Τζοβάνι Λουίτζι Φιέσκι
Ο Τζοβάνι Λουίτζι Φιέσκι ή Τζαν Λουίτζι Φιέσκο (ιταλικά: Giovanni Luigi Fieschi, περ. 1522 – 2 Ιανουαρίου 1547) ήταν Γενοβέζος ευγενής, κόμης της Λαβάνια και άρχοντας του Ποντρεμόλι, γόνος μιας από τις σημαντικότερες οικογένειες της Λιγυρίας. Η συνωμοσία του εναντίον του οίκου των Ντόρια αποτελεί αντικείμενο πολλών λογοτεχνικών έργων, μεταξύ των οποίων Η συνωμοσία του Φιέσκο στη Γένοβα του Φρίντριχ Σίλερ.[6]
| Τζοβάνι Λουίτζι Φιέσκι | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1522[1][2][3] Γένοβα |
| Θάνατος | 2 Ιανουαρίου 1547[4] Γένοβα |
| Αιτία θανάτου | πνιγμός |
| Συνθήκες θανάτου | θανατηφόρο δυστύχημα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Δημοκρατία της Γένοβας |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ιταλικά[1][5] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Πάπας Ιννοκέντιος Δ΄ |
| Οικογένεια | Fieschi family |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η ιστοριογραφία έχει δώσει διαφορετικές ερμηνείες για τη δράση του Φιέσκι, μερικές φορές παρουσιάζεται ως τυχοδιώκτης, άλλες φορές ως υπερασπιστής των ελευθεριών των πολιτών της απειλούμενης δημοκρατίας της Γένοβας.[7]
Βιογραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΟ Τζοβάνι Λουίτζι Φιέσκο ανήκε σε μια από τις εξέχουσες οικογένειες της Λιγυρίας, που αναφέρθηκε για πρώτη φορά τον 10ο αιώνα. Μεταξύ των συγγενών του ήταν πάπες (Ιννοκέντιος Δ΄ και Αδριανός Ε΄), πολλοί καρδινάλιοι, ένας βασιλιάς της Σικελίας, τρεις άγιοι και πολλοί στρατηγοί και ναύαρχοι της Γένοβας και άλλων κρατών.
Ο πατέρας του, Σινιμπάλντο Φιέσκι, ήταν στενός φίλος του Αντρέα Ντόρια και είχε προσφέρει πολλές υπηρεσίες στη δημοκρατία της Γένοβας. Μετά τον θάνατό του το 1532, ο Τζοβάνι βρέθηκε σε ηλικία 9 ετών αρχηγός της οικογένειας και κάτοχος τεράστιας περιουσίας. Όμως, η οικογένεια βρέθηκε σε οικονομική δυσπραγία επειδή ο πατέρας του είχε δανείσει στον Αντρέα Ντόρια τεράστιο ποσό για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του με αντάλλαγμα απαλλαγή για αυτόν και τους κληρονόμους του από φόρους και μια αποζημίωση 4000 λιρών ετησίως, την οποία ο Ντόρια δεν πλήρωνε με αποτέλεσμα η μητέρα του να εγκαταλείψει την ακριβή ζωή στο παλάτι στη Γένοβα και να εγκατασταθεί στο οικογενειακό φέουδο στο κάστρο του Μοντότζο, όπου ο Τζοβάνι έζησε έως 17 ετών, πριν την επιστροφή του στη Γένοβα. Οι ιστορικοί τον περιέγραψαν ως όμορφο, έξυπνο, με δυνατή και αθλητική σωματική διάπλαση, κοινωνικό, με ελκυστικούς τρόπους και πολύ φιλόδοξο.
Το 1543 παντρεύτηκε την Ελεονώρα Τσύμπο, που περιγράφεται σαν γυναίκα με μεγάλη ομορφιά και οικογενειακή επιρροή: ήταν κόρη της Ριτσιάρντα Μαλασπίνα του δουκάτου της Μάσσα και της Καρράρα και, μέσω του πατέρα της Λορέντζο Τσύμπο, γόνου της ελληνικής καταγωγής οικογένειας Κύβο, δισέγγονη του πάπα Ιννοκέντιου Η΄ και του Λαυρέντιου των Μεδίκων.[8]
Η συνωμοσία του Φιέσκο
Επεξεργασία
Ο Τζοβάνι Λουίτζι Φιέσκο είναι γνωστός για τη συμμετοχή του σε μια αποτυχημένη συνωμοσία κατά του οίκου των Ντόρια. Υπήρχαν πολλοί λόγοι που ενέπνευσαν το μίσος του. Η σχεδόν απόλυτη εξουσία που ασκούσε ο ηλικιωμένος Αντρέα Ντόρια και η αλαζονεία του ανιψιού και διαδόχου του Τζιανετίνο Ντόρια, διοικητή των γαλέρων, εξόργιζαν τον ίδιο και πολλούς άλλους Γενοβέζους ευγενείς. Επίσης, ενώ ο Αντρέα Ντόρια ήταν σύμμαχος και βασιζόταν στη δύναμη του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Καρόλου Ε', η οικογένεια Φιέσκι υποστηρίζονταν από τον Φραγκίσκο Α' της Γαλλίας. Η αντιπαλότητα που προέρχονταν από οικονομικούς και πολιτικούς λόγους, φημολογείται ότι επιδεινώθηκε από τις υποψίες ότι ο Τζιανετίνο Ντόρια ήταν εραστής της συζύγου του Φιέσκο. Η συνωμοσία υποστηρίχθηκε από εχθρούς του Καρόλου Ε': τον πάπα Παύλο Γ', τον δούκα της Πάρμας Πιερ Λουίτζι Φαρνέζε και τον Φραγκίσκο Α' της Γαλλίας. Μεταξύ άλλων, συμμετείχαν τα αδέρφια του Φιέσκο Τζιρόλαμο και Οτομπουόνο, ο Τζοβάνι Βερίνα, ο Βιντσέντζο Καλκάνιο και ο Ρ. Σάκο. [9]
Μεγάλος αριθμός ενόπλων από τα φέουδα των Φιέσκι μεταφέρθηκαν κρυφά στη Γένοβα και συμφωνήθηκε ότι τη νύχτα της 1ης προς 2 Ιανουαρίου 1547, κατά τη διάρκεια της μεσοβασιλείας πριν από την εκλογή του νέου δόγη, θα καταλάμβαναν τις γαλέρες στο λιμάνι, τις πύλες και τις κεντρικές πλατείες της πόλης. [10]
Το πρώτο μέρος του σχεδίου εκτελέστηκε εύκολα και ο Τζιανετίνο Ντόρια, μέσα την αναταραχή, σκοτώθηκε καθώς έτρεχε στο λιμάνι. Ο Αντρέα Ντόρια, ωστόσο, έφυγε από την πόλη έγκαιρα. Οι συνωμότες προσπάθησαν να καταλάβουν την κυβέρνηση, αλλά ο Τζοβάνι Λουίτζι, ενώ διέσχιζε μια σανίδα από την προκυμαία σε μια από τις γαλέρες, έπεσε στο νερό και, υπό το βάρος της πανοπλίας του, πνίγηκε. Η είδηση του θανάτου του παρέλυσε τη φατρία των Φιέσκι και ο Τζιρόλαμο δεν μπόρεσε να συσπειρώσει πολλούς οπαδούς. Οι συνωμότες συνεννοήθηκαν με τη σύγκλητο και τους δόθηκε γενική αμνηστία.
Ωστόσο, όταν ο Ντόρια επέστρεψε στη Γένοβα στις 4 Ιανουαρίου, διψασμένος για εκδίκηση αγνόησε την αμνηστία και κατέσχεσε τα κτήματα των Φιέσκι. Ο Τζιρόλαμο, ο Βερίνα, ο Σάκο και άλλοι συνωμότες είχαν οχυρωθεί στο κάστρο του Μοντότζο, το οποίο οι Γενοβέζοι, με υποκίνηση του Ντόρια, πολιόρκησαν και μετά από 42 ημέρες κατέλαβαν. Ο Τζιρόλαμο Φιέσκι και ο Βερίνα δικάστηκαν, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν. Η περιουσία τους κατασχέθηκε υπέρ του Ντόρια, αν και αργότερα πολλά κατασχεθέντα κτήματα τελικά επιστράφηκαν στους Φιέσκι. Ο Οτομπουόνο Φιέσκι, ο οποίος δραπέτευσε, συνελήφθη οκτώ χρόνια αργότερα και θανατώθηκε με διαταγή του Ντόρια. Η χήρα του Φιέσκο Ελεονώρα παντρεύτηκε το 1548 τον στρατηγό Τσιαπίνο Βιτέλι και πέθανε το 1594.[11]
Στη λογοτεχνία
ΕπεξεργασίαΗ συνωμοσία του Φιέσκο έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών ποιημάτων και θεατρικών έργων. Η αφήγηση του Αουγκουστίνο Μασκάρντι Συνωμοσία του κόμη Τζοβάνι Λουίτζι των Φιέσκι ενέπνευσε ένα πρώιμο έργο του Καρδινάλιου του Ρετς, Η συνωμοσία του κόμη Τζαν Λουίτζι Φιέσκι (1665), και το πιο γνωστό Η συνωμοσία του Φιέσκο στη Γένοβα (1783) του Φρίντριχ Σίλερ, [7]μια σκηνική διασκευή του οποίου δημιουργήθηκε από τον Αλέξανδρο Δουμά πατέρα στο έργο Φιέσκο ντε Λαβάνια (1828) και το 1964 μια τηλεοπτική διασκευή.[12]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13179915w. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w6d31nwg. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 Faceted Application of Subject Terminology. 163697. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Gian-Luigi-Fieschi-Il-Giovanne. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ CONOR.SI. 161743715.
- ↑ . «comunemontoggioge.it/la-congiura-dei-fieschi/».
- ↑ 7,0 7,1 . «getabstract.com/de/die-verschwoerung-des-fiesko-zu-genua».
- ↑ . «en.wikisource.org/wiki/1911_Encyclopedia_Britannica/Fiesco,_Giovanni_Luigi».
- ↑ . «britannica.com/biography/Gian-Luigi-Fieschi-the-Younger».
- ↑ . «thrillerstoriciedintorni.it//mese-storico-la-congiura-dei-fieschi-nel-1547/».
- ↑ . «oadi.it/wp-content/An enigmatic portraitof Leonora Cybo.pdf» (PDF).
- ↑ . «imdb.com/Die Verschwörung des Fiesco zu Genua/TV Movie/1964».