Αίθρα (μυθολογία)
Στην Αρχαία ελληνική μυθολογία ή Αίθρα (το όνομα του μεταφράζεται ως "φωτεινός ουρανός") ήταν πριγκίπισσα της Τροιζήνας ως κόρη του βασιλιά Πιτθέως.[1][2] Η Αίθρα ήταν η μητέρα του θρυλικού ήρωα Θησέα, ο πατέρας του ήταν είτε ο βασιλιάς στην Αρχαία Αθήνα Αιγέας ή ο ίδιος ο θεός Ποσειδών.[3][4] Η Αίθρα είχε επίσης το όνομα "Πιτθηίς" λόγω του πατέρα της.[5] Ο Βελλεροφόντης πήγε στην Τροιζήνα για να ζητήσει το χέρι της Αίθρας από τον πατέρα της αλλά εξορίστηκε από την Κόρινθο πριν ολοκληρωθεί η συμφωνία.[6]
| Αίθρα | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Αἴθρα (Ελληνικά) |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Οικογένεια | |
| Σύντροφος | Αιγέας Ποσειδώνας |
| Τέκνα | Θησέας |
| Γονείς | Πιτθέας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο μύθος
ΕπεξεργασίαΟ βασιλιάς της Αθήνας Αιγέας πήγε στο μαντείο των Δελφών να ζητήσει συμβουλή προκειμένου ν' αποκτήσει γιο. Η απάντηση της Πυθίας ήταν: «Αντρειωμένε μην ανοίξεις τον μακρουλό λαιμό του ασκού σου, πριν να φτάσεις στην Αθήνα». Ο Αιγέας πήρε το δρόμο της επιστροφής στην Αθήνα, είχε δε μαζί του ένα ασκί γεμάτο κρασί. Θα νόμιζε κανείς ότι δεν θα έπρεπε να πιει κρασί ώσπου να βρεθεί στο σπίτι του. Στον δρόμο της επιστροφής πέρασε από την Τροιζήνα, όπου βασίλευε ο Πιτθέας, γιος του Πέλοπα, που φημιζόταν για τη σοφία του. Η Τροιζήνα είχε επιπλέον τους ίδιους προστάτες με την Αθήνα, την Αθηνά και τον Ποσειδώνα. Ο Πιτθέας έμαθε την επιθυμία του, τον μέθυσε με ανάμεικτο κρασί και τον άφησε να κοιμηθεί με την κόρη του Αίθρα. Ακολουθώντας τις οδηγίες της θεάς Αθηνάς την οποία είδε στον ύπνο της η Αίθρα μετέβη στο απέναντι νησί Σφαιρία (σημερινός Πόρος) που ήταν αφιερωμένο στον ηνίοχο του Πέλοπα Σφαίρο για να κάνει σπονδές στην μνήμη του. Η Αίθρα κατόπιν πλάγιασε με τον Ποσειδώνα αν και οι γνώμες διίστανται σχετικά αν ήταν πατέρας του Θησέα ο Αιγέας ή ο Ποσειδώνας, τα τεράστια κατορθώματα του κλίνουν προς τον Ποσειδώνα.[7][8] Ο Πλούταρχος γράφει ότι ο Πιτθέας διέσπειρε την φήμη ότι ο Θησέας είναι γιος του Ποσειδώνα, με τον τρόπο αυτό έγινε σεβαστός από τον λαό του.[9]
Η Αίθρα αφιέρωσε κατόπιν στην Σφαιρία έναν ναό αφιερωμένο στην Αθηνά Απατούρια σε ανάμνηση της απάτης, μετονόμασε το νησί σε "Ιέρα" και έδωσε εντολή στις γυναίκες να αφιερώνουν στον ναό τις ζώνες τους την ημέρα του γάμου τους.[10] Όταν έμεινε έγκυος η Αίθρα ο Αιγέας αποφάσισε να επιστρέψει στην Αθήνα, άφησε τα σανδάλια, την ασπίδα και το ξίφος του πίσω από τον ιερό βράχο του Διός με εντολή όταν ο γιος του μεγαλώσει και ενηλικιωθεί να σύρει τον βράχο και να πάρει τα όπλα. Η Αίθρα ακολούθησε πιστά της εντολές, όταν ενηλικιώθηκε ο Θησέας έσυρε τον βράχο και αναγνώρισε τα όπλα, με αυτά έκανε όλα τα μεγάλα του κατορθώματα με αποκορύφωμα τον φόνο του Μινώταυρου. Αργότερα ο γιος της Αίθρας, ο Θησέας με τον φίλο του, το Θεσσαλό ήρωα Πειρίθοο, άρπαξαν την Ωραία Ελένη, αδελφή των Διοσκούρων, Κάστορα και Πολυδεύκη, από τη Σπάρτη, πριν την παντρευτεί ο Μενέλαος. Έβαλαν μεταξύ τους κλήρο ο Θησέας