Robotnik (1894-1939)
Η Robotnik (προφέρεται Ρομπότνικ, σημαίνει «Εργάτης») ήταν πολωνική υπόγεια εφημερίδα (bibuła) που εκδόθηκε από το Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΠΣΚ) και διανεμήθηκε στις περισσότερες μεγάλες πόλεις και κωμοπόλεις της Πολωνίας κατά τη διάρκεια των των Διαμελισμών.[1]
 | |
 | |
| Τύπος | socialist newspaper εφημερίδα |
|---|---|
| Εκδότης | Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα |
| Αρχισυντάκτης | Γιούζεφ Πιουσούτσκι Feliks Perl Jan Strożecki |
| Ίδρυση | 1894 |
| Γλώσσα | Πολωνικά |
| Διακοπή έκδοσης | 2003 |
| Σλόγκαν | Niech żyje rząd robotniczy i włościański! Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! Niech żyje socjalizm! |
| Προμετωπίδα | Niech żyje rząd robotniczy i włościański! Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! Niech żyje socjalizm! |
| δεδομένα | |
Η Robotnik δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στις 12 Ιουλίου 1894 στο Λιπνίσκι, κοντά στο Βίλνο, σε ποσότητα 1.200 αντιγράφων,[2] από το τοπικό παράρτημα του τότε παράνομου ΠΣΚ,[3] με επικεφαλής τον μελλοντικό Αρχηγό Κράτους της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας, Γιούζεφ Πιουσούτσκι.[1] Μεταξύ των άλλων αρχιεκδοτών της ήταν ο Στανίσουαφ Βοϊτσεχόφσκι, μελλοντικός Πρόεδρος της Πολωνίας.[4] Προκειμένου να ξεγελάσει τη μυστική αστυνομία οχράνα και την τακτική ρωσική αστυνομία, η εφημερίδα διανεμήθηκε για πρώτη φορά στη Βαρσοβία.[1] Ο Πιουσούτσκι θα γινόταν ένας από τους κύριους συντάκτες και συγγραφείς της εφημερίδας και συχνά περνούσε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας στο τυπογραφείο.[1] Το 1900, η αστυνομία κατάφερε να βρει το τυπογραφικό πιεστήριο, με αποτέλεσμα τη σύλληψη, καταδίκη και φυλάκιση του Γιούζεφ Πιουσούτσκι και πολλών άλλων μελών του ΠΣΚ (συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του, Μάρια Πιουσούτσκα), αν και ο Πιουσούτσκι σύντομα θα δραπετεύσει υποκρινόμενος ψυχική ασθένεια.[1]
Τα επόμενα χρόνια, η Robotnik θα εκτυπώνονταν σε διάφορα μέρη από διάφορες ομάδες του ΠΣΚ ή σχετιζόμενες με αυτό. Από το 1915, η Robotnik νομιμοποιήθηκε και τη πρώτη νόμιμη έκδοση τυπώθηκε στην Ντονμπρόβα Γκουρνίτσα. Από το 1919 έως το 1939 έγινε μια κανονική, νόμιμη εφημερίδα στη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία. Μεταξύ των εκδοτών της ήταν ο Φέλιξ Περλ (πέθανε το 1927) και ο Μιετσίσουαφ Νιεντζαουκόφσκι (1927-1939). Οι αξιοσημείωτοι συντελεστές της περιελάμβαναν τους Ζίγκμουντ Ζαρέμπα, Στανίσουαφ Πόσνερ, Κάρολ Ιζικόφσκι, Τσεζάρι Γελέντα και Γιαν Νεπομούτσεν Μίλερ, και η κυκλοφορία της έφτασε τα 10-20.000 τεύχη. Το τελευταίο τεύχος κυκλοφόρησε στις 23 Σεπτεμβρίου 1939, την τέταρτη εβδομάδα της γερμανικής εισβολή στην Πολωνία.
Μετά το Πραξικόπημα του Μαΐου (το 1926) του Πιουσούτσκι, ο οποίος μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο απομακρύνθηκε από το ΠΣΚ, η Robotnik πήρε έκανε αντιπολίτευση έναντι της κυβέρνησής του. Σε αντάλλαγμα, ορισμένες από τις εκδόσεις της υποβλήθηκαν σε δήμευση (μόνο από το 1926 έως το 1935 περίπου 500 τεύχη κατασχέθηκαν). Η εφημερίδα ήταν ισχυρός υποστηρικτής του ΠΣΚ και του σοσιαλισμού γενικά. Μεταξύ των αξιοσημείωτων πολιτικών που αντιτάχθηκαν από την εφημερίδα ήταν αυτή του αντισημιτισμού.[5]
Μετά τον πόλεμο εκδόθηκαν αρκετές εφημερίδες αυτού του ονόματος στην Πολωνία και στο εξωτερικό, μεταξύ των πιο αξιοσημείωτων ήταν μια άλλη υπόγεια εφημερίδα που δημοσιεύθηκε από το κίνημα Αλληλεγγύης τα έτη 1983-1990.
Το σημερινό Πολωνικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (επαναπροσδιορίστηκε το 1989) δημοσίευσε τη Nowy Ronotnik («Νέος Εργάτης») από το 2003 έως το 2006.
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bohdan Urbankowski, Józef Piłsudski: marzyciel i strateg (Józef Piłsudski: A dreamer and a strategist), Wydawnictwo ALFA, Warszawa 1997, (ISBN 83-7001-914-5), p.91-99
- ↑ Friszke, Andrzej (1989). O kształt niepodległej. Warszawa: Biblioteka "Więzi". σελ. 28. ISBN 83-7006-014-5.
- ↑ Marek Adamiec, Tajne Drukarnie (Secret Printing Presses) including Index of articles. In the 'Bibuła', another underground paper, Piłsudski described in 1903 the origins of 'Robotnik'. Virtual Library of Polish Literature. (in πολωνική)
- ↑ Stanisław Wojciechowski Αρχειοθετήθηκε 2009-05-16 στο Wayback Machine.. Short biography. Last accessed on 16 October 2006.
- ↑ Robert Moses Shapiro (1 Φεβρουαρίου 2003). Why Didn't the Press Shout?: American & International Journalism During the Holocaust. KTAV Publishing House, Inc. σελίδες 415–. ISBN 978-0-88125-775-5. Ανακτήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2012.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Scans (1ο τεύχος, Ινστιτούτο της Αμερικής «Γιούζεφ Πιουσούτσκι»)