Διωγμός
Στην ιστορία, τη θρησκεία και την πολιτική επιστήμη, ο διωγμός (συνώνυμο: εκκαθάριση) αναφέρεται στην καθαίρεση ή την εκτέλεση ανθρώπων που θεωρούνται επικίνδυνοι από μια εξουσία, ένα άλλο οργανισμό, τους ηγέτες της ομάδες τους, ή την κοινωνία ως σύνολο. Μια ομάδα που αναλαμβάνει τέτοια προσπάθεια ονομάζεται διώκτης. Οι διωγμοί μπορεί να είναι ειρηνικοί ή βίαιοι. Οι ειρηνικοί διωγμοί αποτελούνται από μια απλή καθαίρεση από το αξίωμα, ενώ ο βίαιος διωγμός γίνεται με φυλάκιση, εξορία, ή φόνο των εκκαθαρισμένων.
Χαρακτηριστικά
ΕπεξεργασίαΗ σφαγή της Σαγκάης το 1927 και η Νύχτα των μεγάλων Μαχαιριών το 1934 όπου εκτελέστηκε μια ιδιαίτερη ομάδα μελών ενός πολιτικού κόμματος ονομάζονται κοινώς εκκαθαρίσεις. Οι μαζικές απελάσεις λόγω ρατσισμού και ξενοφοβίας όπως η απέλαση των Τατάρων της Κριμαίας (και πολλών άλλων εθνοτήτων στη Σοβιετική Ένωση) και ο εγκλεισμός Ιαπώνων στην Αμερική δεν θεωρούνται εκκαθαρίσεις.
Παρόλο που οι ξαφνικές και βίαιες εκκαθαρίσεις είναι αξιοσημείωτες, οι περισσότερες από αυτές δεν περιλάμβαναν άμεση εκτέλεση ή εγκλεισμό στη φυλακή. Ενδεικτικά, τέτοιες εκκαθαρίσεις ήταν: οι περιοδικές μαζικές εκκαθαρίσεις μελών του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας και ηεκκαθάριση των Εβραίων και των πολιτικών αντιφρονούντων από το γερμανικό δημόσιο το 1933-1934. Ξεκινώντας το 1966 ως μέρος της Πολιτιστικής Επανάστασης, ο Μάο Τσετούνγκ και οι συνεργάτες του εκκαθάρισαν μεγάλο μέρος της ηγεσίας του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος, παύοντας, μεταξύ άλλων, από τα καθήκοντα τους τον πρόεδρο της Λ.Δ. Κίνας Λιου Σαοτσί και τον τότε γενικό γραμματέα Τενγκ Σιαοπίνγκ. Στα Μαοϊκά κράτη οι ποινές ήταν συνήθως καταναγκαστικά έργα σε στρατόπεδα λαογκάι και εκτελέσεις. Ο Τενγκ Σιαοπίνγκ είναι γνωστός για την επάνοδο του σε ηγετικά αξιώματα μετά από επαναλαμβανόμενες διώξεις και εκκαθαρίσεις.
Ιστορική χρήση του όρου
ΕπεξεργασίαΕκκαθαρίσεις του Αγγλικού Εμφυλίου Πολέμου, 1648-1650
ΕπεξεργασίαΗ πρώτη χρήση του όρου "εκκαθάριση" για πολιτικούς σκοπούς χρονολογείται στην Εκκαθάριση της Υπερηφάνειας επί Αγγλικού Εμφυλίου Πολέμου. Το 1648-1650, ο στρατός εκκαθάρισε τα τα μετριοπαθή μέλη της αγγλικής Μακράς Βουλής. Ωστόσο αργότερα έλαβαν χώρα και άλλοι διωγμοί υπό την Κοινοπολιτεία, συμπεριλαμβανομένου του διωγμού των μελών της Βουλής των Λόρδων. Αντεπαναστάτες, όπως οι βασιλόφρονες, διώχθηκαν. Επίσης διώχθηκαν και πιο ριζοσπάστες επαναστάτες όπως ο Ομαλυντήρες. Μετά την Αποκατάσταση, μερικοί δημοκρατικοί διώχθηκαν ενώ άλλοι έφυγαν για τη Νέα Αγγλία.
Σταλινική Σοβιετική Ένωση
ΕπεξεργασίαΟι όροι διωγμοί και εκκαθάριση συνδέονται συχνά με τον Σταλινισμό. Επί Ιωσήφ Στάλιν, χιλιάδες άτομα φυλακίστηκαν στα Γκούλαγκ και πολλοί εκτελέστηκαν. Τα άτομα που εκκαθαρίστηκαν ήταν κουλάκοι, αρκετοί στρατιωτικοί, μέλη εθνοτικών μειονοτήτων, "δολιοφθορείς" και πολίτες που κατηγορήθηκαν για συνωμοσία κατά του Κομμουνισμού.[1] Ο Στάλιν και ο Νικολάι Γιεζόφ ξεκίνησε τις πιο διαβόητες εκκαθαρίσεις του ΚΚΣΕ, την Μεγάλη Εκκαθάριση, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930.
Μεταπολεμική Γαλλία
ΕπεξεργασίαΜετά την απελευθέρωση της Γαλλίας από τους Συμμάχους το 1944, οι αρχές της Ελεύθερης Γαλλίας και ιδιαίτερα μέλη της Γαλλικής Αντίστασης εκκαθάρισαν πρώην δοσιλόγους, τους λεγόμενους "βισυιστές". Σε νομικούς όρους ή διαδικασία ονομάστηκε "νόμιμη εκκαθάριση", γαλλ. épuration légale. Ανάλογες διώξεις και εκκαθαρίσεις έλαβαν χώρα σε κράτη που προέβησαν σε διαδικασίες αποκομμουνιστικοποίησης και αποναζιστικοποίησης.
Κομμουνιστική Κούβα
ΕπεξεργασίαΜετά την Κουβανική Επανάσταση το 1959, ο Φιντέλ Κάστρο συχνά εκκαθάριζε πρόσωπα που συνδέονταν με το καθεστώς Μπατίστα. Οι εκκαθαρίσεις συχνά συνοδεύονταν από εκτέλεση. Στη συνέχεια ο Κάστρο έκανε μόνο περιοδικές εκκαθαρίσεις. Μια γνωστή εκκαθάριση έγινε το 1989, όταν ένας υψηλόβαθμος στρατηγός, ο Αρνάλντο Οτσόα, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε από το εκτελεστικό απόσπασμα με την κατηγορία της διακίνησης ναρκωτικών. Στις επόμενες δύο δεκαετίες οι εκκαθαρίσεις έγιναν λιγότερο κοινές.
21ος αιώνας
ΕπεξεργασίαΚίνα
ΕπεξεργασίαΟρισμένοι παρατηρητές θεωρούν την εκστρατεία κατά της διαφθοράς υπό τον Σι Τσινπίνγκ ως διωγμό.[2][3]
Βόρεια Κορέα
ΕπεξεργασίαΟι βορειοκορεάτες ηγέτες Κιμ Ιλ-σουνγκ, Κιμ Γιονγκ-ιλ και Κιμ Γιονγκ-ουν εκκαθαρίζουν περιοδικά διαφόρους πολιτικούς αντιπάλους ή άτομα που τα θεωρούν ως απειλή για αυτούς, ξεκινώντας από την δεκαετία του 1950. Ο Ίλ-σουνγκ προέβη σε διωγμούς ατόμων που δεν ήθελαν την ανάρρηση του γιου του στην ηγεσία της χώρας. Ο γνωστότερος διωγμός είναι το Περιστατικό του Αυγούστου το 1956, όταν οι φιλοσοβιετικές και φιλοκινεζικές φράξιες Γιανάν του Εργατικού Κόμματος Κορέας προσπάθησε να καθαιρέσουν την Κιμ. Οι περισσότεροι που ενεπλάκησαν στις φράξιες εκτελέστηκαν, αλλά κάποιοι κατάφεραν να διαφύγουν στην ΕΣΣΔ ή την Κίνα. Ο Κιμ Γιονγκ-ιλ έκανε μερικές εκκαθαρίσεις, αλλά λιγότερες από αυτές που έκανε ο πατέρας και ο γιος του. Ο Κιμ Γιονγκ-ουν έχει εκκαθαρίσει διάφορους υψηλόβαθμους αξιωματούχους της κυβέρνησης του πατέρα του, όπως τον θείο του Τσανγκ Σουνγκ-τεκ.
Τουρκία
ΕπεξεργασίαΜετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του 2016, η τουρκική κυβέρνηση έχει απολύσει χιλιάδες εργαζομένοτουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Οι περισσότεροι εκκαθαρισμένοι στρατιώτες και δημόσιοι υπάλληλοι κατηγορήθηκαν για σχέσεις με το κίνημα Γκιουλέν. Λόγω των εκκαθαρίσεων, 50.000 υπάλληλοι (συμπεριλαμβανομένων χιλιάδων δικαστών), απολύθηκαν και κρατούνται.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Hunt, Lynn (2008). The Making of the West: Peoples and Cultures, Vol. C: Since 1740 (3rd έκδοση). Bedford/St. Martin's. σελ. 846. ISBN 9780312465100.
- ↑ «Charting China's 'great purge' under Xi» (στα αγγλικά). 2017-10-23. https://www.bbc.com/news/world-asia-china-41670162. Ανακτήθηκε στις 2019-09-24.
- ↑ Shih, Gerry (2018-10-22). «In China, investigations and purges become the new normal» (στα αγγλικά). Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/in-china-investigations-and-purges-become-the-new-normal/2018/10/21/077fa736-d39c-11e8-a275-81c671a50422_story.html. Ανακτήθηκε στις 2019-09-24.