κι ο Πειρίθοος για την Ελένη. Ο Θησέας ήταν ο τυχερός. Εγκατέστησε την Ελένη για λόγους ασφάλειας στις Αφίδνες, στο σπίτι του φίλου του Αφίδνου κι έβαλε κοντά της τη μητέρα του, την Αίθρα. Αλλά, όταν οι Θησέας και Πειρίθοος κατέβηκαν στον Άδη να αρπάξουν την Περσεφόνη, οι Διόσκουροι βρήκαν ευκαιρία να πάρουν πίσω στη Σπάρτη την αδελφή τους και μαζί της την Αίθρα. Όταν ο Πάρις απήγαγε στην Τροία την Ελένη, πήρε μαζί και την Αίθρα. Όταν οι Έλληνες κατέλαβαν την πόλη, την αναγνώρισαν και την απελευθέρωσαν οι εγγονοί της, γιοί του Θησέα, Ακάμας και Δημοφών (οι οποίοι, γι' αυτό, δεν πήραν άλλο λάφυρο από την Τροία).[11][12] Ο πρόωρος θάνατος των εγγονών της οδήγησε την Αίθρα στην αυτοκτονία.[13]
Δείτε επίσης
Επεξεργασία- Άλωση της Τροίας (Πολύγνωτος), αναπαράσταση πανοραμικής τοιχογραφίας μεγαλογραφίας του φημισμένου αρχαίου έλληνα ζωγράφου Πολύγνωτου.
- Ο αστεροειδής 132 Αίθρα (132 Aethra), που ανακαλύφθηκε το 1873, πήρε το όνομά του από τη μητέρα του Θησέα.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Zimmerman, J. E. (1964). Dictionary of Classical Mythology. New York: Harper & Row. σ. 10.
- ↑ Robert Graves, The Greek Myths, (1955; 1960) index, s.v. "Aethra"
- ↑ Όμηρος, Ιλιάδα, 3.144
- ↑ Bell, Robert E. (1991). Women of Classical Mythology: A Biographical Dictionary. ABC-CLIO. σσ. 10–13
- ↑ Οβίδιος, "Ηρωίδες", 10.31
- ↑ Παυσανίας, 2.31.12
- ↑ Πλούταρχος, "Θησεύς", 3
- ↑ Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου, 3.15.7
- ↑ Πλούταρχος, "Θησεύς", 6
- ↑ Παυσανίας, 2.33.11
- ↑ Πλούταρχος, "Θησεύς", 34
- ↑ Παυσανίας, 10.25.3
- ↑ Hyginus, Fabulae 243
Πηγές
Επεξεργασία- Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
- Bacchylides, Odes translated by Diane Arnson Svarlien. 1991.
- Bacchylides, The Poems and Fragments. Cambridge University Press. 1905.
- Bell, Robert E., Women of Classical Mythology: A Biographical Dictionary. ABC-Clio. 1991.
- Dictys Cretensis, from The Trojan War. The Chronicles of Dictys of Crete and Dares the Phrygian translated by Richard McIlwaine Frazer, Jr. (1931-). Indiana University Press. 1966.
- Gaius Julius Hyginus, Fabulae from The Myths of Hyginus translated and edited by Mary Grant. University of Kansas Publications in Humanistic Studies.
- Graves, Robert, The Greek Myths, Harmondsworth, London, England, Penguin Books, 1960.
- Lucius Mestrius Plutarchus, Lives with an English Translation by Bernadotte Perrin. Cambridge, MA. Harvard University Press. London. William Heinemann Ltd. 1914. 1.
- Pausanias, Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918.
- Pausanias, Graeciae Descriptio. 3 vols. Leipzig, Teubner. 1903.
- Publius Ovidius Naso, The Epistles of Ovid. London. J. Nunn, Great-Queen-Street; R. Priestly, 143, High-Holborn; R. Lea, Greek-Street, Soho; and J. Rodwell, New-Bond-Street. 1813.
- William Smith. A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. s.v. Aethra. London (1848).Public Domain This article incorporates text from this source, which is in the public domain.