Ο Θημακός ή οι Θημακοί ή η Θημακία[1] (αρχαία ελληνικά: Θημακός‎‎), (ο δήμος: Θημακού) ήταν αρχαίος οικισμός - πόλη και δήμος της Ερεχθηίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Αθήνας).

Θημακός
Γενικά στοιχεία
ΟνομασίαΘημακός
Άλλες ονομασίεςΘημακοί ή Θημακία
Κύριος οικισμόςΘημακός
Διοικητικά στοιχεία
Ταυτότηταδήμος της αρχαίας Αττικής
Ονομασία δήμουΔήμος Θημακού
Ονομασία δημότηΘημακεύς
ΦυλήΕρεχθηίδα
Πτολεμαΐδα
ΤριττύςΆστεως ή Μεσογείων
Σύστημα εξουσίαςΠόλη–κράτος
Πολιτικό σύστημαΑθηναϊκή Δημοκρατία
Τίτλος ηγέτηδήμαρχος
Λήψη αποφάσεωνΑρχαία Βουλή & Δήμος
Αριθμός βουλευτών
1η περίοδος
508 – 307/306 π.Χ.
1
2η περίοδος
307/306–224/223 π.Χ.
1
3η περίοδος
224/223–201/200 π.Χ.
1
4η περίοδος
201/200 π.Χ.– 126/127
άγνωστος
5η περίοδος
126/127–3ος αιώνας
άγνωστος
Ιστορική εξέλιξη
Ίδρυση508 ΠΚΕ
Λήξη3ος αιώνας
Λατρευτικές παραδόσεις
Αρχαιολογία
Περιοχή
Αρχαία Αττική
Οι δήμοι της αρχαίας Αττικής

Ονομασία

Επεξεργασία

Ο δήμος πήρε πιθανώς το όνομά του, από τον μυθικό επώνυμο ήρωα Θημάκο.[1]

Τοποθεσία του αρχαίου δήμου

Επεξεργασία

Ο δήμος του Θημακού, ήταν δήμος του Άστεως ή των Μεσογείων.[2] Η θέση του δήμου είναι άγνωστη,[3] αβέβαιη και δεν έχει ταυτιστεί επακριβώς. Ο John S. Traill αναφέρει ότι πιθανώς ήταν δήμος του Άστεως,[4] σε τμήμα της περιοχής της σύγχρονης Ηλιούπολης, με βάση τη τοποθεσία ανακάλυψης ενός διατάγματος,[5] του οποίου, όμως, η απόδοση στο δήμο του Θημακού αμφισβητείται. Η προγενέστερη άποψη των ερευνητών πρότεινε το δήμο του Θημακού ως δήμο της Μεσογαίας και όχι του άστεως. Γενική αναφορά για το δήμο υπάρχει και στο έργο του Ανδοκίδη «Περί των μυστηρίων».[6]

Σύμφωνα και με άλλους ερευνητές ο δήμος του Θημακού ήταν μικρός αρχαίος δήμος στην περιοχή της Ηλιούπολης,[7] ενώ η σημερινή περιοχή της Ηλιούπολης περιελάμβανε πιθανώς στα νοτιοδυτικά της και μικρό τμήμα του αρχαίου δήμου του Ευωνύμου (ο οποίος ταυτίζεται γενικά με την περιοχή των Τραχώνων στο Καλαμάκι).

Ο ερευνητής του 19ου αιώνα Διονύσιος Σουρμελής, πίστευε ότι ο δήμος Θημακού βρισκόταν μεταξύ των δήμων Λαμπτρών και Αιγίλου στην περιοχή Θημηκιά.[1]

Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή

Επεξεργασία

Ο δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[8] ως μέλος αρχικά της Ερεχθηίδας φυλής, συμμετείχε με 1 βουλευτή στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη περίοδο (307/306 – 224/223 π.Χ.) ο δήμος αντιπροσωπευόταν από 1 βουλευτή στη Βουλή των 600. Κατά την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.) ο δήμος ενσωματώθηκε στην Πτολεμαΐδα φυλή με 1 επίσης βουλευτή, ενώ κατά την τέταρτη περίοδο (201/200 π.Χ. – 126/127) και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) είναι άγνωστος ο αριθμός βουλευτών–αντιπροσώπων του δήμου.

