Σκύλλα

Σκύλλα
Γονείς	Τυφών και Έχιδνα ή Φόρκυς και Κητώ
Αδέλφια	Όρθρος, Κέρβερος, Λερναία Ύδρα και Χίμαιρα Κατά τον Ακουσίλαο τον Αργείο: ο αετός που έτρωγε το συκώτι του Προμηθέα; Κατά τον Φερεκύδη τον Αθηναίο: ο Λάδων; Κατά τον Λάσο τον Ερμιονέα: Σφίγγα; Κατά τον Απολλόδωρο: ο Λέων της Νεμέας και η αγριόχοιρος Φαία; Κατά τον Υγίνο: Γοργών (που κατά τον Υγίνο ήταν μητέρα των τριών γοργόνων) και ο δράκος της Κολχίδας (ήταν ο δράκος που φύλαγε το Χρυσόμαλλο Δέρας); Σύμφωνα με μια πηγή, ήταν και οι Άρπυιες;
	Σχετικά πολυμέσα
	wikidata (π)

Η Σκύλλα είναι θηλυκό τέρας της ελληνικής μυθολογίας. Θεωρείται θυγατέρα του θεού Ποσειδώνα και της Γαίας.

Σύμφωνα με τη μυθολογία

Κατοικούσε στην ευρωπαϊκή ακτή του πορθμού του Βοσπόρου (στην ασιατική ακτή κατοικούσε ένα άλλο τέρας, η Χάρυβδη). Είχε έξι λαιμούς και άρπαζε ισάριθμους ναυτικούς από τα διερχόμενα πλοία. Αργότερα, οι μυθογράφοι μετέφεραν την κατοικία των δύο τεράτων στον πορθμό της Μεσσήνης, μεταξύ Ιταλίας και Σικελίας.

Τόσο η Χάρυβδη όσο και η Σκύλλα εμπλέκονται στους μύθους τόσο του Οδυσσέα όσο και των Αργοναυτών, οι οποίοι πέρασαν από τα στενά αυτά με μικρές απώλειες, γιατί η θεά Ήρα παρακάλεσε τον θεό Ποσειδώνα να την κοιμίσει, τόσο την ίδια όσο και την Χάρυβδη. Είχε έξι κεφάλια που έμοιαζαν με σκύλου, εξ ου και το όνομά της.^[1]

Η Σκύλλα και η Χάρυβδη ήταν δυο φοβερά τέρατα της θάλασσας. Οι ναυτικοί που κινδύνευαν στα ταξίδια τους από τα απειλητικά κύματα και τις θύελλες, έπλαθαν με τη φαντασία τους μυθικές μορφές, που λυσσομανούσαν και προσπαθούσαν αγριεμένες να τους καταστρέψουν. Έτσι γεννήθηκαν τα δυο τρομακτικά αυτά τέρατα. Οι τότε θαλασσινοί έβαζαν με το νου τους πως δεν επρόκειτο απλώς για δυνατό άνεμο και για θεόρατα κύματα. Πίστευαν ότι κάτι περισσότερο κρύβεται πίσω απ' όλα αυτά, κάποιο πλάσμα κακό στην ψυχή και τρομερό στην όψη, που γύρευε το χαμό τους· αυτό προκαλούσε όλη τη φοβερή αναταραχή και η κακοκαιρία δεν ήταν τυχαία.

Έλεγαν πως η Σκύλλα και η Χάρυβδη βρίσκονταν η μια απέναντι από την άλλη, σε ένα στενό θαλάσσιο πέρασμα που, σύμφωνα με τον Όμηρο, ονομαζόταν Πλαγκτές Πέτρες. Το πέρασμα αυτό ήταν εντελώς αδύνατο να το διασχίσει κανείς, λόγω της φοβερής κατάστασης που επικρατούσε εκεί από την παρουσία των δυο τεράτων - ούτε πουλί πετούμενο δεν γλίτωνε, αν τολμούσε να το περάσει. Εκεί υπήρχαν πολλά απότομα βράχια, πολύ ψηλά και το κύμα έσκαγε πάνω τους με φοβερό θόρυβο. Το στενό αυτό το τοποθετούσαν σε διάφορα σημεία. Άλλοι έλεγαν πως ήταν ο Βόσπορος, άλλοι στο ακρωτήριο Ταίναρο και άλλοι κοντά στα Κανάρια νησιά, εκτός Μεσογείου, δηλαδή. Οι πιο πολλοί πίστευαν πως η Σκύλλα και η Χάρυβδη κατοικούσαν στο στενό της Μεσσήνης, ανάμεσα στην Ιταλία και τη Σικελία. Τα δυο τέρατα ήταν εγκαταστημένα σε δυο σκοπέλους. Ο ένας ήταν τόσο ψηλός, που η κορυφή του χανόταν στον ουρανό και ήταν πάντα σκεπασμένη με πυκνά μαύρα σύννεφα.^[2]

