Βαλκανικό Κύπελλο Εθνών Ποδοσφαίρου

Το Βαλκανικό Κύπελλο Εθνών Ποδοσφαίρου υπήρξε μια ετήσια διεθνής ποδοσφαιρική διοργάνωση με μεγάλη αίγλη, που διεξαγόταν την προπολεμική περίοδο από το 1929 ως το 1936. Μεταπολεμικά έγινε δυο φορές προσπάθεια να συνεχιστεί, μία την περίοδο 1946-1948 και άλλη μία πολλές δεκαετίες αργότερα, την περίοδο 1973-1980, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Συνολικά έγιναν 11 διοργανώσεις ενώ άλλη μία ξεκίνησε χωρίς να ολοκληρωθεί. Πολυνίκης υπήρξε η Ρουμανία με τέσσερις κατακτήσεις. Η μοναδική χώρα που μετείχε και στις 12 διοργανώσεις ήταν η Βουλγαρία.

Διοργάνωση-συμμετοχές

Επεξεργασία

Την ιδέα της διοργάνωσης είχε ένας Αυστριακός, ο Ούγκο Μάισλ, ο οποίος πρώτος εισηγήθηκε στις βαλκανικές ποδοσφαιρικές ομοσπονδίες την δημιουργία ενός ποδοσφαιρικού κυπέλλου της Ανατολής, ως διακλάδωση του Κυπέλλου Ευρώπης. Έπειτα από διαπραγματεύσεις και συνομιλίες τα βαλκανικά κράτη συμφώνησαν να ξεκινήσουν ένα Βαλκανικό Κύπελλο. Ο πρώτος αγώνας διεξήχθη τον Οκτώβριο του 1929 ανάμεσα σε Γιουγκοσλαβία και Ρουμανία.

Στη διοργάνωση είχαν δικαίωμα να μετέχουν οι έξι βαλκανικές χώρες που υπήρχαν εκείνα τα χρόνια, δηλαδή: Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία, Τουρκία και Αλβανία. Όμως, την προπολεμική περίοδο η Αλβανία δεν μετείχε ενώ η Τουρκία έλαβε μέρος μόνο στη διοργάνωση του 1931.

Μεταπολεμικά, οι τέσσερις χώρες των βορείων βαλκανίων που εντάχθηκαν στο ανατολικό μπλοκ, συνέχισαν τη διοργάνωση χωρίς την Ελλάδα και την Τουρκία, που εντάχθηκαν στο δυτικό στρατόπεδο. To 1946 ονόμασαν το ποδοσφαιρικό τουρνουά "Βαλκανικούς ποδοσφαιρικούς αγώνες". Στη συνέχεια διεύρυναν τη διοργάνωση και την μετονόμασαν σε "Βαλκανικό και Κεντροευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου", με συμμετοχή το 1947 της Ουγγαρίας, η οποία το κατέκτησε. Το 1948 υπήρξε νέα διεύρυνση με συμμετοχή της Πολωνίας και της Τσεχοσλοβακίας. Έτσι μετείχαν επτά χώρες αλλά η διοργάνωση δεν ολοκληρώθηκε και διεκόπη.

Το 1973 έγινε μια προσπάθεια να ξεκινήσει ξανά μετά την επιτυχία που είχε το Βαλκανικό Κύπελλο Ελπίδων Ποδοσφαίρου που είχε ξεκινήσει το 1968. Μετείχαν τέσσερις χώρες. Όμως, η έλλειψη ημερομηνιών είχε ως αποτέλεσμα να χρειαστούν 3,5 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Το 1977 έγινε άλλη μια απόπειρα. Πήραν μέρος πέντε χώρες πλήν της Αλβανίας. Και αυτή η διοργάνωση χρειάστηκε 3,5 χρόνια για να ολοκληρωθεί. Έτσι η προσπάθεια αναβίωσης του θεσμού εγκαταλείφθηκε.

Συστήματα διεξαγωγής

Επεξεργασία

Η πρώτη διοργάνωση διεξήχθη σε ενιαίο όμιλο με διπλά ματς και ολοκληρώθηκε μετά από δύο χρόνια. Οι επόμενες διεξάγονταν σε μια χώρα ως τουρνουά ενός γύρου και ολοκληρώνονταν μέσα σε ένα δεκαήμερο. Με το ίδιο σύστημα διεξήχθη και η πρώτη μεταπολεμική διοργάνωση το 1946. Το 1947 το "Πρωτάθλημα Βαλκανίων και Κεντρικής Ευρώπης", όπως ονομάστηκε, διεξήχθη με νέο σύστημα. Διεξήχθη μόνο ένας γύρος αλλά υπήρξε πρόβλεψη ώστε κάθε χώρα να δώσει δύο αγώνες ως γηπεδούχος και δύο εκτός έδρας. Το 1948 η διοργάνωση θα γινόταν σε ενιαίο όμιλο δύο γύρων, αλλά δεν ολοκληρώθηκε και διεκόπη.

Στην αναβίωση που επιχειρήθηκε το 1973 το σύστημα που επιλέχτηκε ήταν νοκ-άουτ διπλοί αγώνες και διπλός τελικός. Το 1977 είχαμε νέο σύστημα. Οι ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους και οι νικητές έπαιξαν σε διπλό τελικό.

Χρονιές Ονομασίες - Σύστημα διεξαγωγής Χώρες που μετείχαν
Βαλκανικό Κύπελλο ποδοσφαίρου
1929-1931 Ενιαίος όμιλος δύο γύρων Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία
1931* Τουρνουά ενός γύρου Τουρκία, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία
1932 Τουρνουά ενός γύρου Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία
1933 Τουρνουά ενός γύρου Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία
1934-35 Τουρνουά ενός γύρου Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία
1935 Τουρνουά ενός γύρου Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία
1936 Τουρνουά ενός γύρου Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία
Βαλκανικοί ποδοσφαιρικοί αγώνες
1946 Τουρνουά ενός γύρου Αλβανία, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία
Βαλκανικό και Κεντροευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου
1947 Όμιλος ενός γύρου Αλβανία, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία, Ουγγαρία
1948 Ενιαίος όμιλος δύο γύρων (δεν ολοκληρώθηκε) Αλβανία, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία
Βαλκανικό Κύπελλο ποδοσφαίρου
1973-1976 Νοκ-άουτ διπλοί αγώνες Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία
1977-1980 Δύο όμιλοι - Διπλός τελικός Ελλάδα, Βουλγαρία, Γιουγκοσλαβία, Ρουμανία, Τουρκία

*Η διοργάνωση του 1931 ήταν εκτός σειράς και δεν μετρούσε στην αρίθμηση των Βαλκανικών Κυπέλλων.

Νικήτριες χώρες - Πρώτοι σκόρερ

Επεξεργασία
Χρονιές Νικήτριες Πρώτοι σκόρερ
1929-31   Ρουμανία 7 γκολ:   Ιουλίου Μπόντολα, Ρούντολφ Βέντζερ
1931   Βουλγαρία 4 γκολ:   Αρσέν Πάντσεφ
1932   Βουλγαρία 5 γκολ:   Αλεξάνταρ Ζίφκοβιτς
1933   Ρουμανία 4 γκολ:   Γκεόργκε Τσιόλακ, Στεφάν Ντομπάι
1934-35   Γιουγκοσλαβία 3 γκολ:   Αλεξάνταρ Τίρνανιτς, Αλεξάνταρ Τομάσεβιτς
1935   Γιουγκοσλαβία 5 γκολ:   Λιουμπομίρ Ανγκέλοφ
1936   Ρουμανία 4 γκολ:   Αλεξάντρου Σβαρτζ
1946   Αλβανία 2 γκολ:   Ρόιτερ,   Σάντιτς,   Μπορίτσι, Τελίτι
1947   Ουγγαρία 5 γκολ:   Φέρεντς Ντέακ
1948
Διεκόπη
8 γκολ:   Φέρεντς Πούσκας
1973-76   Βουλγαρία 4 γκολ:   Τζεμίλ Τουράν
1977-80   Ρουμανία 6 γκολ:   Άνγκελ Ιορντανέσκου

Κατακτήσεις ανά χώρα

Επεξεργασία
Κύπελλα Χώρες Διοργανώσεις
4
  Ρουμανία 1929-31, 1933, 1936, 1977-80
3
  Βουλγαρία 1931, 1932, 1973-76
2
  Γιουγκοσλαβία 1934-35, 1935
1
  Αλβανία 1946
1
  Ουγγαρία 1947

Δείτε επίσης

Επεξεργασία