Τζόζεφ Κότεν
Ο Τζόζεφ Τσέσαϊρ Κότεν (αγγλικά: Joseph Cheshire Cotten, Jr., 15 Μαΐου 1905 - 6 Φεβρουαρίου 1994) ήταν Αμερικανός ηθοποιός του κινηματογράφου, του θεάτρου, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Αποτέλεσε μέλος του θιάσου Mercury που είχε ιδρύσει ο Όρσον Γουέλς, με τον οποίο τον συνέδεε μακροχρόνια φιλία και έλαβε παγκόσμια αναγνωρισιμότητα αναλαμβάνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις παραστάσεις Κοινωνικά σκάνδαλα του Φίλιπ Μπάρι και Γλυκιά μου Σαμπρίνα του Σάμιουελ Τέιλορ. Έπειτα συμμετείχε στο πρώτο σκηνοθετικό εγχείρημα του Όρσον Γουέλς Πολίτης Κέιν (Citizen Kane, 1941) και έγινε παγκοσμίως γνωστός. Ακολούθησαν οι πρωταγωνιστικοί ρόλοι στις ταινίες: Οι υπέροχοι Άμπερσον (The Magnificent Ambersons, 1942) επίσης του Γουέλς, Το χέρι που σκοτώνει (Shadow of a Doubt, 1943) του Άλφρεντ Χίτσκοκ, Απ' όταν έφυγες (Since You Went Away, 1944) του Τζέιμς Κρόμγουελ, Εφιάλτης (Gaslight, 1944), Ερωτικά γράμματα (Love Letters, 1945) και Το πορτραίτο της Τζένι (Portrait of Jennie, 1948) που τον καθιέρωσαν ως έναν από τους σημαντικότερους άρρενες πρωταγωνιστές του Χόλιγουντ. Το 1943 μάλιστα συνέγραψε με τους Όρσον Γουέλς, Ρίτσαρντ Κόλινς και Μπεν Χεκτ το σενάριο της ταινίας Ταξίδι στο φόβο (Journey Into Fear), ταινία στην οποία επίσης πρωταγωνίστησε. Ένας από τους σημαντικότερους ρόλους στην καριέρα του ήταν εκείνος του Χόλι Μάρτινς στο φιλμ νουάρ του Κάρολ Ριντ Ο τρίτος άνθρωπος (The Third Man) το 1949.
| Τζόζεφ Κότεν | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Joseph Cotten (Αγγλικά) |
| Γέννηση | Τζόζεφ Τσέσαϊρ Κότεν, ο νεώτερος 15 Μαΐου 1905 Πίτερσμπεργκ, Βιρτζίνια, ΗΠΑ |
| Θάνατος | 6 Φεβρουαρίου 1994 (88 ετών) Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, ΗΠΑ |
| Αιτία θανάτου | καρκίνος κεφαλής και τραχήλου και πνευμονία[1] |
| Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
| Τόπος ταφής | Βιρτζίνια |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Ύψος | 187 cm  |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αγγλικά[2] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Ηθοποιός |
| Εργοδότης | Federal Theatre Project |
| Περίοδος ακμής | 1930 |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Ρεπουμπλικάνικο Κόμμα της Καλιφόρνια |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Λενόρ Κιπ (1931 - 1960, απεβίωσε) Πατρίσια Μεντίνα (1961 - 1994, ο θάνατός του) |
| Γονείς | Joseph Cheshire Cotten, Sr. και Sally Whitworth Willson |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | Αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ[3] |
| Εν ενεργεία | 1930 — 1981 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Όταν κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1950 η καριέρα του άρχισε να φθίνει, στράφηκε προς την τηλεόραση, παρουσιάζοντας την εκπομπή The Joseph Cotten Show (το οποίο προβλήθηκε με αρχικό τίτλο The Trial[4], ενώ το 1964 είχε ακόμη έναν αξιομνημόνευτο ρόλο στο θρίλερ γκραντ γκινιόλ του Ρόμπερτ Όλντριτς Το μυστικό της Σάρλοτ (Hush...Hush...Sweet Charlotte), όπου συμπρωταγωνίστησε με τις Μπέτι Ντέιβις και Ολίβια Ντε Χάβιλαντ. Το 1970 είχε έναν μικρό ρόλο στην ταινία Τόρα! Τόρα! Τόρα! - Η επίθεση στο Περλ Χάρμπορ (Tora! Tora! Tora!), ενώ μια από τις τελευταίες του κινηματογραφικές εμφανίσεις ήταν στην υψηλού κόστους ταινία γουέστερν του Μάικλ Τσιμίνο Η Πύλη της Δύσεως (Heaven's Gate, 1980), που όμως θεωρείται ως μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές καταστροφές στην ιστορία του κινηματογράφου.
Κατά τη δεκαετία του 1980 αποσύρθηκε από το χώρο του κινηματογράφου επικαλούμενος προβλήματα υγείας. Υπήρξε παντρεμένος δυο φορές, την πρώτη με την Λενόρ Κιπ και τη δεύτερη με την ηθοποιό Πατρίτσια Μεντίνα. Απεβίωσε το 1994 από πνευμονία σε ηλικία 88 ετών.[5]
Αν και στη δεκαετία του 1940 υπήρξε από τους ηγετικούς σταρ του Χόλυγουντ, ωστόσο δεν προτάθηκε ποτέ για Όσκαρ και σήμερα θεωρείται από μεγάλο αριθμό κριτικών του κινηματογράφου και Μέσων Ενημέρωσης ως ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς που δεν έλαβαν ποτέ υποψηφιότητα για Όσκαρ.[6][7] Ήδη όμως από το 1960 απέκτησε αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας στο Χόλυγουντ και υπήρξε από τους πρώτους ηθοποιούς που το απέκτησαν, καθώς η Λεωφόρος αυτή εγκαινιάστηκε το ίδιο έτος.
Φιλμογραφία
Επεξεργασία| Έτος | Τίτλος | Ρόλος | Σημειώσεις |
|---|---|---|---|
| 1937 | Seeing the World: Part One – A Visit to New York, N.Y. | Short | |
| 1938 | Too Much Johnson | Augustus Billings | [8] |
| 1940 | Citizen Kane trailer | Himself, Jedediah "Jed" Leland | Short:360 |
| 1941 | Πολίτης Κέιν | Jed Leland / Screening Room Reporter | [9] |
| 1941 | Lydia | Michael Fitzpatrick | [9] |
| 1942 | Οι Υπέροχοι Άμπερσον | Eugene Morgan | [9] |
| 1943 | Ταξίδι στο Φόβο | Howard Graham | Screenplay (with uncredited Orson Welles)[9] |
| 1943 | Το Χέρι που Σκοτώνει | Uncle Charles Oakley | [9] |
| 1943 | Hers to Hold | Bill Morley | [9] |
| 1944 | Εφιάλτης | Brian Cameron | [9] |
| 1944 | Since You Went Away | Lieutenant Tony Willett | [9] |
| 1944 | I'll Be Seeing You | Zachary Morgan | [9] |
| 1945 | Ερωτικά γράμματα | Alan Quinton | [9] |
| 1946 | Μονομαχία στον ήλιο | Jesse McCanles | [9] |
| 1947 | The Farmer's Daughter | Glenn Morley | [9] |
| 1948 | Το Πορτραίτο της Τζένι | Eben Adams | Venice Film Festival Award for Best Actor[9] |
| 1949 | Ο Τρίτος Άνθρωπος | Holly Martins | [9] |
| 1949 | Under Capricorn | Sam Flusky | [9] |
| 1949 | Beyond the Forest | Dr. Lewis Moline | [9] |
| 1950 | September Affair | David Lawrence | [9] |
| 1950 | Two Flags West | Col. Clay Tucker | [9] |
| 1950 | Walk Softly, Stranger | Chris Hale | Γυρίστηκε το 1948[9] |
| 1951 | Half Angel | John Raymond, Jr. | [9] |
| 1951 | Peking Express | Michael Bachlin | [9] |
| 1951 | Othello | Venetian senator | Uncredited[9] |
| 1951 | The Man with a Cloak | Dupin | [9] |
| 1952 | The Wild Heart | Narrator | [9] |
| 1952 | Untamed Frontier | Kirk Denbow | [9] |
| 1952 | The Steel Trap | James Osborne | [9] |
| 1953 | Niagara | George Loomis | [9] |
| 1953 | Egypt by Three | Narrator | |
| 1953 | A Blueprint for Murder | Whitney Cameron | [9] |
| 1955 | Special Delivery | John Adams | [9] |
| 1955 | Bedevilled | Flight announcer at the airport | Voice, Uncredited |
