Η δίκη των Einsatzgruppen (γερμανικά: Einsatzgruppen-Prozess) ή η δίκη των Ταγμάτων Θανάτου των SS («Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής εναντίον του Όττο Όλεντορφ») ήταν η ένατη από τις δώδεκα δίκες για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Η δίκη διεξήχθη στην υπό συμμαχική κατοχή πόλη της Νυρεμβέργης από τις αμερικάνικες αρχές μετά το τέλος του πολέμου. Αυτή η δίκη έγινε γνωστή ως «δίκη των Einsatzgruppen» επειδή όλοι οι κατηγορούμενοι κατηγορήθηκαν για εγκληματική συμπεριφορά που προέκυψε από τα καθήκοντά τους ως μέλη των Einsatzgruppen στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο εισαγγελέας Μπέντζαμιν Φέρεντς στη δίκη των EinsatzgruppenΟ Όττο Όλεντορφ και ο Χάιντς Γιοστ στο Στρατιωτικό Δικαστήριο
Ο γερμανικός όρος «Einsatzgruppen» μπορεί να μεταφραστεί κατά προσέγγιση ως «Ειδικές ομάδες επέμβασης». Τέσσερις τέτοιες ειδικές μονάδες δημιουργήθηκαν τον Μάιο του 1941 λίγο πριν από τη γερμανική εισβολή στη Ρωσία, υπό την καθοδήγηση του Χίτλερ και του Χάινριχ Χίμλερ.
Ο κατηγορούμενος Πάουλ Μπλόμπελ (κύριος υπεύθυνος για τη σφαγή στο Μπάμπι Γιαρ το 1941) καταδικάζεται σε θάνατο δια απαγχονισμού.
Η εισαγγελία ισχυρίστηκε ότι ο πρωταρχικός σκοπός των Einsatzgruppen ήταν να συνοδεύσει τον γερμανικό στρατό στην κατεχόμενη Ανατολή και να εξοντώσει τους Εβραίους, τους Τσιγγάνους, τους Σοβιετικούς αξιωματούχους και άλλα στοιχεία του άμαχου πληθυσμού που θεωρούνταν «φυλετικά» κατώτερα ή «πολιτικά ανεπιθύμητα». Υπολογίζεται ότι περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι ήταν θύματα αυτού του προγράμματος.[2]
Ορισμένα Einsatzgruppen είχαν, επιπλέον, άλλες μονάδες για ειδικούς σκοπούς. Κάθε Einsatzgruppe, μαζί με τις δευτερεύουσες μονάδες του αποτελούνταν από περίπου 500 έως 800 άτομα. Το Einsatzgruppe A, που δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην περιοχή της Βαλτικής, περιλάμβανε τα Ζοντερκομάντος ( Sonderkommandos )1α και 1β και τα Αινσατσκομμάντος (Einsatzkommandos) 2 και 3. Το Einsatzgruppe B, δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην περιοχή προς τη Μόσχα.
Η υπόθεση Einsatzgruppen δικάστηκε στο Δικαστικό Μέγαρο στη Νυρεμβέργη ενώπιον του Στρατιωτικού Δικαστηρίου II-A. Οι δικαστές, οι οποίοι ακούστηκαν ενώπιον του Στρατιωτικού Δικαστηρίου II-A, ήταν ο Μάικλ Μουσμάννο (προεδρεύων δικαστής και αξιωματικός του Ναυτικού) από την Πενσυλβανία, ο Τζον Τζέι Σπέιτ από την Αλαμπάμα και ο Ρίτσαρντ Ν. Ντίξον από τη Βόρεια Καρολίνα. Ο επικεφαλής Σύμβουλος για τη δίωξη ήταν ο Τέλφορντ Τέιλορ. Ο κύριος εισαγγελέας για την υπόθεση αυτή ήταν ο Μπέντζαμιν Φέρεντς. Το κατηγορητήριο κατατέθηκε αρχικά στις 3 Ιουλίου και στη συνέχεια τροποποιήθηκε στις 29 Ιουλίου 1947 για να συμπεριλάβει επίσης τους κατηγορούμενους Στάιμλε, Μπράουνε, Χενς, Στράουχ, Κλινγκενχέφερ και φον Ραντένσκυ. Το δικαστήριο συγκλήθηκε 78 φορές και η δίκη διήρκεσε περίπου οκτώ μήνες από τις 29 Σεπτεμβρίου 1947 έως τις 10 Απριλίου 1948.[1]
Το δικαστήριο δήλωσε στην απόφασή του:
« ...στην περίπτωση αυτή, οι κατηγορούμενοι δεν κατηγορούνται απλώς ότι σχεδίασαν ή συντόνισαν μαζικές δολοφονίες. Δεν κατηγορούνται ότι απλώς κάθονταν σε ένα γραφείο εκατοντάδες χιλιάδες μίλια μακριά από τη σφαγή. Αυτοί οι άντρες βρίσκονταν στο πεδίο και ενεργά έλεγχαν, σχεδίαζαν και συμμετείχαν στα αιματηρά εγκλήματα.»[3]
Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας Μεταξύ Μαΐου 1941 και Ιουλίου 1943, όλοι οι κατηγορούμενοι διέπραξαν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, μέσα από διώξεις για πολιτικούς, φυλετικούς, θρησκευτικούς λόγους και δολοφονία, εξόντωση, φυλάκιση και άλλες απάνθρωπες πράξεις που διαπράχθησαν εις βάρος άμαχου πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των Γερμανών υπηκόων και υπηκόων άλλων χωρών, ως μέρος ενός οργανωμένου σχεδίου γενοκτονίας.
Εγκλήματα πολέμου για τους ίδιους λόγους και για καταστροφή που δεν δικαιολογείται ούτε από στρατιωτική άποψη. Μεταξύ 22 Ιουνίου 1941 και Ιουλίου 1943, όλοι οι κατηγορούμενοι διέπραξαν εγκλήματα πολέμου.
3. Συγκρότηση εγκληματικών οργανώσεων. Όλοι οι κατηγορούμενοι κατηγορήθηκαν για ένταξη, μετά την 1η Σεπτεμβρίου 1939, στα SS, Sicherheitsdienst (SD) ή στη Γκεστάπο, οι οποίες είχαν κηρυχθεί εγκληματικές οργανώσεις νωρίτερα στα διεθνή Στρατιωτικά Δικαστήρια της Νυρεμβέργης.
Όττο Όλεντορφ, SS Gruppenführer, μέλος της SD, διοικητής του Einsatzgruppe D: Ποινή: Θάνατος (απαγχονίστηκε στις 7 Ιουνίου 1951)[4]
Χάιντς Γιοστ: SS Brigadeführer, μέλος της SD, διοικητής του Einsatzgruppe Α Ποινή: Ισόβια φυλάκιση που μετατράπηκε σε 10 χρόνια. απελευθερώθηκε το 1951 και πέθανε το 1964
Έριχ Νάουμαν
Έριχ Νάουμαν: SS Brigadeführer, μέλος της SD, διοικητής του Einsatzgruppe Β Ποινή: Θάνατος (απαγχονίστηκε στις 7 Ιουνίου 1951)[4]
Όττο Ρας: SS Brigadeführer, μέλος της SD και της Γκεστάπο, διοικητής του Einsatzgruppe C Ποινή: Απαλλάχθηκε από τη δίκη στις 5 Φεβρουαρίου 1948 για ιατρικούς λόγους και πέθανε την 1η Νοεμβρίου 1948
Έρβιν Σουλτς: SS Brigadeführer, μέλος της Γκεστάπο, διοικητής του Einsatzkommando 5 του Einsatzgruppe C, Ποινή: 20 χρόνια φυλάκιση που μετατράπηκε σε 15 χρόνια. Απολύθηκε στις 9 Ιανουαρίου 1954 και πέθανε το 1981
Φραντς Ζιξ: SS Brigadeführer, μέλος της SD, διοικητής του Vorkommando Moskau του Einsatzgruppe Β, Ποινή: 20 χρόνια φυλάκιση που μετατράπηκε σε 15 χρόνια. Απολύθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1952 και πέθανε το 1975
Πάουλ Μπλόμπελ: SS Standartenführer, μέλος της SD, διοικητής του Sonderkommando,Ποινή: Θάνατος, εκτελέστηκε στις 7 Ιουνίου 1951[4]
Βάλτερ Μπλούμε: SS Standartenführer, μέλος της SD και της Γκεστάπο, διοικητής του Sonderkommando 7α του Einsatzgruppe B Ποινή:Θάνατος, μειώθηκε σε 25 χρόνια. Απολύθηκε το 1955 και πέθανε το 1974
Μάρτιν Ζαντμπέργκερ: SS Standartenführer, μέλος της SD, διοικητής του Sonderkommando 1α του Einsatzgruppe A Ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση. Απολύθηκε το 1958 και πέθανε το 2010
Βίλι Ζάιμπερτ: SS Standartenführer, μέλος της SD, αναπληρωτής αρχηγός του Einsatzgruppe D Ποινή:Θάνατος μετατράπηκε σε 15 χρόνια και πέθανε το 1976
Όιγκεν Στάιμλε: SS Standartenführer, μέλος της SD, διοικητής του Sonderkommando 7α του Einsatzgruppe B και του Sonderkommando 4α του Einsatzgruppe C, Ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε 20 χρόνια. Απολύθηκε τον Ιούνιο του 1954 και πέθανε το 1987
Ερνστ Μπίμπερσταιν:SS Obersturmbannführer ; μέλος της SD , διοικητής του Einsatzkommando 6 του Einsatzgruppe C, Ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση. Απολύθηκε το 1958 και πέθανε το 1986
Βέρνερ ΜπράουνεΒέρνερ Μπράουνε: SS Obersturmbannführer, μέλος της SD και της Γκεστάπο, διοικητής του Sonderkommando 11β του Einsatzgruppe D., Ποινή: Θάνατος, εκτελέστηκε στις 7 Ιουνίου 1951[4]
Βάλτερ Χενς: SS Obersturmbannführer :μέλος της SD, διοικητής του Sonderkommando 4β του Einsatzgruppe C, ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε 15 χρόνια κάθειρξη.
Γκούσταβ Άντολφ Νόσσκε: SS Obersturmbannführer, μέλος της Γκεστάπο, διοικητής του Einsatzkommando 12 του Einsatzgruppe D, Ποινή: Ισόβια φυλάκιση, μετατράπηκε σε 10 χρόνια. πέθανε το 1990
Άντολφ Οτ: SS Obersturmbannführer, μέλος της SD, διοικητής του Sonderkommando 7β του Einsatzgruppe B, Ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση. Απολύθηκε στις 9 Μαΐου 1958
Χάιντς ΣούμπερτΈντουαρντ Στράουχ: SS Obersturmbannführer, μέλος της SD, διοικητής του Einsatzkommando 2 του Einsatzgruppe A Ποινή:Θάνατος, αλλά παραδόθηκε στις βελγικές αρχές για άλλη δίκη, καταδικάστηκε και εκεί εκ νέου σε θάνατο αλλά δεν εκτελέστηκε ποτέ, πέθανε στο νοσοκομείο στις 11 Σεπτεμβρίου 1955
Έμιλ Χάουσμαν: SS Sturmbannführer, μέλος της SD, αξιωματικός του Einsatzkommando 12 του Einsatzgruppe D, αυτοκτόνησε πριν από την διεξαγωγή της δίκης στις 31 Ιουλίου 1947
Βάλντεμαρ Κλίνγκενχεφερ: SS Sturmbannführer, μέλος της SD, αξιωματικός του Sonderkommando 7β του Einsatzgruppe B, Ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση. Απολύθηκε το 1956 και πέθανε το 1980
Λόταρ Φέντλερ: SS Sturmbannführer, μέλος της SD, αναπληρωτής προϊστάμενος του Sonderkommando 4β του Einsatzgruppe C Ποινή:10 χρόνια που μετατράπηκε σε 8 χρόνια
Βάλντεμαρ φον Ραντένσκυ: SS Sturmbannführer, μέλος της SD, αναπληρωτής προϊστάμενος του Sonderkommando 4α του Einsatzgruppe C Ποινή:20 χρόνια, απελευθερώθηκε
Φέλιξ Ρουλ: SS Hauptsturmführer, μέλος της Γκεστάπο, αξιωματικός του Sonderkommando 10β του Einsatzgruppe D Ποινή: 10 χρόνια, απελευθερώθηκε
Χάιντς Σούμπερτ: SS Obersturmführer, μέλος της SD, αξιωματικός του Einsatzgruppe D Ποινή:Θάνατος, μετατράπηκε σε 10 χρόνια και πέθανε το 1987
Ο τελευταίος Εβραίος στη Βινίτσα. Ένα μέλος του Einsatzgruppe D πυροβολεί έναν Εβραίο που γονατίζει μπροστά σε έναν γεμάτο μαζικό τάφο στη Βινίτσα της Ουκρανίας, το 1942.Ματτίας Γκραφ: SS Untersturmführer ; μέλος της SD, αξιωματικός στο Einsatzkommando 6 του Einsatzgruppe D. Ποινή: ποινή φυλάκισης ίση με το ποσό της προδικαστικής κράτησης
Από τις 14 θανατικές ποινές, μόνο τέσσερις εκτελέστηκαν. Οι άλλες μετατράπηκαν σε ποινές φυλάκισης με διαφορετική διάρκεια το 1951. Το 1958, όλοι οι κατάδικοι απελευθερώθηκαν από τη φυλακή.
Αποσπάσματα από το Στρατιωτικό Δικαστήριο της Νυρεμβέργης
«... ένα έγκλημα τόσο πρωτόγνωρης βαρβαρότητας και τέτοιας αδιανόητης αγριότητας που φαντάζει ασύλληπτο για τον ανθρώπινο νου και αυτή η ανθρώπινη υποβάθμιση είναι αδύνατο να περιγραφεί με τη δύναμη της γλώσσας.»
«Ο αριθμός των θανάτων που προκύπτουν από τις δραστηριότητες με τις οποίες έχουν συσχετιστεί αυτοί οι κατηγορούμενοι και τους οποίους η εισαγγελία έχει ορίσει σε ένα εκατομμύριο είναι ένας αφηρημένος αριθμός. Δεν μπορεί κανείς να κατανοήσει τον πλήρη σωρευτικό τρόμο της δολοφονίας που επαναλήφθηκε ένα εκατομμύριο φορές.»[3]
↑ 3,03,1Nuremberg Military Tribunal, United States of America vs. Otto Ohlendorf, et. al. (Einsatzgruppen trial), Judgement (via Internet Archive).
↑ 4,04,14,24,3"Five death sentences were confirmed: the sentence against Oswald Pohl, as well as those passed against the leaders of the Mobile Killing Units, Paul Blobel, Werner Braune, Erich Neumann, and Otto Ohrlendorf. . . . In the early morning hours of 7 June, the [] Nazi criminals were hanged in the Landesburg prison courtyard." Norbert Frei, Adenauer's Germany and the Nazi Past: The Politics of Amnesty and Integration. Columbia University Press, 2002. p. 165 and p. 173
Ferencz, Benjamin, “A Prosecutor's Personal Account: From Nuremberg to Rome", Journal of International Affairs, 52: No. 2, Columbia University, Spring 1999
Οι μεγάλες δίκες του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου,A.T. Williams ISBN 9786180306965