Η Σκύλλα ήταν κρυμμένη κάπου μέχρι τη μέση της μέσα στο βάραθρο της σπηλιάς. Είχε δώδεκα παραμορφωμένα ποδάρια, που υψώνονταν στον αέρα και έξι πάρα πολύ μακρείς λαιμούς. Τα έξι κεφάλια της ήταν φριχτά, με τρία σαγόνια το καθένα· δηλαδή το κάθε στόμα της είχε τρεις σειρές δόντια, που στάζανε δηλητήριο. Από τη σπηλιά πρόβαλλαν τα κεφάλια της, που βουτούσαν ολόγυρα στο βράχο και μέσα στο νερό: άρπαζαν τα μεγάλα κήτη της θάλασσας, δελφίνια, σκυλόψαρα, φώκιες και τα καταβρόχθιζαν με μανία. Έτρωγαν όμως και ανθρώπους, αν κάποιο καράβι τολμούσε να διασχίσει το στενό. Η Σκύλλα άρπαζε τόσους κωπηλάτες, όσα ήταν και τα φοβερά της στόματα. Γονείς της Σκύλλας ήταν, σύμφωνα με μια παράδοση, ο Φόρκυς και η Κητώ, η οποία είχε γονείς της τον Πόντο και τη Γαία. Παιδιά τους ήταν επίσης και άλλα θαλάσσια τέρατα, όπως η Έχιδνα, οι Σειρήνες και η Θόωσσα, που συμβόλιζε τη μανιασμένη θάλασσα.^[3]

Άλλες περιγραφές

Άλλοι, πάλι, έλεγαν πως γονείς της Σκύλλας ήταν ο Φόρβας και η θεά Εκάτη ή ο Φόρκυς και η Εκάτη. Η Εκάτη ήταν κόρη του θεού Δία, συνδεόταν όμως πιο πολύ με τους ανθρώπους, παρά με τους θεούς. Το βασίλειό της ήταν η θάλασσα και όταν δεν τριγυρνούσε, έμενε στη σπηλιά της, όπως ακριβώς η κόρη της, η Σκύλλα. Την Εκάτη την ονόμαζαν αλλιώς και Λάμια και ήταν μια όμορφη βασίλισσα στη Λιβύη, ευνοούμενη του Δία. Η θεά Ήρα, για να την εκδικηθεί, τη μεταμόρφωσε σε απαίσιο τέρας, και εκείνη γέννησε αργότερα τη Σκύλλα. Τέλος μια άλλη παράδοση θεωρεί γονείς της τον Τυφώνα και την Έχιδνα.^[4]

Η Χάρυβδη κατοικούσε στην απέναντι μεριά, όπου υπήρχε ένας δεύτερος σκόπελος, αλλά με μικρότερο ύψος. Πάνω του είχε φυτρώσει μια αγριοσυκιά και κάτω από το φύλλωμά της καθόταν το τέρας, που από το στόμα του ξερνούσε μαύρο νερό. Η Χάρυβδη μπορούσε να μετατρέπει το στενό πέρασμα σε μια τεράστια ρουφήχτρα· τρεις φορές τη μέρα ρουφούσε το νερό και τρεις φορές το ξανάβγαζε με φοβερή ταχύτητα. Έτσι, αν τύχαινε και βρισκόταν κανείς κοντά τις στιγμές που το ρουφούσε, δεν είχε ελπίδες να γλιτώσει. Ούτε καν ο ίδιος ο θεός Ποσειδώνας δεν μπορούσε να επέμβει και να βοηθήσει τους προστατευόμενους του.^[5]

Ο μύθος της Σκύλλας και της Χάρυβδης δημιουργήθηκε από τη φαντασία και τις διηγήσεις των ναυτικών, που πίστευαν ότι τα φοβερά καιρικά φαινόμενα οφείλονταν στην ύπαρξη δυο φρικτών τεράτων. Με τον καιρό προέκυψαν και διάφορες ιστορίες σχετικά με την αρχική καταγωγή και τη μετέπειτα μεταμόρφωσή τους. Οι άνθρωποι, δηλαδή, όσο περνούσαν τα χρόνια προσπαθούσαν να εξηγήσουν πώς γεννήθηκαν - φαντάζονταν πως στην αρχή ήταν πλάσματα της στεριάς και κατά τη διάρκεια της ζωής τους για κάποιο λόγο, μεταμορφώθηκαν.^[6]

Σύμφωνα με τον Πλάτωνα

^[7]
[588c] Ποίαν τινά; ἦ δ᾽ ὅς. Τῶν τοιούτων τινά, ἦν δ᾽ ἐγώ, οἷαι μυθολογοῦνται παλαιαὶ γενέσθαι φύσεις, ἥ τε Χιμαίρας καὶ ἡ Σκύλλης καὶ Κερβέρου, καὶ ἄλλαι τινὲς συχναὶ λέγονται συμπεφυκυῖαι ἰδέαι πολλαὶ εἰς ἓν γενέσθαι. Λέγονται γάρ, ἔφη.

Πλάττε τοίνυν μίαν μὲν ἰδέαν θηρίου ποικίλου καὶ πολυκεφάλου, ἡμέρων δὲ θηρίων ἔχοντος κεφαλὰς κύκλῳ καὶ ἀγρίων, καὶ δυνατοῦ μεταβάλλειν καὶ φύειν ἐξ αὑτοῦ πάντα ταῦτα.

[588c] Τί είδους εικόνα;
Μιαν εικόνα κατά το είδος της Χίμαιρας και της Σκύλλας και του Κέρβερου και των άλλων μυθολογούμενων τεράτων που τα παρασταίνουν ν᾽ αποτελούνται από πολλές μορφές ενωμένες. Έτσι μυθολογούνται.

Φτιάξε λοιπόν εν πρώτοις ένα είδος θηρίου πολύμορφου και πολυκέφαλου, που γύρω του να έχει κεφάλια, άλλα ήμερων ζώων και άλλα άγριων, που να μπορεί να τα παράγει μόνο του και να τα μεταβάλλει κατά τη θέλησή του.

Δείτε επίσης

Ο αστεροειδής 155 Σκύλλα (155 Scylla), που ανακαλύφθηκε το 1875, πήρε το όνομά του από το μυθικό αυτό πλάσμα.

Παραπομπές

↑ «Μ- Σειρήνες, Σκύλλα και Χάρυβδη - Οδύσσεια». sites.google.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.
↑ «Scylla and Charybdis Embodied Male Fears in Greek Mythology». GreekReporter.com (στα Αγγλικά). 31 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.
↑ «ΣΚΥΛΛΑ ΚΑΙ ΧΑΡΥΒΔΗ (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ, Γενική Εποπτεία: Ι. Θ. ΚΑΚΡΙΔΗΣ)». Lectures Bureau. 17 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.
↑ Krithika, R. (2020-11-02). «Double trouble» (στα en-IN). The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/children/the-story-of-scylla-and-charybdis-two-monsters-from-greek-mythology/article33001020.ece. Ανακτήθηκε στις 2022-01-07.
↑ scientifique., Μαρων́ιτης, Δημ́ητρης Ν. (1929- ...)., Traduction Éditeur (1993). Οδ́υσσεια. Στιγμ́η. 758773755.
↑ author., Evslin, Bernard,. The adventures of Ulysses. ISBN 978-1-5040-3561-3. 954285177.
↑ ΠΛΑΤΩΝ/ Πολιτεία/ Θ, 588c

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:
σκύλλα

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Σκύλλα

Αυτό το λήμμα σχετικά με τη μυθολογία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το.

[1] «Μ- Σειρήνες, Σκύλλα και Χάρυβδη - Οδύσσεια». sites.google.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.

[2] «Scylla and Charybdis Embodied Male Fears in Greek Mythology». GreekReporter.com (στα Αγγλικά). 31 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.

[3] «ΣΚΥΛΛΑ ΚΑΙ ΧΑΡΥΒΔΗ (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ, Γενική Εποπτεία: Ι. Θ. ΚΑΚΡΙΔΗΣ)». Lectures Bureau. 17 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 7 Ιανουαρίου 2022.

[4] Krithika, R. (2020-11-02). «Double trouble» (στα en-IN). The Hindu. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/children/the-story-of-scylla-and-charybdis-two-monsters-from-greek-mythology/article33001020.ece. Ανακτήθηκε στις 2022-01-07.

[5] scientifique., Μαρων́ιτης, Δημ́ητρης Ν. (1929- ...)., Traduction Éditeur (1993). Οδ́υσσεια. Στιγμ́η. 758773755.

[6] uthor., Evslin, Bernard,. The adventures of Ulysses. ISBN 978-1-5040-3561-3. 954285177.

[7] ΠΛΑΤΩΝ/ Πολιτεία/ Θ, 588c

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]