Σιδηροπενία
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η ανεπάρκεια σιδήρου ή σιδηροπενία είναι η πιο κοινή μορφή διατροφικού ελλείμματος. Στο ανθρώπινο σώμα, ο σίδηρος βρίσκεται σε όλα τα κύτταρα εκτελώντας διάφορες ζωτικές λειτουργίες- μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς από τους πνεύμονες με τη μορφή αιμοσφαιρίνης, χρησιμεύει σαν μεταφορικό μέσο για τα ηλεκτρόνια μέσα στα κύτταρα με τη μορφή κυτοχρωμάτων και σαν αναπόσπαστο κομμάτι ενζυμικών αντιδράσεων σε διάφορους ιστούς. Η ανεπάρκεια σιδήρου μπορεί να εμποδίσει αυτές τις ζωτικές λειτουργίες και να οδηγήσει σε εκδήλωση νόσων και θνησιμότητα.
| Σιδηροπενία | |
|---|---|
| Ειδικότητα | ενδοκρινολογία |
| Ταξινόμηση | |
| ICD-10 | E61.1 |
| ICD-9 | 280.9 |
| DiseasesDB | 6947 |
| MedlinePlus | 000584 |
| eMedicine | med/1188 |
Η άμεση συνέπεια της σιδηροπενίας είναι η σιδηροπενική αναιμία. Οι ομάδες πληθυσμού που είναι πιο επιρρεπείς στη νόσο είναι τα παιδιά και οι γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση.
Ο συνολικός σίδηρος στο σώμα είναι περίπου 3.8 γραμμάρια στους άνδρες και 2.3 γραμμάρια στις γυναίκες. Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί που ελέγχουν τον μεταβολισμό του σιδήρου και προφυλάσσουν από την σιδηροπενία. Ο κύριος ρυθμιστικός μηχανισμός βρίσκεται στον γαστρεντερικό σωλήνα. Όταν η απώλεια του σιδήρου δεν αντισταθμίζεται επαρκώς από τον σίδηρο που λαμβάνουμε τότε μετά από λίγο καιρό, που εξαρτάται από τα αποθέματα σιδήρου του οργανισμού, έχουμε την ανάπτυξη της ανεπάρκειας.
Αίτια
Επεξεργασία- χρόνια αιμορραγία (η αιμοσφαιρίνη περιέχει σίδηρο)
- υπερβολική έμμηνος ρύση
- μη εμμηνορροϊκή αιμορραγία
- αιμορραγία από τον γαστρεντερικό σωλήνα (έλκη, αιμορροΐδες)
- πολύ σπάνια αιμορραγία του λάρυγγα ή της αναπνευστικής οδού
- ανεπαρκής λήψη σιδήρου (δίαιτες χαμηλές σε σίδηρο)
- ουσίες (σε δίαιτες ή φάρμακα) που εμποδίζουν την απορρόφηση του σιδήρου
- σύνδρομα ανεπαρκούς απορρόφησης του γαστρεντερικού σωλήνα
Παρ' όλο που έχουν μελετηθεί γενετικές ανωμαλίες οι οποίες προκαλούν σιδηροπενία σε τρωκτικά, δεν υπάρχουν γνωστές γενετικές διαταραχές του ανθρώπινου μεταβολισμού του σιδήρου οι οποίες να οδηγούν σε σιδηροπενία.
Συμπτώματα
ΕπεξεργασίαΤα συμπτώματα της σιδηροπενίας μπορεί να εμφανιστούν πριν εξελιχθεί σε σιδηροπενική αναιμία.
Τα συμπτώματά της δεν είναι παθογνωμονικά για την σιδηροπενία (δεν εμφανίζονται δηλαδή αποκλειστικά σε αυτή). Ο σίδηρος είναι απαραίτητος για την ομαλή λειτουργία πολλών ενζύμων, οπότε μπορεί να προκύψει μια μεγάλη γκάμα συμπτωμάτων, είτε σαν δευτερεύουσες επιπτώσεις της αναιμίας είτε σαν κύρια συμπτώματα της ανεπάρκειας. Τα συμπτώματα της σιδηροπενίας περιλαμβάνουν:
- Κόπωση
- Ωχρότητα
- Οξυθυμία
- Αδυναμία
- Αλλοτριοφαγία
- Εύθραυστα/αδύναμα νύχια
Συνέπειες
ΕπεξεργασίαΗ συνεχόμενη σιδηροπενία μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία και επιδείνωση του αισθήματος κοπώσεως. Επίσης μπορεί να εμφανιστεί θρομβοκύτωση ή και αυξημένος αριθμός αιμοπεταλίων. Η έλλειψη σιδήρου είναι η αιτία που μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να δωρίσουν αίμα.
Θεραπεία
ΕπεξεργασίαΠριν εφαρμοστεί οποιαδήποτε θεραπεία πρέπει να υπάρχει ασφαλής διάγνωση της αιτίας που προκαλεί την σιδηροπενία. Όταν η σιδηροπενία διαγνωστεί τότε μπορεί να αντιμετωπιστεί με χορήγηση σκευασμάτων σιδήρου π.χ. δισθενή άλατα σιδήρου όπως ο θειικός σίδηρος.