Ο Αντρί Ραζοελίνα (μαλγασικά: ˈjanɖʐʲ nʲˈrinə radzoˈel, πλήρες όνομα: Andry Nirina Rajoelina) είναι Μαλγάσιος πολιτικός, πρώην ντισκ τζόκεϊ και επιχειρηματίας, ο οποίος υπηρετεί ως Πρόεδρος της Μαδαγασκάρης από τις 16 Δεκεμβρίου 2023. Ήταν ξανά πρόεδρος από τον Ιανουάριο του 2019 έως την παραίτησή του στις 9 Σεπτεμβρίου 2023. Θήτευσε προηγουμένως ως δήμαρχος του Ανταναναρίβο από το 2007 ως το 2009 και ως μεταβατικός πρόεδρος από το 2009 ως τον Ιανουάριο του 2014. Τον Μάρτιο του 2009 ανέλαβε ντε φάκτο πρόεδρος, επικεφαλής της Ανώτατης Προσωρινής Αρχής, έπειτα από διένεξη και αγώνα για την εξουσία με τον πρόεδρο Μαρκ Ραβαλομανάνα και ταραχές με περισσότερους από 135 νεκρούς. Το ψευδώνυμο με το οποίο είναι γνωστός είναι το "TGV" (που προέρχεται από το τρένο μεγάλης ταχύτητας). Έγινε ο νεότερος σε ηλικία (34 ετών) αρχηγός κράτους στην ιστορία της Μαδαγασκάρης. Λόγω της ηλικίας του, δεν μπορούσε να είναι υποψήφιος στις επόμενες προεδρικές εκλογές του 2013, καθώς το Σύνταγμα θέτει ως όριο ηλικίας για τους υποψηφίους να έχουν συμπληρώσει τα 40 τους χρόνια.[4] Ωστόσο, ο Ραζοελίνα έσπευσε να δηλώσει ότι θα αλλάξει το Σύνταγμα και εντός δύο ετών θα διεξαχθούν εκλογές[5]. Τον Μάιο του 2009 ανακοίνωσε ότι δε θα ήταν υποψήφιος στις εκλογές μόνο αν δεν θα ήταν επίσης υποψήφιοι και οι τρεις προκάτοχοί του στο ύπατο αξίωμα της χώρας. Έπειτα από τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές του 2018, ο Ραζοελίνα ορκίστηκε ξανά πρόεδρος της χώρας στις 19 Ιανουαρίου 2019. Επανεξελέγη πρόεδρος στις εκλογές του 2023.

Αντρί Ραζοελίνα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Andry Nirina Rajoelina (Μαλγασικά)
Γέννηση30  Μαΐου 1974[1][2]
Αντσιραμπέ[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΜαδαγασκάρη
Γαλλία (από 2014)[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
disc jockey
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαYoung Malagasies Determined
Οικογένεια
ΣύζυγοςMialy Rajoelina
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαd:Q124838420 (2009–2014)
d:Q126392184 (2019–2023)
d:Q126392184 (από 2023)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 30 Μαΐου 1974.[6] Γόνος πλούσιας οικογένειας[7],ο πατέρας του, Ροζέ Ραζοελίνα, είναι Συνταγματάρχης.[8] Στην αρχή εργάστηκε ως επαγγελματίας DJ[9]. Επίσης, ανέπτυξε επιχειρηματική δραστηριότητα και έγινε ιδιοκτήτης του ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού σταθμού VIVA. Είναι παντρεμένος με τη Μιαλί Ραζοελίνα[10].

Πολιτική καριέρα

Επεξεργασία

Ως πρόεδρος του κινήματος TGV - Tanora malaGasy Vonona (Αποφασισμένα Νιάτα της Μαδαγασκάρης), ο Ραζοελίνα αποφάσισε να κατέλθει υποψήφιος για το δημαρχιακό θώκο της πρωτεύουσας. Αντιμετώπισε τον προεδρικό υποψήφιο και πρώην δήμαρχο, Ερί Ραφαλιμανάνα. Εξελέγη δήμαρχος στις 12 Δεκεμβρίου του 2007 λαμβάνοντας ποσοστό 63,3% των ψήφων.

Σύγκρουση με τον πρόεδρο Ραβαλομανάνα

Επεξεργασία

Ο Ραζοελίνα έγινε αντίπαλος της κυβέρνησης του Ραβαλομανάνα από τότε που εξελέγη δήμαρχος του Ανταναναρίβο, το Δεκέμβριο του 2007.

Οι σχέσεις του Ραζοελίνα με την κυβέρνηση της Μαδαγασκάρης επιδεινώθηκαν περαιτέρω στις 13 Δεκεμβρίου του 2008, όταν η κυβέρνηση έκλεισε τον τηλεοπτικό σταθμό του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραζοελίνα. Ο σταθμός έκλεισε επειδή είχε μεταδώσει μια συνέντευξη με τον εξόριστο πρώην πρόεδρο, Ντιντιέ Ρατσιράκα.Ο Ραζοελίνα, κατήγγειλε την κυβέρνηση για παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης και για έλλειψη δημοκρατίας, όπως επίσης ότι ξεπούλησε τα κρατικά εδάφη, ενοικιάζοντας 30.000.000 στρέμματα καλλιεργήσιμης γης της χώρας στην κορεάτικη εταιρία Daewoo για 99 χρόνια.[11]