Οι κάτοικοι του Θημακού

Επεξεργασία

Ο δημότης του αρχαίου Θημακού ονομαζόταν Θημακεύς.[9] [10]

Προσωπικότητες από τον Θημακό

Επεξεργασία

Υπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από το δήμο του Θημακού, όπως ο Δημήτριος ο Θημακεύς, Διόδωρος ο Θημακεύς, Διόνυσος ο Θημακεύς, Διοσκουρίδης ο Θημακεύς κ.α.[11]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές - σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Διονύσιος Σουρμελής, "Αττικά: ή περί δήμων Αττικής εν οις και περί τινων μερών του Άστεως". Υπό Διονύσιου Σουρμελή. Έκδοσις πρώτη. Τύποις Αλεξάνδρου Κ. Γκαρπολά, Εν Αθήναις 1854 και "Attika hē peri dēmōn Attikēs en hois kai peri tinōn merōn asteōs", Dionysios Surmelēs, Gkarpola, 1854, σελ. 52: [...] "Θημακός και Θημακοί και Θημακία, ο δημότης Θημακεύς• ωνομάσθη δε από Θημάκου ήρωος. Κείται δε μεταξύ Λαμπτρών και Αιγίλου• καλείται δε νυν Θημηκιά, και είνε ακατοίκητος• αποτελεί δε σήμερον μέρος της περιφέρειας των υποστατικών των αδελφών Μαρκέλλου". [...]
  2. [...] "Themacus: (Θημακός; Thēmakós). Attic mesogeia (?) deme, Erechtheis phyle, from 224/3 BC Ptolemaïs, one bouleutḗs; location unknown. IG II2 1212 (finding site: in vico Kara, modern Ilioupoli) is probably not a decree from T., cf. [1]". [...], Lohmann, Hans (Bochum), Themacus
  3. John S. Traill: Demos and trittys. Epigraphical and topographical studies in the organization of Attica. Athenians Victoria College, Toronto 1986, p. 126.
  4. John S. Traill: The political organization of Attica: a study of the demes, trittyes, and phylai, and their representation in the Athenian Council,“Attica”. Princeton: American School of Classical Studies at Athens (ASCSA), 1975, ISBN 978-0-87661-514-0, Tab. 1.
  5. Ελληνικές επιγραφές - IG II² 1212
  6. Ανδοκίδης, «Περί των μυστηρίων», 17: [...] "ἔτι μήνυσις ἐγένετο μία. Λυδὸς ὁ Φερεκλέους τοῦ Θημακέως ἐμήνυσε μυστήρια γίγνεσθαι ἐν τῇ οἰκίᾳ Φερεκλέους τοῦ δεσπότου τοῦ ἑαυτοῦ, ἐν Θημακῷ". [...]
  7. "Ο Πάνος Τότσικας μας μιλάει για το νέο βιβλίο του «Εδώ κάποτε...συμβολή στην ιστορία της Ηλιούπολης» ( Α' μέρος)[νεκρός σύνδεσμος]", 09/10/2005, στην ιστοσελίδα: www.ilioupolisonline.gr
  8. Θημακ Attica (IG I-III), στην ιστοσελίδα: epigraphy.packhum.org
  9. Στέφανος Βυζάντιος, "Εθνικά", ("Stephani Byzantii Ἐθνικων quæ supersunt." Gr. Edidit Anton Westermann, Λειψία 1839), [...] "Θημακοί, δήμος της Ερεχθηίδος φυλής, ως δε Φρύνιχος, της Πτολεμαΐδος. ο δημότης Θημακεύς, το τοπικόν Θημακόθεν, Θημακόνδε, Θημακοί". [...], σελ. 138.
  10. Δανιήλ ο Μάγνης, "Λεξικόν Ιστορικομυθικόν και Γεωγραφικόν, συντεθέν υπό Δανιήλου Δημητρίου Μάγνητος του εκ του Πηλίου όρους εκ κωμοπόλεως Αγίου Λαυρεντίου, εις χρήσιν της ελληνικής νεολαίας". Εκ της Ελληνικής τυπογραφίας Φραγκίσκου Ανδρεώλα. Εν Βενετία 1834. Lexikon historikomythikon kai geographikon (etc.)(Historisch-mythologisches und geographisches Worterbuch etc.) neograece, Daniel Demetrios Magnes, Andreola, 1834, [...] "Θημακός, δήμος της Αττικής, εκ της Ερεχθηίδος φυλής (Κάτοικ. Θημακεύς)". [...], σελ. 163.
  11. Δημότες του Θημακού Αρχειοθετήθηκε 2019-04-04 στο Wayback Machine.. Αναζήτηση με τη λέξη-κλειδί στον τόπο (Place): QHMAKEUS (στα κεφαλαία αγγλικά), στις ιστοσελίδες: empressattica.com και atheniansproject.com του Προγράμματος «Αθηναίοι» = Athenians Project

Πηγές – βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Πρωτογενείς πηγές

Δευτερογενείς πηγές

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία