Ανατομία ενός Εγκλήματος (ταινία 1959)

Ανατομία ενός εγκλήματος
Σκηνοθεσία	Ότο Πρέμινγκερ
Παραγωγή	Ότο Πρέμινγκερ
Σενάριο	Γουέντελ Μέις ; Ρόμπερτ Τράβερ (Μυθιστόρημα)
Βασισμένο σε	Anatomy of a Murder
Πρωταγωνιστές	Τζέιμς Στιούαρτ ; Λι Ρέμικ ; Μπεν Γκαζάρα ; Άρθουρ Ο'Κόνελ ; Ιβ Άρντεν ; Κάθριν Γκραντ ; Τζορτζ Σι Σκοτ
Μουσική	Ντιουκ Έλινγκτον
Τραγούδι	Ντιούκ Έλινγκτον
Φωτογραφία	Σαμ Λίβιτ
Μοντάζ	Λούις Ρ. Λέφλερ
Εταιρεία παραγωγής	Columbia Pictures
Διανομή	Columbia Pictures
Πρώτη προβολή	7/1/1959
Κυκλοφορία	2018
Διάρκεια	160 λεπτά
Προέλευση	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Γλώσσα	Αγγλικά
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα (π • σ • ε )

Η ταινία Ανατομία ενός εγκλήματος (πρωτότυπος τίτλος Anatomy of a Murder), είναι δικαστικό δράμα παραγωγής 1959 σε σκηνοθεσία Ότο Πρέμινγκερ. Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα που γράφτηκε το 1952 από τον δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου του Μίσιγκαν Τζον Ντ. Βόλκερ, με το ψευδώνυμο Ρόμπερτ Τράβερ. Διασκευάστηκε για τη μεγάλη οθόνη από τον Γουέντελ Μέις. Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Τζέιμς Στιούαρτ στο ρόλο του δικηγόρου Πολ Μπίγκλερ και πλαισιώνεται από τους: Λι Ρέμικ, Μπεν Γκαζάρα, Ιβ Άρντεν, Τζορτζ Σι Σκοτ, Άρθουρ Ο' Κόνελ, Κάθριν Γκραντ, Μπρουκς Γουέστ, Όρσον Μπιν και Μάρεϊ Χάμιλτον. Πρόκειται για μια από τις πρώτες χολιγουντιανές ταινίες, που πραγματεύεται με λεπτομερή τρόπο θέματα ταμπού για την εποχή εκείνη, όπως το σεξ και τον βιασμό. Η ταινία φημίζεται επίσης για μια από τις διασημότερες σεκάνς τίτλων έναρξης, η οποία όπως και η κινηματογραφική της αφίσα σχεδιάστηκε από τον Πολ Μπας, καθώς και για τη μουσική της επένδυση που έγινε από τον Ντιουκ Έλινγκτον. Μετά την προβολή της χαρακτηρίστηκε ως μια από τις καλύτερες δικαστικές ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ^[1]. Η ταινία προτάθηκε για 7 βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, χάνοντας τελικά από την ταινία Μπεν Χουρ (Ben-Hur, 1959) του Γουίλιαμ Γουάιλερ.

Το 2012 η ταινία επελέγη από τη Βιβλιοθήκη του Αμερικάνικου Κογκρέσου ως τμήμα του Εθνικού Μητρώου Κινηματογράφου ως πολιτιστικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική^[2].

Υπόθεση

Ο Φρέντερικ Μάνιον (Μπεν Γκαζάρα), υπολοχαγός του πεζικού συλλαμβάνεται για τη δολοφονία του μπάρμαν Μπάρνεϊ Κουίλ. Ο Μάνιον δηλώνει αθώος και ότι έπραξε κατ' αυτόν τον τρόπο αφού πληροφορήθηκε για τον βιασμό και τον ξυλοδαρμό της συζύγου του, Λόρα (Λι Ρέμικ) από το θύμα. Παρά το γεγονός ότι η Λόρα επιβεβαιώνει τα λεγόμενα του συζύγου της, η ιατρική της εξέταση δεν φανερώνει ίχνη βιασμού στο σώμα της. Την υπεράσπιση του Μάνιον αναλαμβάνει ο Πολ Μπίγκλερ (Τζέιμς Στιούαρτ), ένας ταπεινός δικηγόρος και προσφάτως καθαιρεμένος από τα καθήκοντα του εισαγγελέα. Ο Μπίγκλερ ξεκινά τις έρευνες και από τις ανακρίσεις των μαρτύρων της υπόθεσης πληροφορείται ότι ο Μάνιον είναι υπερβολικά κτητικός και ζηλιάρης όσον αφορά τη σύζυγό του και ότι η Λόρα συνηθίζει να φλερτάρει με άλλους άνδρες. Γνωρίζοντας ότι ο εισαγγελέας θα προσπαθήσει να κάνει τους ενόρκους να πιστέψουν ότι η Λόρα ήταν μεθυσμένη κι ό,τι ρίχτηκε από μόνη της στο θύμα της υπόθεσης, ότι δεν υπήρξε βιασμός κι ότι ο Μάνιον την χτύπησε και σκότωσε τον Κουίλ εφόσον έμαθε για τη μεταξύ τους σχέση. Ενώ ο Μάνιον υποστηρίζει την αθωότητά του, ο Μπίγκλερ που αντιλαμβάνεται ότι δύσκολα θα αθωωθεί ψάχνει απεγνωσμένα να βρει στοιχεία για να τον σώσει.