Ο Ραζοελίνα ζήτησε να γίνει γενική απεργία το Σαββατοκύριακο της 24–25 Ιανουαρίου του 2009 στην πρωτεύουσα Ανταναναρίβο, εναντίον του προέδρου Ραβαλομανάνα, τον οποίο αποκάλεσε δικτάτορα.[12] Ο Ραβαλομανάνα, ο οποίος βρισκόταν σε περιφερειακή διάσκεψη στη Νότια Αφρική, διέκοψε την επίσκεψή του και επέστρεψε αεροπορικώς στη Μαδαγασκάρη.[12]Σε δήλωσή του, ο Ραβαλομανάνα κατηγόρησε το δήμαρχο της πρωτεύουσας για απόπειρα πραξικοπήματος."[12]

Στις 26 Ιανουαρίου του 2009 οι διαδηλώσεις έλαβαν βίαιη τροπή. Οι διαδηλωτές πυρπόλησαν το κτήριο του κρατικού ραδιοφωνικού σταθμού και κατέλαβαν τον ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραβαλομανάνα. Παράλληλα, προέβησαν σε εκτεταμένες λεηλασίες καταστημάτων και επιχειρήσεων σε όλη την πόλη.

Στις 3 π.μ. στις 26 Ιανουαρίου ένοπλοι πράκτορες ασφαλείας της κυβέρνησης φέρονται να εξουδετέρωσαν τον αναμεταδότη του ιδιωτικού ραδιοσταθμού Viva Radio, του οποίου ιδιοκτήτης είναι ο Ραζοελίνα. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης κάλεσε όλους τους κατοίκους της πόλης να παραμείνουν στα σπίτια τους στις 29 Ιανουαρίου του 2009, σε ένδειξη ανυπακοής προς την κυβέρνηση.

Αυτοανακηρυχθείς πρόεδρος

Επεξεργασία

Ο Ραζοελίνα δήλωσε στις 31 Ιανουαρίου ότι αναλαμβάνει τον έλεγχο της χώρας λόγω αποτυχίας του Ραβολομανάνα να αναλάβει τις ευθύνες του.[13] Ο ίδιος τόνισε ότι θα ζητούσε από το Κοινοβούλιο την άμεση παραίτηση του προέδρου και επίσης το κλείσιμο όλων των υπουργείων ανάμεσα στα άλλα. Μια νέα προσωρινή κυβέρνηση θα σχηματιζόταν με σεβασμό στο Σύνταγμα και οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα διεξάγονταν σε 2 χρόνια. Την ίδια μέρα ο Ραβολομανάνα δήλωσε ότι "παραμένει ακόμα πρόεδρος στη χώρα" και ότι "θα έκανε ότι ήταν απαραίτητο για την ανάπτυξη του κράτους".[14]

Στις 2 Φεβρουαρίου οι ηγέτες της αντιπολίτευσης συμμάχησαν με τον Ραζοελίνα και κατέθεσαν αίτηση στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ζητώντας την καθαίρεση του Ραβολομανάνα.[15] Μία ημέρα μετά ο δήμαρχος δήλωσε στη διάρκεια πορείας ότι θα ανακοίνωνε το νέο κυβερνητικό σχήμα στις 7 Φεβρουαρίου.[16] Το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είχε την εξουσιοδότηση να καθαιρέσει τον πρόεδρο, καθώς αυτή ανήκε στο Κοινοβούλιο.[17] Επίσης στις 3 Φεβρουαρίου απολύθηκε ο δήμαρχος Ραζοελίνα και αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Γκι Ραντριαναριζόα (Guy Randrianarisoa) διορίστηκε στη θέση του. Ο έκπτωτος δήμαρχος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι ο λαός θα ήταν αντίθετος στην απόφαση αυτή.[17][18]

Ακολούθησε και νέα πορεία στις 4 Φεβρουαρίου, στην οποία έλαβαν μέρος περί τα 1.500 άτομα. Κατά τη διαδήλωση εκείνη, ο Ραζοελίνα διόρισε ως διάδοχό του στη δημαρχία τη Μισέλ Ρατσιβαλάκα και της έδωσε το δημαρχιακό κασκόλ.[19]

Στις 7 Φεβρουαρίου του 2009 έγινε αντικυβερνητική διαδήλωση της αντιπολίτευσης με συμμετοχή σχεδόν 20.000 ατόμων.[20] Οι διαδηλωτές άρχισαν να πορεύονται προς το Ανάκτορο Αμποχιτσοροχίτρα όταν η αστυνομία άνοιξε πυρ. Τουλάχιστον 50 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 83 τραυματίστηκαν.[21]

Ο έκπτωτος δήμαρχος Ραζοελίνα υποσχέθηκε να συνεχιστούν οι διαδηλώσεις και η κυβέρνηση κατηγόρησε την αντιπολίτευση για τα επεισόδια. [22] Επίσης στις 7 Φεβρουαρίου, ο Ραζοελινά διόρισε σκιώδη πρωθυπουργό το Ροϊντεφό Μονζά (Roindefo Monja), υπό προσωρινή αρχή. Επισκεπτόμενος τους τραυματίες στις 8 Φεβρουαρίου, ο Ραζοελίνα επανέλαβε ότι ο αγώνας θα συνεχιζόταν και ζήτησε να κηρυχθεί η 9η Φεβρουαρίου ημέρα εθνικού πένθους για τα θύματα της καταστολής.[23]

