Βικιπαίδεια

Αλέκος Φασιανός

Έλληνας ζωγράφος

Ο Αλέκος Φασιανός (Αθήνα, 13 Δεκεμβρίου 1935 - Αθήνα, 16 Ιανουαρίου 2022) ήταν Έλληνας ζωγράφος.

Αλέκος Φασιανός
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Αλέκος Φασιανός (Ελληνικά)
Γέννηση13  Δεκεμβρίου 1935[1][2][3]
Αθήνα[4]
Θάνατος16  Ιανουαρίου 2022[5]
Παπάγου Αττικής[6]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Παπάγου[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΕλληνικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά[8]
Γαλλικά
ΣπουδέςΑνωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1955–1960)
Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού (1960–2022)[9]
Ωδείο Αθηνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος
συγγραφέας
λιθογράφος
Αξιοσημείωτο έργοΚερδώος και Φιλόξενος Ερμής
Ο Μύθος της γειτονιάς μου
Περίοδος ακμής1960[10] - 2018[10]
Οικογένεια
ΑδέλφιαΣπύρος Φασιανός
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΑξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (9  Οκτωβρίου 2013)[11]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Παιδί της οικογένειας ενός μουσικού και μιας φιλόλογου και εγγονός ιερέα, ο Φασιανός γεννήθηκε στην Αθήνα και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Πλάκα, στο Παγκράτι, στην Πλατεία Βάθης και στη Ζήλιστα Ναυπακτίας όπου πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της κατοχής λόγω της καταγωγής του. Μεταπολεμικά έζησε για λίγο καιρό στη Λιβαδειά όπου δίδασκε η μητέρα του.[12] Στα μαθητικά του χρόνια στην Αθήνα γνώρισε τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Θόδωρο Αγγελόπουλο και τον Χρήστο Γιανναρά.[13]

Σπούδασε βιολί στο Ωδείο Αθηνών και αργότερα ζωγραφική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας το διάστημα 1956-1960 στο εργαστήριο του Γιάννη Μόραλη παρακολουθώντας και μαθήματα του Γιάννη Τσαρούχη, ο οποίος είχε καθοριστική επιρροή στο έργο του καλλιτέχνη.[14][15] Το διάστημα των σπουδών του πραγματοποιεί την παρθενική του συμμετοχή σε εκθέσεις, συνεργάζεται με τον Τσαρούχη, τον Μίνω Αργυράκη και τον αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη και διευρύνει τον κύκλο των γνωριμιών του που περιλαμβάνει τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Τάκη Σινόπουλο, τον Ανδρέα Εµπειρίκο, τον Κώστα Ταχτσή, την Ελένη Βακαλό κ.α.[15]

Στη συνέχεια παρακολούθησε μαθήματα λιθογραφίας και χαρακτικές τέχνες στην École des beaux-arts του Παρισιού, με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης (1960-1963) στα εργαστήρια των Pierre-Eugène Clairin και Georges Dayez.[16][17] Το 1966 πραγματοποίησε την πρώτη του έκθεση στο Παρίσι. Η επιτυχία της οδήγησε στη μακρά παρουσία του ζωγράφου στα καλλιτεχνικά δρώμενα της Γαλλίας που κράτησε για πέντε δεκαετίες.[18] Στη Γαλλία o Φασιανός συνεργάστηκε ποικιλοτρόπως με τους λογοτέχνες Ζαν-Μαρί Ντρο, Πιερ Σέγκερς και Μπερνάρ Χάερμπραντ, τον φωτογράφο και γκαλερίστα Πωλ Φακέτι και με τις εκδόσεις «Fata Morgana» μετά από εισήγηση του Λουί Αραγκόν.[17][19][20]

Τη δεκαετία του '70 συμμετέχει στις Μπιενάλε της Βενετίας και του Σάο Πάολο, επεκτείνει τις συνεργασίες του και εκθέτει σε Νέα Υόρκη, Μιλάνο, Γενεύη, Τόκυο κ.α.[14][21][22] Την επόμενη δεκαετία συμμετέχει σε σημαντικές εκθέσεις όπως της FIAC του 1984 και στη Μπιενάλε Γραφιστικής του Μπάντεν – Μπάντεν (1985) και αρχίζουν να διοργανώνονται αναδρομικές εκθέσεις αφιερωμένες στο έργο του.[14][23][24]

Ο Φασιανός συνεχίζει και τα επόμενα χρόνια την καλλιτεχνική του παραγωγή παράλληλα με τις συνεχείς βραβεύσεις και τη διεξαγωγή αναδρομικών εκθέσεων.[25] Το 2000 φιλοτέχνησε έργα για το Σταθμό Μεταξουργείου του Μετρό της Αθήνας.[26] Μετά το 2002 είχε ως βάση του την Αθήνα.[20] Παρέμεινε ενεργός στα καλλιτεχνικά δρώμενα μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Για το σύνολο της δουλειάς του έχουν γυριστεί τέσσερις ταινίες για την ελληνική και τη γαλλική τηλεόραση, ενώ κυκλοφορούν μονογραφίες που αναφέρονται στην εικαστική παραγωγή του.[27] Απεβίωσε σε ηλικία 86 ετών στις 16 Ιανουαρίου 2022.[28]

Έργο

Επεξεργασία

Από το 1959, χρονιά της πρώτης ατομικής του παρουσίασης στην Αθήνα, πραγματοποίησε περισσότερες από εβδομήντα ατομικές εκθέσεις εντός και εκτός Ελλάδας.[14] Συμμετείχε επανειλημμένα σε ομαδικές εκθέσεις και γνωστές διεθνείς διοργανώσεις ανά την υφήλιο. Ο Φασιανός ασχολήθηκε επίσης με τη χαρακτική, το σχεδιασμό αφισών και κοσμημάτων[29] καθώς και την αρχιτεκτονική, τον σχεδιασμό επίπλων, την κεραμική.[16][30][31]

Συμμετείχε με τις ιδιότητες του σκηνογράφου και του ενδυματολόγου σε παραστάσεις του Εθνικού Θεάτρου (Αμερική του Κάφκα, 1975, Ελένη του Ευριπίδη, 1976, Όρνιθες του Αριστοφάνη, 1978 κ.ά.),[14][32][33] του ΚΘΒΕ, της ΕΛΣ κ.ά.[26][29] Συνεργάστηκε με σκηνοθέτες όπως ο Κάρολος Κουν, ο Αλέξης Σολομός και ο Γιώργος Μεσσάλας.[29]

Ανέλαβε την εικονογράφηση αρκετών βιβλίων, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, γνωστών ποιητών και συγγραφέων καθώς και εξώφυλλα μουσικών δίσκων.[33][34] Έχει επίσης εκδώσει και δικά του άρθρα και βιβλία (πεζά και ποιητικά): π.χ. Αχ! Βαχ!(1974), Ιστορίες μιας πόλεως (1975), Ψάρια Κέας (1989), Περιπλανώμενα (1997), Ο μύθος της γειτονιάς μου (2002).[29]

Τα ζωγραφικά έργα του Φασιανού χαρακτηρίζονται από την αμεσότητα και την αποφυγή της τυποποίησης.[29] Το χαρακτηριστικό ύφος του διαμορφώνεται στις αρχές της δεκαετίας του '60. Τρία βασικά θέματα έμειναν αναλλοίωτα στη διάρκεια της πορείας του: ο άνθρωπος[35] (κυρίως με τις μορφές του ποδηλάτη ή του καπνιστή),[14] η φύση και το περιβάλλον. Η σπουδή του ελληνικού πολιτισμού και η ενασχόληση με τις γραφικές τέχνες και τη χαρακτική επηρέασαν και το ζωγραφικό του έργο.

Έργα του βρίσκονται σε πινακοθήκες, μουσεία και ιδιωτικές συλλογές ανά την υφήλιο (Εθνική Πινακοθήκη, Πινακοθήκη Αβέρωφ, Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Mobilier National, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Παρισιού, Centre Pompidou, Fondation Maeght κλπ).[14][29][36][37][38][39]

Πίνακες

Επεξεργασία
  •  
    Χρυσή Ιππασία 1997, Λάδι σε καμβά και φύλλα χρυσού 97 x 130 cm
  •  
    Αθηναϊκό Πανόραμα 1989, Λάδι σε μουσαμά 200 x 655 εκ. Συλλογή Εθνικής Πινακοθήκης Ελλάδος. Δωρεά του καλλιτέχνη.

Τιμές

Επεξεργασία

Για την προσφορά του στις Τέχνες τιμήθηκε από το ελληνικό και το γαλλικό κράτος, την Ακαδημία Αθηνών και άλλους φορείς. Έλαβε τον Ταξιάρχη του Τάγµατος του Φοίνικος της Ελληνικής Δημοκρατίας, τα αξιώματα του Ιππότη, Αξιωματικού και Διοικητή της τάξης των Γραμμάτων και Τεχνών, όπως και παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας. Τιμήθηκε ακόμα από την Ακαδημία Αθηνών και την Kρατική Aκαδημία Kαλών Tεχνών της Pωσίας.[16][40][41]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118866567. Ανακτήθηκε στις 16  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 500103007. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 Jean-Pierre Delarge: (Γαλλικά) Le Delarge. Gründ, Jean-Pierre Delarge. Παρίσι. 2001. 10965_artiste_FASSIANOS_Alexandjre. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-2-7000-3055-6. ISBN-10 2-7000-3055-9.
  4. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2014.
  5. ↑ «Πέθανε ο ζωγράφος Αλέκος Φασιανός». (Ελληνικά, Αγγλικά) Η Καθημερινή. 16  Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2022.
  6. ↑ «Décès du peintre grec Alekos Fassianos à l'âge de 86 ans». (Γαλλικά) Le Figaro. Société du Figaro. Παρίσι. 16  Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 16  Ιανουαρίου 2022.
  7. ↑ 7,0 7,1 www.newsit.gr/ellada/alekos-fasianos-ayrio-triti-18-1-i-kideia-tou-sto-koimitirio-papagou/3448480/.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11902295d. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ www.alekosfassianos.gr/en/alekos-fassianos/. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2020.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 320511. Ανακτήθηκε στις 6  Σεπτεμβρίου 2022.
  11. ↑ gr.ambafrance.org/Alekos-Fassianos-officier-de-la-Legion-d-honneur. Ανακτήθηκε στις 14  Οκτωβρίου 2020.
  12. ↑ Φασιανός 2002. σσ. 11-28,41-42.
  13. ↑ Φασιανός 2002. σσ. 44-5.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 «Φασιανός Αλέκος». Εθνική Πινακοθήκη. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  15. ↑ 15,0 15,1 «Σπουδές στο εργαστήρι του Γιάννη Μόραλη – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 «Αλέκος Φασιανός – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  17. ↑ 17,0 17,1 Γ, Μαστροπαύλος Νίκος (4 Νοεμβρίου 2016). «Αλέκος Φασιανός: Τα βιβλία της τέχνης και της ποίησης». Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  18. ↑ «Υποτροφία της Γαλλικής Κυβέρνησης – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  19. ↑ «Δικτατορία και Φασιανός στη Γαλλία – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  20. ↑ 20,0 20,1 Αγαθονίκου 2004 σ. 35.
  21. ↑ «Εξάπλωση του έργου του – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  22. ↑ «Στο Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  23. ↑ «Φουάρ της FIAC, Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  24. ↑ «1985-1990 στο Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  25. ↑ «1985-1990 στο Παρίσι – Fassianos Alekos». www.alekosfassianos.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  26. ↑ 26,0 26,1 «Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος - Συντελεστές». www.ntng.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  27. ↑ «Με μικρές εκπλήξεις το ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ». ΤΑ ΝΕΑ. 15 Μαΐου 1999. Ανακτήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2023. 
  28. ↑ «Πέθανε ο σπουδαίος ζωγράφος Αλέκος Φασιανός». Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2022. 
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 29,4 29,5 Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών 2000. τ. 4. σσ. 359-62,
  30. ↑ «Ο φίλος μου ο Αλέκος Φασιανός». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023. 
  31. ↑ Γεωργιάδου, Ξένια. «O ντιζάινερ Φασιανός». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023. 
  32. ↑ «Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου - Πρόσωπα». www.nt-archive.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  33. ↑ 33,0 33,1 «Αλέκος Φασιανός: «Το θέατρο πρέπει να είναι ψεύτικο για να είναι πραγματικό»». ΤΑ ΝΕΑ. 29 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  34. ↑ Νιάρχος, Μαυρωτάς 2007 σ. 23.
  35. ↑ Λαμπράκη-Πλάκα, Μαρία· Καρακούρτη-Ορφανοπούλου, Λαμπρινή, επιμ. (2020). Η ανθρώπινη μορφή στην ελληνική ζωγραφική, 20ός αιώνας. Αθήνα: Ίδρυμα Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη. σ. 25. ISBN 978-618-5201-10-4.
  36. ↑ «Συλλυπητήριο μήνυμα για τον Αλέκο Φασιανό». www.momus.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  37. ↑ «Το πνεύμα του Ολυμπιονίκη». www.searchculture.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  38. ↑ «Collection du Mobilier national MN/Lab». Collection du Mobilier national MN/Lab (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 
  39. ↑ «Alekos Fassianos Estate». ATHENS DESIGN FORUM (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2023. 
  40. ↑ IEFIMERIDA.GR, NEWSROOM (3 Φεβρουαρίου 2021). «Ο Αλέκος Φασιανός παρασημοφορήθηκε από την Γαλλική Κυβέρνηση». iefimerida.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022. 
  41. ↑ Πουρνάρα, Μαργαρίτα. «Αλέκος Φασιανός: ο Ελληνας που δίδαξε στους Γάλλους ένα νέο τρόπο ν' αγαπούν». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2023. 

