Αρχιεπίσκοπος Θεόκλητος Α΄

Αρχιεπίσκοπος

Ο Θεόκλητος (κατά κόσμον Θεόδωρος Μηνόπουλος, 1848 - 19 Δεκεμβρίου[1] 1931) ήταν Έλληνας ιεράρχης που διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κατά τα έτη 1902-1917 και 1920-1922.

Θεόκλητος Α΄ Μηνόπουλος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Θεόκλητος Α΄ (Ελληνικά)
Γέννηση1848
Τρίπολη
Θάνατος19  Δεκεμβρίου 1931
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχριστιανός ιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΑρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Καταγόταν από την Τρίπολη Αρκαδίας και έκανε διακεκριμένες σπουδές, καθώς απέκτησε και διδακτορικό στη φιλοσοφία από γερμανικό Πανεπιστήμιο. Εκάρη μοναχός και έγινε ηγούμενος στη Μονή Γοργοεπηκόου[2], έξω από την Τρίπολη. Το 1892 εξελέγη αρχιεπίσκοπος Μονεμβασίας και Σπάρτης. Στα δέκα χρόνια που υπηρέτησε στη Μητρόπολη αυτή άφησε αξιόλογο έργο. Μεταξύ άλλων, εγκαινίασε τον καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και άλλους ναούς, ίδρυσε Ιερατικό Σύνδεσμο και σχολή εξομολόγων Ιερέων, Επαγγελματική σχολή και Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία («Κωνσταντίνος Παλαιολόγος Δραγάτσης»), εξέδωσε περιοδικό και αναδιοργάνωσε μοναστήρια.

Αρχιεπίσκοπος Αθηνών - α' θητεία

Επεξεργασία

Στις 4 Νοεμβρίου 1902 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Αθηνών. Ως Αρχιεπίσκοπος, ίδρυσε εκκλησιαστικό ταμείο, ιεροδιδασκαλεία και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Αναμείχθηκε όμως στις πολιτικές αναταραχές της εποχής. Παλαιότερα ήταν στέλεχος της Εθνικής Εταιρείας, ενώ ως Αρχιεπίσκοπος συντάχθηκε με τη βασιλική, αντιβενιζελική παράταξη[3]. Πολιτικοποίησε την Εκκλησία, την ανέμειξε στα εθνικά θέματα και πρωταγωνίστησε προσωπικά στην τελετή του «αναθέματος» κατά του Ελευθερίου Βενιζέλου στο Πεδίον του Άρεως το 1916. Για το λόγο αυτό, το ανώτατο ειδικό εκκλησιαστικό δικαστήριο τον καθαίρεσε το 1917 και στον Θρόνο ανέβηκε ο Μελέτιος Μεταξάκης.

Άρνηση αναγνώρισης της μονής του Αγίου Νεκταρίου Κεφαλά

Επεξεργασία

Ο Άγιος Νεκτάριος Κεφαλάς, επίσκοπος Πενταπόλεως, είχε ζητήσει από τον Θεόκλητο την αναγνώριση της μονής Αγίας Τριάδος που είχε δημιουργήσει στην Αίγινα. Μάλιστα παρότι είχαν περάσει πάνω από 10 χρόνια από την επαναλειτουργία της μονής Αγίας Τριάδος, ο Μητροπολίτης Θεόκλητος αρνείτο να αναγνωρίσει τη μονή, παρά την αρχική συγκατάθεσή του. Ο μετέπειτα Άγιος Νεκτάριος προσπάθησε να τον μεταπείσει, όμως μέχρι τέλους της ζωής του, δεν είδε το αίτημά του να πραγματοποιείται.[4]

Αρχιεπίσκοπος Αθηνών - β' θητεία

Επεξεργασία

Με την επιστροφή του βασιλιά Κωνσταντίνου, ο τότε Αρχιεπίσκοπος Μελέτιος απομακρύνθηκε ως βενιζελικός με βασιλικό διάταγμα[5], ενώ ο Θεόκλητος επανήλθε στο θρόνο ως φιλοβασιλικός. Η καθαίρεση του Μελετίου και η τοποθέτηση του Θεόκλητου θεωρήθηκε πράξη αντισυνταγματική και αντικανονική.[6] Ο Θεόκλητος παρέμεινε Αρχιεπίσκοπος έως τις 3 Δεκεμβρίου του 1922.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2011. 
  2. Μονή Γοργοεπηκόου[νεκρός σύνδεσμος], Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αρκαδίας
  3. Έτσι θέλουμε την Εκκλησία, Νίκος Σηφουνάκης, «Ελευθεροτυπία», 10/02/2008
  4. Ημερολόγιο –Αγιολόγιο 2020 Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, Εκδόσεις Σαϊτη, ISNB 978-618-83470-2-1.
  5. Γεώργιος-Σπυρίδων Μάμαλος, Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στο επίκεντρο διεθνών ανακατατάξεων (1918-1972), σελ. 17
  6. Μάμαλος, Γεώργιος-Σπυρίδων (2009). Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στο επίκεντρο διεθνών ανακατατάξεων (1918-1972): εξωτερική πολιτική και οικουμενικός προσανατολισμός. Διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), σελ.17


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Διονύσιος
Μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης
1892-1902
Διάδοχος
Ακάκιος
Προκάτοχος
Προκόπιος Β΄
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
1902-1917 (1η θητεία)
Διάδοχος
Μελέτιος
Προκάτοχος
Μελέτιος
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
1920-1922 (2η θητεία)
Διάδοχος
Χρυσόστομος Α΄