Βαν (Γαλλία)

Βαν
; Σημαία	; Έμβλημα
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	διαμέρισμα της Βαν, καντόνιο της Βαν-Σαντρ, καντόνιο της Βαν-Εστ, καντόνιο της Βαν-Ουέστ, Μορμπιάν και Golfe du Morbihan - Vannes Agglomération
Ταχυδρομικός κώδικας	56000
Κωδικός Κοινότητας	56260
Πληθυσμός	54.420 (1 Ιανουαρίου 2021)
Έκταση	32,3 km²
Υψόμετρο	22 μέτρα, 0 μέτρο και 56 μέτρα
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα); UTC+02:00 (θερινή ώρα)
	Βαν 47°39′18″N 2°45′42″W
Ιστότοπος	http://www.mairie-vannes.fr
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Συντεταγμένες: 47°39′18″N 2°45′42″W / 47.65500°N 2.76167°W / 47.65500; -2.76167

Η Βαν (γαλλικά: Vannes‎‎) είναι κοινότητα στον νομό Μορμπιάν στη νότια ακτή της περιοχής της Βρετάνης, στη βορειοδυτική Γαλλία. Ιδρύθηκε πριν από 2.000 χρόνια.^[9]

Είναι η διοικητική πρωτεύουσα του νομού. Χτισμένη αμφιθεατρικά στο βάθος του κόλπου του Μορμπιάν, η Βαν απλώθηκε γύρω από την παλιά περιτειχισμένη πόλη, που βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου.

Έχει πληθυσμό 53.218 κατοίκους (2016) και είναι το κέντρο μιας ευρύτερης αστικής περιοχής με 155.937 κατοίκους.

Οι κάτοικοι της πόλης ονομάζονται Βανεταί και Βανεταίζ.^[10]

Γεωγραφικά στοιχεία

Θέση της Βαν στον κόλπο του Μορμπιάν

Η Βαν βρίσκεται στις βόρειες ακτές του κόλπου Μορμπιάν, στη συμβολή δύο ρευμάτων που σχηματίζουν τον ποταμό Μαρλ, ο οποίος έξω από την πόλη πλαταίνει και σχηματίζει τον ποταμόκολπο του Μορμπιάν. Βρίσκεται στο νότιο κέντρο της χερσονήσου της Αρμορικής και σε απόσταση 401 χιλιομέτρων κατ'ευθεία γραμμή νοτιοδυτικά του Παρισιού.^[11]

Είναι πρωτεύουσα του νομού Μορμπιάν και οικονομικό και τουριστικό κέντρο της περιοχής.

Έχει πληθυσμό 53.218 κατοίκους (2016) και είναι το κέντρο μιας ευρύτερης αστικής περιοχής με 155.937 κατοίκους.

Η Βαν αναπτύχθηκε γύρω από την παλιά περιτειχισμένη πόλη στη συμβολή τριών λόφων: τον λόφο Μενέ όπου βρίσκεται το ιστορικό κέντρο της πόλης, τον λόφο Μπουαμορώ όπου βρίσκεται η περιοχή Σαιν-Πατέρν και τον λόφο Γκαρέν όπου βρίσκεται το Δημαρχείο και άλλα διοικητικά κτίρια του νομού.

Η πύλη Σαιν-Βενσάν, η κύρια πύλη προς την παλιά πόλη, βρίσκεται στους πρόποδες της μαρίνας, η οποία είναι προσβάσιμη από κανάλι μήκους 1.500 μέτρων που οδηγεί τα σκάφη από τη γέφυρα Κερινό στις αποβάθρες.

Η έκταση της κοινότητας είναι 32,30 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το υψόμετρο κυμαίνεται από 0 έως 56 μέτρα.

Το κλίμα είναι ωκεάνιο και χαρακτηρίζεται από ήπιους, βροχερούς χειμώνες και δροσερά, σχετικά υγρά καλοκαίρια, με μέγιστη βροχόπτωση κατά τη διάρκεια της ψυχρής περιόδου.

Ιστορία

Δείτε επίσης: Βρετάνη και Δουκάτο της Βρετάνης

Η αρχαία πόλη

Notitia dignitatum, 4ος αιώνας

Το όνομα της πόλης προέρχεται από τους Βενετούς, ένα ναυτικό κελτικό λαό που έζησε στο νοτιοδυτικό τμήμα της Αρμορικής στη Γαλατία πριν από τη ρωμαϊκή κατάκτηση. Οι Βενετοί ήταν καλοί ναυτικοί και επιδόθηκαν στο εμπόριο μέσω θαλάσσης για αιώνες.^[12] Περί το 150 π.Χ. οι ενδείξεις εμπορικών συναλλαγών (όπως τα Γαλατικά και Βελγικά νομίσματα) στις εκβολές του Τάμεση στη Μεγάλη Βρετανία αυξήθηκαν κατακόρυφα.^[13]

Οι Βενετοί είχαν ηγηθεί της αρμορικανής εξέγερσης κατά των Ρωμαίων και νικήθηκαν από τον στόλο του Ιούλιου Καίσαρα το 56 π.Χ. στο Λοκμαριακέ. Πολλοί από τους Βενετούς είτε σφαγιάστηκαν είτε πωλήθηκαν δούλοι. Οι Ρωμαίοι ίδρυσαν στον λόφο Μπουαμορώ μια πόλη που ονόμασαν Νταριόριτουμ. Η πόλη οργανώθηκε γύρω από ένα τεράστιο «φόρουμ», το οποίο ήταν η διοικητική και πολιτική πρωτεύουσα της επικράτειας των Βενετών. Κάτω από την πόλη, ένα λιμάνι διευκόλυνε τις εμπορικές δραστηριότητες της πόλης.

Στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ., κρίθηκε αναγκαία η κατασκευή κάστρου (οχυρωμένου χώρου) στον γειτονικό λόφο Μενέ. Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στις αρχές του 5ου αιώνα, το όνομα της πόλης αποκαταστάθηκε και ονομάστηκε Vennes ή Benetis και στα βρετονικά Gwened, όπως εμφανίζεται στο ρωμαϊκό διοικητικό έγγραφο Notitia dignitatum που χρονολογείται από το 400.^[14]

Η μεσαιωνική πόλη

Πτώση της Βαν, 1342

Από τον 5ο έως τον 7ο αιώνα, οι κάτοικοι εκτοπίστηκαν ή εξομοιώθηκαν με τα κύματα μεταναστών Βρετόνων, που εγκατέλειπαν τη χώρα τους λόγω των εισβολών των Σαξόνων στη Βρετανία. Η πόλη μεγάλωσε γύρω από δύο πόλους ανάπτυξης: το κάστρο με τον καθεδρικό ναό στον λόφο Μενέ και στον λόφο Μπουαμορώ, αρχικό χώρο της γαλατο-ρωμαϊκής πόλης. Με το βρετονικό όνομα Gwened (που επίσης προέρχεται από τους Βενετούς), η πόλη έγινε το κέντρο ενός από τα τρία^[15] ανεξάρτητα πριγκηπάτα ή βασίλεια της Βρετάνης, το Μπροερέκ (Βαννεταί). Η επισκοπή της Βαν ιδρύθηκε τον 5ο αιώνα και το Συμβούλιο της Βαν πραγματοποιήθηκε εκεί το 461. Το βασίλειο προσαρτήθηκε στην Κορνουάιγ για μια εποχή στις αρχές του 6ου αιώνα, αλλά συνδέθηκε μόνιμα με την Ντομνονέ υπό τον βασιλιά και ιερέα Σαιν-Ζυντικέλ γύρω στο 635.

Πλατεία Ερρίκου Δ' στη Βαν

Κατά τον 9^ο αιώνα, τα ανεξάρτητα βασίλεια της Βρετάνης ( Ντομνονέ, Κορνουάιγ και Μπροερέκ) ενώθηκαν υπό την εξουσία των βασιλέων και μετέπειτα δουκών και σχημάτισαν το δουκάτο της Βρετάνης. Στο τέλος του Μεσαίωνα η Βάν είχε γίνει μια από τις σημαντικότερες πόλεις της Βρετάνης. Ο δούκας Ιωάννης Δ΄ της Βρετάνης (1365-1399) κατασκεύασε το κάστρο Ερμίν και επέκτεινε την περιοχή που προστατεύονταν από τα τείχη της πόλης. Η πόλη μεγάλωσε προς την περιοχή του λιμανιού, το οποίο ήταν εξαιρετικά δραστήριο σε εκείνη την εποχή.

Το 1342, η Βαν πολιορκήθηκε τέσσερις φορές από τις δυνάμεις και των δύο πλευρών στα πλαίσια του πολέμου της διαδοχής στο δουκάτο της Βρετάνης. Ο υπερασπιστής της πόλης, Ολιβιέ ντε Κλισόν Δ', αιχμαλωτίστηκε από τους Άγγλους, αλλά τελικά απελευθερώθηκε. Οι Γάλλοι τελικά τον εκτέλεσαν με την υποψία ότι τα λύτρα ήταν ασυνήθιστα χαμηλά και ως εκ τούτου μπορεί να ήταν προδότης.

Το 1532 οι ηγέτες της Βρετάνης συναντήθηκαν στη Βαν και επικύρωσαν την ένωση του δουκάτου με το Γαλλικό στέμμα.

Η σύγχρονη πόλη

Η μάχη του κόλπου του Κιμπερόν, 1759

Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα ιδρύθηκαν πολλά μοναστήρια στα περίχωρα της πόλης. Μεταξύ 1675 και 1689, η εξορία του κοινοβουλίου της Βρετάνης, υποχρεωμένη να εγκαταλείψει τη Ρεν και να έρθει στη Βαν, πυροδότησε την κατασκευή νέων κτιρίων, ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα της πόλης μέσα στα τείχη. Κατασκευάστηκε δίκτυο πόσιμου νερού και δενδροφυτευμένες αλέες και χώροι περιπάτου προστέθηκαν στην ομορφιά της πόλης.^[9]

Το 1759, η Βαν χρησιμοποιήθηκε ως σημείο εκκίνησης για μια προγραμματισμένη γαλλική εισβολή στη Βρετανία. Πολλά στρατεύματα συγκεντρώθηκαν εκεί, αλλά ποτέ δεν απέπλευσαν λόγω της γαλλικής ναυτικής ήττας στη μάχη του κόλπου του Κιμπερόν κατά τη διάρκεια του Επταετούς πολέμου, τον Νοέμβριο του 1759.

Το 1795, κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης, οι γαλλικές δυνάμεις που είχαν συγκεντρωθεί στη Βαν απέκρουσαν με επιτυχία μια βρετανική-φιλοβασιλική εισβολή.

Κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, το κύριο πρόβλημα ήταν η κατακρήμνιση του λιμανιού, και έτσι κατασκευάστηκαν νέες αποβάθρες. Οι εργασίες για την κοπή του λόφου Κερινό, που είχε ως στόχο να ευθυγραμμίσει το κανάλι στον ποταμό Βαν, ξεκίνησαν λίγο πριν από τη Γαλλική Επανάσταση, αλλά ολοκληρώθηκαν μόνο τον επόμενο αιώνα.

Η πόλη τον 19ο και 20ο αιώνα

Το Δημαρχείο της Βαν

Το Δικαστικό μέγαρο στη Βαν

Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα δύο παράγοντες οδήγησαν στην αστικοποίηση των προαστίων: η άφιξη του σιδηρόδρομου το 1862 και μετά το 1870 η εγκατάσταση δύο συνταγμάτων πυροβολικού που προκάλεσαν την ανανέωση της ανάπτυξης της πόλης. Οι ελαφρές βιομηχανίες και οικισμοί εξαπλώθηκαν γύρω από τον σταθμό, ακολουθούμενοι από τα δυτικά τμήματα της πόλης, τα οποία έγιναν κατοικημένες περιοχές.

Δημιουργήθηκαν νέοι δρόμοι, αποφεύγοντας τα παλιά τείχη, τα οποία υπέστησαν πολύ μικρές ζημιές. Κατασκευάστηκαν μεγάλα δημόσια κτίρια όπως το κτίριο της Νομαρχίας και το Δημαρχείο.

Η πόλη αυξήθηκε απότομα μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και της δεκαετίας του 1970, η δημιουργία τομέων ανάπτυξης προτεραιότητας και η κατασκευή του βόρειου περιφερειακού δρόμου άλλαξαν βαθιά την οικιστική περιοχή, η οποία σήμερα εκτείνεται πέρα από τα όρια του δημοτικού συμβουλίου. Ωστόσο, η πόλη κατάφερε να διατηρήσει τον ιστορικό πυρήνα της χάρη στο σχέδιο διατήρησης και βελτίωσης που εγκρίθηκε το 1982.

Οικονομία

«Ο Βαν και η γυναίκα του», γλυπτό σε πρόσοψη μεσαιωνικού σπιτιού

Η πόλη αποτελεί σημαντικό γεωργικό κέντρο με πτηνοτροφία και παραγωγή κτηνοτροφών. Η ελαφρές βιομηχανίες ασχολούνται με την κατασκευή ελαστικών, προκατασκευασμένων δομικών υλικών και μεταλλικών ειδών.^[16] Σημαντική οικονομική δραστηριότητα προσφέρει στην πόλη ο τουρισμός.

Βρετονική γλώσσα

Τον Οκτώβριο 2007, η κοινότητα εισήγαγε ένα σχέδιο για την προώθηση της γλώσσας της Βρετάνης μέσω του προγράμματος Ya d'ar brezhoneg («Ναι στα Βρετονικά»).

Το 2008, το 7,71% των μαθητών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης φοίτησαν σε δίγλωσσα σχολεία.^[17]

Εκδηλώσεις

Η πόλη, που βασίζεται σε μια ιστορία άνω των 2.000 χρόνων, διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις όλο τον χρόνο. Μεταξύ αυτών, υπάρχουν εκδηλώσεις αφιερωμένες στην ιστορία της πόλης και την κληρονομιά της καθώς και μουσικά φεστιβάλ και εκθέσεις.

Κάθε χρόνο, τον Ιούλιο, στη Βαν πραγματοποιείται ένα φεστιβάλ για την ανάδειξη του ιστορικού παρελθόντος της πόλης. Κατά τη διάρκεια των Ιστορικών Γιορτών (Fêtes Historiques), αναδεικνύεται η μεσαιωνική ατμόσφαιρα στο κέντρο της μεσαιωνικής πόλης.^[18]

Αθλητισμός

Το στάδιο La Rabine

Η τοπική ομάδα ποδοσφαίρου είναι η Βαν ΟΚ, μέλος του Πρωταθλήματος ποδοσφαίρου της Γαλλίας Λιγκ 2 για τη σεζόν 2009-10.

Ο σύλλογος ράγκμπι της Βαν είναι ομάδα της Ένωσης Ράγκμπι και συναγωνίστηκε στο Pro D2 για το 2015-16.

Και οι δύο ομάδες παίζουν στο στάδιο Λα Ραμπίν της Βαν που κατασκευάστηκε το 2001.

Η πόλη ήταν το σημείο εκκίνησης για την 9η σκηνή του ποδηλατικού Γύρου της Γαλλίας του 2015.

Αξιοθέατα

Η Βαν αποτελεί σημείο εκκίνησης για εκδρομές στη διάσημη «μικρή θάλασσα», τον κόλπο του Μορμπιάν. Όσο για την παλιά μεσαιωνική πόλη που είναι συγκεντρωμένη γύρω από τον καθεδρικό ναό του Σαιν Πιέρ και περιβάλλεται από τα παλιά τείχη, είναι πόλος έλξης για την αρχιτεκτονική της κληρονομιά, το πεζοδρομημένο ιστορικό κέντρο της περιλαμβάνει 171 μεσαιωνικά σπίτια με ξυλοδεσιές.