Φραντς Ζίμπερ
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Φραντς Ζίμπερ (Franz W. Sieber, Πράγα, 30 Μαρτίου 1789 - Πράγα, 17 Δεκεμβρίου 1844) ήταν αυστριακός ιατρός, αρχαιοδίφης, ιστοριοδίφης, αρχαιολόγος, ανθρωπολόγος, εθνολόγος, διάσημος βοτανολόγος και ερευνητής περιηγητής, ο οποίος έκανε ερευνητικά ταξίδια σε περισσότερες χώρες του κόσμου.
| Φραντς Ζίμπερ | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 30 Μαρτίου 1789[1] ή 30 Μαΐου 1789[2] Πράγα[3][2][1] |
| Θάνατος | 17 Δεκεμβρίου 1844[2][1] Πράγα[4][2][1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστριακή Αυτοκρατορία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Γερμανικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά[5] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | βοτανολόγος[6] αρχιτέκτονας μηχανικός[7] ζωολόγος[8] εξερευνητής[9] ιατρός[1] συλλέκτης δειγμάτων φυτών scientific collector φυσιοδίφης[6] οδοιπόρος[6] |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Επισκέφθηκε την νήσο Κρήτη κατά το 1817, όπου παρέμεινε περίπου ένα ολόκληρο έτος, κράτησε σημειώσεις και έκανε διάφορα σκίτσα και το έτος 1823 δημοσίευσε στη Λειψία δίτομο έργο, στο οποίο εκτίθενται οι εντυπώσεις του από το ταξίδι του στην Κρήτη.
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε στη Πράγα κατά το έτος 1789 και από το 1802 έως το 1807 φοίτησε στο Γυμνάσιο της Πράγας. Κατόπιν άρχισε να σπουδάζει Πολιτικός Μηχανικός. Μετά τριετία διέκοψε τις σπουδές του και στράφηκε στη Βοτανολογία. Επισκέφθηκε την Ιταλία και την Ελλάδα. Κατά την περίοδο 1817-1819 επισκέφθηκε την Κρήτη, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο. Κατά τα έτη 1822-1824 ταξίδεψε σε διάφορες χώρες, μεταξύ των οποίων ήταν και οι : Αυστραλία, Νότιος Αφρική και Mauritius.Κατά την διάρκεια του ταξιδιού του αυτού συνέλεξε φυτά, ζώα, αρχαιότητες, έργα τέχνης και διάφορα άλλα ενδιαφέροντα αντικείμενα, τα οποία μετέφερε στην Ευρώπη.
Επισκέφθηκε την Κρήτη κατά το 1817 και το 1823 εξέδωσε δίτομο έργο στη γερμανική γλώσσα, υπό τον τίτλο "Ταξίδι στη νήσο Κρήτη του ελληνικού Αρχιπελάγους κατά το έτος 1817, τόμος 1 και 2 (Λειψία και Ζοράου 1823)". (Τίτλος στα Γερμανικά : "Reise nach der Insel Kreta im griechischen Archipelagus im Jahre 1817, Band 1 und 2 (Leipzig und Sorau, bei Friedrich Fleischer 1823)" .
Είχε επιβιβαστεί σε πλοίο, που ξεκίνησε από την Τεργέστη και ήλθε στην Κρήτη, αρχικά στο Ηράκλειο και κατόπιν στα Χανιά. Στα Χανιά είχε δικό του κατάλυμα. Από εκεί εκκινώντας και χρησιμοποιώντας συνήθως ζώα ως μεταφορικά μέσα, επισκέφθηκε τα περισσότερα μέρη της Κρήτης, συνέλεξε βότανα και εξάσκησε την Ιατρική. Παρέμεινε στην Κρήτη σχεδόν κατά την διάρκεια ολοκλήρου του έτους 1817.
O Φράντς Ζίμπερ (Franz Zieber) πήρε ως οδηγό και μεταφραστή του τον πρακτικό Ιατρό Γεώργιο Μελιδόνη (που καταγόταν από τον οικισμό Μελιδόνι, της Επαρχίας Μυλοποτάμου), ο οποίος γνώριζε εκτός από ελληνικά, ιταλικά και τουρκικά. Εκείνος συνεννοείτο μαζί του στα Ιταλικά. ΄Ηρθε σε επαφή με ανθρώπους της ανώτερης κοινωνικής τάξης και της διοικήσεως, Έλληνες και Τούρκους. Επισκέφθηκε τον τότε Πασά και Γενικό Διοικητή της Κρήτης, ο οποίος είχε την έδρα του στην πόλη Κάντια (Ηράκλειο), καθώς και τον Πασά των Χανίων και Ρεθύμνου. Επίσης είχε επαφές με Τούρκους ανώτερους Κρατικούς Υπαλλήλου. Εγνώρισε τον τότε Αρχιεπίσκοπο Κρήτης Γεράσιμο Παρδάλη ή Παρδαλάκη, όλους σχεδόν τους Επισκόπους και Ηγουμένους της Κρήτης. Επίσης επισκέφθηκε, διέμεινε και φιλοξενήθηκε σε όλα σχεδόν τα τότε Μοναστήρια της Κρήτης, τα οποία περιέγραψε με λεπτομέρειες.
Ο Φρ. Ζίμπερ ήταν "άνθρωπος οικουμενικός" [ "Homo universalis"], ο άνθρωπος, ο οποίος διέθετε μεγάλη μόρφωση και είχε πολλά ενδιαφέροντα, ο ανθρωπιστής, ο οποίος είδε με το μάτι του Ευρωπαίου, έζησε και περιέγραψε την τότε κατάσταση, στην οποία βρισκόταν η μεγαλόνησος Κρήτη. Προσπαθεί να είναι αντικειμενικός, όσο αυτό είναι ανθρωπίνως δυνατόν, στις κρίσεις του. ΄Ομως δείχνει ιδιαίτερη συμπάθεια προς τους ΄Ελληνες Χριστιανούς κατοίκους της Κρήτης, διότι αυτοί αποτελούσαν το καταπιεζόμενο από τους Οθωμανούς Τούρκους στοιχείο.
Αναφέρει σημαντικές πληροφορίες αναφορικά με την Χριστιανική Ορθόδοξη Εκκλησία, τον Κλήρο, τα Μοναστήρια, τις νηστείες, τα ήθη και τα έθιμα των Χριστιανών κατοίκων. Επίσης αναφέρεται στην θρησκεία του Ισλάμ, όπως αυτή τότε εβιώνετο από τους Μουσουλμάνους κατοίκους της Κρήτης. Ακόμη μας πληροφορεί για τις σχέσεις των Οθωμανών Μουσουλμάνων προς τους ΄Ελληνες Χριστιανούς Ορθοδόξους κατοίκους της Κρήτης.
Ο Φρ. Ζίμπερ αναφέρεται στην φύση, στην χλωρίδα και στην πανίδα της Κρήτης και παρέχει πολύτιμες σχετικές πληροφορίες. Επίσης προσπαθεί να ταυτίσει σύγχρονά του τοπωνύμια με τις θέσεις αρχαίων κρητικών πόλεων, σε αρκετές περιπτώσεις με επιτυχία επιτυχώς και ορισμένες φορές εσφαλμένως. Από την εποχή του Ιταλού Φραγκισκανού Μοναχού Χριστόφορου Μπουντελμόντι, ο οποίος επισκέφθηκε στις αρχές του 15ου αι. (1415) την Κρήτη και περιέγραψε αυτή, πιθανώς κανείς άλλος από τους μεταγενέστερους επισκέπτες και ερευνητές της νήσου αυτής, να μην συνέλεξε το πλήθος των πληροφοριών και να μην έδωσε περισσότερες, ακριβέστερες και σπουδαιότερες πληροφορίες για την Κρήτη, όσο ο Ζίμπερ.
Ο Ζίμπερ ήταν εφοδιασμένος με Σουλτανικό Φιρμάνι, προκειμένου να του επιτραπεί να περιοδεύσει στην Κρήτη, όμως αυτό θεωρήθηκε ατελές και προκειμένου να μπορέσει να διευκολύνει την εκεί παραμονή του και να επιτελέσει με σχετική άνεση το ερευνητικό τ έργο του, εξασκούσε παράλληλα τελείως δωρεάν την Ιατρική, εφοδιάζοντας μάλιστα τους ασθενείς του και με δωρεάν φάρμακα. Αυτό, αφ΄ ενός διευκόλυνε την εκεί παραμονή του, αφ΄ ετέρου όμως είχε ως αποτέλεσμα να προκαλέσει, την αντίδραση των περισσοτέρων εκ των τότε Ιατρών της Κρήτης, οι οποίοι στο πρόσωπο του Ζίμπερ έβλεπαν ένα ανταγωνιστή.
Ο Φρ. Ζίμπερ ως Ιατρός, είχε την ευκαιρία να επισκέπτεται για ιατρικούς λόγους Οικογένειες Ελλήνων Χριστιανών και Τούρκων μουσουλμάνων και να γνωρίζει εκ των έσωθεν τον τρόπον της ζωής των και τα προβλήματα υγείας τα οποία αντιμετώπιζαν. Επίσης έζησε και περιέγραψε την επιδημίας της πανώλους, όπως αυτή εκδηλώθηκε κατά το διάστημα της παραμονής του στην Κρήτη και μάλιστα ο ίδιος διακινδύνευσε την ζωή του, εξ αιτίας της επιδημίας αυτής. Περίεγραψε την λέπρα και τον τρόπο της ζωής των τότε λεπρών της Κρήτης.
Το έργο του αναφορικά με το ταξίδι του στην Κρήτη περιέχει πλήθος πληροφοριών, ιστορικών, αρχαιολογικών, ιατρικών, φαρμακολογικών, βοτανολογικών, γεωλογικών, θρησκειολογικών, εθνογραφικών, λαογραφικών κλπ. και αποτελεί την πλουσιότερη, ακριβέστερη, αντικειμενικότερη και την πλέον ενδιαφέρουσα πηγή για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Κρήτης κατά το πρώτο τέταρτο του 19ου αιώνα. Παράλληλα το βιβλίο αυτό διαβάζεται με μεγάλη άνεση, ο αναγνώστης δεν πλήττει διαβάζοντάς το, αλλά διδάσκεται και τέρπεται, έχοντας στα χέρια του ένα πλούσιο σε περιεχόμενο και γραμμένο με πολλή αγάπη και μεγάλη προσοχή βιβλίο.
Από την Κρήτη αναχώρησε με πλοίο για την Αίγυπτο το φθινόπωρο του 1817.
Ο Ζίμπερ χρηματοδοτούσε συνήθως τα ταξίδια του από τα χρήματα, τα οποία έπαιρνε, πουλώντας μέρος των Συλλογών του. Πούλησε αντί 6000 Gulden στην Ακαδημία των Επιστημών της Βαυαρίας, της οποίας είχε εκλεγεί από το 1820 αντεπιστέλλον μέλος, μία από τις Συλλογές του αυτές.
Κατά το 1820 πίστεψε. ότι ανακάλυψε φάρμακο εναντίον της λύσσας. Νόμιζε ότι με τον τρόπο αυτό θα μπορούσε να αποκτήσει αρκετά χρήματα, ώστε να μπορεί να χρηματοδοτεί τα ταξίδια και τις περιηγήσεις του. Επειδή όμως αυτό δεν αναγνωρίζονταν από τους ειδικούς και τις δημόσιες Αρχές, καταλήφθηκε από μελαγχολία και εκδήλωσε αρνητική συμπεριφορά και επιθετικότητα κυρίως εναντίον Αρχών και δημοσίων φορέων. Διαπιστώθηκε ότι έπασχε από ψυχοπάθεια. Από το έτος 1830 έως το 1844 κλείσθηκε σε Ψυχιατρείο της Πράγας, όπου και πέθανε το 1844 σε ηλικία 55 ετών.
O Ζίμπερ έγινε διάσημος κυρίως για την συμβολή του στην επιστήμη της Βοτανολογίας. Ορισμένα φυτά έλαβαν το όνομά του τιμητικά, που εξακολουθούν να φέρουν μέχρι και σήμερα.
Η μετάφραση του πρώτου τόμου του Οδοιπορικού του Φρ. Ζίμπερ στην Κρήτη κατά το έτος 1817, η οποία έγινε για πρώτη φορά ολοκλήρου του έργου από το πρωτότυπο στα νέα ελληνικά, ύστερα από διακόσια (200) χρόνια, από τον Δρ. Ιωάννη Ηλ. Βολανάκη, Αρχαιολόγο - Ερασιτέχνη Βοτανολόγο και δημοσιεύθηκε το έτος 2022, έθεσε ως σκοπό της τα εξής : Πρώτον, ο μεταφραστής έδειξε απόλυτο σεβασμό προς τον συγγραφέα του κειμένου Φρ. Ζίμπερ, προκείμενου να αποδώσει όχι μόνο το γράμμα, αλλά και το πνεύμα αυτού και δεύτερον, απόλυτο σεβασμό προς τους αναγνώστες της μεταφράσεως του βιβλίου αυτού, ώστε να έχουν στην διάθεσή των ένα βιβλίο στην ελληνική γλώσσα, το οποίο να είναι ακριβές, αξιόπιστο και να διαβάζεται με άνεση. Πιστεύεται, ότι ο μεταφραστής επέτυχε του σκοπού του, αφού η πρώτη έκδοση του βιβλίου αυτού εξαντλήθηκε εντός ενός εξαμήνου και τώρα ετοιμάζεται η δεύτερη έκδοση.-
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Sieber, Franz Wilhelm» (Γερμανικά) σελ. 227.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jk01111270. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 097645478. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2020.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 (Γερμανικά) Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γερμανίας. 117339504. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2023.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2019.
Πηγές
Επεξεργασία- Franz W. Sieber, Reise nach der Insel Kreta im griechischen Archipelagus im Jahre 1817, Band 1 und 2 (Leipzig - Sorau, bei Friedrich Fleischer 1823).
- Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης, Η θρησκευτική κατάστασις των Χριστιανών της Κρήτης κατά το α΄ τέταρτον του 19ου αιώνος, κατά τον F. W. Sieber, περιοδικόν "Κρητικά Χρονικά", τ. 25 (Ηράκλειον Κρήτης 1973), σ. 135-154.
- Δρ. Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης, Ο περιηγητής F. W. Sieber και το Ρέθυμνον κατά το έτος 1817. "Αντιδώρημα", τιμητικός τόμος Γεωργίου Π. Εκκεκάκη (Ρέθυμνο 2013), σ. 83-94.
- Δρ. Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης, Fr. W. Sieber, Ταξίδι στη νήσο Κρήτη του Ελληνικού Αρχιπελάγους κατά το έτος 1817. Μετάφραση από τα Γερμανικά στα Ελληνικά, Αθήνα 2022, σελ. 1-712.