Νέος Κόσμος (Αθήνα)

συνοικία της Αθήνας

Συντεταγμένες: 37°57′19″N 23°43′31″E / 37.95528°N 23.72528°E / 37.95528; 23.72528

Ο Νέος Κόσμος είναι συνοικία της Αθήνας που ανήκει στο 2ο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων.[1] Συνορεύει ανατολικά με τη Δάφνη, δυτικά με την Καλλιθέα και το Κουκάκι, βόρεια με τον Άγιο Αρτέμιο και το Μετς και νότια με τη Νέα Σμύρνη.

Νέος Κόσμος
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Νέος Κόσμος
37°57′32″N 23°43′37″E
ΧώραΕλλάδα
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Αθηναίων
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Εξυπηρετείται συγκοινωνιακά από τρεις (3) σταθμούς μετρό: "Συγγρού-Φιξ", "Νέος Κόσμος" και "Άγιος Ιωάννης". Επίσης εξυπηρετείται και από τις εξής πέντε (5) στάσεις τραμ: "Λεωφόρος Βουλιαγμένης", "Φιξ", "Κασομούλη", "Νέος Κόσμος" και "Μπακνανά".

Η γειτονιά πίσω από το ξενοδοχείο Athenaum InterContinental (Ιντερκοντινένταλ) ονομάζεται Δουργούτι [2] ή Ντουργούτι [3] και απαρτίζεται κατά το μεγαλύτερό της μέρος από προσφυγικές κατοικίες. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή η ονομασία Δουργούτι προήλθε από την αθηναϊκή οικογένεια Δουργούτη ή Δουρούτη που είχε τα κτήματά της στην περιοχή. Γι' αυτό το λόγο παλιότερα ο κόσμος αναφερόταν σ' αυτή ως "στου Δουργούτη".[1]

Λειτουργεί ΕΦΚΑ Ν. Κόσμου (ΙΚΑ) στη συμβολή των οδών Λαγουμιτζή και Μάχης Αναλάτου.

Λειτουργεί επίσης κέντρο εξυπηρέτησης πολιτών (Κ.Ε.Π.) στην οδό Κασομούλη 33, παράλληλα με τις γραμμές του τραμ.

Ιστορικά

Επεξεργασία

Στην αρχαιότητα, στην περιοχή του Νέου Κόσμου στεγαζόταν ένα από τα τρία σημαντικότερα γυμνάσια της Αθήνας, το Κυνόσαργες. Η περιοχή πίσω από την εκκλησία του Αγίου Σώστη ονομαζόταν Ανάλατος και είναι γνωστή για την ιστορική Μάχη του Ανάλατου που διεξάχθηκε το 1827. Το 1921 εγκαθίστανται οι πρώτοι Αρμένιοι πρόσφυγες από τη Μ. Ασία που αργότερα θα αυξηθούν με την κατάρρευση του μετώπου και τον ερχομό και των Ελλήνων προσφύγων. Αρχικά ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες σε παραπήγματα, αφού οι πρώτες προσφυγικές πολυκατοικίες θα χτιστούν πολύ αργότερα το 1934.[4]

Μπλόκο σε Δουργούτι-Φάρο-Κατσιπόδι

Επεξεργασία

Στο τελείωμα της Κατοχής, στις 9 Αυγούστου του 1944, λόγω του ότι ο δήμος ήταν ένα από τα προπύργια της μαζικής αντίστασης, κατέστη ένα από τα επίκεντρα του 2ου μεγαλύτερου και πιο θανατηφόρου μπλόκου στην Αθήνα (μετά από αυτό της Κοκκινιάς, μία εβδομάδα αργότερα).[5] Από το προηγούμενο βράδυ 1200 Γερμανοί, εναπομείναντες Ιταλοί φασίστες και Ταγματασφαλίτες ξεκίνησαν αιφνιδιαστικά μια εκτεταμένη περικύκλωση του Νέου Κόσμου και των όμορων περιοχών, εγκλωβίζοντας, μεταξύ άλλων και 2 τάγματα του ΕΛΑΣ.[6] Τα ξημερώματα μάζεψαν 1200 πολίτες από 16 ως 60 ετών σε τρία σημεία συγκέντρωσης, στην πλατεία του Φάρου της Ν. Σμύρνης (σημερινή Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως), στο Κατσιπόδι (Δάφνη) στο εργοστάσιο ελαστικών της ΕΘΕΛ του Καίσαρη επί της Συγγρού, στην πλατεία στο Δουργούτι (σημερινό InterContinental). Σε αυτά έγινε διαλογή από «μασκοφόρους» και «τσουβαλάδες» και ξεκίνησαν οι επιτόπου εκτελέσεις τους, με την πλειοψηφία τους να είναι οργανωμένοι στον ΕΛΑΣ, ανάμεσά τους και ο Δημήτρης Μπαρουτίδης, που τράβηξε τη κουκούλα από τον μασκοφόρο που τον υπόδειξε, Θανάση Μπαξεβανίδη (πρώην μέλος της ΟΠΛΑ).[7][8] Οι εκτελέσεις σταμάτησαν το μεσημέρι, οπότε και ξεκίνησε η διαλογή ομήρων, 2.500 άτομα εκ των οποίων περίπου 500 περίπου απέδρασαν αργότερα το βράδυ, έπειτα από επίθεση ΕΛΑΣιτών στα κατοχικά αγήματα, κοντά στο εργοστάσιο ΦΙΞ, καθώς αυτά αποσύρονταν με τους κρατούμενούς τους. Αργότερα το απόγευμα το Δουργούτι λεηλατήθηκε, και στη συνέχεια ο μισός συνοικισμός παραδόθηκε στις φλόγες, οδηγώντας στο θάνατο γυναικόπαιδα και άρρωστους γέρους που καήκανε μέσα στα σπίτια τους. Εκτιμάται ότι οι συνολικές απώλειες ήταν 160 με 180 άτομα ενώ προωθήθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης 600 άτομα.[5][6][9]

Σύμφωνα με τον μετεωρολογικό σταθμό που ανήκει στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ο Νέος Κόσμος έχει ένα μεταβατικό κλίμα μεταξύ του Μεσογειακού και του κλίματος θερμής στέπας. Παρουσιάζει πολύ ήπιους χειμώνες για τα δεδομένα του κέντρου της Αθήνας και πολύ θερμά καλοκαίρια. Εμφανίζει μέση ετήσια θερμοκρασία άνω των 20 βαθμών και είναι η θερμότερη περιοχή του Δήμου Αθηναίων ετησίως.

Κλιματικά δεδομένα Νέου Κόσμου 85 m a.s.l.
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 22.8 25.0 25.4 31.2 36.4 41.2 42.6 42.8 38.1 32.6 27.5 23.4 42,8
Μέση Μέγιστη °C (°F) 13.9 15.3 17.5 21.5 25.8 30.7 33.9 33.6 29.6 24.0 19.8 15.6 23,43
Μέση Μηνιαία °C (°F) 11.2 12.4 14.3 17.8 22.1 26.9 30.1 30.0 26.1 20.8 17.0 13.0 20,14
Μέση Ελάχιστη °C (°F) 8.5 9.5 11.0 14.1 18.4 23.0 26.3 26.3 22.5 17.6 14.1 10.3 16,80
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −1.2 −0.5 0.0 5.2 12.6 15.8 19.6 20.8 15.7 9.3 6.7 0.9 −1,2
Βροχόπτωση mm (ίντσες) 53,2 47,5 33,6 20,6 18,1 23,7 6,1 6,2 23,3 43,3 62,1 68,5 406,2
Πηγή #1: Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (Οκτ 2010 - Μαρ 2024) [10]
Πηγή #2: Μετεωρολογικός Σταθμός Νέου Κόσμου, [11] Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός[12]

Προσωπικότητες της περιοχής

Επεξεργασία
  • Παντελής Μπουκάλας, συγγραφέας και δημοσιογράφος [13]
  • Αντώνιος Ποσειδών, βαλκανιονίκης ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού. [14]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «2ο δημοτικό διαμέρισμα της αθήνας». Scribd. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017. 
  2. Άρθρο της εφημερίδας Ελευθεροτυπία Ανάκτηση 25/06/2011
  3. Άρθρο της ιστοσελίδας Μικρός Ρωμηός[νεκρός σύνδεσμος] Ανάκτηση 25/06/2011
  4. «Ο Νέος Κόσμος των Προσφύγων». Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2021. 
  5. 5,0 5,1 Χανδρινος, Ιάσων (2012). ΟΠΛΑ - Το Τιμωρό Χέρι του Λαού. Αθήνα: ΘΕΜΕΛΙΟ. σελ. 144-147. ISBN 9789603103882. Ανάμεσα στα φριχτά περιστατικά που συνέθεσαν το «Μεγάλο Μπλόκο», ξεχωρίζουν τα «ξεχωριστά» αντίποινα για το θάνατο του Γερμανού αξιωματικού στο εργοστάσιο ΦΙΞ, όπου οι Γερμανοί σκότωσαν μερικά παιδάκια νηπιακής ηλικίας, τα πτώματά των οποίων βρέθηκαν την επόμενη σε χωματερή του Μοσχάτου (ΑΣΚΙ, Αρχείο ΚΚΕ, κ. 428, Φ=26/3/7, Αναμνήσεις Γιάννη Κυλισμανή, 20.9.1960 ) 
  6. 6,0 6,1 ΔΕΝΕΖΑΚΗΣ, ΑΝΔΡΕΑΣ (9 Αυγούστου 2017). «Δουργούτι – Φάρος – Κατσιπόδι: το «Δίστομο» της Αθήνας». ημεροδρομος. www.imerodromos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. 
  7. Μπράτσος, Νάσος (9 Αυγούστου 2018). «Τα ματωμένα μπλόκα της 9ης Αυγούστου». ΕΡΤ. Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2020. Όπως έλεγαν τότε τους ρουφιάνους των Γερμανών, ήταν οι «τσουβαλάδες», αυτοί που δηλαδή κάλυπταν το πρόσωπό τους με ένα τσουβαλάκι, όπου είχε δύο ανοίγατα για τα μάτια και οι «μασκοφόροι», που φόραγαν αντιασφυξιογόνες μάσκες, με στόχο βέβαια να μην γίνει αντιληπτή η ταυτότητά τους. 
  8. ο.π. Χανδρινος (2012) σελ. 62
  9. Χανδρινός, Ιάσονας (2018). Χάλαρη, Μαριάννα, επιμ. «Έλληνες όμηροι και καταναγκαστικοί εργάτες στη ναζιστική Γερμανία, επίμετρο στο: Ρόμπερτ Στράιμπελ, Απρίλιος στο Στάιν, μυθιστόρημα». University of Regensburg. Αθήνα: Αλφειός. σελ. 359. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2020. (Απαιτείται εγγραφή (help)). 
  10. «Meteo.gr - Προγνώσεις καιρού για όλη την Ελλάδα». 
  11. «Latest Conditions in Neos Kosmos, Athens». 
  12. «World Meteorological Organization». Ανακτήθηκε στις 14 Ιουλίου 2023. 
  13. «Παντελής Μπουκάλας». www.lifo.gr. 4 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2021. 
  14. «Έφυγε» ο παλαίμαχος του Ολυμπιακού, Αντώνης Ποσειδών

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία