Στάση του Βαρδάνη του Τούρκου
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η Στάση του Βαρδάνη του Τούρκου ήταν μία εξέγερση στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία που έγινε το 803 από τον στρατηγό Βαρδάνη επονομαζόμενο Τούρκο κατά του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α΄.
Η περίοδος που έγινε η στάση ήταν ιδιαίτερα ταραγμένη για το Βυζάντιο, βρισκόταν σε εξέλιξη ήδη ο εμφύλιος σχετικά με την Εικονολατρία. Ο Βαρδάνης ήταν εικονολάτρης και αντίθετος προς την άνοδο του Νικηφόρου στον θρόνο. Στις 19 Ιουλίου 803 , πιθανότατα στο Αμόριο, ο Βαρδάνης επαναστάτησε έχοντας μαζί του μεγάλο τμήμα του στρατού, ήταν ήδη στρατηγός της Ανατολής, και αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας. Έπειτα ξεκίνησε με τον στρατό του μέσω Δορύλαιου και Χρυσούπολης προς την Κωνσταντινούπολη.
Φτάνοντας στη Χρυσούπολη δεν συνάντησε την υποδοχή που περίμενε από τα στρατεύματα που βρίσκονταν εκεί, εν τω μεταξύ κατέφθασε με στρατό και ο Νικηφόρος Α΄. Κάποιοι άρχοντες που τον υποστήριζαν άλλαξαν στρατόπεδο. Οι δύο αντιμαχόμενοι τότε άρχισαν τις διαπραγματεύσεις και ο Βαρδάνης εγκατέλειψε τον στρατό του και την επανάσταση η οποία κράτησε μόλις δύο μήνες. Στις 8 Σεπτεμβρίου κατέφυγε σε μοναστήρι στην Κίο της Βιθυνίας, ο Νικηφόρος έπειτα του αφαίρεσε όλα τα αξιώματα και έγινε μοναχός με το όνομα Σάββας. Τον Δεκέμβριο του ίδιους έτους τυφλώθηκε πιθανότατα με εντολή του αυτοκράτορα.
Ο Βαρδάνης μετά την αποτυχία της εξέγερσης κατέφυγε στη νήσο Πρώτη που διατηρούσε κτήματα ή κατά άλλους σε μοναστήρι που είχε χτίσει ο ίδιος.
Πηγές
Επεξεργασία- Ελεωνόρας Κουντουρά Γαλάκη, η επανάσταση του Βαρδάνη του Τούρκου, Βυζαντινά Σύμμεικτα, 1983, σελ. 203-215