Ο Τύπος άρχισε ήδη να καταγγέλλει την κυβερνητική καταστολή και στις 10 Φεβρουαρίου ο Ραζοελίνα, σε ομιλία του ενώπιον γύρω στους 5.000 υποστηρικτών του, ζήτησε να διεξαχθεί γενική απεργία την επόμενη ημέρα. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης είπε ότι θα προσέλθει σε διάλογο υπό τον όρο να διεξαχθούν εκ νέου προεδρικές εκλογές ή να σχηματιστεί προσωρινή κυβέρνηση.[24] Οι οπαδοί του Ραζοελίνα κατέλαβαν αρκετά υπουργεία στις 19 Φεβρουαρίου, αλλάζοντας τις κλειδαριές και εγκατέστησαν τους δικούς τους υπουργούς. Μερικές ώρες μετά την εγκατάστασή τους στα υπουργεία, οι υπουργοί του Ραζοελίνα απομακρύνθηκαν από τα υπουργεία με επέμβαση των δυνάμεων ασφαλείας τα ξημερώματα της 20ης Φεβρουαρίου. [25]

Ο Ραβολομανάνα συναντήθηκε με το Ραζοελίνα στις 21 Φεβρουαρίου για σχεδόν 45 λεπτά. Η συνάντηση αυτή οργανώθηκε από το Συμβούλιο Χριστιανικών Εκκλησιών της Μαδαγασκάρης. Αμφότεροι οι άνδρες συμφώνησαν σε σχέδιο πέντε σημείων για την εκτόνωση της κρίσης. Η εν λόγω συνάντηση θεωρήθηκε αρχικά προάγγελος της έναρξης πιο εποικοδομητικού διαλόγου.[26] Στις 23 Φεβρουαρίου οι δυο τους είχαν νέα σχεδόν ωριαία συνάντηση[27] και ακολούθησε μία τρίτη συνάντηση την επόμενη ημέρα.[28] Ωστόσο, ο Ραβαλομανάνα δεν προσήλθε στην προγραμματισμένη συνάντηση, στις 25 Φεβρουαρίου, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί από τις συνομιλίες ο Ραζοελίνα. Στις 8 Μαρτίου του 2009 εκδηλώθηκε ανταρσία σε στρατόπεδο της επαρχίας Σοανιεράνα κοντά στην πρωτεύουσα Ανταναναρίβο, καθώς ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα, έμεινε κρυμμένος για δεύτερη συνεχή ημέρα, μετά την καταστολή του αντικυβερνητικού κινήματός του. Αργότερα έγινε γνωστό ότι ο πρώην ντι τζέι κατέφυγε στη γαλλική πρεσβεία[29]. Οι στασιαστές αντιτάχθηκαν στη χρήση βίας κατά της αντιπολίτευσης και πραγματοποίησαν περιπολία σε μία από τις κυριότερες οδικές αρτηρίες που οδηγούν έξω από την πόλη προς το προεδρικό μέγαρο, αφότου κυκλοφόρησαν φήμες ότι η προεδρική φρουρά ετοιμαζόταν για επίθεση στο στρατόπεδο Κάπσατ.[30] Στις 9 Μαρτίου έγινε γνωστό ότι είχαν σκοτωθεί 4 άτομα κατά τις συγκρούσεις από τις 4 Μαρτίου.[31] Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών, Τιεμπιλέ Ντραμέ δήλωσε στις 9 Μαρτίου ότι ο ΟΗΕ έθεσε τον Ραζοελίνα υπό την προστασία του σε διπλωματική κατοικία.[32] Το Γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε στις 10 Μαρτίου ότι ο Ραζοελίνα είχε φύγει από την κατοικία του Γάλλου πρέσβη. Εκπρόσωπος του Ραζοελινά ανακοίνωσε στις 11 Μαρτίου ότι ο ηγέτης της αντιπολίτευσης δεν είχε την πρόθεση να λάβει μέρος σε συνομιλίες, που ήταν προγραμματισμένες για την επόμενη ημέρα.[33] Λίγο μετά το Χριστιανικό Συμβούλιο των Εκκλησιών γνωστοποίησε την καθυστέρηση στις συνομιλίες. Στις 12 Μαρτίου του 2009 η αντιπολίτευση ανέλαβε τον έλεγχο του Υπουργείου Οικονομικών με την υποστήριξη των ενόπλων δυνάμεων[34] ενώ ο πρωθυπουργός είχε δεκάλεπτη συνάντηση με τον "σκιώδη πρωθυπουργό" του Ραζοελινά. Ο τελευταίος ανέφερε ότι ο Σαρλ Ραμπεμανανζαρά είχε συμφωνήσει να δοθεί η πρωθυπουργία στον υποστηρικτή του Ραζοελίνα.[35]. Την επόμενη ημέρα ο αρχηγός της αστυνομίας ανέφερε ότι υπάκουε σε διαταγές του Αντρέ Αντριαριζαονά και όχι στο στρατηγό που διόρισε ο πρόεδρος Ραβαλομανάνα.[36] Συνακόλουθα, στις 13 Μαρτίου του 2009 αναπτύχθηκαν στρατιώτες με τανκς στην πρωτεύουσα κοντά στο προεδρικό μέγαρο (Μέγαρο Ιαβολόχα) μια μέρα μετά το ραδιοφωνικό διάγγελμα του προέδρου προς τις δυνάμεις ασφαλείας.[37]. Στο διάγγελμα εκείνο ο Ραβολομανάνα κάλεσε το στρατό να προστατεύσουν τους πολίτες, εκπληρώνοντας τις υποχρεώσεις τους.[37] Οι στασιαστές αρνήθηκαν ότι λαμβάνουν εντολές από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης και δήλωσαν αποφασισμένοι να πολεμήσουν κατά των μισθοφόρων που ενδέχεται να προσλάβει ο πρόεδρος της χώρας.[38]

Στις 14 Μαρτίου ανακαταλήφθηκε το γραφείο του πρωθυπουργού από δυνάμεις της αντιπολίτευσης και ο Ραζοελίνα έδωσε διορία 4 ωρών στον πρόεδρο να αποχωρήσει με τη θέλησή του. Θα ακολουθούσε έπειτα μαζική πορεία από οπαδούς του Ραζοελίνα προς το προεδρικό μέγαρο με σκοπό την απομάκρυνση του προέδρου Ραβαλομανάνα.[39]. Απομακρύνθηκε το ενδεχόμενο να ανατραπεί ο πρόεδρος με στρατιωτικά μέσα. Ο Ραβαλομανάνα έκανε δηλώσεις από το φρουρούμενο μέγαρό του μετά τη λήξη του τελεσιγράφου προς τον πρόεδρο και δήλωσε ότι ήταν ακόμα νόμιμος πρόεδρος, ζητώντας παράλληλα τη διεξαγωγή εθνικής συνδιάσκεψης[40]. Μια ημέρα μετά ο πρόεδρος πρότεινε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με σκοπό την έξοδο από την κρίση, κατά την οποία βρήκαν το θάνατο περισσότεροι από 135 άνθρωποι μέχρι εκείνη τη στιγμή.[41] Ο Ραζοελίνα απέρριψε την πρόταση στις 16 Μαρτίου και ζήτησε τη σύλληψη του Ραβαλομανάνα[42].

Παραίτηση Ραβαλομανάνα

Επεξεργασία

Στις 16 Μαρτίου του 2009 άρματα μάχης εισέβαλαν σε ένα από τα προεδρικά μέγαρα του Ραβαλομανάνα, στο Μέγαρο Αμποχιτσιροχίτρα και το κατέλαβαν στρατιώτες προσκείμενοι στην αντιπολίτευση. Η Αφρικανική Ένωση καταδίκασε την πράξη και τη χαρακτήρισε "απόπειρα πραξικοπήματος".[43] Ο Ραζοελίνα επέμεινε ότι η κατάληψη του προεδρικού μεγάρου δεν ήταν απόπειρα πραξικοπήματος.[44].

Λίγες ώρες αργότερα μεταδόθηκε από το BBC ότι ο Ραβαλομανάνα ετοιμαζόταν να παραιτηθεί και να παραδώσει τις αρμοδιότητες του προέδρου και του πρωθυπουργού σε στρατιωτικό διευθυντήριο με αρχηγό τον Απολίτ Ραμοροζόν Ραριζόν[45]. Ωστόσο, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της Μαδαγασκάρης δήλωσε ότι ο στρατός υποστήριζε την ανάληψη της εξουσίας από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα, και όχι από τον Απολίτ Ραμαροζόν Ραριζόν[46]. Από την πλευρά της, η Αφρικανική Ένωση δήλωσε ότι ο στρατός δεν πρέπει να παραδώσει την εξουσία στον αρχηγό της αντιπολίτευσης, καθώς δεν θα ήταν κάτι θα εκλαμβανόταν ως αντισυνταγματικό και ως πραξικόπημα[47].

Αρχηγός Κράτους

Επεξεργασία

Τελικά, το βράδυ της 17ης Μαρτίου, ο στρατός μεταβίβασε την εξουσία στον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Ραζοελίνα. Ο Ραζοελίνα ανέλαβε μεταβατικός πρόεδρος, επικεφαλής της Ανώτατης Μεταβατικής Αρχής. [48] Το Συνταγματικό Δικαστήριο ενέκρινε την απόφαση να αντικατασταθεί ο πρόεδρος Ραβαλομανάνα από τον ηγέτη της Αντιπολίτευσης. [49] Στις 19 Μαρτίου του 2009 η λειτουργία του Κοινοβουλίου ανεστάλη[50] και την ίδια μέρα ο νέος πρόεδρος ανακοίνωσε τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου και προέβη στην ακύρωση της συμφωνίας με την Daewoo[51] την οποία είχε συνάψει ο προκάτοχός του. Η ορκωμοσία του έλαβε χώρα στις 21 Μαρτίου του 2009 ενώπιον 40.000 υποστηρικτών του αλλά με την απουσία των ξένων πρεσβευτών[52]. Την ίδια ημέρα στρατεύματα του Ναυτικού ζήτησαν την παραίτηση του Ραζοελίνα ως τις 25 Μαρτίου, απειλώντας με χρήση βίας με σκοπό να προστατευθεί το Σύνταγμα.[53]

Στις 9 Απριλίου του 2009 άρχισαν στην πρεσβεία της Σενεγάλης στο Ανταναναρίβο διαβουλεύσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του πρώην προέδρου Μαρκ Ραβαλομανάνα και του προσωρινού προέδρου Αντρί Ρατζοελίνα, οι οποίες γίνονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και της Αφρικανικής Ένωσης. Στις διαβουλεύσεις έλαβαν μέρος και οι πρώην πρόεδροι Ντιντιέ Ρατσιράκα και Αλμπέρ Ζαφί.[54] Στις 11 Απριλίου αποχώρησε από τις συνομιλίες η αντιπροσωπεία του Ραβαλομανάνα, κάνοντας λόγο για "διάλογο κωφών"[55].

