Σαρακηνοί Πέλλας
Συντεταγμένες: 40°54′57″N 21°57′9″E / 40.91583°N 21.95250°E
Οι Σαρακηνοί είναι ορεινό χωριό της Κεντρικής Μακεδονίας στην Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας[1]
| Σαρακηνοί | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κεντρικής Μακεδονίας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Πέλλας |
| Δήμος | Αλμωπίας |
| Δημοτική Ενότητα | Αριδαίας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονία |
| Νομός | Πέλλας |
| Υψόμετρο | 570 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 320 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 584 00 |
| Τηλ. κωδικός | 23840 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Γεωγραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΟι Σαρακηνοί παλαιότερα ονομάζονταν Σαρακίνοβο[2] και ακόμα παλαιότερα Σαρακίνα. Βρίσκεται προς τα σύνορα της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία, στις πλαγιές της οροσειράς Βόρα (το νότιο μέρος είναι το Καϊμακτσαλάν) σε απόσταση 26 χλμ. από το χιονοδρομικό κέντρο. Οι Σαρακηνοί χτισμένοι σε υψόμετρο 570 μέτρων, σύμφωνα με την απογραφή 2011 αριθμούν 351 κατοίκους[3] που ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία, παράγοντας κεράσια, μήλα, δαμάσκηνα, ροδάκινα κ.α. Δίπλα στο χωριό υπάρχει και ο οικισμός Κάτω Κορυφή με κατοίκους που ασχολούνται με κεράσια και κτηνοτροφία. Οι Σαρακηνοί γειτονεύουν με τα χωριά Όρμα, Μεγαπλάτανος και Πολυκάρπι. Από το χωριό προέρχεται και ο χορός Σαρακίνα
Ιστορικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΟι Σαρακηνιώτες (ή Σαρακινιώτες) συμμετείχαν ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 προσφέροντας πολλούς αγωνιστές στον αγώνα, με σημαντικότερο τον οπλαρχηγό Αγγελή Γάτσο.[4] Η καταστολή όμως της επανάστασης στη Μακεδονία οδήγησε στην παρακμή του χωριού. Μερικές δεκαετίες αργότερα και ενώ η βουλγαρική αφύπνιση είχε ολοκληρωθεί, η βουλγαρική οργάνωση ΕΜΕΟ είχε εδραιωθεί στο χωριό και ο ελληνισμός του Σαρακίνοβου βρέθηκε σε δεινή θέση. Παρ' όλ' αυτά, κατά τη Μακεδονική Επανάσταση του 1896, οι κάτοικοι του Σαρακίνοβου, άρπαξαν την ευκαιρία να ξαναδηλώσουν την ελληνική τους συνείδηση και συμμετείχαν αθρόα στο σώμα των Μακεδόνων Ιωάννη Γεωργαντά και Βασίλειου Οικονόμου, υπαρχηγών του Αθανάσιου Μπρούφα, που εξέγειρε ολόκληρη την περιοχή της Αλμωπίας και προκάλεσε πολλές απώλειες στα οθωμανικά στρατεύματα. Όταν, στις 25 και 26 Ιουλίου του 1896, το σώμα των Ι. Γεωργαντά και Β. Οικονόμου ηττήθηκε μετά από σφοδρή μάχη με οθωμανικό στράτευμα στο Βλάδοβο (Άγρα), οι οθωμανικές αρχές εισέβαλαν στους Σαρακηνούς, έκαψαν πολλές οικίες, βασάνισαν τους κατοίκους, βίασαν τις γυναίκες και κρέμασαν τον Έλληνα ιερέα και τον δάσκαλο του χωριού[5]. Μετά την καταστολή και αυτής της επανάστασης, οι Βούλγαροι κομιτατζήδες κυριάρχησαν στους Σαρακηνούς, και μόνο μετά την κορύφωση του Μακεδονικού Αγώνα, οι Έλληνες Σαρακηνιώτες μπόρεσαν να οργανωθούν εκ νέου και να αγωνιστούν για την ελληνική υπόθεση, όπως ο οπλαρχηγός Αλέξανδρος Γιοβάνος.[6] Μετά την απελευθέρωση το 1912 και τη Συνθήκη του Νεϊγύ το 1919, που προέβλεπε οικειοθελή ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, 65 εξαρχικές οικογένειες προσέφυγαν στη Βουλγαρία[7].
Γνωστοί Σαρακηνιώτες
Επεξεργασία- Αγγελής Γάτσος, οπλαρχηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
- Πέτρος Γάτσος, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821
- Δημήτριος Γάτσος, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, αντιστράτηγος του Ελληνικού Στρατού
- Δημήτριος Νίκου, αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, συμπολεμιστής και συγγενής του Αγγελή Γάτσου.
- Αλέξανδρος Γιοβάνος, Μακεδονομάχος οπλαρχηγός
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 240, τομ. 30.
- ↑ «Πανδέκτης: Sarakinovo -- Sarakinoi». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10519 (σελ. 45 του pdf)
- ↑ Ιωάννης Κ. Χολέβας, Οι Έλληνες σλαβόφωνοι της Μακεδονίας, εκδόσεις Πελασγός, Αθήνα 1999, σ. 261 - 262.
- ↑ Κωνσταντίνος Αποστόλου Βακαλόπουλος, Εθνοτική Διαπάλη στη Μακεδονία (1894 – 1904), Η Μακεδονία στις παραμονές του Μακεδονικού Αγώνα, Ηρόδοτος, Θεσσαλονίκη, 1999, σσ. 108, 112
- ↑ Κωνσταντίνος Αποστόλου Βακαλόπουλος, Ο ένοπλος αγώνας στη Μακεδονία 1904-1908, εκδόσεις Ηρόδοτος, Θεσσαλονίκη, 1999, σελ. 110
- ↑ «Δημήτριος Λιθοξόου, Οικισμοί και πληθυσμός της περιοχής Αλμωπίας (Μογλενών)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 2015.