Καφέ Σλάβια

Το Καφέ Σλάβια (Kavárna Slavia), ένα από τα πιο ιστορικά και καλλιτεχνικά καφενεία της Πράγας, με θέα στον ποταμό Μολδάβα (Vltava). Βρίσκεται στη συμβολή της Λεωφόρου Νάροντνι (Národní Třída) αριθ. 1 της τσεχικής πρωτεύουσας και της προκυμαίας του ποταμού Μολδάβα, απέναντι στο Εθνικό Θέατρο της Πράγας.

Καφέ Σλάβια
Είδος	καφετέρια
Γεωγραφικές συντεταγμένες	50°4′55″N 14°24′48″E
Διοικητική υπαγωγή	Στάρε Μιέστο και Prague 1
Τοποθεσία	Lažanský Palace
Χώρα	Τσεχία
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Καφέ Σλάβια

Ιστορικό του Καφέ

Το Καφέ Σλάβια ιδρύθηκε το 1884. Υπήρξε μάρτυρας των πιο σημαντικών ιστορικών γεγονότων του 20ού αιώνα, τα οποία έλαβαν χώρα στην τσεχική πρωτεύουσα: μεγαλοπρεπείς κηδείες, όπως του Τσέχου συνθέτη Μπέντριχ Σμέτανα (1884), του συγγραφέα Γιαν Νερούντα (1891), της διάσημης Τσέχας ηθοποιού Χάνα Κβαπίλοβα (1907), του μυθιστοριογράφου Άλοϊς Γίρασεκ (1930) και του πρώτου προέδρου της Τσεχοσλοβακικής Δημοκρατίας Τόμας Μάζαρικ (1937), αλλά και τη μεγαλοπρεπή υποδοχή του Αυτοκράτορα της Αυστρο-Ουγγαρίας Φραγκίσκου-Ιωσήφ (1907), τα παρελαύνοντα στρατεύματα των Ναζί, τα σοβιετικά τανκς που εισέβαλαν στη χώρα τον Αύγουστο του 1968 και τους ειρηνικούς διαδηλωτές της "βελούδινης επανάστασης" το Νοέμβριο του 1989.

Ο εσωτερικός διάκοσμος στο Καφέ Σλάβια χρονολογείται από τη δεκαετία του 1930, όταν οι παλαιές Αρ Νουβό (γερμ. Jugendstil) διακοσμήσεις του αντικαταστάθηκαν με πιο σύγχρονες υφολογικές μορφές, με έντονες επιρροές του γαλλικού αρ-ντεκό.

Ο ζωγραφικός πίνακας με τον τίτλο "Ο πότης του αψεντιού", έργο του καλλιτέχνη Βίκτορ Ολίβα, που κοσμεί σήμερα μία από τις αίθουσες στο καφέ, αντικατέστησε το αλληγορικό και πανσλαβικού περιεχομένου τρίπτυχο "Μητέρα Σλάβια", φιλοτεχνημένο κι αυτό από τον Βίκτορ Ολίβα, που υπήρχε προηγουμένως στους τοίχους του.

Στον "Πότη του αψεντιού" απεικονίζεται ένας μισοζαλισμένος από το αψέντι άντρας, με τις ανοικτές παλάμες στο πρόσωπό του, τις εφημερίδες απλωμένες στο τραπέζι του και την αιθέρια οπτασία μιας γυμνής κοπέλας καθισμένης στην άκρη του τραπεζιού του.

Στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, αξιωματικοί μόνο των SS και της Βέρμαχτ επιτρεπόταν να εισέρχονται στο Καφέ Σλάβια. Στα χρόνια που ακολούθησαν τη "βελούδινη επανάσταση" (1989), το Καφέ Σλάβια πωλήθηκε σε ιδιωτικά συμφέροντα και ουσιαστικά πέρασε μία περίοδο παρακμής. Το 1991, το καφέ έκλεισε για ανακαίνιση και παρέμεινε κλειστό για επτά χρόνια. Ο πρόεδρος Βάτσλαβ Χάβελ ήταν ανάμεσα στους διανοούμενους που διαμαρτυρήθηκαν για το κλείσιμό του. Το 1997, το Καφέ Σλάβια επαναλειτούργησε ανακαινισμένο, ως κέντρο και πάλι της πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής της Πράγας.

Διάσημοι θαμώνες

Το εσωτερικό του καφέ

Το Καφέ Σλάβια (Kavarna Slavia) υπήρξε τόπος συνάντησης των γερμανόφωνων καλλιτεχνών και συγγραφέων της Πράγας, που με τρόπο σατιρικό περιέγραψε ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε (γεννημένος στην Πράγα) στις νουβέλες του "Δύο ιστορίες της Πράγας".

Το φθινόπωρο του 1911 ο Τσεχοεβραίος συγγραφέας Φραντς Κάφκα έκανε εδώ φιλοσοφικές συζητήσεις για τον κεντροευρωπαϊκό εβραϊκό πολιτισμό με τον συμπατριώτη και ομόθρησκό του συγγραφέα Μαξ Μπροντ, στον οποίο ο Κάφκα εμπιστεύτηκε όλα τα χειρόγραφά του, με την ξεκάθαρη εντολή να τα κάψει μετά το θάνατό του. Ευτυχώς, ο Μπροντ αγνόησε την επιθυμία αυτή του Κάφκα, εξέδωσε τα γραπτά του και έγραψε την πρώτη βιογραφία του φίλου του (1937).

Το Καφέ Σλάβια ήταν επίσης καλλιτεχνικό στέκι, όπου συναντιόνταν "Οι Πεισματωμένοι" (Tvrdohlavi), πρωτοποριακή ομάδα της σύγχρονης τσεχικής τέχνης, που περιελάμβανε το θεατρικό συγγραφέα Κάρελ Τσάπεκ, διάσημο για το επιστημονικό δράμα του "R.U.R." (1921), στο οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά η λέξη "ρομπότ", τον αδελφό του θεατρικό συγγραφέα και ζωγράφο Γιόσεφ Τσάπεκ, ο οποίος εκτοπίστηκε από τους Ναζί και πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ (1945), καθώς και τον Τσέχο ζωγράφο Γιαν Ζρζάβι (1890 - 1977).

Ο νομπελίστας (1984) Τσέχος ποιητής Γιάροσλαβ Σάιφερτ (Jaroslav Seifert) έγραψε τη συλλογή με τον τίτλο "Ποιήματα του Σλάβια", εκθειάζοντας την επίδραση των παρισινών "καφέ" στην τσεχική διανόηση.

Στο Καφέ Σλάβια σύχναζαν ακόμη οι πρωτεργάτες του "Νέου Κύματος" του τσεχοσλοβακικού κινηματογράφου στις αρχές της δεκαετίας του 1960, που συγκαταλέγονταν ανάμεσα σ' αυτούς οι σκηνοθέτες Μίλος Φόρμαν και Γίρι Μένζελ, αλλά και συγγραφείς της πρωτοπορίας, όπως ο ποιητής Γίρι Κόλαρ.

Ο Βάτσλαβ Χάβελ και συνοδοιπόροι του είχαν κάνει το Καφέ Σλάβια καταφύγιο μυστικών συναντήσεών τους, όπου κατέστρωναν τα σχέδιά τους για την ανατροπή του κομμουνιστικού καθεστώτος στη χώρα τους.

Πηγές

• Noel Riley Fitch: "The Grand Literary Cafes of Europe", New Holland Publishers (UK) Ltd, London, 2006.
• Karel Holub: "Velka Kavarna Slavia - Grand Cafe Slavia", Praha, 1998.