Ο Ραζοελινά ανακοίνωσε στις 13 Μαΐου του 2009 ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές, οι οποίες ορίστηκαν για τον Οκτώβριο, αν και μόνο αν δεν θα είναι υποψήφιοι και οι τρεις πρώην πρόεδροι της χώρας, Μαρκ Ραβαλομανάνα, Ντιντιέ Ρατσιράκα και Αλμπέρ Ζαφί.[56] Έπειτα από συνομιλίες με σκοπό το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας, παρουσιάστηκε αδιέξοδο. Ο πρωθυπουργός Μονζά Ροϊντεφό παρουσίασε νέα κυβέρνηση στις 8 Σεπτεμβρίου του 2009, με όλα της τα μέλη προσκείμενα στον Ραζοελίνα, την οποία απέρριψαν οι ηγέτες της Αναπτυξιακής Κοινότητας των Κρατών της Νότιας Αφρικής (SADC) με το αιτιολογικό ότι παραβίαζε τη συμφωνία του Αυγούστου για κυβέρνηση συνεργασίας.[57]. Οι 4 κύριες πολιτικές ομάδες κατέληξαν σε συμφωνία στις 6 Οκτωβρίου του 2009. Με βάση αυτήν, Μεταβατικός Πρόεδρος θα παρέμενε ο Ραζοελινά ενώ ο Εζέν Μανγκαλαζά διοριζόταν πρωθυπουργός, σε αντικατάσταση του Μονζά Ροϊντεφό. Ο Μανγκαλαζά ήταν πρόσωπο κοινής αποδοχής και είχε προταθεί από τους υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ρατσιράκα.

Στις 9 Οκτωβρίου ο Ραζοελινά κατέστησε σαφές ότι θα διόριζε πρωθυπουργό τον Μανγκαλαζά. Ωστόσο, ο Ροϊντεφό αρνήθηκε να παραιτηθεί και στις 10 Οκτωβρίου δήλωσε ότι ηγείτο μιας νόμιμης κυβέρνησης και η αποστολή του συνεχιζόταν. Ο ίδιος τόνισε ότι δεν είχε υπογραφεί η συμφωνία από τους επικεφαλής των πολιτικών παρατάξεων και ότι δεν μπορούσε να ανατραπεί με τη διαμεσολάβηση των ξένων δυνάμεων. Αψηφώντας τις αντιρρήσεις του Ροϊντεφό, τον διόρισε στην πρωθυπουργία αργότερα την ίδια ημέρα.[58]

Η σύζυγος του πρώην προέδρου, η Λαλάο Ραβαλομανάνα υπέβαλε την υποψηφιότητά της, κάνοντας το Ραζοελίνα να προσθέσει τη δική του στον κατάλογο υποψηφίων για τις προεδρικές εκλογές λίγο μετά τη λήξη της προθεσμίας. Ο πρώην πρόεδρος Ντιντιέ Ρατσιράκα υπέβαλε τη δική του υποψηφιότητα παρότι επέστρεψε από την εξορία του στη Γαλλία πολύ πρόσφατα και δεν πληρούσε το προαπαιτούμενο της εξάμηνης παραμονής στο νησί. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να αποσυρθεί η χρηματοδότηση από τη Διεθνή Κοινότητα για τις εκλογές που είχαν οριστεί για το Μάιο του 2013. Και οι 3 υποψήφιοι αφαιρέθηκαν από την εγκεκριμένη λίστα με απόφαση του εκλογοδικείου (Αύγουστος 2013) και η Διεθνής Κοινότητα υποσχέθηκε να ξαναπαράσχει οικονομική βοήθεια για τις εκλογές.

Οι προεδρικές εκλογές διεξήχθησαν έπειτα από πολλές αναβολές, τον Οκτώβριο του 2013, χωρίς να είναι υποψήφιοι οι Ραζοελίνα, Ρατσιράκα και η σύζυγος του Ραβαλομανάνα.

Διεθνείς αντιδράσεις

Επεξεργασία

Η Γαλλία εξέφρασε τη δυσφορία της για το γεγονός ότι ο Ραζοελίνα σκοπεύει να μείνει στην εξουσία χωρίς εκλογές επί δύο χρόνια και δήλωσε ότι είναι υπέρ «της ταχείας επιστροφής στη συνταγματική τάξη».[59]

Περισσότερο καταδικαστική ήταν και η Νότια Αφρική. Ο αρχιεπίσκοπος του Κέιπ Τάουν συνέκρινε την κατάληψη της εξουσίας από τον Ραζοελίνα με τα πρόσφατα πραξικοπήματα στη Γουινέα και στη Μαυριτανία, όπως επίσης και με τη δολοφονία του προέδρου Νίνο Βιέιρα στη Γουινέα-Μπισσάου. [60].