Πληροφορίες παραγωγής

Το τρέιλερ της ταινίας

Η ταινία βασίζεται σε μυθιστόρημα του Τζον Ντ. Βόλκερ, το οποίο έγραψε υπογράφοντας ως Ρόμπερτ Τράβερ^[3], βασισμένο στο γεγονός της δολοφονίας του Μόρις Τσένογουέθ από τον υπολοχαγό Κόλμαν Πίτερσον τον Ιούλιο του 1952^[4]. Ο Βόλκερ ήταν δικηγόρος υπεράσπισης του Πίτερσον και ως πειστήριο για την αθωότητα του πελάτη του, προφασίστηκε μια σπάνια εκδοχή στην οποία ο κατηγορούμενος έπραξε με τον τάδε τρόπο όντας εν βρασμώ ψυχής, η οποία είχε να χρησιμοποιηθεί στο Μίσιγκαν από το 1886^[5]. Με τον τρόπο αυτό, επικαλούμενος παραφροσύνη, ο Πίτερσον αθωώθηκε^[6]. Μερικές ημέρες μετά τη δίκη ο Πίτερσον κι η σύζυγός του πήραν διαζύγιο^[6].

Ο Γκρέγκορι Πεκ ήταν ένας από τους υποψήφιους για το ρόλο του Πολ Μπίγκλερ, αλλά ο ρόλος πήγε τελικά στον Τζέιμς Στιούαρτ. Πρώτη επιλογή για το ρόλο της Λόρα Μάνιον ήταν η Λάνα Τέρνερ, αν και ο Ότο Πρέμιγκερ ήθελε εξαρχής τη Λι Ρέμικ, την οποία είχε δει στο κινηματογραφικό της ντεμπούτο στην ταινία του Ελία Καζάν Μια μορφή μέσα στο πλήθος (A Face in the Crowd, 1957) και είχε εντυπωσιαστεί με την ερμηνεία της σε τέτοιο βαθμό ώστε να θέλει να της δώσει τον ρόλο. Επίσης η ηθοποιός Τζέιν Μάνσφιλντ είχε απορρίψει το ρόλο της Λόρα. Ο ρόλος πήγε αρχικά στην Τέρνερ και ο Πρέμινγκερ τηλεφώνησε στη Ρέμικ λέγοντάς της ότι ο ρόλος της Λόρα πήγε τελικά στην Τέρνερ και της προσέφερε τον μικρότερο ρόλο της Μαίρη Πιλάντ αντ' αυτού, τον οποίο η Ρέμικ απέρριψε. Η Τέρνερ δέχτηκε το ρόλο με την προϋπόθεση ότι θα φορούσε τις δημιουργίες του προσωπικού της σχεδιαστή στην ταινία, ένα αίτημα το οποίο δεν έγινε αποδεκτό από τον σκηνοθέτη, ο οποίος τελικά έδωσε τον ρόλο στη Ρέμικ. Ο ρόλος του πρόεδρου του δικαστηρίου προσφέρθηκε αρχικά στον Σπένσερ Τρέισι και έπειτα στον Μπερλ Άιβς, αλλά τελικά ο Πρέμιγκερ τον έδωσε στον Τζόζεφ Γουέλς, που ήταν στην πραγματικότητα δικηγόρος.

Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στο Μίσιγκαν και η ταινία έκανε δοκιμαστική πρεμιέρα στο Nordic Theater του Μίσιγκαν τον Ιούνιο του 1959. Η παγκόσμια πρώτη της ταινίας έγινε στις 1 Ιουλίου 1959 στο Ντιτρόιτ^[7]. Η προβολή της ταινίας έκανε σκάνδαλο λόγω της λεπτομερούς περιγραφής του βιασμού της Λόρα με τη χρήση των όρων: αντισύλληψη, σπέρμα, διείσδυση, τσούλα, σκύλα και κιλότα. Ο πατέρας του Τζέιμς Στιούαρτ σοκαρίστηκε μετά την προβολή της ταινίας, που τη θεώρησε βρώμικη και παρότρυνε τον κόσμο να μην τη δει. Η προβολή της ταινίας επίσης απαγορεύτηκε στο Σικάγο, μετά από απόφαση του δημάρχου της πόλης Ρίτσαρντ Ντέιλι.^[8] Ο Πρέμινγκερ απευθύνθηκε έπειτα στο ομοσπονδιακό δικαστήριο του Ιλινόι, όπου η απόφαση του δημάρχου ανατράπηκε και επετράπη η προβολή της ταινίας στο Σικάγο, εφόσον σύμφωνα με το δικαστήριο οι λέξεις που χρησιμοποιούνται στην ταινία είναι κατάλληλες εφόσον εξυπηρετούν τη ρεαλιστική διεξαγωγή της δίκης και τη ροή της ταινίας^[9]^[10].

Κριτικές

Ο Μπόσλεϊ Κράουδερ των New York Times επαίνεσε την ταινία^[11], ενώ το περιοδικό Time έγραψε ότι η ταινία είχε καλή ροή, καλές ερμηνείες και ότι η λέξεις που χρησιμοποιούνται στην ταινία υποστηρίζονται από το αντικείμενο το οποίο πραγματεύεται^[12].

Το Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου κατέταξε την ταινία στην 4η θέση στη λίστα με τα 10 καλύτερα δικαστικά δράματα όλων των εποχών^[13].

Βραβεία

Η ταινία προτάθηκε για επτά βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, ηττήθηκε όμως σε όλες τις κατηγορίες. Έχασε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας από την επική ταινία του Γουίλιαμ Γουάιλερ Μπεν Χουρ (Ben-Hur, 1959). Ο Τζέιμς Στιούαρτ έχασε επίσης το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου από τον Τσάρλτον Ίστον, πρωταγωνιστή του Μπεν Χουρ. Ήταν η πέμπτη και τελευταία υποψηφιότητα του Στιούαρτ για βραβείο Όσκαρ. Ο Τζορτζ Σι Σκοτ και ο Άρθουρ Ο'Κόνελ ήταν και οι δυο υποψήφιοι για Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου, αλλά ηττήθηκαν και οι δυο από τον Χιου Γκρίφιθ του Μπεν Χουρ.

Βραβεία Ακαδημίας Κινηματογράφου (Όσκαρ)

Υποψηφιότητα:

Καλύτερης Ταινίας - Ότο Πρέμινγκερ
Α' Ανδρικού Ρόλου - Τζέιμς Στιούαρτ
Β' Ανδρικού Ρόλου - Τζορτζ Σι Σκοτ
Β' Ανδρικού Ρόλου - Άρθουρ Ο'Κόνελ
Διασκευασμένου Σεναρίου - Γουέντελ Μέις
Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης (ασπρόμαυρη ταινία) - Σαμ Λίβιτ
Μοντάζ - Λούις Λέφλερ

Παραπομπές

↑ Asimow, Michael (Φεβρουάριος 1998). «Picturing Justice film review from a legal perspective». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2010.
↑ King, Susan (2012-12-19). «National Film Registry selects 25 films for preservation». Los Angeles Times. http://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-national-film-registry-20121217,0,1057524.story.
↑ «Justice Story: The Murder Behind the Movie» (στα αγγλικά). Daily News (New York). http://www.nydailynews.com/news/crime/killing-michigan-bar-owner-1952-inspired-film-anatomy-murder-article-1.423705. Ανακτήθηκε στις 2017-10-06.
↑ «Army Officer Held for Murder of Big Bay Tavern Proprietor: 'Mike' Chenoweth, Former State Policeman, Slain Following Alleged Rape». The Mining Journal (Marquette, MI): σελ. 1. 1952-07-31. ISSN 0898-4964.
↑ Thomson, Kimberley Reed (Φεβρουάριος 2003). «The Untimely Death of Michigan's Diminished Capacity Defense». Michigan Bar Journal 82 (2): 17–19. ISSN 0164-3576.
↑ ^6,0 ^6,1 «Lt. Peterson Not Guilty Because of Insanity». The Mining Journal (Marquette, MI): σελ. 1. 1952-09-23. ISSN 0898-4964.
↑ United Artists Press and Marketing. «Anatomy of a Murder Premiere (1959)». Promotional trailer showing premiere activities and publicity surrounding the release of Otto Preminger's film Anatomy of a Murder (United Artists). Online Video Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2014.
↑ Shaul, Richard D. (Νοέμβριος–Δεκέμβριος 2001). «Anatomy of a Murder» (PDF). Michigan History 86 (6): 89. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-02-01. https://wayback.archive-it.org/418/20061220154411/http://www.michiganhistorymagazine.com/features/discmich/anatomy.pdf. Ανακτήθηκε στις 2011-12-07.
↑ Schumach, Murray (1964). The Face on the Cutting Room Floor. William Morrow and Company.
↑ «Chicago Loses Bid to Censor Movie». The Deseret News. 9 Ιουλίου 1959. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2011.
↑ Crowther, Bosley (1959-07-03). «A Court Classic». The New York Times. http://movies2.nytimes.com/mem/movies/review.html?res=9F03E6DE1F3CE63BBC4B53DFB1668382649EDE. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
↑ «Cinema: The New Pictures, July 13, 1959». Time. 1959-07-13. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-27. https://web.archive.org/web/20130827155938/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,869178,00.html. Ανακτήθηκε στις 2019-03-07.
↑ «AFI's 10 Top 10». American Film Institute. 2008-06-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-06-18. https://web.archive.org/web/20080619174159/http://www.afi.com/10top10/crdrama.html. Ανακτήθηκε στις 2008-06-18.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Ανατομία ενός Εγκλήματος (ταινία 1959)

