Λεωνίδας Παρασκευόπουλος (Μητροπολίτης)

Ο Λεωνίδας Παρασκευόπουλος (1904 - 27 Απριλίου 1984) ήταν Έλληνας ιεράρχης. Διετέλεσε Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης επί Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, από το 1968 μέχρι το 1974. Τον Ιούλιο του 1974 κηρύχθηκε έκπτωτος μαζί με άλλους 11 ιεράρχες που δεν αναγνώριζαν την κανονική Ιερά Σύνοδο με Πρόεδρο τον Αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ, και κατόπιν ορίστηκε τιτουλάριος επίσκοπος Ρέοντος.

Πανιερώτατος
Λεωνίδας Παρασκευόπουλος
Τιτουλάριος Μητροπολίτης Λέοντος
ΕκκλησίαΟικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως Εκκλησία της Ελλάδος (επιτροπικώς)
ΑρχιεπισκοπήΙερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
ΜητρόποληΙερά Μητρόπολις Θεσσαλονίκης
Εκλογή1968
Από1968
Έως11 Ιουλίου 1974 (εξέπεσε του Αξιώματός του από την Κανονική Ιερά Σύνοδο του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ)
ΠροκάτοχοςΠαντελεήμων Α’
ΔιάδοχοςΠαντελεήμων Β’
Άλλοι τίτλοιΥπέρτιμος και Έξαρχος Πάσης Θετταλίας (1968 - 1974)
Ιεροσύνη
Χειροτονία1932
ΒαθμόςΔιάκονος
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση1904
Μάναρι Αρκαδίας, Ελλάδα
Θάνατος27 Απριλίου 1984 (80 ετών)
Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
ΕθνικότηταΕλληνική
ΙδιότηταΘεολόγος, Μητροπολίτης
ΣπουδέςΘεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
ΔόγμαΟρθόδοξος Χριστιανισμός
Πρώην τίτλοςΜητροπολίτης Θεσσαλονίκης (1968 - 1974)

Παρόλο που επρόκειτο για ιερωμένο με σημαντικό κοινωνικό και κατηχητικό έργο[1], έμεινε περισσότερο γνωστός για την υποστήριξή του προς τη Δικτατορία[2].

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 1904 στο Μάναρι Αρκαδίας και προερχόταν από πολύτεκνη οικογένεια. Ολοκλήρωσε τα μαθητικά του χρόνια στην Τρίπολη και έπειτα εισήχθη στη Θεολογική Σχολή Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1929. Υπήρξε από νεαρή ηλικία στέλεχος της Αδελφότητας «Η Ζωή», ενώ από την αποφοίτηση του και για μία τριετία επισκέφθηκε διάφορα μέρη της Ελλάδας με την ιδιότητα του (λαϊκού) ιεροκήρυκα. Το 1932 χειροτονήθηκε διάκονος και στη συνέχεια μετέβη στη Χίο ως ιεροκήρυκας τοπικής χριστιανικής αδελφότητας. Το 1935 διορίστηκε τακτικός ιεροκήρυκας και το επόμενο έτος μετατέθηκε στη Θεσσαλονίκη, όπου το 1937 χειροτονήθηκε ιερέας[3].

Δράση στη Θεσσαλονίκη

Επεξεργασία

Με το ξέσπασμα του Ελληνοϊταλικού Πολέμου επιστρατεύτηκε και υπηρέτησε ως στρατιωτικός ιερέας[4], ενώ την περίοδο της Κατοχής παρουσίασε σημαντική δράση[2], οργανώνοντας από το 1942 παιδικά συσσίτια, σε συνεργασία με τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γεννάδιο[5]. Αναφέρεται πως τόσο η οργάνωση των συσσιτίων όσο και τα εθνικού περιεχομένου κηρύγματα του - τότε αρχιμανδρίτη - Λεωνίδα, προσέδωσαν σημαντικό κύρος στη «Ζωή»[6]. Αργότερα, επί Εμφυλίου, διετέλεσε στρατιωτικός ιερέας στο Γ΄ Σώμα Στρατού[3].

Τα επόμενα χρόνια αναδείχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα στελέχη της «Ζωής»[4]. Συμμετείχε ενεργά αλλά διακριτικά στα κοινά της πόλης[7] με τις ιδιότητες του ιεροκήρυκα[4], του διδάσκοντα στην Παιδαγωγική Ακαδημία Θεσσαλονίκης[3], καθώς και του παρουσιαστή θρησκευτικής ραδιοφωνικής εκπομπής στην ΥΕΝΕΔ.

Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης

Επεξεργασία

Ο Λεωνίδας, μετά την αντικανονική απομάκρυνση του προηγούμενου μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα, εξελέγη διάδοχός του[4]. Κατά την ενθρόνισή του, ευχαρίστησε - μεταξύ άλλων - την ιεραρχία της Εκκλησίας, τις πολιτικές (δικτατορικές) αρχές, καθώς και τη «Ζωή»[3]. Σε όλη τη διάρκεια της δικτατορίας υπήρξε θερμός υποστηρικτής[7] του καθεστώτος και με δηλώσεις του εξυμνούσε τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τη σύζυγό του[2].

Απομάκρυνση και τελευταία χρόνια

Επεξεργασία
 
Ο τάφος του π. Λεωνίδα Παρασκευόπουλου στον χώρο των Εκπαιδευτηρίων «Ο Απόστολος Παύλος» (αναγράφεται Πάσχα αλλά απεβίωσε Παρασκευή 27 Απριλίου 1984)

Εξέπεσε του θρόνου βάσει της 7ης Συντακτικής Πράξης του 1974, στις 11 Ιουλίου του 1974. Εκτός του ιδίου εξέπεσαν άλλοι 11 από τους μητροπολίτες που είχαν χαρακτηριστεί ως «ιερωνυμικοί» και οι οποίοι αρνούνταν να δεχτούν τον νέο αρχιεπίσκοπο, κατηγορούμενοι για φατρία.[8] Ακολούθως ορίστηκε τιτουλάριος[9] μητροπολίτης Ρέοντος[10].

Στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης ηγήθηκε οργάνωσης που ζητούσε την αμνήστευση των στελεχών της Δικτατορίας[11]. Απεβίωσε την Παρασκευή 27 Απριλίου 1984 μετά από σύντομη νοσηλεία και τάφηκε στον χώρο των Εκπαιδευτηρίων "Ο Απόστολος Παύλος".

Επί δημαρχίας Παπαγεωργόπουλου προτάθηκε η μετονομασία οδού προς τιμήν του κοντά στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, αλλά μετά από διάφορες διαμαρτυρίες και αντιδράσεις η πρόταση αποσύρθηκε[12].

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Ανδρεόπουλος, Χαράλαμπος Μιχ. (2016). Σχέσεις εκκλησίας και πολιτείας στην Ελλάδα κατά την Επταετία (1967-1974). Θεσσαλονίκη: ΑΠΘ-Διδακτορική Διατριβή. σελ. 137. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Καλαϊτζίδης, Παντελής (2010). «Η Ορθόδοξη Θεσσαλονίκη μεταξύ κράτους και παρακράτους». Στο: Μπαρτσίδης, Μιχάλης. Θεσσαλονίκη. Από το περίκλειστο παρελθόν...στην ανοιχτή πόλη. Αθήνα: Νήσος / Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς. σελ. 96-97. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «Η χειροτονία του νέου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Λεωνίδου Παρασκευοπούλου». Εκκλησία (Αθήναι: Επίσημον Δελτίον της Εκκλησίας της Ελλάδος) (Έτος ΜΕ΄, Αριθ. 7): 157-159. 1 Απριλίου 1968. https://www.ecclesia.gr/greek/press/ekklisia/index.asp. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Ανδρεόπουλος (2016). σελ. 135.
  5. Καβάλα, Μαρία (2009). Η Θεσσαλονίκη στη γερμανική κατοχή (1941-1944). Κοινωνία, οικονομία, διωγμός Εβραίων. Ρέθυμνο: Πανεπιστήμιο Κρήτης-Διδακτορική Διατριβή. σελ. 221. 
  6. Γούναρης, Βασίλης Κ. (2005). Εγνωσμένων κοινωνικών φρονημάτων. Κοινωνικές και άλλες όψεις του αντικομμουνισμού στη Μακεδονία του Εμφυλίου Πολέμου. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο. σελ. 154. 
  7. 7,0 7,1 Μυγδάλης, Κώστας. «Η μεταπολεμική πολιτική κατάσταση και η Αντιστασιακή δράση του Μητροπολίτη Παντελεήμονα». Στο: Βασιλειάδης, Πέτρος. Μνήμη Μητροπολίτου Παντελεήμονος Παπαγεωργίου. Αναμνήσεις από τη ζωή, το έργο και τη μαρτυρία του. Έδεσσα: Εκδόσεις Ιεράς Μητροπόλεως Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας. σελ. 129-131. 
  8. Αγγελοπούλου, Αθανασίου Αν. (1998). Εκκλησιαστική Ιστορία. Ιστορία των δομών διοικήσεως και ζωής της Εκκλησίας της Ελλάδος (Εικοστός αιώνας). Θεσσαλονίκη: Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη. σελ. 110-117. 
  9. Αγγελοπούλου (1998). σελ. 113.
  10. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρέοντος κυρός Λεωνίδας. (1904-1984)
  11. Τότε που μελετούσαμε - άρθρο της εφημερίδας Ελευθεροτυπία
  12. Β. Παπαγεωργόπουλος: Καταγγέλλει ξένα κέντρα και εισηγείται να δοθούν ονόματα συνεργατών της Χούντας σε δρόμους!, 30 Μαρ. 2010, tvxs