Κουνέλι

Το κουνέλι (αρχ. κόνικλος) είναι μικρό θηλαστικό της οικογένειας των λαγοειδών (Leporidae), που ζουν σε πολλά σημεία του κόσμου. Υπάρχουν επτά διαφορετικά γένη στην οικογένεια στα οποία ταξινομούνται τα κουνέλια, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κουνελιού (αγριοκούνελο - Oryctolagus cuniculus), του Συλβίλαγου (γένος Sylvilagus; 13 είδη), και του Λαγού Amami (Pentalagus furnessi, ένα είδος υπό εξαφάνιση στο Amami Oshima, Ιαπωνία).

Κουνέλι
Οικόσιτα κουνέλια
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia) Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata) Υποσυνομοταξία: Σπονδυλωτά (Vertebrata) Ομοταξία: Θηλαστικά (Mamalia) Τάξη: Lagomorpha Οικογένεια: Leporidae (κατά μέρος)
τα γένη με κουνέλια
Pentalagus Bunolagus Nesolagus Romerolagus Brachylagus Sylvilagus Oryctolagus με το ευρωπαϊκό κουνέλι Poelagus

Υπάρχουν πολλά ακόμα είδη κουνελιών, τα οποία, μαζί με το Συλβίλαγο, το πίκα (pika, λαγόμορφο θηλαστικό της Ασίας) και το λαγό σχηματίζουν την τάξη Λαγόμορφα.

Η λέξη κουνέλι δεν είναι όρος της συστηματικής βιολογίας. Χρησιμοποιείται για αυτά τα είδη διάφορων γενών, που μοιάζουν με το ευρωπαϊκό κουνέλι, ενώ τα άλλα είδη των γενών αυτών ονομάζονται λαγός ή πίκα. Γι' αυτόν το λόγο το ταξινομοπλαίσιο στην δεξιά πλευρά δεν ορίζει τα κουνέλια, αλλά μόνο απαριθμεί τα γένη, που μεταξύ άλλων περιέχουν είδη, τα οποία ονομάζονται κουνέλια, δηλαδή στα αγγλικά rabbits.

Γενικά, τα κουνέλια ζουν για 4 - 10 έτη. Έχουν μήκος σώματος από 40 - 50 εκατοστά του μέτρου, κοντή ουρά, τρίχες δέρματος παχιές με διάφορα χρώματα, που ποικίλουν ανάλογα με τη φυλή, αυτιά μακριά και όρθια και πόδια με νύχια.

Αγριοκούνελα (διαφορές)

Το άγριο κουνέλι έχει μήκος 25-35 εκατ. και βάρος 2-2,5 κιλά. Έχει χρώμα λευκό, με τρίχες μέσα στο λευκό χρώμα διάσπαρτες φαιές. Πολλές φορές βρίσκουμε και κουνέλια με μαύρο χρώμα, αλλά αυτά έχουν διασταυρωθεί με κουνέλια οικιακά. Η φυσική ζωή του άγριου κουνελιού ανέρχεται σε 8-9 χρόνια. Ζει σε όλα τα είδη των εδαφών, σε κοιλάδες και βουνά μέχρι 600 μέτρα υψόμετρο. Έχει πολλούς εχθρούς, όπως τους κυνηγούς, τη νυφίτσα, την ικτίδα, την οξογαλή, την αλεπού και σχεδόν όλα τα αρπακτικά πουλιά. Η περίοδος της γονιμότητας του αρχίζει περί τα μέσα Φεβρουαρίου και η εγκυμοσύνη διαρκεί ένα μήνα, με γονιμοποίηση 4-6 φορές το χρόνο.

Το οικόσιτο προέρχεται από το άγριο κουνέλι που συνήθισε να εκτρέφεται και σε κλειστό χώρο, τα κονικλοτροφεία. Η επίδραση της οικόσιτης κονικλοτροφίας και η επιλογή έφερε πολλές ευγενείς επιδράσεις στο αγριοκούνελο, στο μέγεθος του σώματος, στο τρίχωμα, στο μήκος των αυτιών και στη διάπλαση της κεφαλής του. Γενικά, το οικόσιτο κουνέλι είναι πιο παχύσαρκο από το αγριοκούνελο και πολλές φορές ζυγίζει 7-9 χιλιόγραμμα. Μερικές φορές το τρίχωμα είναι φαιό, αλλά επίσης λευκό, μαύρο, σκουρόχρωμο, κηλιδωτό και συνήθως το μήκος του τριχώματος περισσότερο μακρύ. Τα αυτιά του είναι πιο κοντά και το κεφάλι πιο στενό αλλά μακρύτερο. Η γονιμότητα του οικοδίαιτου κουνελιού διαρκεί περισσότερο από του άγριου, με 7-10 γέννες το χρόνο.

Η σχέση του ανθρώπου με το κουνέλι

Η σχέση του ανθρώπου με τον Ευρωπαϊκό Λαγό ή το «απλό» κουνέλι καταγράφηκε για πρώτη φορά από τους Φοίνικες πάνω από 1.000 έτη π.Χ., όταν ονόμασαν την Ιβηρική Χερσόνησο "i-shephan-im", που σημαίνει «η γη του κουνελιού», κάτι που οι Ρωμαίοι μετέτρεψαν στη λατινική μορφή Hispania και επομένως στη σύγχρονη λέξη «Ισπανία» (Spain)

Το Ευρωπαϊκό αγριοκούνελο (Oryctolagus cuniculus) είναι το μοναδικό είδος κουνελιού που μπορεί να εξημερωθεί. Όλες οι ράτσες των κουνελιών – όπως οι νάνοι και τα κουνέλια Αγκύρας- ανήκουν σε αυτό το είδος. Ωστόσο, τα κουνέλια και οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, πέρα από την εξημέρωση. Τα κουνέλια είναι ένα παράδειγμα ζώου, το οποίο ο ίδιος πολιτισμός μεταχειρίζεται ως τροφή και κατοικίδιο.

Όσα κουνέλια χρησιμοποιούνται για τροφή, είτε καταδιώκονται είτε εκτρέφονται γι' αυτό το σκοπό. Δολώματα ή όπλα μαζί με σκυλιά διατίθενται συνήθως για το κυνήγι άγριων κουνελιών. Σε πολλές περιοχές εκτρέφονται επίσης κουνέλια για το κρέας τους, μια διαδικασία που ονομάζεται κονικλοτροφία. Η γούνα των κουνελιών χρησιμοποιείται συχνά ως τμήμα ορισμένων αξεσουάρ, όπως εσάρπες ή καπέλα. Τα κουνέλια είναι επίσης πολύ καλοί παραγωγοί κοπριάς. Τα ούρα τους, καθώς περιέχουν μεγάλη ποσότητα αζώτου, καθιστούν τις λεμονιές ιδιαίτερα παραγωγικές. Το γάλα τους ενδέχεται να έχει επίσης μεγάλη φαρμακευτική (δες παρακάτω συνδέσμους) ή θρεπτική αξία εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας του σε πρωτεΐνη.

Κονικλοτροφία

Η εκτροφή κουνελιών για εμπορική εκμετάλλευση μπορεί να έχει καλές αποδόσεις δεδομένου ότι ακολουθούνται ορθές κτηνοτροφικές πρακτικές. Οδηγίες σχετικά με εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας σε εκτροφές κουνελιών εκδόθηκε το 2014 από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες της Κύπρου. Εκτός από τις ασθένειες που μπορούν να προκαλέσουν ζημιές στην παραγωγή, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι γενικοί κίνδυνοι ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων στην παραγωγή κουνελιών.

Υπάρχει πλήθος θεμάτων υγείας που σχετίζονται με τη χρησιμοποίηση των κουνελιών για το κρέας τους, ένα από τα οποία είναι η αρρώστια Pasteurella Tularensis. Ένα ακόμη αποκαλείται Rabbit Starvation, εξαιτίας είτε της χαμηλής περιεκτικότητας του κρέατός τους σε λιπαρά είτε της έλλειψης αμινοξέων στο κρέας τους και της περιορισμένης σύνθεσης αυτών στο ανθρώπινο σώμα.

Οικόσιτα κουνέλια

Οικόσιτο κουνέλι

Ένα υγιές οικόσιτο κουνέλι μπορεί να ζήσει περίπου 10 έτη. Του αρέσει να πετά εδώ και εκεί παιχνίδια, και να ροκανίζει χαρτόνια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί ακόμα και να συμφιλιωθεί με γάτες και σκύλους. Αν και συχνά εγκλωβίζονται σε μικρούς χώρους, τα κουνέλια μπορούν εξίσου να περιφέρονται ελεύθερα, παρόμοια με γάτες και σκύλους, οπότε ονομάζονται «οικιακά κουνέλια». Μεγάλα, φτηνά κλουβιά είναι δυνατό να κατασκευαστούν από 'Idea-cubes', που μπορούν να εντοπιστούν σε πολλά καταστήματα.

Τα θηλυκά κατοικίδια κουνέλια πρέπει να στειρώνονται σε μικρή ηλικία, καθώς είναι επιρρεπή στον καρκίνο της μήτρας και να οδηγηθούν στο θάνατο αργότερα, αν δεν το αποτρέψουμε. Ο ευνουχισμός των αρσενικών δημιουργεί επίσης πολλά πλεονεκτήματα σχετικά με την υγεία και τη συμπεριφορά τους. Γενικότερα, οι ορμόνες που έχουν τα μη στειρωμένα κουνέλια οδηγούν σε επιθετικές συμπεριφορές, υποφέρουν από ορμονικό στρες, ενώ μαρκάρουν την περιοχή τους με ούρα και περιττώματα. Τα δε θηλυκά, υποφέρουν από ψευδοκυήσεις και από οίστρους όσο παραμένουν αστείρωτα. Η μόνη λύση για να διορθωθούν όλα αυτά, αλλά και προφανώς να αποφύγουμε την πιθανότητα του καρκίνου είναι η στείρωση. Στα θηλυκά, σύμφωνα με έρευνες, το 60% αυτών θα εμφανίσει καρκίνο μετά τα 2 έτη. Στα αρσενικά το ποσοστό είναι πιο μικρό, όχι όμως σπάνιο. Οπότε όσο πιο νωρίς γίνει η στείρωση, τόσο καλύτερα για το κουνελάκι και την ευζωία του. Προφανώς, η στείρωση πρέπει να πραγματοποιηθεί από εξειδικευμένο κτηνίατρο ή διαφορετικά κτηνίατρο με εξειδίκευση στα εξωτικά ζώα.

Μετά τη στείρωση το κουνελάκι γίνεται πιο ήρεμο στο χαρακτήρα του, ενώ μπορεί να κάνει παρέα και με άλλα κουνελάκια, χωρίς να υπάρξει κίνδυνος κάποιας διαμάχης και κατά συνέπεια κάποιου τραυματισμού. Οι πιθανότητες σε στειρωμένα κουνέλια είναι αρκετά μικρές για να έρθουν σε σύγκρουση, κυρίως του αντιθέτου φύλου. Στα κουνέλια ίδιου φύλου και ειδικότερα στα αρσενικά, τουλάχιστον για τις πρώτες φορές που θα έρθουν σε επαφή υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να τσακωθούν. Για αυτό πάντα επιβλέπουμε την όλη διαδικασία.

Με την προϋπόθεση ότι δέχονται σωστή φροντίδα, τα κουνέλια μπορούν να γίνουν φιλικά και παιχνιδιάρικα κατοικίδια. Εκτρέφονται σε πολλές περιοχές του κόσμου, τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Τα κουνέλια που διατηρούνται σε εσωτερικούς χώρους είναι κατά κανόνα πιο υγιή και πιο κοινωνικά από όσα διατηρούνται σε εξωτερικούς χώρους. Αν στεγάζονται σε εσωτερικό χώρο και δεν διαθέτουν πρόσβαση σε επικίνδυνα σημεία (ιδιαίτερα ηλεκτρικά καλώδια και φυτά που πιθανώς να είναι τοξικά), είναι σχετικά ασφαλή από αρπακτικά, παράσιτα, ασθένειες και ακραίες θερμοκρασίες. Τα κουνέλια που διατηρούνται σε εξωτερικό χώρο πρέπει να διαθέτουν καταφύγιο που να θερμαίνεται το χειμώνα και να σκιάζεται το καλοκαίρι. Τα οικιακά κουνέλια αισθάνονται άνετα σε θερμοκρασίες μεταξύ 10 και 21 βαθμών Κελσίου, ενώ δεν ανέχονται θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών Κελσίου.

Οι κτηνίατροι που εξειδικεύονται στα κουνέλια συστήνουν μια διατροφή αποτελούμενη από καθαρό νερό, ορισμένη ποσότητα συσκευασμένων συνθετικών τροφών λαχανικά και άφθονο σανό καθημερινά. Όσον αφορά το σανό για τα κουνέλια ως 6 μηνών πρέπει να είναι ποικιλίας άλφα-άλφα. Στη συνέχεια κάνουμε σταδιακή αλλαγή στην ποικιλία τίμοθι. Ο σανός αυτός είναι αρκετά σημαντικός για την υγεία τους, καθώς στην άφθονη ποσότητα που καταναλώνουν ημερησίως γίνεται ο τροχισμός των δοντιών τους. Σε διαφορετική περίπτωση, το κουνελάκι θα έχει θέμα με τα δόντια του και θα χρειάζεται τακτική επίσκεψη σε εξειδικευμένο κτηνίατρο για των τροχισμό αυτών. Όσον αφορά τη συνθετική τροφή, αυτή θα πρέπει να είναι σε μορφή πέλλετ και να αποτελείται από τους 2 σανούς που προείπαμε ανάλογα με την ηλικία του κουνελιού. Πρόσθετα λαχανικά (2 κούπες ανά 2,3 κιλά σωματικού βάρους) πρέπει να παρέχονται: καλές επιλογές αποτελούν το αντίδι, το ραδίκι, η ρόκα, το μαρούλι (όχι τύπου iceberg), ο δυόσμος και ο βασιλικός. Λαχανικά υψηλά σε ασβέστιο και οξαλικό οξύ θα πρέπει να δίνονται με φειδώ όπως και τα φρούτα. Στα κουνέλια η συνεχόμενη και η μακροχρόνια αποβολή τεράστιων ποσοτήτων ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει στην δημιουργία λίθων στα νεφρά.

Κατάλογος με κατάλληλα φυτά για τη διατροφή των κουνελιών

Αγγελική, Αγκινάρα (φύλλα), Αγριάνιθο, Αγριοκεχρί, Αγριομαϊντανός, Αγριομάραθο, Αγριομηλιά, Αγριομουριά, Αγρωστώδη, Ακακία, Αλσίνη, Αμπέλι, Αμυγδαλιά, Ανθρίσκος ο ασλόφιλος, Άνισον, Αντίδι, Αντράκλα, Αραβόσιτος, Αρακάς, Αραχίδα, Αρνόγλωσσο, Αχλαδιά, Βανάνα, Βατόμουρο, Βελανιδιά, Βερυκοκία, Βιβούρνο / ψευδοδάφνη, Βίκος, Βρώμη, Βρώμος, Γιασεμί, Γογγύλι (ρίζες, φύλλα), Γουλί, Δάλια, Δενδρολίβανο, Δρυς, Δυόσμος, Ελελίφασκος, Ελιά, Ερείκη, Ζαχαρομπίζελο, Ζωχός, Ηλίανθος ο ετήσιος, Ηλίανθος κονδυλόρριζος, Ηράκλειον σφονδύλιον, Θυμάρι, Κάλαμος, Καρνίλια, Καρπούζι (φλοιός), Καρύδια, Κάρυξ, Καρότο, Καστανιά, Καψέλλα, Κέδρος, Κερασιά, Κισσός, Κολλητσίδα, Κουκιά, Κουμαριά, Κουτσομηλιά, Κράμβη, Κράμβη αγροδίαιτος, Κριθή, Λάπαθο, Λαχανίδα, Λάχανο Βρυξελλών, Λεπτοκαριά, Λεύκη, Μαϊνδανός, Μάραθο, Μαρούλι, Μελικουνιά, Μελίλητος, Μηδική δενδρώδης, Μηδική εδώδιμος, Μήλα, Μολόχα, Μουριά, Μπιζέλι, Νεροκάρδαμο, Νερομολόχα, Ονοβρυχία, Οξυά, Παστινάκα άγρια, Παντζάρια, Πασχαλιά, Πατάτα, Πεπόνι, Πεύκη, Πικραλίδα, Πιπεριά, Πίτυρα, Πολύγονον, Πορτοκάλι, Πράσσο, Πτελέα, Ραπάνι, Ρίγανη, Ροδάκινο, Ροδιά, Σέλινο, Σηνέκιο κοινό, Σίτος, Σκόρδο, Σκουλόχορτο, Σμέουρο, Σόγια, Σπανάκι, Σπάρτο, Συκιά, Σύμφυτο φαρμακευτικό, Τεύτλο, Τεύτλο κτηνοτροφικό, Τουσσίλαγκο, Τριφύλι, Τσίπουρα σταφυλιών, Φαγόπυρον, Φαγόπυρον λιβαδιών, Φασολιά, Φάφαρις, Φιλύρα, Φράουλα, Χαρουπιά, Χηνοπόδιον ο καλός Ερίκος, Ψυλόχορτο

Τα οικιακά κουνέλια είναι απαραίτητο να ελέγχονται καθημερινά, καθώς είναι πιθανό να παρουσιαστούν ξαφνικά μολύνσεις και ασθένειες. Τα δόντια δεν πρέπει να μακραίνουν υπερβολικά, διότι σε αυτήν την περίπτωση εμποδίζουν το κουνέλι να τραφεί. Δεν συστήνεται να ακονίζουμε ή να κόβουμε τα δόντια του κουνελιού. Είναι προτιμότερο να απευθύνεται κανείς σε έναν κτηνίατρο. Τα δόντια ενός κουνελιού ενδέχεται να μακρύνουν μέχρι και 12 χιλιοστά το χρόνο. Τα νεαρά κουνέλια έχουν μικρά και λευκά δόντια, ενώ τα ηλικιωμένα έχουν μακριά και κίτρινα.

Το μουστάκι του κουνελιού είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο όργανο και δεν πρέπει ποτέ να κόβεται. Τα μάτια πρέπει να διατηρούνται καθαρά, χωρίς τσίμπλες. Ο έλεγχος των οπισθίων του κουνελιού είναι απαραίτητος, καθώς τα απορρίμματα που πιθανώς παραμένουν θα προσελκύσουν μύγες, οι οποίες θα αφήσουν αυγά και θα σχηματίσουν κάμπιες. Στη συνέχεια, οι κάμπιες θα τραφούν με σάρκα, προκαλώντας έντονο πόνο στο ζώο. Επίσης, πρέπει τα αυτιά, όπως και κάθε άλλο μέρος του σώματος, να είναι καθαρά.

Τα δε νύχια χρειάζονται κόψιμο κάθε 1-2 μήνες, ανάλογα την ανάπτυξη αυτών, σε κτηνίατρο, καθώς είναι αρκετά εύκολο να προκληθεί αιμορραγία, αν δεν υπάρχει η κατάλληλη γνώση. Τα νύχια τα κόβουμε, καθώς τα μεγάλα νύχια μπορούν να οδηγήσουν σε ατυχήματα, ενώ δεν επιτρέπουν το πέλμα να κινηθεί σωστά. Έτσι, σχηματίζεται η ποδοδερματίτιδα, μία ασθένεια του πέλματος που οφείλεται σε λάθος ανατομία ή σε λάθος έδαφος (τραχιά επιφάνεια, συρμάτινο έδαφος κλπ).

Τα κουνελάκια χρειάζονται τακτό έλεγχο σε έναν εξειδικευμένο κτηνίατρο και εμβολιασμό μία φορά ετησίως. Ειδικά σε περιοχές, που υπάρχουν αρκετά κουνούπια ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος για να μην νοσήσει το κουνέλι. Στην Ελλάδα έχουμε δύο θανατηφόρες ασθένειες: την μυξωμάτωση και την αιμορραγική νόσο τύπου 1. Με το εμβόλιο αυτό εξασφαλίζεται πώς το κουνέλι θα έχει τα κατάλληλα αντισώματα για να αντιμετωπίσει τις συγκεκριμένες ασθένειες σε περίπτωση μετάδοσής της. Η ασθένεια αυτή μεταδίδεται με το αίμα, έντομα όπως το κουνούπι, ο ψύλλος κλπ και μολυσμένα αντικείμενα π.χ. μπλούζα, παπούτσια ή ακόμα και μέσω των χεριών μας.

Περιβαλλοντολογικά προβλήματα με κουνέλια

Τα κουνέλια αποτέλεσαν συν τοις άλλοις πηγή περιβαλλοντολογικών προβλημάτων όταν αφέθηκαν από τους ανθρώπους ελεύθερα στη φύση. Εξαιτίας της όρεξής τους και του ρυθμού αναπαραγωγής τους, η αρπαγή αγριοκούνελων μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη για τη γεωργία. Δηλητηρίαση με αέριο, φράχτες, κυνήγι, δολώματα και κυνήγι με κουνάβια έχουν χρησιμοποιηθεί ώστε να ελέγχονται οι πληθυσμοί των κουνελιών, αλλά πιο αποτελεσματικές είναι ορισμένες ασθένειες όπως η μυξωμάτωση και η ασθένεια calicivirus. Στην Ευρώπη, όπου τα κουνέλια εκτρέφονται σε μεγάλη κλίμακα, προστατεύονται από τη μυξωμάτωση και την ασθένεια calicivirus μέσω ενός γενετικά μεταλλαγμένου ιού.

Ο ιός αναπτύχθηκε στην Ισπανία και είναι ιδιαίτερα ευεργετικός για τους εκτροφείς κουνελιών. Ο διασκορπισμός του, ωστόσο, σε άγριους πληθυσμούς σε περιοχές όπως η Αυστραλία θα προξενούσε ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση, καθώς οι προαναφερθείσες ασθένειες αποτελούν το σημαντικότερο κίνδυνο για την επιβίωση των κουνελιών.

Κατάταξη

Αρχικά, τα κουνέλια και οι λαγοί τοποθετήθηκαν στην τάξη Rodentia (rodent) μέχρι το 1912, οπότε μεταφέρθηκαν στην καινούρια τάξη Lagomorpha . Αυτή η τάξη, εκτός από τα κουνέλια και τους λαγούς, συμπεριλαμβάνει και pikas (λαγόμορφα θηλαστικά Ασίας).

Τάξη Λαγόμορφα (Lagomorpha)

• Οικογένεια Λαγοειδή Leporidae
  • Γένος Πενταλαγός (Pentalagus)
    • Κουνέλι Amami / Κουνέλι Ryukyu, Pentalagus furnessi
  • Γένος Βουνολαγός (Bunolagus)
    • Κουνέλι-βουσμάνος, Βουνολαγός ο βουνίτης (Bunolagus monticularis)
  • Γένος Νησολαγός (Nesolagus)
    • Κουνέλι Sumatra Short-Eared, Νησολαγός της Νέτσερ (Nesolagus netscheri)
    • Αναμίτη κουνέλι, Νησολαγός του Τίμινς (Nesolagus timminsi)
  • Γένος Ρομερολαγός (Romerolagus)
    • Κουνέλι του ηφαιστείου, Ρομερολαγός του Ντίας Romerolagus diazi
  • Γένος Βραχυλαγός (Brachylagus)
    • Πυγμαίο κουνέλι, Βραχυλαγός του Αϊντάχο (Brachylagus idahoensis)
  • Γένος Συλβιλαγός (Sylvilagus)
    • Κουνέλι του δάσους, Συλβιλαγός ο βραζιλιάνος (Sylvilagus brasiliensis)
    • Dice's Cottontail, Συλβιλαγός του Ντάις (Sylvilagus dicei)
    • Κουνέλι-βούρτσα , Συλβιλαγός του Μπάκμαν (Sylvilagus bachmani)
    • Κουνέλι του Σαν Χοσέ, Συλβιλαγός ο ημερωτός (Sylvilagus mansuetus)
    • Κουνέλι του βάλτου, Συλβιλαγός ο υδρόβιος (Sylvilagus aquaticus)
    • Κουνέλι του έλους, Συλβιλαγός ο ελοχαρής (Sylvilagus palustris)
    • Eastern Cottontail, Συλβιλαγός ο φλοριδανός (Sylvilagus floridanus)
    • New England Cottontail, Συλβιλαγός ο μεταβατικός (Sylvilagus transitionalis)
    • Mountain Cottontail, Συλβιλαγός του Νάτολ (Sylvilagus nuttallii)
    • Desert Cottontail, Συλβιλαγός του Όντιουμπον (Sylvilagus audubonii)
    • Omilteme Cottontail, Συλβιλαγός ο άηχος (Sylvilagus insonus)
    • Mexican Cottontail, Συλβιλαγός ο κονικλοειδής (Sylvilagus cunicularis)
    • Κουνέλι των Τρες Μαρίας, Συλβιλαγός του Γκρέισον (Sylvilagus graysoni)
  • Γένος Ορυκτολαγός (Oryctolagus)
    • Ευρωπαϊκός Λαγός, Ορυκτολαγός ο κόνικλος (Oryctolagus cuniculus)
  • Γένος Ποιλαγός (Poelagus)
    • Κεντροαφρικανικό κουνέλι, Poelagus marjorita
  • 3 ακόμη γένη στην οικογένεια, που θεωρούνται λαγοί, όχι κουνέλια

Τα κουνέλια στον πολιτισμό και τη λογοτεχνία

Τα κουνέλια χρησιμοποιούνται συχνά ως σύμβολο γονιμότητας. Είναι πιθανό πως, ως συνέπεια αυτού, έχουν σχετιστεί με το Πάσχα (Πασχαλινός Λαγός). Ο βιολογικός τους ρόλος ως θηράματα αρπακτικών τα καθιστά σύμβολο αθωότητας, ένα ζώο που φαίνεται πως δεν επιθυμεί να βλάψει κανέναν, κάτι που δημιουργεί μία επιπλέον σύνδεση με το Πάσχα.

Επιπροσθέτως, αποτελούν στη λαϊκή παράδοση συνηθισμένο αρχέτυπο του πανούργου που χρησιμοποιεί επιδεξιότητα προκειμένου να νικήσει τους εχθρούς του. Γνωστά τέτοια παραδείγματα είναι ο Σάμυ Στακ (Br'er Rabbit) από αφροαμερικάνικα λαϊκά παραμύθια και ο χαρακτήρας-κινούμενο σχέδιο της Warner Bros Μπαγκς Μπάννυ (Bugs Bunny).

Στη λαϊκή παράδοση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, το λαγοπόδαρο φέρεται συχνά ως φυλαχτό, ενώ μετατρέπεται συνήθως σε μπρελόκ και θεωρείται πως φέρνει έτσι καλή τύχη. Το έθιμο αυτό απορρέει από μια μέθοδο της αφροαμερικανικής λαϊκής μαγείας που αποκαλείται hoodoo (ή voodoo).

Ανθρωπομορφικά κουνέλια έχουν εμφανιστεί σε πλήθος έργων του κινηματογράφου και της λογοτεχνίας, πιο φανερά με το «Λευκό Κουνέλι» στο "Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων" του Λιούις Κάρολ στο δημοφιλές μυθιστόρημα Watership Down του Ρίτσαρντ Άνταμς και στα έργα της Μπέατρις Πόττερ (Beatrix Potter) με τον "Peter Rabbit".

Στην ιαπωνική παράδοση, τα κουνέλια κατοικούν στο φεγγάρι όπου φτιάχνουν ‘mochi’ – το γνωστό κολατσιό από κολλώδη χυλό ρυζιού. Αυτό προέρχεται από την ερμηνεία των μαύρων κηλίδων στο φεγγάρι ως ένα κουνέλι που στέκεται στα ακροδάχτυλα προς τα αριστερά σαν να χτυπά γάλα για βούτυρο. Μια λαϊκή εκδήλωση αυτής της παράδοσης μπορεί να εντοπιστεί σε ένα χαρακτήρα γνωστό ως Sailor Moon, του οποίου το όνομα είναι «Usagi» (στα ιαπωνικά «κουνέλι»).

Στην κινέζικη λογοτεχνία, κουνέλια συντροφεύουν επίσης τον Chang’e στο φεγγάρι. Συνδεδεμένα εκτός αυτού με το Κινέζικο νέο έτος (ή Σεληνιακό Νέο Έτος), τα κουνέλια είναι ένα από τα δώδεκα μυθικά ζώα στον κινέζικο ζωδιακό κύκλο για το κινέζικο ημερολόγιο. Στο βιετναμέζικο σεληνιακό έτος, το κουνέλι αντικαταστάθηκε με τη γάτα, καθώς δεν υπήρχαν κουνέλια στο Βιετνάμ.

Πηγές

• ΙΩΑΝΝΗ ΒΑΓΙΑΝΟΥ ‘Συστηματική κουνελοτροφία-λαγοτροφία’ (Εκδόσεις ΨΥΧΑΛΟΥ)
• Εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας σε εκτροφές κουνελιών, βιβλιαράκι 12 σελίδων, μεγέθους Α5, Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, έκδοση Γ.Τ.Π. 67/2014.
• “Altered rabbit milk can help cure disease” by David Pesci Αρχειοθετήθηκε 2006-09-14 στο Wayback Machine.
• "Rabbit milk saves babies", BBC News, 28 July 2000
• "Human acid alpha-glucosidase from rabbit milk has therapeutic effect in mice with glycogen storage disease type II"

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πληροφορίες για τη διατροφή, τη διαβίωση και την ευζωία των Κατοικίδιων Κουνελιών
• Πληροφορίες για τα Κουνέλια
• Russian Branch of WRSA
• World Rabbit Science Association (WRSA)
• House Rabbit Society (USA)
• The Language of Lagomorphs
• Rabbits as Cultural Symbols in Narrative
• Rabbits as Archetypal Symbols in Literature