Νέα Ισπανία
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Νέα Ισπανία (ισπανικά: Nueva España, Νουέβα Εσπάνια, 1521-1821), επισήμως Αντιβασιλεία της Νέας Ισπανίας ή Βασίλειο της Νέας Ισπανίας, ήταν εδαφική οντότητα της Ισπανικής Αυτοκρατορίας, που ίδρυσαν οι Ισπανοί Αψβούργοι κατά την ισπανική αποικιοποίηση της Αμερικής. Κάλυπτε μια τεράστια περιοχή που περιελάμβανε το σημερινό Μεξικό, μεγάλο τμήμα των σημερινών νοτιοδυτικών πολιτειών των Η.Π.Α. και της Καλιφόρνιας στη Βόρεια Αμερική, την Κεντρική Αμερική, βόρεια τμήματα της Νότιας Αμερικής, και αρκετά αρχιπελάγη του Ειρηνικού Ωκεανού, όπως τις Φιλιππίνες και το Γκουάμ. Αποτέλεσε την πρώτη από τις τέσσερεις αποικίες της Ισπανίας στην αμερικανική ήπειρο και ανακηρύχθηκε αποικιακό βασίλειο της Ισπανίας. Πρωτεύουσά της ήταν η Πόλη του Μεξικού, που αναπτύχθηκε πάνω στα ερείπια της Τενοτστιτλάν.
Θεωρείται ότι ξεκίνησε το 1521 μετά την πτώση της Τενοτστιτλάν, το κύριο γεγονός της ισπανικής κατάκτησης. Επισήμως ιδρύθηκε στις 18 Αυγούστου 1521 ως Βασίλειο της Νέας Ισπανίας (ισπανικά: Reino de Nueva España). Αργότερα αποτέλεσε την πρώτη από τις τέσσερεις αντιβασιλείες που η Ισπανική Αυτοκρατορία δημιούργησε στην αμερικανική ήπειρο. Πρώτος αντιβασιλέας της υπήρξε ο Αντόνιο δε Μεντόθα υ Πατσέκο.
Τα υπόλοιπα αποικιακά ισπανικά βασίλεια (Αγίου Δομήνικου, Νέας Γαλικίας, Γουατεμάλας) της Ισπανικής Αυτοκρατορίας συνόρευαν με τη Νέα Ισπανία. Η Νέα Ισπανία καθώς και τα υπόλοιπα βασίλεια ήταν οργανωμένη σε αρχιστρατηγίες. Έτσι, τα ανεξάρτητα αυτά βασίλεια είχαν τον δικό τους κυβερνήτη και κάθε εδαφικό τμήμα τους τον δικό του αρχιστράτηγο.
Το 1786, ο βασιλέας Κάρολος Γ' εισήγαγε μεταρρυθμίσεις στην οργάνωση της αντιβασιλείας, γνωστές ως μεταρρυθμίσεις των Βουρβόνων. Με αυτές δημιουργήθηκε ο θεσμός των Επιθεωρήσεων, που κατά κάποιο τρόπο περιόριζε τις εξουσίες του αντιβασιλέα σε κάθε περιοχή.
Η Νέα Ισπανία ανέπτυξε ένα διοικητικό σύστημα πολλών τοπικών εδαφικών διαιρέσεων, βασισμένων στις επιδράσεις του κλίματος, την τοπογραφία, τους ιθαγενείς πληθυσμούς και τους ορυκτούς πόρους. Το κεντρικό και νότιο Μεξικό είχε πυκνούς ιθαγενείς πληθυσμούς, ο καθένας με τη δική του πολύπλοκη κοινωνική, πολιτική και οικονομική οργάνωση. Αντιθέτως, η βόρεια περιοχή του Μεξικού ήταν άνυδρη και ορεινή, με νομαδικούς και ημινομαδικούς πληθυσμούς ιθαγενών, και δεν εδύνατο να υποστηρίξει εύκολα πολυπληθείς οικισμούς. Όμως, η ανακάλυψη αργύρου τη δεκαετία του 1540 στην περιοχή Σακατέκας (ισπανικά: Zacatecas) προσέλκυσε μεταλλωρύχους και άλλους εργάτες, καθώς και αξιωματούχους, προς εκμετάλλευση των ορυχείων. Η εξόρυξη αργύρου αποτέλεσε συστατικό τμήμα του πλούτου της Νέας Ισπανίας, ενώ επίσης πλούτισε εξαιρετικά την ίδια τη μητρόπολη Ισπανία και μεταμόρφωσε την παγκόσμια οικονομία. Η Νέα Ισπανία έγινε ο τερματικός σταθμός στον Νέο Κόσμο του εμπορίου των Φιλιππίνων, και η επικράτειά της έγινε ζωτικός σύνδεσμος μεταξύ των εδαφών της Ισπανικής Αυτοκρατορίας στον Νέο Κόσμο και των εδαφών της στις Ανατολικές Ινδίες.
Από την αρχή του 19ου αιώνα, το βασίλειο εισήλθε σε κρίση, η οποία επιδεινώθηκε με τον Πόλεμο της Ιβηρικής Χερσονήσου, και την ακόλουθη πολιτική κρίση στο Μεξικό το 1808, που τελείωσε με την κυβέρνηση του αντιβασιλέα Χοσέ δε Ιτουρριγαράι, και αργότερα οδήγησε στη Συνωμοσία της Βαγιαδολίδ και τη Συνωμοσία του Κερέταρο. Η τελευταία ήταν ο άμεσος πρόγονος του Μεξικανικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας, που όταν ολοκληρώθηκε το 1821, καθαίρεσε την αντιβασιλεία και άνοιξε τον δρόμο στην ίδρυση της Μεξικανικής Αυτοκρατορίας, πρώτος αυτοκράτορας τής οποίας στέφθηκε τελικά ο Αγουστίν δε Ιτουρμπίδε.
Η Αντιβασιλεία της Νέας Ισπανίας και η σχέση της με το ισπανικό Στέμμα
ΕπεξεργασίαΤο Βασίλειο της Νέας Ισπανίας ιδρύθηκε στις 18 Αυγούστου 1521, μετά την ισπανική κατάκτηση της Αυτοκρατορίας των Αζτέκων, ως βασίλειο του Νέου Κόσμου, εξαρτημένο από το Στέμμα της Καστίλης, καθώς οι αρχικοί πόροι για την εξερεύνηση προήλθαν από τη βασίλισσα Ισαβέλλα. Παρόλο που η Νέα Ισπανία αποτελούσε εξάρτηση της Καστίλης, ήταν βασίλειο και όχι αποικία, υπό την πρωτοκαθεδρία του μονάρχη στην Ιβηρική Χερσόνησο. Ο μονάρχης είχε απεριόριστη εξουσία στις υπεράκτιες περιοχές.
Η Αντιβασιλεία της Νέας Ισπανίας δημιουργήθηκε με βασιλικό διάταγμα στις 12 Οκτωβρίου 1535 στο Βασίλειο της Νέας Ισπανίας, με έναν αντιβασιλέα ως βοηθό του βασιλιά ή αντικαταστάτη. Αυτή ήταν η πρώτη αντιβασιλεία στον Νέο Κόσμο και η μία από τις δύο που συνολικά είχε η Ισπανική Αυτοκρατορία στην αμερικανική ήπειρο έως τις μεταρρυθμίσεις των Βουρβόνων τον 18ο αιώνα.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Viceroyalty of New Spain στο Wikimedia Commons
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με την Ιστορική Γεωγραφία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |