Ιερά Μητρόπολις Σηλυβρίας
Η Μητρόπολη Σηλυβρίας είναι μητρόπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου με έδρα τη Σηλυβρία στην Ανατολική Θράκη.
| Ιερά Μητρόπολις Σηλυβρίας | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Ίδρυση | 4ος αιώνας μ.Χ. |
| Xώρα | Τουρκία |
| Έδρα | Σηλυβρία |
| Υπαγωγή | Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως |
| Ιεραρχία | |
| Μητροπολίτης | Μάξιμος |
Ιστορικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΤον 5ο αιώνα αναφέρεται ως Ευδοξιούπολη[1]. Η επαρχία της υπαγόταν στη δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Ηρακλείας μέχρι τον 6ο αιώνα οπότε και ανυψώθηκε σε Αρχιεπισκοπή. Κατείχε την 19η θέση μεταξύ των Αυτοκεφάλων Αρχιεπισκοπών του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ενώ αργότερα προήχθη στην 11η θέση. Την εποχή του αυτοκράτορα Μανουήλ Κομνηνού, προήχθη σε Μητρόπολη και παρέμεινε καθ' όλη τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου.
Το 1912 περιελάμβανε τέσσερις κωμοπόλεις, τους Επιβάτες, το Φανάρι, το Εξάστερο, τους Δελλιώνες και οκτώ χωριά, τους Αιγιαλούς, το Οικονομείο, το Σινεκλή, το Μέγα Κιλίτς, το Σεϊμέν, το Καδηκιοϊ, την Κούρφαλη και το Άβρεν[2]. Ο Μητροπολιτικός Ναός ήταν αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου και εκεί φυλασσόταν η κάρα του Αγίου Αγαθόνικου, το ιερό λείψανο της Οσίας Ξένης και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Σηλυβριανής, που εικάζεται ότι φιλοτεχνήθηκε από τον ευαγγελιστή Λουκά. Αυτά τα κειμήλια μετά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 μεταφέρθηκαν από τους πρόσφυγες στην Καβάλα, όπου και εγκαταστάθηκαν. Αξιοσημείωτος ήταν ο βυζαντινός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Σπυρίδωνα, ο οποίος βρισκόταν στο υψηλότερο σημείο της πόλεως, εντός των τειχών. Κατεδαφίστηκε μετά το 1922.
Από εκκλησιαστικής απόψεως, παραμένει σήμερα εν ενεργεία Μητρόπολη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της οποίας το ποίμνιο αναγκάστηκε να μεταφερθεί στην Ελλάδα, λόγω των γνωστών ιστορικών συνθηκών. Κάθε Μητροπολίτης Σηλυβρίας μέχρι και το 1922 προσφωνούνταν «Πανιερώτατος», ενώ από την ανταλλαγή των πληθυσμών και μετά καλείται «Σεβασμιώτατος» και Υπέρτιμος και Έξαρχος Θράκης.
Επισκοπικός κατάλογος
Επεξεργασία
| Όνομα | Έτη | Σχόλια |
|---|---|---|
| Σέργιος Α΄ | ~ 325[3] | |
| Θεόφιλος ή Θεοσέβιος | 325 – 330; | από Απαμείας, συμμετείχε στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο[4] |
| Σέργιος Β΄ | ~ 381[5] | |
| Ρωμανός | 448 – 451 | συμμετείχε στη Δ΄ Οικουμενική Σύνοδο[6] |
| Αυξέντιος | ~ 553 | συμμετείχε στην Ε΄ Οικουμενική Σύνοδο[6] |
| Σέργιος Γ΄ | ~ 680 | συμμετείχε στην ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο[7] |
| Γεώργιος | ~ 692 | συμμετείχε στην Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδο[6] |
| Επιφάνιος[6] | ||
| Συμεών[6] | ~ 879 | |
| Ιάκωβος | αρχές 10ου αιώνα[8] | |
| Αντίπατρος[6] | 1030 – 1038 | |
| Αρτέμιος[9] | ~ 1090 | |
| Ιωάννης[9] | ~ 1156 | |
| Θεόδουλος | ~ 1166[10] ~ 1171 | |
| Θεόδωρος[9] | ~ 1171 | |
| Νικηφόρος[9] | ~ 1260 | |
| Θωμάς[9] | ~ 1262 | |
| Ιλαρίων[9] | πριν το 1283 – μετά τον Ιούνιο 1294[11] | |
| Γρηγόριος | 1315 – 1327 | Δυρραχίου, πρόεδρος Σηλυβρίας[3] |
| Ιγνάτιος[9] | ~ 1330 | |
| Μεθόδιος[9] | ~ 1347 | |
| Ησαΐας | πριν τον Φεβρουάριο 1347[12] – μετά τον Ιούλιο 1356[13] | |
| Φιλόθεος (ή Θεόφιλος[14]) | ; – μετά το 1389[15] | |
| Μιχαήλ | 1403 – ; | από Ραιδεστού[16] |
| Ιγνάτιος Χορτασμένος | 1431[17] – 1437; † | |
| Ιωσήφ | ~ 1474 ~ 1484[18] | |
| Αθανάσιος | ~ 1514[19] ~ 1541[20] | |
| Άνθιμος[19] | ~ 1564 | |
| Αθανάσιος | πριν το 1576 – μετά το 1590[21] | |
| Θεοφάνης[19] | ~ 1608 ~ 1618 † | |
| Ιάκωβος | 18 Νοεμβρίου 1618 – ; | από Πολυανής[22] |
| Ιερεμίας[19] | 1618 – 1620 | |
| Μακάριος[19] | 1623 – 29 Απριλίου 1624 | από Γάνου και Χώρας, καθαιρέθηκε[23] |
| Λαυρέντιος | 29 Απριλίου 1624[23] – ; | |
| Δανιήλ[19] | 1624 – 1626 | |
| Λαυρέντιος | ~ 1628[24] | |
| Παρθένιος[19] | ~ 1632 | |
| Λαυρέντιος | ~ 1631[25]; – Φεβρουάριος 1638 | παύθηκε[19], κατόπιν Ικονίου |
| Σωφρόνιος | Φεβρουάριος 1638[26] – 8 Οκτωβρίου 1645 | παραιτήθηκε λόγω χρεών[27] |
| Μακάριος | 20 Δεκεμβρίου 1645[28] – 1646[29] | πνίγηκε[30] |
| Μελέτιος | 14 Μαρτίου 1646[30] – 1654[29] | |
| Μητροφάνης | ~ 1665[29] | |
| Ιάκωβος | ~ 1671[29] | |
| Λαυρέντιος | ~ 1675[29] | |
| Άνθιμος | ~ 1677[29] | |
| Μητροφάνης | ~ 1680[29] | |
| Νεκτάριος | ~ 1681[29] | |
| Γρηγόριος | ~ 1684[29] | |
| Μωυσής | ~ 1688[29] | |
| Αρσένιος | πριν τον Νοέμβριο 1688[29] – τέλη 17ου αιώνα[31] | |
| Μακάριος | τέλη 17ου αιώνα[31] – μετά το 1702[29] | |
| Λεόντιος | 1701 – 1724 | |
| Αλέξιος Κύπριος | ~ 1724[29] | |
| Παρθένιος | ~ 1725[29] | |
| Λαυρέντιος | ~ 1728[29] | |
| Μακάριος Β΄ | 1724[29] – 1744 | από Βεροίας |
| Γρηγόριος | ~ 1745[29] | |
| Άνθιμος | ~ 1762[32] | |
| Θεόκλητος | 1744 – 1764[29] | |
| Παρθένιος Β' | Αύγουστος 1764 – 1777[33] | κατόπιν Χαλκηδόνος[29] |
| Κύριλλος Α' | ~ 1769[34] | |
| Χρύσανθος | 1 Ιουνίου 1777 – 1790[34] † | |
| Καλλίνικος (Καλλιμάχης) | 17 Νοεμβρίου 1790 – Ιούνιος 1816 | παραιτήθηκε[35] |
| Βενιαμίν | Ιούνιος 1816[36] – ; | |
| Παΐσιος (Ασπροποταμίτης) | 21 Αυγούστου 1816 – 15 Μαρτίου 1818 | από πρώην Σταγών, κατόπιν Φιλιππουπόλεως |
| Ιωαννίκιος | 15 Μαρτίου 1818 – 3 Φεβρουαρίου 1819 † | από Φιλιππουπόλεως |
| Αγαθάγγελος | 1819 | προεδρικώς[37] |
| Μακάριος (Σούτσος) | Φεβρουάριος 1819 – Οκτώβριος 1821 | παραιτήθηκε, κατόπιν Μεθώνης |
| Διονύσιος Α΄ (Κωτάκης) | Οκτώβριος 1821 – Ιούλιος 1826 | κατόπιν Αμασείας[38] |
| Ιερόθεος | Ιούλιος 1826 – Μάιος 1834 | από Σάμου, κατόπιν Χαλκηδόνος |
| Ματθαίος (Αριστάρχης) | Μάιος 1834 – 10 Νοεμβρίου 1838 | κατόπιν Δημητριάδος |
| Σωφρόνιος | Νοέμβριος 1838 – 11 Οκτωβρίου 1849 † | από Σωτηριουπόλεως |
| Ιωαννίκιος | 12 Οκτωβρίου 1849 – 23 Ιουνίου 1853 | από Γρεβενών |
| Μελέτιος (Θεοφιλίδης) | 23 Ιουνίου 1853 – 25 Μαΐου 1861[39] | κατόπιν Σερρών |
| Ζαχαρίας | 28 Ιουνίου 1861[40] – 1 Φεβρουαρίου 1877 † | από Μετρών και Αθύρων |
| Κύριλλος (Κυριακίδης) | 9 Φεβρουαρίου 1877 – 27 Οκτωβρίου 1881 † | προεδρικώς[41], από Αδριανουπόλεως |
| Γερμανός (Αποστολίδης) | 31 Οκτωβρίου 1881 – 8 Απριλίου 1892 † | από Μογλενών |
| Κωνστάντιος (Ζαχαριάδης) | 14 Απριλίου 1892 – 7 Σεπτεμβρίου 1900 | από Κασσανδρείας, κατόπιν Μαρωνείας |
| Διονύσιος Β΄ (Σταυρίδης) | 3 Οκτωβρίου 1900 – 29 Μαρτίου 1913 † | από Ελευθερουπόλεως |
| Βενιαμίν (Κυριακού) | 11 Ιουνίου 1913 – 10 Σεπτεμβρίου 1913 | από Ρόδου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
| Ευγένιος (Παπαθωμάς) | 10 Σεπτεμβρίου 1913 – 20 Μαΐου 1926 | από Αμφιπόλεως, κατόπιν Σερβίων |
| Ευγένιος (Παπαθωμάς) | 26 Μαρτίου 1927 – 22 Ιουνίου 1934 † | από Σερβίων |
| Αιμιλιανός (Τιμιάδης) | 15 Νοεμβρίου 1977 – 21 Φεβρουαρίου 2008 †[42] | από Καλαβρίας[43] |
| Μάξιμος (Βγενόπουλος) | 27 Ιουλίου 2014 – σήμερα | |
Η Μητρόπολη σήμερα
ΕπεξεργασίαΣτη Σηλυβρία έχει ανεγερθεί σήμερα Επισκοπείο, εντός του οποίου λειτουργεί παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο και την Παναγία Σηλυβριανή[44].
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Τσιανικλίδης 2000, σελ. 159.
- ↑ Τσιανικλίδης 2000, σελ. 163.
- ↑ 3,0 3,1 Δράκος 1892, σελ. 23.
- ↑ Τσιανικλίδης 2000, σελ. 176.
- ↑ Τσιανικλίδης 2000, σελ. 177.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Τσιανικλίδης 2000, σελ. 165.
- ↑ Sacrosancta Concilia Ad Regiam Editionem Exacta. Παρίσι. 1671. σελ. 711. Ανακτήθηκε στις 10 Αυγούστου 2021.
- ↑ Laurent 1963, σελ. 646.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 Τσιανικλίδης 2000, σελ. 166.
- ↑ Χωνιάτης, Νικήτας (1865). Τα ευρισκόμενα πάντα. σελ. 256.
- ↑ Failler, Albert (1993). «Un acte inédit du patriarche de Constantinople Jean XII (2 juin 1294)». Revue des études byzantines 51: 78. https://www.persee.fr/doc/rebyz_0766-5598_1993_num_51_1_1870. Ανακτήθηκε στις 30 Ιανουαρίου 2024.
- ↑ Зборник радова Византолошког института. Научно дело. 1963. σελ. 224. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2021.
- ↑ Βακαλοπούλου 1990, σελ. 49.
- ↑ Βακαλοπούλου 1990, σελ. 50.
- ↑ Preiser-Kapeller, Johannes (2007). «Die hauptstädtische Synode von Konstantinopel (Synodos endemusa). Zur Geschichte und Funktion einer zentralen Institution der (spät)byzantinischen Kirche». Historicum 96: 28. https://www.academia.edu/512045/Die_hauptst%C3%A4dtische_Synode_von_Konstantinopel_Synodos_endemusa_Zur_Geschichte_und_Funktion_einer_zentralen_Institution_der_sp%C3%A4t_byzantinischen_Kirche_The_Synod_of_Constantinopel_On_the_History_and_Function_of_a_central_Institution_of_the_Late_Byzantine_Church_. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2021.
- ↑ Preiser-Kapeller 2008, σελ. XXIX.
- ↑ Preiser-Kapeller 2008, σελ. XXVI.
- ↑ Ζαχαριάδου 1996, σελ. 120.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 19,6 19,7 Τσιανικλίδης 2000, σελ. 168.
- ↑ «Έγγραφον συνοδικόν 68 Μητροπολιτών (...)». Γρηγόριος ο Παλαμάς ΜΘ: 225. Ιανουάριος 1920. http://digital.lib.auth.gr/record/139966/files/5076_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 30 Απριλίου 2022.
- ↑ Αγορίτσας 2017, σελ. 22.
- ↑ Παπαδόπουλος-Κεραμεύς, Αθανάσιος (1963). Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, ήτοι κατάλογος των εν ταις βιβλιοθήκαις του αγιωτάτου αποστολικού τε και καθολικού ορθοδόξου πατριαρχικού θρόνου των Ιεροσολύμων και πάσης Παλαιστίνης αποκειμένων ελληνικών κωδίκων, τόμος τέταρτος (1899) (PDF). Βρυξέλλες: Culture et Civilisation. σελίδες 7–8. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 23,0 23,1 Αποστολόπουλος 1987, σελίδες 388-389.
- ↑ Μέρτζιος 1951, σελ. 47.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 32.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 418.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 180.
- ↑ Αποστολόπουλος 1987, σελ. 181.
- ↑ 29,00 29,01 29,02 29,03 29,04 29,05 29,06 29,07 29,08 29,09 29,10 29,11 29,12 29,13 29,14 29,15 29,16 29,17 29,18 Τσιανικλίδης 2000, σελ. 169.
- ↑ 30,0 30,1 Αποστολόπουλος 1987, σελ. 182.
- ↑ 31,0 31,1 Παπαδόπουλος Κεραμέως, Α. Τακτικόν των Ορθοδόξων Εκκλησιών της Ανατολής (PDF). σελ. 471.
- ↑ Κουρίλας, σελ. 18.
- ↑ Ζευγαδάκης 1948, σελ. 520.
- ↑ 34,0 34,1 Τσιανικλίδης 2000, σελ. 170.
- ↑ Μητροπολίτης από Μ.Πρωτοσυγκέλλων, Αθηναγόρας (1932). «Ο θεσμός των συγκέλλων εν τω Οικουμενικώ Πατριαρχείω». Επετηρίς Εταιρείας Βυζαντινών Σπουδών: 271. https://ir.lib.uth.gr/xmlui/bitstream/handle/11615/19053/article.pdf?sequence=1&isAllowed=y. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2022.
- ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΕ): 234. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA234#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (Κ): 316. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA316#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 63.
- ↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 195.
- ↑ Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 197.
- ↑ «Νεκρολογία». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (Δ): 68. 1881. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&ots=ch0jdS98Cp&hl=el&pg=PA68#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σηλυβρίας κυρός Αιμιλιανός. (1916-2008)». Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Kiminas 2009, σελ. 64.
- ↑ Τό ὁδοιπορικό τῆς «Θρακικῆς Ἑστίας Δράμας» στήν Σηλυβρία τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης καί ἡ Πατριαρχική Θεία Λειτουργία
Πηγές
Επεξεργασία- Οι τιτουλάριοι αρχιερείς του Οικουμενικού Πατριαρχείου, έκδοση αναθεωρημένη, Εκδόσεις Περί τεχνών, Πάτρα 2003, σ.σ. 398 (ISBN 960-8260-34-5).
- Κουρίλας, Ευλόγιος. Κώδιξ επισήμων εγγράφων Μεγίστης Λαύρας, καταρτισθείς υπό του Ευλογίου Κουρίλα από του 1910-1951 (PDF). Πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων.
- Αγορίτσας, Δημήτριος (2017). «Συνοδικό γράμμα του οικουμενικού πατριάρχη Θεολήπτου Β΄ (1586)». Τρικαλινά 37. https://www.academia.edu/35747837/%CE%A3%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BF%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D_%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%AC%CF%81%CF%87%CE%B7_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%AE%CF%80%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%92_1586_Synodal_Letter_issued_by_the_Ecumenical_Patriarch_Theoleptos_II_1586_in_favour_of_the_Monastery_of_Christ_Saviour_Great_Meteoron_pdf. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2021.
- Kiminas, Demetrius (31 Μαρτίου 2009). The Ecumenical Patriarchate: A History of Its Metropolitanates with Annotated Hierarch Catalogs. Wildside Press LLC. ISBN 978-1434458766. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2014.
- Ζαχαριάδου, Ελισάβετ Α. (1996). Δέκα τουρκικά έγγραφα για την Μεγάλη Εκκλησία (1483-1567) (PDF). Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών. ISBN 960-7094-69-7.
- Ζευγαδάκης, Ν. Ε. (1948). «Δύο πατριαρχικά σιγίλλια ρυθμιστικά των σχέσεων των Σιναϊτών και της μητροπόλεως Κρήτης. 1. Το σιγίλλιον Σωφρονίου του Β΄ (1777)». Κρητικά Χρονικά 2. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2021-04-22. https://web.archive.org/web/20210422103313/http://online.cretica-chronica.gr/output/2212450270524a.pdf. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021.
- Preiser-Kapeller, Johannes (2008). Das Episkopat im späten Byzanz : ein Verzeichnis der Metropoliten und Bischöfe des Patriarchats von Konstantinopel in der Zeit von 1204 bis 1453. Saarbrücken: VDM Verlag Dr. Müller. σελ. XXV. ISBN 978-3836487863.
- Βακαλοπούλου, Μαρία (1990). «Φιλόθεος Σηλυβρίας. Βίος και συγγραφικό έργο». Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2022.
- Τσιανικλίδης, Δημήτριος (2000). Η Μητρόπολις και ο Ελληνισμός Σηλυβρίας, [Διδακτορική διατριβή]. Θεσσαλονίκη: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
- Αποστολόπουλος, Δημήτρης Γ. (1987). Η Νομική Συναγωγή Του Δοσιθέου. Μία Πηγή Και Ένα Τεκμήριο. Αθήνα: Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών.
- Μέρτζιος, Κωνσταντίνος Δ (1951). «Πατριαρχικά, ήτοι ανέκδοτοι πληροφορίαι σχετικαί προς τους Πατριάρχας Κωνσταντινουπόλεως από του 1556-1702». Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών 15 (4). https://digitallibrary.academyofathens.gr/archive/item/10758?lang=el. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2023.
- Δράκος, Ευστράτιος Ι. (1892). Τα Θρακικά : ήτοι διάλεξις περί των εκκλησιαστικών επαρχιών Σηλυβρίας, Γάνου και Χώρας, Μετρών και Αθύρων, Μυριοφύτου και Περιστάσεως, Καλλιπόλεως και Μαδύτου. Αθήνησι. Ανακτήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 2024.
- Laurent, V. (1963). Le Corpus des sceaux de l' empire Byzantin. V.1 (L'eglise) (στα Γαλλικά). Paris: Centre National de la Recherche Scientifique.