Ανατομία ενός Εγκλήματος στην IMDb (Αγγλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο AllMovie (Αγγλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο Metacritic (Αγγλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο Box Office Mojo (Αγγλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο TCMDB (Αγγλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο AlloCine (Γαλλικά)
Ανατομία ενός Εγκλήματος στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)

[usfca.edu-1] Asimow, Michael (Φεβρουάριος 1998). «Picturing Justice film review from a legal perspective». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2010.

[2] King, Susan (2012-12-19). «National Film Registry selects 25 films for preservation». Los Angeles Times. http://www.latimes.com/entertainment/movies/moviesnow/la-et-mn-national-film-registry-20121217,0,1057524.story.

[3] «Justice Story: The Murder Behind the Movie» (στα αγγλικά). Daily News (New York). http://www.nydailynews.com/news/crime/killing-michigan-bar-owner-1952-inspired-film-anatomy-murder-article-1.423705. Ανακτήθηκε στις 2017-10-06.

[4] «Army Officer Held for Murder of Big Bay Tavern Proprietor: 'Mike' Chenoweth, Former State Policeman, Slain Following Alleged Rape». The Mining Journal (Marquette, MI): σελ. 1. 1952-07-31. ISSN 0898-4964.

[5] Thomson, Kimberley Reed (Φεβρουάριος 2003). «The Untimely Death of Michigan's Diminished Capacity Defense». Michigan Bar Journal 82 (2): 17–19. ISSN 0164-3576.

[The_Mining_Journal-6] 6,0 ^6,1 «Lt. Peterson Not Guilty Because of Insanity». The Mining Journal (Marquette, MI): σελ. 1. 1952-09-23. ISSN 0898-4964.

[7] United Artists Press and Marketing. «Anatomy of a Murder Premiere (1959)». Promotional trailer showing premiere activities and publicity surrounding the release of Otto Preminger's film Anatomy of a Murder (United Artists). Online Video Guide. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2014.

[Shaul2-8] Shaul, Richard D. (Νοέμβριος–Δεκέμβριος 2001). «Anatomy of a Murder» (PDF). Michigan History 86 (6): 89. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-02-01. https://wayback.archive-it.org/418/20061220154411/http://www.michiganhistorymagazine.com/features/discmich/anatomy.pdf. Ανακτήθηκε στις 2011-12-07.

[9] Schumach, Murray (1964). The Face on the Cutting Room Floor. William Morrow and Company.

[10] «Chicago Loses Bid to Censor Movie». The Deseret News. 9 Ιουλίου 1959. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2011.

[11] Crowther, Bosley (1959-07-03). «A Court Classic». The New York Times. http://movies2.nytimes.com/mem/movies/review.html?res=9F03E6DE1F3CE63BBC4B53DFB1668382649EDE. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}

[time.com-12] «Cinema: The New Pictures, July 13, 1959». Time. 1959-07-13. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-08-27. https://web.archive.org/web/20130827155938/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,869178,00.html. Ανακτήθηκε στις 2019-03-07.

[13] «AFI's 10 Top 10». American Film Institute. 2008-06-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-06-18. https://web.archive.org/web/20080619174159/http://www.afi.com/10top10/crdrama.html. Ανακτήθηκε στις 2008-06-18.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]