Η Ζάμπια χαρακτήρισε την αλλαγή κυβέρνησης στη Μαδαγασκάρη ως απειλή για τη δημοκρατία στην ήπειρο και ζήτησε την προσωρινή αποπομπή της νησιωτική χώρας από την Αφρικανική Ένωση και από την Αναπτυξιακή Κοινότητα των Κρατών της Νοτίου Αφρικής (SADC).[60] Σε έκτακτη διάσκεψη στη Σουαζιλάνδη με θέμα την κρίση στη Μαδαγασκάρη, οι ηγέτες της SADC ανακοίνωσαν ότι δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τον Αντρί Ραζοελίνα ως νέο ηγέτη της χώρας και κάλεσε την Αφρικανική Ένωση και τη διεθνή κοινότητα να πράξουν το ίδιο[61]. Παράλληλα ζήτησαν την επιστροφή «σε μια δημοκρατική και συνταγματική ηγεσία το συντομότερο δυνατόν»[61]. Σε συνεδρίαση του οργανισμού στην Αντίς Αμπέμπα αποφασίζεται να τεθεί εκτός Αφρικανικής Ένωσης η Μαδαγασκάρη, κρίνοντας ως "αντισυνταγματική" τη διαδικασία που έφερε στην εξουσία τον πρόεδρο Ραζοελίνα. [62]

Οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν επίσης "πραξικόπημα" την ανάληψη της εξουσίας στη Μαδαγασκάρη από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης ανακοινώνοντας ότι αναστέλλουν την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη χώρα[63].

Τον Νοέμβριο του 2010 σε δημοψήφισμα που έγινε στη χώρα, οι πολίτες τάχθηκαν υπέρ της αναθεώρησης του Συντάγματος, σε ποσοστό 74%.[64] Με βάση το Σύνταγμα, πρόεδρος παρέμεινε ο Ραζοελίνα, μέχρι τη διεξαγωγή εκλογών, το 2011.

Παραίτηση 2014

Επεξεργασία

Στις 24 Ιανουαρίου 2014 ο Ραζοελίνα παραιτήθηκε συμβολικά και παρέδωσε την εξουσία στον νικητή των προεδρικών εκλογών του 2013 Ερί Ραζαοναριμαμπιανινά, ο οποίος ορκίστηκε πρόεδρος την επόμενη ημέρα.[65]

Εκλογές 2018 και επιστροφή στην προεδρία

Επεξεργασία

Στις αρχές Αυγούστου του 2018 ο Ραζοελίνα ήταν ο πρώτος που υπέβαλε υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές του 2018.[66]

Στον πρώτο γύρο των εκλογών στις 7 Νοεμβρίου προηγήθηκε με ποσοστό 39,19% (1.949.851) ψήφους επικρατώντας των αντιπάλων του, Μαρκ Ραβαλομανάνα και Ερί Ραζαοναριμαμπιανινά.[67][68] ΟΙ δύο υποψήφιοι που προκρίθηκαν στον δεύτερο γύρο αναμετρήθηκαν και σε ζωντανή τηλεοπτική συζήτηση (τηλεμαχία) στις 10 Δεκεμβρίου.[69]

Ο Ραζοελίνα κέρδισε τις εκλογές στον δεύτερο γύρο με ποσοστό 55,6% έναντι 44,3% για τον Ραβαλομανάνα και ορκίστηκε πρόεδρος στις 19 Ιανουαρίου 2019.[70]

Στις 22 Ιουλίου 2021 η αστυνομία ανακοίνωσε τη σύλληψη έξι αλλοδαπών που σκόπευαν να δολοφονήσουν τον Ραζοελίνα και ο γενικός εισαγγελέας τους απείγγειλε διαφορετικές κατηγορίες.[71] Την επομένη , ανακοινώθηκε από την εισαγγελία ότι τουλάχιστον ένας από τους συλληφθέντες ήταν γάλλος υπήκοος και πρώην μέλος των Γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων. [72]

Τον Ιούνιο του 2023 η αποκάλυψη της γαλλικής ιθαγένειας οδήγησε στην έναρξη κοινοβουλευτικής έρευνας, ακολουθούμενη από την ανάκριση στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο από μια ομάδα πολιτών της διασποράς της Μαδαγασκάρης στη Γαλλία.[1].

Στις 14 Αυγούστου 2023 συνελήφθη στο Λονδίνο η διευθύντρια του υπουργικού συμβουλίου Romy Voos Andrianarisoa, κατηγορούμενη για διαφθορά αναφορικά με μια εταιρεία εξόρυξης με έδρα την βρετανική πρωτεύουσα.[73] Η διευθύντρια απολύθηκε από τον Ραζοελίνα στις 16 Αυγούστου 2023.[74]

Επανεκλογή 2023

Επεξεργασία

Στις 16 Νοεμβρίου 2023 ο Ραζοελίνα επανεξελέγη πρόεδρος για 3η θητεία από τον πρώτο γύρο των εκλογών, με ποσοστό 58,95%.[75]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 www.rfi.fr/afrique/20131016-madagascar-presidentielle-andry-rajoelina-il-dit-son-dernier-mot.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000027938. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. «Polémique à Madagascar : le président n'est pas malgache... mais français». (Γαλλικά) 21  Ιουνίου 2023. Ανακτήθηκε στις 22  Ιουνίου 2023.
  4. News - Africa: DJ-turned-mayor a thorn for government
  5. BBC NEWS | Africa | Madagascar president forced out
  6. Reuters (21 Μαρτίου -2009). «FACTBOX-Madagascar's new president Rajoelina». Reuters.com. http://www.reuters.com/article/latestCrisis/idUSLL312842. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2009. 
  7. Christina Corbett (21 Μαρτίου 2009). «The DJ who has become Africa's youngest president». Guardian.co.uk. http://www.guardian.co.uk/world/2009/mar/21/madagascar. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2009. 
  8. «Ville D'Antanarivo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2009. 
  9. Leaders in the limelight. The Guardian (18 Μαρτίου 2009.
  10. «Ville d'Antananarivo». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2009. 
  11. Αntenna, Δεκάδες νεκροί από ταραχές στη Μαδαγασκάρη, 28 Ιανουαρίου 2009.
  12. 12,0 12,1 12,2 «Opposition rioters ransack Madagascar radio station». AFP. 25 Ιανουαρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-02-05. https://web.archive.org/web/20090205093830/http://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5gAN0dXCLxkHpvFjchsAjgNsDvjwg. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2009. 
  13. «Mayor 'in charge' of Madagascar». BBC News. 31 Ιανουαρίου 2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7862495.stm. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2009. 
  14. "Madagascar mayor proclaims himself in charge of country", AFP, 31 Ιανουαρίου 2009.
  15. "Madagascar mayor pushes for president's ouster", AFP, 2 Φεβρουαρίου 2009.
  16. "Madagascar mayor to announce govt Saturday", AFP, 3 Φεβρουαρίου 2009.
  17. 17,0 17,1 "Madagascar opposition mayor fired", BBC News, 3 Φεβρουαρίου 2009.
  18. "Madagascar sacks capital city mayor", 3 Φεβρουαρίου 2009.
  19. "Hundreds protest Madagascar mayor's sacking", AFP, 4 Φεβρουαρίου 2009.
  20. «Police 'kill many' in Madagascar». BBC News. 7 Φεβρουαρίου 2009. http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7876543.stm. Ανακτήθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2009. 
  21. «Madagascar protesters shot dead». Al Jazeera. 8 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2009. 
  22. Ελεύθερος Τύπος[νεκρός σύνδεσμος], Αιματοχυσία στη Μαγαδασκάρη (διόρθωση τίτλου: Μαδαγασκάρη), 7 Φεβρουαρίου 2009.
  23. "Madagascar opposition chief vows to fight on", AFP, 8 Φεβρουαρίου 2009.
  24. "Madagascar rebel appoints 'ministers,' calls strike", AFP, 10 Φεβρουαρίου 2009.
  25. "Madagascan forces retake ministries", Reuters (IOL), 20 Φεβρουαρίου 2009.
  26. "Madagascar rivals meet in bid to calm unrest", AFP, 21 Φεβρουαρίου 2009.
  27. "Madagascar rivals meet for further negotiations", AFP, 23 Φεβρουαρίου 2009.
  28. "Madagascar power rivals pursue negotiations", AFP, 25 Φεβρουαρίου 2009.
  29. BBC NEWS | Africa | France protects Madagascar rival
  30. Εξπρές Αρχειοθετήθηκε 2016-03-05 στο Wayback Machine.,Μαδαγασκάρη. Ανταρσία ξέσπασε σε ένα στρατόπεδο κοντά στην πρωτεύουσα, 8 Μαρτίου 2009.
  31. ‘Mutiny in Madagascar military base’ Αρχειοθετήθηκε 2009-05-08 στο Wayback Machine., The News, 9 Μαρτίου 2009
  32. "Madagascar opposition chief under UN protection", AFP, 9 Μαρτίου 2009.
  33. "Madagascar opposition leader 'to boycott crisis talks'", AFP, 11 Μαρτίου 2009.
  34. Report: Madagascan opposition takes financial ministry - People's Daily Online
  35. «Madagascan opposition takes over prime minister's office». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2009. 
  36. BBC NEWS | Africa | Madagascar police defy government
  37. 37,0 37,1 Έθνος Αρχειοθετήθηκε 2009-07-04 στο Wayback Machine., Στα πρόθυρα εμφυλίου η Μαδαγασκάρη, 13 Μαρτίου 2009
  38. in.gr Αρχειοθετήθηκε 2009-03-16 στο Wayback Machine., Τανκς αναπτύσσουν στην πρωτεύουσα της Μαδαγασκάρης οι στασιαστές στρατιώτες, 13 Μαρτίου 2009.
  39. Malagasy leader given ultimatum ΒΒC, 14 Μαρτίου 2009
  40. Malagasy leader defies ultimatum, BBC, 14 Μαρτίου 2009.
  41. Flash.gr Αρχειοθετήθηκε 2009-04-12 στο Wayback Machine., Επίλυση κρίσης με δημοψήφισμα, πρότεινε ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης, 15 Μαρτίου 2009.
  42. BBC NEWS | Africa | Call to arrest Madagascar leader
  43. BBC NEWS | Africa | Madagascar soldiers seize palace
  44. BBC NEWS | Africa | Pressure grows on Madagascar head
  45. Madagascar president 'to resign', ΒΒC News, 17 Μαρτίου 2009.
  46. Ελεύθερος Τύπος[νεκρός σύνδεσμος], Αποχώρηση Ραβαλομανάνα, 17 Μαρτίου 2009.
  47. Τα Νέα Αρχειοθετήθηκε 2015-10-24 στο Wayback Machine., Παρέδωσε την εξουσία στο στρατό ο πρόεδρος της Μαδαγασκάρης, 17 Μαρτίου 2009.
  48. Associated Press, Army puts Madagascar opposition leader in charge, 17 Μαρτίου 2009.
  49. Τα Νέα Αρχειοθετήθηκε 2017-01-27 στο Wayback Machine.,Αποδέχεται τον Ρατζολίνα ως πρόεδρο το Συνταγματικό Δικαστήριο της Μαδαγασκάρης, 18 Μαρτίου 2009.
  50. Σημερινή, Μαδαγασκάρη: "Λουκέτο" στο Κοινοβούλιο 19 Μαρτίου 2009.
  51. Bloomberg, Madagascar Leader Scraps Daewoo Plan to Grow Food Crops, FT Says, 19 Μαρτίου 2009.
  52. "Madagascar's Rajoelina sworn in"[νεκρός σύνδεσμος], AFP, 21 Μαρτίου 2009.
  53. "Madagascan navy troops order Rajoelina to leave power in 7 days", Xinhua (People's Daily Online), 25 Μαρτίου 2009.
  54. Καθημερινή[νεκρός σύνδεσμος], Διεθνείς διαβουλεύσεις για Μαδαγασκάρη, 10 Απριλίου 2009.
  55. Γαλλικό Πρακτορείο Αρχειοθετήθηκε 2013-01-03 at Archive.is, Ravalomanana side quits Madagascar talks, 11 Απριλίου 2009.
  56. AFP[νεκρός σύνδεσμος], Madagascar leader conditions election pullout, 13 Μαΐου 2009.
  57. Reuters, SADC leaders reject Madagascar PM's govt - mediator, 8 Σεπτεμβρίου 2009.
  58. "Madagascar: un Premier ministre de consensus nommé par décret" Αρχειοθετήθηκε 2009-10-15 στο Wayback Machine., AFP (Romandie.com), 11 Οκτωβρίου 2009 (Γαλλικά).
  59. Kαθημερινή Αρχειοθετήθηκε 2012-02-12 στο Wayback Machine., Ο Ρατζολίνα, νέος πρόεδρος στη Μαδαγασκάρη, 19 Μαρτίου 2009.
  60. 60,0 60,1 Associated Press Αρχειοθετήθηκε 2009-03-22 στο Wayback Machine., Zambia says Madagascar coup threatens democracy, 19 Μαρτίου 2009
  61. 61,0 61,1 Τα Νέα Αρχειοθετήθηκε 2016-03-06 στο Wayback Machine., Ηγέτες χωρών της Νοτίου Αφρικής δεν αναγνωρίζουν τον νέο ηγέτη της Μαδαγασκάρης, 19 Μαρτίου 2009.
  62. Εξπρές[νεκρός σύνδεσμος], Η Αφρικανική Ένωση έθεσε εκτός οργανισμού τη Μαδαγασκάρη, 20 Μαρτίου 2009.
  63. Eξπρές[νεκρός σύνδεσμος], Η Ουάσινγκτον κατάγγειλε ως πραξικόπημα την αλλαγή εξουσίας στη Μαδαγασκάρη, 20 Μαρτίου 2009.
  64. Ελευθεροτυπία, Νέο σύνταγμα θέλουν στη Μαδαγασκάρη, 22 Νοεμβρίου 2010.
  65. Madagascar strongman steps down, clears way for successor Αρχειοθετήθηκε 2014-01-25 στο Wayback Machine., Business Day, 24 Ιανουαρίου 2014.
  66. «Madagascar's former leader Andry Rajoelina says to seek presidency again». Reuters.com. 1 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2018. 
  67. «Madagascar ex-presidents to contest run-off vote». Theeastafrican.co.ke. 28 Νοεμβρίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2018. 
  68. Rakotomalala (13 Δεκεμβρίου 2018). «In Madagascar, costly presidential campaigns don't add up to a better life for citizens». Globalvoices.org. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2018. 
  69. «Madagascar Presidential Vote - Rajoelina, Ravalomanana Debate». Allafrica.com. 11 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2018. 
  70. Oteng, Eric (19 Ιανουαρίου 2019). «Madagascar president Andry Rajoelina sworn into office». Africanews (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2019. 
  71. Rabary, Lovasoa (22 July 2021). «Madagascar police, after months of investigation, arrest six over plot to kill president». Reuters. https://www.reuters.com/world/africa/several-arrested-over-plot-kill-madagascar-president-attorney-general-says-2021-07-22/. Ανακτήθηκε στις 22 July 2021. 
  72. Rabary, Lovasoa (23 July 2021). «French citizen among six held over plan to kill Madagascar president -minister». Reuters. https://www.reuters.com/world/africa/french-citizen-among-six-arrested-over-plot-kill-madagascar-president-minister-2021-07-23/. Ανακτήθηκε στις 23 July 2021. 
  73. corruption-romy-andrianarisoa-arretee-au-royaume-uni
  74. Tentative de corruption : En détention provisoire à Londres, la Dircab de la Présidence, limogée
  75. Aradi, Gloria (2023-11-25). «Andry Rajoelina: Madagascar president re-elected in contested poll». Reuters. https://www.bbc.com/news/world-africa-67517143. Ανακτήθηκε στις 2023-11-26. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία