάθε διοργάνωση των Αγώνων, με τη Μεγάλη Βρετανία να είναι η μοναδική χώρα που σε όλες τις Θερινές Ολυμπιάδες έχει κερδίσει τουλάχιστον ένα χρυσό μετάλλιο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής βρίσκονται στην κορυφή στο συνολικό αριθμό των μεταλλίων όλων των εποχών στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες και έχουν βρεθεί στην κορυφή του πίνακα μεταλλίων σε 18 ξεχωριστές διοργανώσεις.

Το Λονδίνο το 2012 έγινε η πρώτη πόλη που φιλοξένησε τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες τρεις φορές. Το Παρίσι φιλοξένησε για τρίτη φορά το 2024, ενώ το Λος Άντζελες θα φιλοξενήσει τους Αγώνες για τρίτη φορά το 2028 και, παράλληλα, θα σηματοδοτήσει την πέμπτη φορά που οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενούνται από τις ΗΠΑ. Η Αθήνα και το Τόκιο έχουν φιλοξενήσει δύο φορές τη διοργάνωση.

Συμμετοχές και αγωνίσματα

Επεξεργασία
 
Η τελετή έναρξης των Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1968 στην Πόλη του Μεξικού, οι πρώτοι που διοργανώθηκαν στη Λατινική Αμερική.

Πίνακας με τον αριθμό των χωρών και αθλητών που συμμετείχαν και τον αριθμό αγωνισμάτων και αθλημάτων που διεξήχθησαν σε κάθε Ολυμπιακούς Αγώνες, καθώς και κάποιες απαραίτητες ιστορικές σημειώσεις.

Τα έτη 1916, 1940 και 1944 οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες ματαιώθηκαν, λόγω των δύο παγκοσμίων πολέμων, αλλά υπολογίζονται κανονικά στην αρίθμηση, καθώς η ΔΟΕ στην επίσημη ονομασία (Αγώνες της 6ης, 12ης και 13ης Ολυμπιάδας, αντίστοιχα) μετράει Ολυμπιάδες (δηλαδή 4ετίες) και όχι Αγώνες, όπως αντιθέτως κάνει στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες (γι' αυτό και οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί που ματαιώθηκαν λόγω του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αυτοί που επρόκειτο να διεξαχθούν τα έτη 1940 και 1944, δεν υπολογίζονται στην αρίθμηση).

α/α Διοργάνωση Χώρες Αθλητές Αγωνίσματα Αθλήματα Σημειώσεις και Συμμετοχές Νέων Χωρών
1 Ι Αθήνα 1896 14 241 43 9 Οι πρώτοι αγώνες μετά τη διοργάνωση στους Αρχαίους Έλληνες.
2 ΙΙ Παρίσι 1900 24 997 95 18
3 ΙΙΙ Σεντ Λούις 1904 12 651 91 17 Η Αυστραλία συμμετείχε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες ως Κυρίαρχο Κράτος.
4 ΙV Λονδίνο 1908 22 2.008 110 22
5 V Στοκχόλμη 1912 28 2.407 102 14
6 VΙ Βερολίνο 1916 Δεν πραγματοποιήθηκαν οι αγώνες του 1916, λόγω του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
7 VIΙ Αμβέρσα 1920 29 2.626 154 14 Μετά την Διάλυση της Αυστροουγγαρίας πήραν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες νέες χώρες που δημιουργήθηκαν στην Ευρώπη. Αυτές ήταν οι: Αυστρία, Ουγγαρία, Λιχτενστάιν, Πολωνία και Τσεχοσλοβακία.
8 VIIΙ Παρίσι 1924 44 3.089 126 17
9 IX Άμστερνταμ 1928 46 2.883 109 14
10 X Λος Άντζελες 1932 37 1.332 117 14
11 XΙ Βερολίνο 1936 49 3.963 129 19
12 XIΙ Ελσίνκι (αρχικά Τόκιο) 1940 Δεν πραγματοποιήθηκαν οι αγώνες των ετών 1940 και 1944, λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι αγώνες του 1944 που επρόκειτο να γίνουν στο Λονδίνο αναβλήθηκαν για το 1948.
13 XIIΙ Λονδίνο 1944
14 XIV Λονδίνο 1948 59 4.104 136 17 Η Γερμανία, η Ιαπωνία και η Ιταλία δεν συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες επειδή ήταν οι ηττημένες του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
15 XV Ελσίνκι 1952 69 4.955 149 17
16 XVΙ Μελβούρνη 1956 72 3.314 145 17
17 XVIΙ Ρώμη 1960 83 5.338 150 17
18 XVIIΙ Τόκιο 1964 93 5.151 163 19 Η Δυτική Γερμανία και η Ανατολική Γερμανία για μία και μοναδική φορά συμμετείχαν στους συγκεκριμένους Ολυμπιακούς Αγώνες ως Ενωμένη Ομάδα, πριν τη Γερμανική επανένωση, που έλαβε χώρα στις 3 Οκτωβρίου 1990.
19 XΙX Μεξικό 1968 112 5.516 172 20
20 XX Μόναχο 1972 121 7.134 195 23 Στους συγκεκριμένους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε η σφαγή του Μονάχου, στις 5-6 Σεπτεμβρίου 1972. Έντεκα από τους 14 Ισραηλινούς συμμετέχοντες στους Ολυμπιακούς Αγώνες δολοφονήθηκαν, μεταξύ τους πέντε αθλητές, καθώς και ένας Γερμανός αστυνομικός, ενώ σκοτώθηκαν επίσης πέντε από τα οκτώ μέλη του παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης Μαύρος Σεπτέμβρης που οργάνωσε την επίθεση και απαγωγή των Ισραηλινών μέσα στο Ολυμπιακό Χωριό. Στον απόηχο της τραγωδίας, οι αγώνες ανεστάλησαν για 34 ώρες, για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, και μετά συνεχίστηκαν, αν και μέσα σε βαρύ πένθος.
21 XXΙ Μόντρεαλ 1976 92 6.084 198 21
22 XXIΙ Μόσχα 1980 80 5.179 203 21 Οι Αγώνες σημαδεύτηκαν από ένα μποϊκοτάζ των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και άλλων 65 χωρών, εξαιτίας της σοβιετικής εισβολής στο Αφγανιστάν το 1979. Παρά το μποϊκοτάζ, 80 χώρες έδωσαν το παρών στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980, όμως ήταν η χαμηλότερη συμμετοχή χωρών από τη διοργάνωση του 1956. Κατά συνέπεια, τα αποτελέσματα των Αγώνων, καθώς και των 36 παγκοσμίων ρεκόρ που καταρρίφθηκαν, τέθηκαν υπό ιστορική αμφισβήτηση, λόγω των πολλών απουσιών.
23 XXIΙI Λος Άντζελες 1984 140 6.829 221 23 Το μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων του 1984 ακολούθησε τέσσερα χρόνια μετά το μποϊκοτάζ του 1980 στη Μόσχα από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στο μποϊκοτάζ του 1984 συμμετείχαν 14 χώρες και σύμμαχοι του Ανατολικού Μπλοκ, με επικεφαλής τη Σοβιετική Ένωση, η οποία ανακοίνωσε επίσημα το μποϊκοτάζ στις 8 Μαΐου 1984, δικαιολογώντας τη στάση της λόγω «σωβινιστικών συναισθημάτων και σαφώς αντισοβιετικής υστερίας που επιδεικνύεται σε δημόσιους χώρους στις Ηνωμένες Πολιτείες»,[1] αλλά ήταν εμφανές ότι επρόκειτο για απάντηση στο προηγούμενο μποϊκοτάζ των Αμερικανών κατά της Μόσχας. Οι συγκεκριμένες χώρες οργάνωσαν μια άλλη μεγάλη εκδήλωση, που ονομάστηκε Αγώνες Φιλίας, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1984. Αν και το μποϊκοτάζ υπό την ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης επηρέασε τους Ολυμπιακούς Αγώνες που κανονικά κυριαρχούνταν από τις απόντες χώρες, 140 έθνη συμμετείχαν στους αγώνες του 1984, κάτι που ήταν ρεκόρ εκείνη την εποχή.[2][3]
24 XXIV Σεούλ 1988 159 8.391 237 25
25 XXV Βαρκελώνη 1992 169 9.356 257 28
  • Εκτός του Αφγανιστάν, ήταν η πρώτη φορά από τους Αγώνες του Μονάχου το 1972 που δεν υπήρξε κανένα μποϊκοτάζ και όλες οι χώρες πήραν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992.
  • Η Νότια Αφρική έγινε δεκτή και πάλι στους Ολυμπιακούς Αγώνες μετά από 32 χρόνια (είχε να λάβει μέρος από το 1960), λόγω της οριστικής λήξης της πολιτικής του Απαρτχάιντ.
  • Η Γερμανία συμμετείχε και πάλι ως μία ομάδα, μετά από πολλά έτη, μετά τη Γερμανική επανένωση, που έλαβε χώρα στις 3 Οκτωβρίου του 1990.
  • Με τη Διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, που έλαβε χώρα στις 26 Δεκεμβρίου 1991, οι τρείς χώρες της Βαλτικής (Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία) πήραν μέρος ως ανεξάρτητα κράτη για πρώτη φορά μετά το 1936. Οι υπόλοιπες δώδεκα πρώην Σοβιετικές δημοκρατίες αγωνίστηκαν ως Ενωμένη Ομάδα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, για τελευταία φορά.
  • Με τη Διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, οι τρεις νέες χώρες, που δημιουργήθηκαν, το 1991, η Κροατία και η Σλοβενία και η Βοσνία και Ερζεγοβίνη (η οποία έγινε δεκτή με όρους, λόγω του ότι, ήταν ακόμη σε εξέλιξη ο Πόλεμος της Βοσνίας), πήραν μέρος ως ανεξάρτητες χώρες. Εξαιτίας των κυρώσεων, που επιβλήθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη, οι Γιουγκοσλάβοι αθλητές αγωνίστηκαν με την Ολυμπιακή σημαία ως ανεξάρτητοι.
26 XXVI Ατλάντα 1996 197 10.318 271 26
27 XXVIΙ Σίδνεϊ 2000 199 10.651 300 28
  • Η Γιουγκοσλαβία υπέστη κυρώσεις λόγω του Πολέμου στο Κόσοβο το 1999, και οι αθλητές της πήραν μέρος ως Ανεξάρτητη Ομάδα.
28 XXVIIΙ Αθήνα 2004 201 10.625 301 28
29 XXIX Πεκίνο 2008 204 10.942 302 28
  • Η Σερβία και το Μαυροβούνιο, πήραν μέρος ως Ανεξάρτητες χώρες μετά την Διάλυση της Ένωσης Σερβίας και Μαυροβουνίου το 2006 (η οποία ήταν το τελευταίο απομεινάρι που είχε απομείνει από την πρώην Γιουγκοσλαβία).
30 XXX Λονδίνο 2012 204 10.768 302 26
31 XXΧΙ Ρίο Ντε Τζανέιρο 2016 207 11.238 306 28
32 XXXII Τόκιο 2020 206 11.656 339 33
  • Διοργανώθηκαν έναν χρόνο αργότερα (από τις 23 Ιουλίου έως τις 8 Αυγούστου 2021), λόγω της έξαρσης της πανδημίας του ιού SARS-CoV-2. Ωστόσο, διατηρήθηκε η επίσημη ονομασία «Τόκιο 2020».
33 XXXIII Παρίσι 2024 206 10.500 329 32
34 XXXIV Λος Άντζελες 2028 35
35 XXXV Μπρίσμπεϊν 2032

Διοργανώτριες Χώρες και Πόλεις Θερινών Ολυμπιακών Αγώνων

Επεξεργασία
Τοποθεσίες και χρονολογίες
Τόπος Πραγματοποιήθηκαν Θα πραγματοποιηθούν
Χώρα Πόλη Α/Α Χρονιά Α/Α Χρονιά Α/Α Πληροφορίες
  Ελλάδα Αθήνα 1 1896
28 2004
  Γαλλία Παρίσι 2 1900
8 1924
33 2024
  Μεγάλη Βρετανία Λονδίνο 4 1908
14 1948
30 2012
  Σουηδία Στοκχόλμη 5 1912
  Γερμανία[4] Βερολίνο 11 1936
Μόναχο 20 1972
  Βέλγιο Αμβέρσα 7 1920
  Ολλανδία Άμστερνταμ 9 1928
  Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Λος Άντζελες 10 1932 34 2028
23 1984
Ατλάντα 26 1996
Σεντ Λούις 3 1904
  Ιαπωνία Τόκιο 18 1964
32 2020
  Φινλανδία Ελσίνκι 15 1952
  Αυστραλία Μελβούρνη 16 1956
Σίδνεϊ 27 2000
Μπρίσμπεϊν 35 2032
  Ιταλία Ρώμη 17 1960
  Μεξικό Πόλη του Μεξικού 19 1968
  Καναδάς Μόντρεαλ 21 1976
  Σοβιετική Ένωση Μόσχα 22 1980
  Νότια Κορέα Σεούλ 24 1988
  Ισπανία Βαρκελώνη 25 1992
  Κίνα Πεκίνο 29 2008
  Βραζιλία Ρίο Ντε Τζανέιρο 31 2016
 
