Μηλιές Μαγνησίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 39°19′57.0″N 23°9′11.2″E / 39.332500°N 23.153111°E / 39.332500; 23.153111

Οι Μηλιές είναι οικισμός της Θεσσαλίας στο Πήλιο και την Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας.[1][2]

Μηλιές
Άποψη των Μηλεών από τα δυτικά
Μηλιές is located in Greece
Μηλιές
Μηλιές
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
Αποκεντρωμένη ΔιοίκησηΘεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΜαγνησίας
ΔήμοςΝοτίου Πηλίου
Δημοτική ΕνότηταΜηλεών
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΘεσσαλία
ΝομόςΜαγνησίας
Υψόμετρο396 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος435
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας370 06
Τηλ. κωδικός2423
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γενικά στοιχεία

Επεξεργασία

Οι Μηλιές βρίσκονται στις νότιες πλαγιές Πηλίου, κτισμένες σε 360 μέτρα υψόμετρο[1] σε περιοχή κατάφυτη από πλατάνια και ελιές ενώ απέχουν 28 χλμ. ανατολικά από τον Βόλο και 21 χλμ. νοτιοανατολικά από την Αργαλαστή (έδρα του δήμου). Έχουν χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και πρωτοστάτησαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821.[3][4] Στο χωριό υπάρχει το Αστυνομικό Τμήμα Νότιου Πηλίου.

Αναφέρονται επίσημα, μετά την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα, ως Μηλέαι το 1883 να ορίζονται έδρα του τότε δήμου Μηλεών.[5] Σύμφωνα με το πρόγραμμα Καλλικράτης, μαζί με την Κορόπη και το Σταυροδρόμι αποτελούν την κοινότητα Μηλεών[6] που υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Μηλεών του Δήμου Νοτίου Πηλίου και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει ως πληθυσμό 640 κατοίκους.[7]

Ιστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Λέγεται ότι το χωριό ιδρύθηκε από κατοίκους του χωριού Μηλιές Ευβοίας, οι οποίοι έφυγαν από εκεί για να γλιτώσουν από επιθέσεις πειρατών. Για αυτό το λόγο και η θέση του χωριού είναι τέτοια ώστε να μη βλέπει τη θάλασσα, και φυσικά να μη φαίνεται το χωριό από τη θάλασσα.

Οι Μηλιές είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του Άνθιμου Γαζή και του Γρηγόριου Κωνσταντά, οι οποίοι ίδρυσαν, το 1814, τη σχολή «Ψυχής Άκος», που λειτουργεί σήμερα ως βιβλιοθήκη με σπάνια βιβλία και ιστορικά κειμήλια. Κατά την Επανάσταση του 1821, ο Άνθιμος Γαζής ύψωσε την σημαία της ελευθερίας στις Μηλιές στις 7 Μαΐου 1821[8]. Το 1878, οι Μηλιές αποτέλεσαν σημαντικό κέντρο της Θεσσαλικής Επανάστασης[9].

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το χωριό και η γύρω περιοχή κάηκαν από τα στρατεύματα της Γερμανικής Κατοχής στις 4 Οκτωβρίου 1943. Σύμφωνα με την επίσημη αναφορά του Δήμου[10], οι Γερμανοί εκτέλεσαν 25 άνδρες ενώ 3 κάτοικοι πέθαναν στα σπίτια τους από τις φλόγες. Η πυρπόληση και οι εκτελέσεις πραγματοποιήθηκαν ως αντίποινα για ενέργεια της Αντίστασης, κατά την οποία σκοτώθηκαν ένας Γερμανός αξιωματικός και ένας στρατιώτης, 8 ημέρες πριν στις 26 Σεπτεμβρίου 1943[11].

Σχολή των Μηλεών - αξιοθέατα

Επεξεργασία
 
Η Δημόσια Βιβλιοθήκη στις Μηλιές.
 
Παραδοσιακό κτίριο στις Μηλιές.

Η ονομαστή «Σχολή των Μηλεών», που ίδρυσαν οι Γαζής, Κωνσταντάς και Φιλιππίδης, αποτέλεσε σημαντική πνευματική εστία της εποχής και κέντρο του απελευθερωτικού αγώνα του 1821. Η Σχολή λειτουργούσε στη θέση που σήμερα έχει τις εγκαταστάσεις του το Γυμνάσιο Μηλεών. Απόρροια του διαφωτιστικού έργου της ξακουστής Σχολής των Μηλεών, υπήρξε η ίδρυση της εκπληκτικής βιβλιοθήκης των Μηλεών «Ψυχής Άκος», που λειτουργεί μέχρι σήμερα με περισσότερα από 3.500 σπάνια βιβλία και ιστορικά κειμήλια.[1]

 
Ο ΙΝ των Παμμεγίστων Ταξιαρχών στις Μηλιές Μαγνησίας (του 1714).

Στο χωριό υπάρχει η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, η οποία ανακαινίστηκε το 1741, ενώ είναι άγνωστο το πότε χτίστηκε πρώτη φορά και από ποιόν. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, η αγιογράφησή της έχει γίνει από Αγιορείτη μοναχό ενώ το ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο από ξύλο φλαμουριάς τέμπλο της έχει κατασκευαστεί από Ηπειρώτες.[12] Η εκκλησία αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και διαθέτει αξιόλογες μεταβυζαντινές αγιογραφίες. Είναι χτισμένη έτσι, ώστε ο κάθε ήχος μέσα σε αυτήν να μην ακούγεται έξω, γιατί απαγορευόταν ο Χριστιανισμός εκείνη την εποχή. Κατασκευάστηκε στα μέσα του 18ου αιώνα, κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, κατά τέτοιον τρόπο, ώστε το εξωτερικό της, χωρίς καμπαναριό και άλλα θρησκευτικά σύμβολα ή δείγματα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, να μην προδίδει την αληθινή φύση του κτιρίου.

Το τρενάκι του Πηλίου

Επεξεργασία
 
Το τρενάκι του Πηλίου στις Μηλιές.

Στις Μηλιές καταλήγει ένας σιδηρόδρομος που κατασκευάστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, από τον πατέρα του διάσημου υπερρεαλιστή ζωγράφου Τζόρτζιο Ντε Κίρικο, τον Εβαρίστο ντε Κίρικο συνδέοντας το εμποροβιομηχανικό κέντρο του Βόλου, με την εύφορη και πλούσια περιοχή του Δυτικού Πηλίου. Το 1985 το τρένο του Πηλίου χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο. Το 1996 και μετά από μία σειρά επισκευών, τέθηκε ξανά σε λειτουργία καλύπτοντας συνολικά μια διαδρομή 16 χιλιομέτρων, από τα Άνω Λεχώνια μέχρι τις Μηλιές, προσφέροντας στον επιβάτη την ευκαιρία να απολαύσει τη μοναδική φυσική ομορφιά του τοπίου και τις περίτεχνες αρχιτεκτονικές κατασκευές, από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο. Η οργιώδης βλάστηση, η θέα στον Παγασητικό, τα τοξωτά γεφύρια, οι μικρές σήραγγες και η σιδερένια γέφυρα του ντε Κίρικο αποτελούν τα βασικά στοιχεία για μια από τις ωραιότερες διαδρομές στην Ευρώπη.[13][14][15]

Αθλητισμός

Επεξεργασία
 
Το λογότυπο του Άνθιμου Γαζή Μηλεών

Ο Αθλητικός Όμιλος Άνθιμος Γαζής Μηλεών ιδρύθηκε το 1972 και είναι ο πρώτος σύλλογος που ιδρύθηκε στο Πήλιο. Τα χρώματα του Άνθιμου Γαζή είναι το μπλε και το άσπρο. Η ομάδα χρησιμοποιεί ως έδρα της για τους επίσημους αγώνες της το βοηθητικό γήπεδο του ΕΑΚ Βόλου. Αυτή τη στιγμή αγωνίζεται στην Β' ΕΠΣ Θεσσαλίας.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 42. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 100. 
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 22. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 119. 
  3. «Μηλιές: Το ιστορικό χωριό στο Πήλιο που πρέπει να επισκεφθείς έστω μια φορά». https://exploringgreece.tv/.  Εξωτερικός σύνδεσμος στο |website= (βοήθεια)
  4. NEWSROOM (20 Φεβρουαρίου 2020). «Εξήντα πέντε οι παραδοσιακοί οικισμοί στη Μαγνησία». Magnesia News. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2024. 
  5. «Μηλέαι Μαγνησίας». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2024. 
  6. «Νόμος 4555/2018 - ΦΕΚ 133/Α/19-7-2018 ( Άρθρα 1 - 151) (Πρόγραμμα ΚΛΕΙΣΘΕΝΗΣ) (Κωδικοποιημένος)». e-nomothesia.gr | Τράπεζα Πληροφοριών Νομοθεσίας. 19 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2024. 
  7. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10621 (σελ. 147 του pdf)
  8. Σταματιάδου-Κουτσογιάννη 2021.
  9. Μαρία Σπανού, Ιστορικά ημιτόνια. Η επανάσταση στη Θεσσαλία το 1878 με το βλέμμα των προξένων, Μεταίχμιο, Αθήνα 2021, σελ. 68.
  10. Σταμάτη 1989, σελ. 58.
  11. Σταμάτη 1989, σελ. 54.
  12. «Ιερά Μητρόπολις Δημητριάδος και Αλμυρού». old.imd.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2024. 
  13. «Το Τραίνο του Πηλίου, μία μυθική διαδρομή. - TrainOSE». www.trainose.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2018. 
  14. ^ "Ο θρυλικός Μουτζούρης" Hotelsline.gr
  15. ^ Το τρενάκι του Πηλίου, ο γνωστός Μουντζούρης - Λεχώνια - Μηλιές E-pelion.gr Αρχειοθετήθηκε 2012-02-11 στο Wayback Machine.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Σπανού, Μαρία (2021). Ιστορικά ημιτόνια. Η επανάσταση στη Θεσσαλία το 1878 με το βλέμμα των προξένων. Αθήνα: Μεταίχμιο. 
  • Σταμάτη, Ελένη-Φαίη (1989). Μηλιές: Κώμη του Πηλίου όρους. Αθήνα: Εκδόσεις Αθηναίος. ISBN 960-7595-03-3. 

Βλέπε επίσης

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία