Ιωσήφ Αντωνόπουλος
Ο Ιωσήφ Γ΄ Αντωνόπουλος ή Δαλίβαρης (13 Ιανουαρίου 1749 - 3 Ιουνίου 1821) ήταν διαδοχικά Μητροπολίτης Δράμας και Θεσσαλονίκης και έχει ανακηρυχθεί άγιος από την Ορθόδοξη Εκκλησία.
| Ιωσήφ Αντωνόπουλος | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13 Ιανουαρίου 1749 Δημητσάνα Αρκαδίας |
| Θάνατος | 3 Ιουνίου 1821 Θεσσαλονίκη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
| Eορτασμός αγίου | Πύλη:Ορθοδοξία/Εορτολόγιο/3 Ιουνίου |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Eastern orthodox clergyman |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | μητροπολίτης (από 1810) |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΟι πηγές γύρω από τη ζωή του είναι πενιχρές και εμποδίζουν μια διεξοδική βιογράφησή του. Γεννήθηκε στη Δημητσάνα στα μέσα του 18ου αιώνα. Τα πρώτα γράμματα πρέπει να τα έλαβε στη γενέτειρά του και ίσως να φοίτησε στο σχολείο της Μονή Φιλοσόφου ή στη Σχολή Δημητσάνας.[1] Εικασίες μόνο μπορούν να γίνουν και για τα μετέπειτα βήματά του. Άγιο Όρος, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη είναι κάποιοι από τους πιθανούς, μα όχι βέβαιους προορισμούς του, με σκοπό την περαιτέρω μόρφωσή του. Το 1780 ή το 1787 διαδέχεται τον μητροπολίτη Γεράσιμο, τον εκ Πάρου, στον μητροπολιτικό θρόνο της Δράμας. Μετά τον θάνατο του Θεσσαλονίκης Γεράσιμου, μετατίθεται τον Νοέμβριο του 1810 στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Τόσο κατά την αρχιερατεία του στη Δράμα, όσο και στη Θεσσαλονίκη, μεταβαίνει συχνά στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να συμμετάσχει ως συνοδικό μέλος στην Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Πατριαρχικά έγγραφα που έχουν εκδοθεί κατά το διάστημα 1815-1821, φέρουν και τη δική του υπογραφή.[2]
Το 1819 μετέβη στην Κωνσταντινούπολη ως συνοδικό μέλος στην Πατριαρχική Σύνοδο. Τοποτηρητής στη Θεσσαλονίκη ορίσθηκε ο επίσκοπος Κίτρους Μελέτιος.[3] Κατά την παραμονή του Ιωσήφ στην Κωνσταντινούπολη και μετά την έναρξη της Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, ο Σουλτάνος θα ζητήσει για εγγύηση επτά αρχιερείς (ένας από τους οποίους ήταν και ο Ιωσήφ). Οι τουρκικές αρχές τότε τον συνέλαβαν και τον φυλάκισαν στις φυλακές του Μποσταντζή της Κωνσταντινούπολης μαζί με τους συλληφθέντες επίσης επισκόπους Νικομηδείας Αθανάσιο, Δέρκων Γρηγόριο, Αγχιάλου Ευγένιο, Εφέσου Διονύσιο, Αδριανουπόλεως Δωρόθεο και Τυρνόβου Ιωαννίκιο.[4]
Στις 10 Απριλίου απαγχονίστηκε ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ και ακολούθησε την ίδια ημέρα ο απαγχονισμός των αρχιερέων Αθανασίου Νικομηδείας, Ευγενίου Αγχιάλου και Διονυσίου Εφέσου. Στις 3 Ιουνίου 1821, έλαβαν χώρα οι απαγχονισμοί των υπόλοιπων φυλακισμένων μητροπολιτών σε διαφορετικό σημεία της Κωνσταντινούπολης: του μητροπολίτη Τυρνόβου Ιωαννικίου στο Αρναούτκιοϊ, του μητροπολίτη Αδριανουπόλεως Δωροθέου στο Μέγα Ρεύμα, του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωσήφ στο Νεοχώρι και τέλος του μητροπολίτη Δέρκων Γρηγορίου στα Θεραπειά.[5][6][7]
Ο Μανουήλ Γεδεών τον χαρακτηρίζει «πεπαιδευμένον και φιλόμουσον κληρικόν».[8] Ενδεικτικό της φιλομάθειάς του ήταν το γεγονός πως ήθελε να προμηθεύεται νεοκδοθέντα βιβλία. Έτσι αναφέρεται στον κατάλογο που εκδόθηκε το 1806 Επιτομής χρονολογικής της Γενικής Ιστορίας και επίσης υπήρξε συνδρομητής της "Γεωγραφίας" του Διονυσίου Πύρρου του Θεσσαλού.[9] Ταυτόχρονα ενισχύει την έκδοση και άλλων βιβλίων θρησκευτικού περιεχομένου, όπως του "Μαρτυρολογίου" του Νικόδημου του Αγιορείτη[10]
Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του στις 3 Ιουνίου.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Τάσος Γριτσόπουλος, «Ο εθνομάρτυς μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ιωσήφ Δαλιβήρης ο από Δράμας», Μακεδονικά, τομ. 4 (1960), σελ. 471.
- ↑ όπ.π., σελ.483-486
- ↑ Ο νέος ιερομάρτυς Επίσκοπος Κίτρους Μελέτιος ο Α΄ ο Κυριακός - 21 Μαρτίου 2015, Ενωμένη Ρωμηοσύνη
- ↑ Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, Άγριοι διωγμοί, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. ΙΒ, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1975, σελ. 35
- ↑ Ὁ Ἅγιος Ἰωσὴφ ὁ Ἱερομάρτυρας Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης
- ↑ Τασος Γριτσόπουλος, όπ.π., σελ. 491-492.
- ↑ Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος, Διωγμοί στην Κωνσταντινούπολη από τον Ιούνιο ώς τον Δεκέμβριο, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τομ. ΙΒ΄, Αθήνα, 1975, σελ. 200.
- ↑ παρατίθεται στο Τάσος Γριτσόπουλος, όπ.π., σελ. 471, υποσ. 1.
- ↑ όπ.π., σελ. 475.
- ↑ όπ.π., σελ. 476-477.
Πηγές
Επεξεργασία- Τάσος Γριτσόπουλος, «Ο εθνομάρτυς μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ιωσήφ Δαλιβήρης ο από Δράμας», Μακεδονικά, τομ. 4 (1960), σελ. 470-494.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Κατάλογος Επισκόπων της Αποστολικής Εκκλησίας της Θεσσαλονίκης, [1] Αρχειοθετήθηκε 2016-10-15 στο Wayback Machine.
- Ιστοσ. Synaxarion.Gr, Ὁ Ἅγιος Ἰωσὴφ ὁ Ἱερομάρτυρας Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης