Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών

σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Η Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι μια από τις εννέα σχολές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.[1] Ιδρύθηκε το 1837 και προσφέρει Προπτυχιακά, Μεταπτυχιακά και Διδακτορικά Προγράμματα Σπουδών. Το κεντρικό κτήριο, όπου διεξάγονται τα μαθήματα και τα βοηθητικά (βιβλιοθήκη, λέσχη, κ.ά.), βρίσκεται στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου.

Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Άποψη του κτηρίου της σχολής από τη δυτική του πλευρά τον Μάιο του 2023.
Ίδρυση1837, πριν 186 έτη (1837)
ΤοποθεσίαΕλλάδα
ΠανεπιστημιούποληΖωγράφου
Ιστότοποςwww.uoa.gr/scholes kai tmimata/filosofiki/
Άποψη του κτιρίου που στεγάζει το εστιατόριο και τη Βιβλιοθήκη της σχολής.

Η Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών είναι μια από τις μεγαλύτερες πανεπιστημιακές σχολές στην Ελλάδα. Υπολογίζεται ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν αποφοιτήσει από τα τμήματά της.[2]

Η Φιλοσοφική Σχολή ιδρύθηκε το 1837, με την ίδρυση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αρχικά, στη Σχολή αυτή υπαγόταν και η Σχολή των Φυσικομαθηματικών Επιστημών, καθώς, κατά μίμηση του γερμανικού προτύπου, στις Φιλοσοφικές Σχολές των πανεπιστημίων συμπεριλαμβάνονταν και τα τμήματα φυσικομαθηματικών επιστημών.[3] Αργότερα, προστέθηκε και το "Φιλολογικό Τμήμα". Προς το τέλος του 19ου αιώνα, εξαιτίας της ανόδου των φυσικών επιστημών κατά τη διάρκεια του αιώνα αλλά και για πρακτικούς λόγους, άρχισε να έρχεται εντονότερα στο προσκήνιο η ιδέα της αυτονόμησης των φυσικομαθηματικών τμημάτων της Φιλοσοφικής σε ξεχωριστή σχολή του πανεπιστημίου.[3] Το θέμα της διάσπασης της Φιλοσοφικής Σχολής συζητήθηκε έντονα από την πανεπιστημιακή κοινότητα στη δεκαετία του 1890, με το "Φυσικό Τμήμα" και το "Μαθηματικό Τμήμα" να επιχειρηματολογούν υπέρ της διάσπασης της σχολής και το "Φιλολογικό τμήμα" να υποστηρίζει την διατήρηση του τότε υπάρχοντος καθεστώτος.[3] Τελικά, η Φιλοσοφική διχοτομήθηκε το 1904 και στη νέα Φιλοσοφική παρέμεινε μόνο το "Φιλολογικό Τμήμα".[3] Το 1982 δημιουργήθηκε το αυτόνομο Φιλοσοφικό Τμήμα (με την κατάργηση των Εδρών) και το 1984 έγινε η τριχοτόμηση της Φιλοσοφικής Σχολής στα εξής αυτόνομα τμήματα: α) Φιλολογίας, β) Ιστορίας και Αρχαιολογίας και γ) Φιλοσοφίας - Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (ΦΠΨ). Το 1982 ιδρύθηκαν τα ξενόγλωσσα Τμήματα: Αγγλικής, Γαλλικής και Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, ενώ το το 1999 ιδρύθηκε το Τμήμα Ιταλικής και Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, που κατατμήθηκε σε Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Τμήμα Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας το 2009. Το 1989 ιδρύθηκε το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών και το 1991 το Τμήμα Μουσικών Σπουδών. Το 1993 ιδρύθηκε το Πρόγραμμα Ψυχολογίας (του Τμήματος Φιλοσοφίας - Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας), που το 2013 μετεξελίχθηκε σε Τμήμα Ψυχολογίας. Το 2007 ιδρύθηκε το Τμήμα Σλαβικών Σπουδών, που μετονομάστηκε σε Τμήμα Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών το 2016. Το 2019 το Τμήμα Φιλοσοφίας - Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας κατατμήθηκε σε 2 αυτόνομα τμήματα: α) Φιλοσοφίας και β) Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, τα οποία είναι οι μετεξελίξεις και φυσικοί διάδοχοι των Τομέων Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής αντιστοίχως.

Το 1925 ιδρύθηκε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το 1926 δημιουργήθηκε η Φιλοσοφική σχολή του, με αποτέλεσμα η Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών να πάψει να είναι η μόνη Φιλοσοφική Σχολή ελληνικού πανεπιστημίου.[3]

 
Το Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης (μερική άποψη) της Φιλοσοφικής Σχολής.

Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης

Επεξεργασία

Η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών διαθέτει διάφορες εγκαταστάσεις, βοηθητικά κτίρια και άλλες δομές. Μεταξύ αυτών διαθέτει ένα Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για την περαιτέρω εκπαίδευση των φοιτητών Αρχαιολογίας με το αντικείμενο τους και καταλαμβάνει χώρους εντός της Σχολής, στον 2ο και 3ο όροφο.

Το Μουσείο λειτουργεί από τις αρχές του 20ού αιώνα. Για την συλλογή των αντικειμένων έχουν εργαστεί αρκετοί καθηγητές Αρχαιολογίας. Χωρισμένα σε 11 διδακτικές συλλογές, το Μουσείο διαθέτει πάνω από 8.000 αντικείμενα.[4]

Μουσείο Παιδείας

Επεξεργασία

Το Μουσείο της Παιδείας άρχισε να συγκροτείται στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1993. Ιδρύθηκε το 2003 (ΦΕΚ 1164/τ.Β/14.08.2003) από το Τμήμα Φιλοσοφίας - Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, εξυπηρετώντας εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες, και ανήκε στον Τομέα Παιδαγωγικής του Τμήματος αυτού. Η μόνιμη έκθεση με θέμα την εξέλιξη της εκπαίδευσης στην Ελλάδα εγκαινιάστηκε το 2004. Από το 2013 λειτουργεί καθημερινά με εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, τα οποία έχουν σχεδιαστεί ανάλογα με τις ηλικίες και τις μαθησιακές ανάγκες των εκάστοτε μαθητών-επισκεπτών, καθώς και με δραστηριότητες που εκπονούνται παράλληλα με τη μόνιμη έκθεση. Ως ακαδημαϊκή δομή επιτελεί ερευνητικό, εκπαιδευτικό, επιμορφωτικό και κοινωνικό έργο στα αντικείμενα της Μουσειοπαιδαγωγικής και της Ιστορίας της Παιδείας. Στόχοι του Μουσείου είναι: α) η έρευνα, μελέτη και διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς στον τομέα της Παιδείας και της Εκπαίδευσης, β) η έρευνα και μελέτη σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο της Ιστορίας της Παιδείας, της Παιδαγωγικής, της Αγωγής και της Εκπαίδευσης στον ελληνικό χώρο από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας σε σχέση με τα Βαλκάνια, την Ευρώπη και την υφήλιο, γ) ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ερευνητικών / εκπαιδευτικών μουσειοπαιδαγωγικών προγραμμάτων, δ) η παραγωγή εκπαιδευτικού, επιστημονικού και ερευνητικού υλικού, ε) η οργάνωση επιστημονικών διαλέξεων, ημερίδων, επιμορφωτικών σεμιναρίων, συμποσίων, συνεδρίων, εκθέσεων και άλλων επιστημονικών εκδηλώσεων, στ) η συνεργασία με σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και φορείς της Εκπαίδευσης, ζ) η συνεργασία με άλλα Μουσεία, καθώς και Πανεπιστημιακά και Ερευνητικά Κέντρα σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Από το 2019 ανήκει στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Φιλοσοφικής Σχολής και στεγάζεται στον 5ο όροφο της Σχολής (γραφείο 518)[5].

Η Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών περιέχει αρκετά τμήματα, μεταξύ άλλων αρκετά "καθηγητικά τμήματα" και όχι μόνο:[6]

  • Τμήμα Φιλολογίας
  • Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
  • Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
  • Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
  • Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
  • Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας
  • Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
  • Τμήμα Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας
  • Τμήμα Ρωσικής Γλώσσας και Φιλολογίας και Σλαβικών Σπουδών
  • Τμήμα Θεατρικών Σπουδών
  • Τμήμα Μουσικών Σπουδών
  • Τμήμα Φιλοσοφίας
  • Τμήμα Ψυχολογίας
  • Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας (ΦΠΨ) [βρίσκεται σε μεταβατική λειτουργία]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «ΣΧΟΛΕΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ». ΕΚΠΑ. 
  2. Μπαϊρακτάρης, Γιάννης (8 Ιουνίου 2018). «Μπήκαμε στη Φιλοσοφική: Ένα ρεπορτάζ από το 221 μέχρι το ΦΠΨ». Oneman.gr. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Σιμενή, Περσεφόνη (2007). Η φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα 1904-1925. Πανεπιστήμιο Πατρών. Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών. Τμήμα Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης. http://hdl.handle.net/10442/hedi/26589. 
  4. «Μουσείο Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης: Ξέρατε ότι...». Αρχαιολογία Online. 6 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2023. 
  5. «Μουσείο Παιδείας». 
  6. «ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ - Κοσμητεία». ΕΚΠΑ.