| 1956 | The Bottom of the Bottle | P.M. Martin | [9] |
| 1956 | The Killer Is Loose | Detective Sam Wagner | [9] |
| 1957 | The Halliday Brand | Daniel Halliday | [9] |
| 1958 | Ο άρχων του τρόμου | Ιατροδικαστής | Χωρίς πίστωση[9] |
| 1958 | From the Earth to the Moon | Victor Barbicane | [9] |
| 1960 | The Angel Wore Red | Hawthorne | [9] |
| 1961 | The Last Sunset | John Breckenridge | [9] |
| 1963 | Alexander the Great | Antigonus | TV movie |
| 1964 | Το μυστικό της Σάρλοτ | Dr. Drew Bayliss | [9] |
| 1965 | The Great Sioux Massacre | Major Reno | [9] |
| 1965 | The Money Trap | Dr. Horace Van Tilden | [9] |
| 1965 | The Tramplers | Temple Cordeen | [9] |
| 1966 | The Oscar | Kenneth H. Regan | [9] |
| 1966 | Brighty of the Grand Canyon | Jim Owen | [9] |
| 1967 | The Hellbenders | Col. Jonas | [9] |
| 1967 | Some May Live | Col. Woodward | |
| 1967 | Jack of Diamonds | Ace of Diamonds | [9] |
| 1968 | Days of Fire | Destil | |
| 1968 | Petulia | Mr. Danner | [9] |
| 1968 | White Comanche | Sheriff Logan | |
| 1969 | The Lonely Profession | Martin Bannister | TV movie |
| 1969 | Keene | ||
| 1970 | Cutter's Trail | General Spalding | TV movie; failed series pilot |
| 1970 | The Grasshopper | Richard Morgan | [9] |
| 1970 | Tora! Tora! Tora! | Henry L. Stimson | [9] |
| 1971 | Assault on the Wayne | Admiral | TV movie |
| 1971 | Do You Take This Stranger? | Dr. Robert Carson | TV movie |
| 1971 | City Beneath the Sea | Dr. Ziegler | TV movie |
| 1971 | Journey to Murder | Jeff Wheeler | Two 1968 episodes from the UK anthology TV series Journey to the Unknown |
| 1971 | The Abominable Dr. Phibes | Dr. Vesalius | [9] |
| 1971 | Lady Frankenstein | Dr. Frankenstein | |
| 1972 | The Screaming Woman | George Tresvant | TV movie |
| 1972 | Doomsday Voyage | Captain Jason | [9] |
| 1972 | Baron Blood | Baron Otto von Kleist / Alfred Becker | |
| 1972 | Χαρτοπαίχτης με ταλέντο | George | |
| 1973 | The Devil's Daughter | Judge Weatherby | TV movie |
| 1973 | Soylent Green | William R. Simonson | [9] |
| 1973 | F for Fake | Special Participant | |
| 1973 | A Delicate Balance | Harry | [9] |
| 1975 | Syndicate Sadists | Paternò | |
| 1975 | Timber Tramps | Greedy sawmill mogul | |
| 1976 | The Lindbergh Kidnapping Case | Dr. Joseph Francis Condon | TV movie |
| 1976 | A Whisper in the Dark | The Professor | |
| 1976 | Freedom Is | Voice | TV movie |
| 1977 | Twilight's Last Gleaming | Secretary of State Arthur Renfrew | [9] |
| 1977 | Airport '77 | Nicholas St. Downs III | [9] |
| 1977 | Aspen | Horton Paine | TV movie |
| 1978 | Last In, First Out | Foster Johnson | |
| 1978 | Caravans | Ambassador Crandall | [9] |
| 1978 | The Perfect Crime | Sir Arthur Dundee | |
| 1979 | Island of the Fishmen | Prof. Ernest Marvin | |
| 1979 | The Concorde Affair | Milland | |
