Königsberg (καταδρομικό)

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Königsberg.

Το Königsberg ήταν γερμανικό ελαφρύ καταδρομικό, το πρώτο της ομώνυμης κλάσης, που παρέμεινε επιχειρησιακό από το 1929 μέχρι το 1940. Εντάχθηκε στη δύναμη του Reichsmarine τον Απρίλιο του 1929 και χρησιμοποιήθηκε σαν εκπαιδευτικό πλοίο ολόκληρη τη δεκαετία του 1930. Κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου συμμετείχε, όπως και άλλα πολεμικά πλοία του γερμανικού στόλου, στη ναυτική δύναμη για την επιβολή της ουδετερότητας στη περιοχή. Όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τον Σεπτέμβριο του 1939, ανέλαβε την πόντιση ναρκών στη Βόρεια Θάλασσα. Τον Απρίλιο του 1940 συμμετείχε στην Επιχείρηση Weserübung, τη γερμανική επίθεση στη Νορβηγία. Χτυπήθηκε από νορβηγικές παράκτιες πυροβολαρχίες στο Μπέργκεν και βυθίστηκε την επομένη από βρετανικά βομβαρδιστικά, ενώ βρίσκονταν στον λιμένα της πόλης. Ανελκύστηκε το 1942 και διαλύθηκε για σκραπ.

Königsberg

Το καταδρομικό Königsberg (περ. 1934).
Πληροφορίες
Τύπος και κλάση	Ελαφρύ καταδρομικό κλάσης Königsberg.
Ναυπηγείο	ναυπηγείο Kriegsmarinewerft στο Βιλχελμσχάφεν
Έναρξη ναυπήγησης	12 Απριλίου 1926
Καθέλκυση	25 Μαρτίου 1927
Ένταξη σε υπηρεσία	17 Απριλίου 1929
Κατάληξη	Βυθίστηκε στις 10 Απριλίου 1940 από βρετανικά βομβαρδιστικά στο λιμάνι του Μπέργκεν.
Γενικά χαρακτηριστικά
Εκτόπισμα	7700 LT (7800 t)
Μήκος	174 m (ολικό)
Πλάτος	15,3 m
Βύθισμα	6,28 m
Ταχύτητα	32 kn
Αυτονομία	5700 ναυτικών μιλίων, με ταχύτητα πλεύσης 19 kn
Πλήρωμα	21 αξιωματικοί και 493 ναύτες
Οπλισμός	9 πυροβόλα των 15 cm 2 αντιαεροπορικά πυροβόλα των 88 mm 12 τορπιλοσωλήνες 120 νάρκες
Θωράκιση	50 mm στη θωρακισμένη ζώνη στα πλάγια του πλοίου 40 mm στο κατάστρωμα
Σημειώσεις
Τα στοιχεία αφορούν το πλοίο όταν ολοκληρώθηκε το 1929. Στη διάρκεια της επιχειρησιακής του ζωής ο οπλισμός, ο αριθμός των μελών του πληρώματος και άλλες παράμετροι άλλαξαν.
Σχετικά πολυμέσα

Περιγραφή

Το Königsberg είχε ολικό μήκος 174 m, πλάτος 15,2 m και βύθισμα 6,28 m. Το εκτόπισμα με πλήρη φόρτο μάχης ήταν 7700 LT. Τέσσερις ατμοστρόβιλοι και ένα ζεύγος δεκακύλινδρων κινητήρων diesel προωθούσαν το πλοίο, που είχε μέγιστη ταχύτητα 32 kn. Είχε ακτίνα δράσης 5.700 ναυτικών μιλίων με ταχύτητα πλεύσης 19 kn. Το πλήρωμα αποτελούνταν από 21 αξιωματικούς και 493 ναύτες.

Ο κύριος οπλισμός αποτελούνταν από εννέα πυροβόλα SK C/25 των 15 cm, διατεταγμένα ανά τρία σε ισάριθμους πύργους, εκ των οποίων οι δύο βρίσκονταν στο οπίσθιο μέρος του πλοίου και ο τρίτος μπροστά. Σε κάθε πυροβόλο αντιστοιχούσαν 120 βλήματα, φέρνοντας τον ολικό αριθμό τους στα 1080. Αντιαεροπορική προστασία παρείχαν δύο πυροβόλα των 88 mm. Το πλοίο μπορούσε να μεταφέρει μέχρι 120 νάρκες και διέθετε επίσης δώδεκα τορπιλοσωλήνες των 50 cm. Η θωράκιση του καταστρώματος είχε μέγιστο πάχος 40 mm, ενώ η θωρακισμένη ζώνη στα πλαϊνά του πλοίου ήταν πάχους 50 mm. Οι πλευρές της γέφυρας ήταν προστατευμένες με θωράκιση των 100 mm.

Επιχειρησιακή ιστορία

Η παραγγελία του Königsberg έγινε προς αντικατάσταση του παλαιού καταδρομικού Thetis. Η κατασκευή του ξεκίνησε στις 12 Απριλίου 1926 στα ναυπηγεία Kriegsmarinewerft στο Βιλχελμσχάφεν και η καθέλκυση του πραγματοποιήθηκε στις 26 Μαρτίου 1927. Εντάχθηκε στη δύναμη του Reichsmarine στις 17 Απριλίου 1929 ως ναυαρχίδα της δύναμης αναγνώρισης του στόλου. Ακολούθησαν εκπαιδευτικά ταξίδια για την κατάρτιση των ναυτικών δοκίμων, καθώς και πολυάριθμες επισκέψεις καλής θέλησης σε λιμάνια της Μεσογείου. Το 1931 έγιναν τροποποιήσεις: μίκρυνε ο πρωραίος ιστός και επιμηκύνθηκε ελαφρά η οπίσθια υπερκατασκευή. Από τον Σεπτέμβριο του 1931 μέχρι και το Σεπτέμβριο του 1934 κυβερνήτης ήταν ο Ότο φον Σράντερ (Otto von Schrader), τον οποίο διαδέχθηκε για ολόκληρο το 1935 ο Χούμπερτ Σμουντ (Hubert Schmundt). Το 1934 προστέθηκαν δύο ακόμα αντιαεροπορικά πυροβόλα των 88 mm, ενώ το ίδιο έτος το Königsberg πραγματοποίησε μαζί με το καταδρομικό Leipzig την πρώτη επίσκεψη καλής θέλησης στο Ηνωμένο Βασίλειο μετά το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Το 1935 εγκαταστάθηκαν καταπέλτης και γερανοί για την απονήωση και την ανάκτηση υδροπλάνων αντίστοιχα. Το επόμενο έτος αντικαταστάθηκαν όλα τα μονά πυροβόλα των 88 mm από δίδυμα όπλα ίδιου διαμετρήματος και προστέθηκαν άλλα δύο δίδυμα πυροβόλα στην οπίσθια υπερκατασκευή. Πέραν αυτών, προστέθηκαν ανιχνευτές ελέγχου πυρός για τα αντιαεροπορικά. Μετά την ολοκλήρωση των αλλαγών. το Königsberg αξιοποιήθηκε στην εκπαίδευση ναυτικών δοκίμων στην πυροβλητική. Όταν ξέσπασε ο Ισπανικός Εμφύλιος Πόλεμος συμμετείχε στη ναυτική δύναμη για την επιβολή της ουδετερότητας στην περιοχή, καταφέρνοντας μάλιστα να αναγκάσει Ισπανούς (Δημοκρατικούς) που είχαν καταλάβει ένα γερμανικό εμπορικό πλοίο να το επιστρέψουν.

Μετά την επιστροφή του στη Γερμανία, ανέλαβε εκ νέου καθήκοντα εκπαίδευσης και παράλληλα χρησιμοποιήθηκε για τη δοκιμή διάφορων πρωτοτύπων ραντάρ. Σχεδιάζονταν η μεταφορά του στη Σχολή Εκπαιδεύσεως Υποβρυχίων, όπου θα ενεργούσε σαν πλοίο-στόχος για την εκπαίδευση των πληρωμάτων των υποβρυχίων. Τα σχέδια αυτά ματαιώθηκαν όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τον Σεπτέμβριο του 1939. Την 31η Αυγούστου, μία μόλις ημέρα πριν από την έναρξη της γερμανικής επίθεσης στην Πολωνία, το Königsberg εντόπισε τα πολωνικά αντιτορπιλικά Burza και Błyskawica στη Βαλτική. Όταν ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες στάλθηκε μαζί με άλλα πλοία σε αποστολή ναρκοθέτησης στη Βόρεια Θάλασσα. Στη συνέχεια στάλθηκε στη Βαλτική για εκπαιδευτικές ασκήσεις. Τον Μάρτιο του 1940 επέστρεψε στην ενεργό δράση, όταν αποφασίστηκε ότι θα συμμετείχε στην επίθεση κατά της Νορβηγίας.

Επιχείρηση Weserübung

Το Königsberg δέχεται την επίθεση των βρετανικών βομβαρδιστικών στο Μπέργκεν

Στα πλαίσια των επιχειρήσεων ενάντια στη Νορβηγία, που ξεκίνησαν στις αρχές Απριλίου 1940, το Königsberg ανέλαβε τη μεταφορά 600 στρατιωτών που θα αποβιβάζονταν στο Μπέργκεν. Στη ναυτική δύναμη συμμετείχαν επίσης το αδελφό πλοίο Köln, το εκπαιδευτικό πλοίο Bremse και οι τορπιλάκατοι Wolf και Leopard. Απέπλευσαν από το Βιλχελμσχάφεν στις 8 Απριλίου και έφτασαν στον στόχο τους την επομένη. Το Königsberg αποβίβασε μέρος των στρατευμάτων που μετέφερε σε μικρότερα σκάφη που θα τους μετέφεραν στην ακτή και στη συνέχεια επιχείρησε να μπει ταχύτατα στο λιμάνι της πόλης για να αποβιβάσει τους υπόλοιπους στρατιώτες. Χτυπήθηκε τότε από νορβηγική παράκτια πυροβολαρχία και προκλήθηκαν πυρκαγιές καθώς και σοβαρή εισροή υδάτων, ενώ τέθηκε εκτός λειτουργίας το σύστημα πρόωσης. Το Königsberg ακινητοποιήθηκε και στη συνέχεια εξουδετέρωσε με τα πυρά του, καθώς και τη συνδρομή του Köln και της Luftwaffe, τις εχθρικές πυροβολαρχίες.

Το καταδρομικό υπέστη πολύ σοβαρές ζημιές, οπότε αποφασίστηκε η προσωρινή ρυμούλκησή του στο λιμένα για να γίνουν οι απαραίτητες επισκευές. Το απόγευμα της 9ης Απριλίου επιχείρησαν να το πλήξουν βρετανικά βομβαρδιστικά χωρίς επιτυχία. Ακολούθησε νέα επίθεση το πρωί της επομένης, στην οποία συμμετείχαν δεκαέξι βομβαρδιστικά κάθετης εφόρμησης Blackburn Skua, που απογειώθηκαν από τη βάση τους στις Ορκάδες. Επιτέθηκαν στο Königsberg σε τρία διαδοχικά κύματα, αιφνιδιάζοντας το πλήρωμα του. Το πλοίο χτυπήθηκε από πέντε τουλάχιστον βόμβες, πήρε σχεδόν αμέσως κλίση και διατάχθηκε η εγκατάλειψή του. Σε λιγότερο από τρεις ώρες είχε βυθιστεί. Στις 17 Ιουλίου 1942 ανελκύστηκε και μέχρι το 1943 είχε διαλυθεί επί τόπου για σκραπ.

Βιβλιογραφία

• Gardiner, Robert; Chesneau, Roger (1980). Conway's All the World's Fighting Ships, 1922–1946. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 0870219138. 
• Gröner, Erich (1990). German Warships: 1815–1945. Annapolis, MD: Naval Institute Press. ISBN 0-87021-790-9. 
• Rohwer, Jürgen (2005). Chronology of the War at Sea 1939–1945: The Naval History of World War Two (Third Revised έκδοση). Annapolis, Maryland: Naval Institute Press. ISBN 1-59114-119-2. 
• Smith, Peter C (1982). Dive Bomber!. Mechanicsburg, PA: Stackpole Books. ISBN 978-0-8117-3454-7. 
• Williamson, Gordon (2003). German Light Cruisers 1939–1945. Oxford, UK: Osprey Publishing. ISBN 1-84176-503-1. ]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Königsberg (ship, 1927) στο Wikimedia Commons