Χάρτης με τις χώρες που έχουν διοργανώσει τους Αγώνες. Με πράσινο χρώμα οι χώρες που τους έχουν διοργανώσει μία φορά, ενώ με μπλε χρώμα αυτές που τους έχουν διοργανώσει από δύο ή περισσότερες φορές. Επί του παρόντος, από όλες τις ηπείρους μόνο η Αφρική δεν έχει διοργανώσει ακόμα καμία Ολυμπιάδα.

Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες που Αναβλήθηκαν ή Ακυρώθηκαν Οριστικά

Επεξεργασία
Έτος Χώρα και Πόλη Φιλοξενίας Ολυμπιακών Αγώνων Αίτια
1916 Βερολίνο, Γερμανία Οι Έκτοι Κατά σειρά Ολυμπιακοί Αγώνες Δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, λόγω του Α' Παγκοσμίου πολέμου, διότι η Γερμανία τιμωρήθηκε με αποκλεισμό από την ΔΟΕ.
1940 Τόκιο, Ιαπωνία (αρχικά προγραμματισμένοι)
Ελσίνκι, Φινλανδία (ανατέθηκαν από την ΔΟΕ, άλλα δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ) 		Οι Δωδέκατοι Κατά σειρά Ολυμπιακοί Αγώνες Δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, λόγω του Β' Παγκοσμίου πολέμου και ανατέθηκαν στην Φινλανδία, μετά το ξέσπασμα του Β΄ Σινοϊαπωνικού Πολέμου, διότι η Ιαπωνία τιμωρήθηκε με αποκλεισμό από την ΔΟΕ. Ωστόσο τελικά ούτε η Ιαπωνία αλλά ούτε και η Φινλανδία φιλοξένησαν Ολυμπιακούς Αγώνες.
1944 Λονδίνο, Μεγάλη Βρετανία Οι Δέκατοι Τρίτοι Κατά σειρά Ολυμπιακοί Αγώνες Δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ, λόγω του Β' Παγκοσμίου πολέμου και αναβλήθηκαν για το 1948, παραμένοντας η Μεγάλη Βρετανία, η διοργανώτρια χώρα.
2020 Τόκιο, Ιαπωνία Οι Τριακοστοί Δεύτεροι Κατά σειρά Ολυμπιακοί Αγώνες αναβλήθηκαν για έναν χρόνο αργότερα, στις 23 Ιουλίου 2021, λόγω της έξαρσης της πανδημίας του ιού SARS-CoV-2, παραμένοντας η Ιαπωνία, η διοργανώτρια χώρα, Παραμένοντας ο τίτλος τους Τόκιο 2020, ενώ ήτανε η πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που δεν πραγματοποιήθηκαν Ολυμπιακοί Αγώνες σε δίσεκτο έτος.

Αναφορές

Επεξεργασία
  1. ↑ Burns, John F. (9 Μαΐου 1984).
  2. ↑ «No Boycott Blues». olympic.org. https://www.olympic.org/los-angeles-1984. Ανακτήθηκε στις 2017-01-06. 
  3. ↑ Doder, Dusko (9 May 1984). «Soviets Withdraw From Los Angeles Olympics» (στα αγγλικά). The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1984/05/09/soviets-withdraw-from-los-angeles-olympics/027363e6-4d89-4dd9-b0d7-89a05a567f11/. 
  4. ↑ Οι Ολυμπιακοί αγώνες του 1936, διεξήχθησαν στην τότε Ναζιστική Γερμανία και του 1972 διεξήχθησαν στην τότε Δυτική Γερμανία.

Πηγές

Επεξεργασία
  • «Πεκίνο 2008: Το κόκκινο βιβλίο», Ειδική έκδοση από την «Εξέδρα» για τους 29ους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες (6/8/2008).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Θερινοί_Ολυμπιακοί_Αγώνες&oldid=10805387"