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Έφη Αγαθονίκου, επιμ., Φασιανός. Μυθολογίες του Καθημερινού, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου Αθήνα 2004 ISBN 960-7791-19-3
  • Θανάσης Θ. Νιάρχος,Τάκης Μαυρωτάς, Αλέκος Φασιανός – Βαγγέλης Χρόνης. 30 χρόνια φιλίας. Ζωγραφική και ποίηση, Ίδρυμα Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, Αθήνα 2019. ISBN 978-618-5201-08-1
  • Αλέκος Φασιανός, Ο μύθος της γειτονιάς μου, Εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα, 2002. ISBN 978-960-03-3424-1
  • Λεξικό Ελλήνων Καλλιτεχνών 2000. τ. 4. Εκδόσεις Μέλισσα, Αθήνα 2000. ISBN 9789602042267
  • Π. Δ .Καγκελάρη, Αναζητήσεις στη Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική - Η Συλλογή Καγκελάρη, τόμ. 1, Αθήνα 1991. ISBN 960-220-134-7
  • Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική από τη Συλλογή Καγκελάρη (κατάλογος έκθεσης), Αλεξάνδρεια 1992. (ελληνικά, αγγλικά και αραβικά)
  • Δημοτική Πινακοθήκη Ψυχικού - Κληροδότημα Μ. & Τ. Λέφα, Σύγχρονη Ελληνική Ζωγραφική: Συλλογή Καγκελάρη (κατάλογος έκθεσης), Ψυχικό 2008.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Αλέκος_Φασιανός&oldid=10796176"