| 1979 | Guyana: Crime of the Century | Richard Gable | |
| 1979 | Churchill and the Generals | General George Marshall | TV movie |
| 1980 | The Hearse | Walter Pritchard | [9] |
| 1980 | Casino | Ed Booker | TV movie |
| 1980 | Η Πύλη της Δύσεως | The Reverend Doctor | [9] |
| 1980 | Delusion | Ivar Langrock | |
| 1981 | The Survivor | Priest | (τελευταίος ρόλος) |
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ www
.nytimes .com /1994 /02 /07 /obituaries /joseph-cotten-88-is-dead-actor-on-stage-and-in-films .html. - ↑ CONOR.SI. 35334243.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2021.
- ↑ Becker, Christine (October 1, 2005). «Televising Film Stardom in the 1950s». Framework. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-03-01. https://web.archive.org/web/20160301091108/https://www.highbeam.com/doc/1P3-1001342431.html. Ανακτήθηκε στις 21 January 2015.
- ↑ Flint, Peter B. (February 7, 1994). «Joseph Cotten, 88, Is Dead; Actor on Stage and in Films». The New York Times. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9402E1DA1638F934A35751C0A962958260. Ανακτήθηκε στις May 7, 2010.
- ↑ Robey, Tim (1 February 2016). «20 great actors who've never been nominated for an Oscar». The Daily Telegraph. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 January 2022. https://ghostarchive.org/archive/20220111/https://www.telegraph.co.uk/film/what-to-watch/oscars-best-actors-never-nominated/. Ανακτήθηκε στις 17 October 2022.
- ↑ Singer, Leigh (19 Φεβρουαρίου 2009). «Oscars: the best actors never to have been nominated». The Guardian. UK. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2022.
- ↑ «Too Much Johnson Work Print». National Film Preservation Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2016.
- ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 9,19 9,20 9,21 9,22 9,23 9,24 9,25 9,26 9,27 9,28 9,29 9,30 9,31 9,32 9,33 9,34 9,35 9,36 9,37 9,38 9,39 9,40 9,41 9,42 9,43 9,44 9,45 9,46 9,47 9,48 9,49 9,50 9,51 9,52 9,53 9,54 9,55 «Joseph Cotten». Catalog of Feature Films. American Film Institute. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2020.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Cotten, Joseph (1987). Vanity Will Get You Somewhere. Mercury House. ISBN 0-86287-334-7.
- "Citizen Cotten" στο Wayback Machine (αρχειοθετήθηκε December 14, 2019). New York: MovieMaker, archived 2007-06-18 from the original at the Internet Archive. Retrieved 2013-08-29.
- Kneebone, John T., et al., eds. Dictionary of Virginia Biography (Richmond: Library of Virginia, 1998– ), 3:478–481. (ISBN 0-88490-206-4).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Τζόζεφ Κότεν στην IMDb
- Τζόζεφ Κότεν, σελίδα στον ιστότοπο της Internet Broadway Database
- Photographs and literature