Βικιπαίδεια

Πύλη της Δαμασκού (Ιερουσαλήμ)

Η Πύλη της Δαμασκού (αραβικά: باب العامود‎‎, εβραϊκά: שער שכם‎‎, Sha'ar Sh'khem) είναι η βόρεια από τις κύριες Πύλες της Παλαιάς Πόλης της Ιερουσαλήμ.[1] Βρίσκεται στο βόρειο τείχος και συνδέει την πόλη σε μία εθνική οδό, που οδηγεί έξω για τη Ναμπλούς, η οποία στην εβραϊκή Βίβλο ονομαζόταν Συχέμ (Shechem/Sichem), και από εκεί, σε άλλες εποχές, στην πρωτεύουσα της Συρίας, τη Δαμασκό. Ως εκ τούτου, το σύγχρονο όνομά της είναι Πύλη της Δαμασκού και το σύγχρονο Εβραϊκό της όνομα, Sha'ar Shkhem (Εβρ. שער שכם‎, που σημαίνει Πύλη Συχέμ ή Πύλη Ναμπλούς.[1][2] Από τα ιστορικά αραβικά της ονόματα, Μπαμπ αλ-Νασρ ( باب النصر ) σημαίνει "Πύλη της Νίκης" και Μπαμπ αλ-Αμούντ ( باب العامود ) σημαίνει "Πύλη της Στήλης".[1] Το τελευταίο όνομα, σε συνεχή χρήση τουλάχιστον από τον 10ο αι., διατηρεί τη μνήμη μίας ρωμαϊκής στήλης, που δεσπόζει επάνω από την πλατεία, πίσω από την Πύλη και χρονολογείται στον 2ο αι. μ.Χ.[1][3]

Πύλη της Δαμασκού (Ιερουσαλήμ)
Χάρτης
Είδοςπύλη της πόλης, αρχιτεκτονική κατασκευή και αξιοθέατο
Αρχιτεκτονικήισλαμική αρχιτεκτονική
Γεωγραφικές συντεταγμένες31°46′54″N 35°13′50″E
Διοικητική υπαγωγήΙερουσαλήμ
ΤοποθεσίαΠαλαιά Πόλη Ιεροσολύμων
ΧώραΚράτος της Παλαιστίνης
Έναρξη κατασκευής1537
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Ιστορία

Επεξεργασία

Στη σημερινή της μορφή, η πύλη κτίστηκε το 1537 επί της κυριαρχίας του Σουλεϊμάν Α΄ τον μεγαλοπρεπή.[1]

Κάτω από τη σημερινή πύλη διακρίνονται τα ερείπια μίας παλαιότερης πύλης, που χρονολογείται από την εποχή του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Αδριανού, ο οποίος επισκέφτηκε την περιοχή το 130–131 μ.Χ.[4] Στο τετράγωνο πίσω από αυτή την πύλη βρισκόταν μία ρωμαϊκή στήλη νίκης, στην κορυφή της οποίας βρισκόταν ένα άγαλμα του Αδριανού, όπως απεικονίζεται στον χάρτη της Μαντάμπα του 6ου αι..[1] Αυτή η ιστορική λεπτομέρεια διατηρείται στο αραβικό όνομα της σημερινής πύλης, Bab el-Amud, που σημαίνει "Πύλη της Στήλης".[1] Στο υπέρθυρο της πύλης του 2ου αι., η οποία έγινε ορατή από τους αρχαιολόγους κάτω από τη σημερινή οθωμανική πύλη, αναγράφεται το ρωμαϊκό όνομα της πόλης μετά το 130 μ.Χ.: Aelia Capitolina.[1]

Μέχρι τις τελευταίες ανασκαφές (1979-1984)[4] ορισμένοι ερευνητές πίστευαν, ότι προηγήθηκε της πύλης του Αδριανού, η πύλη που είχε ανεγερθεί από τον Ηρώδη Αγρίππα Α' (41–44 μ.Χ.) ως μέρος του λεγόμενου Τρίτου Τείχους.[5] Ωστόσο πρόσφατη έρευνα φαίνεται να αποδεικνύει, ότι η πύλη δεν προϋπήρχε της ρωμαϊκής ανοικοδόμησης της πόλης ως Aιλίας Καπιτωλίνας, κατά το πρώτο μισό του 2ου αι.[4]

Η ρωμαϊκή πύλη του Αδριανού κτίστηκε ως ανεξάρτητη, θριαμβευτική πύλη και μόνο κάποια στιγμή προς τα τέλη του 3ου ή τις αρχές του 4ου αι. κτίστηκαν προστατευτικά τείχη γύρω από την Ιερουσαλήμ, που συνδέοντο με την υπάρχουσα πύλη.

Η ρωμαϊκή πύλη παρέμεινε σε χρήση κατά την Πρώιμη Μουσουλμανική και Σταυροφορική περίοδο, αλλά οι Σταυροφόροι προσέθεσαν αρκετές αποθήκες έξω από την πύλη, έτσι ώστε η πρόσβαση στην πόλη να ήταν δυνατή μόνο περνώντας από τους χώρους των αποθηκών.[5] Διάφορες φάσεις κατασκευαστικών εργασιών στην πύλη πραγματοποιήθηκαν κατά τις αρχές του 12ου αι. (πρώτο Βασίλειο των Σταυροφόρων της Ιερουσαλήμ, 1099–1187), την πρώιμη περίοδο των Αγιουβιδών (1187-1192) και το δεύτερο βασίλειο των Σταυροφόρων του 13ου αι. στην Ιερουσαλήμ.[2]

Η Πύλη της Δαμασκού είναι η μόνη πύλη της Ιερουσαλήμ, που έχει διατηρήσει το όνομά της, Μπαμπ αλ-Αμούντ, τουλάχιστον από τον 10ο αι.[3] Οι Σταυροφόροι την ονόμαζαν Πύλη του Αγίου Στεφάνου (στα λατινικά Porta Sancti Stephani), τονίζοντας την εγγύτητά της με τον τόπο του μαρτυρίου του Αγίου Στεφάνου, τόπο που σημαδεύτηκε από την εποχή της Αυτοκράτειρας Ευδοκίας (συζύγου του Θεοδοσίου Β΄) από μία εκκλησία και ένα μοναστήρι.[2][6]  Μία αφήγηση του 1523 για μία επίσκεψη στην Ιερουσαλήμ από έναν Εβραίο ταξιδιώτη από το Leghorn (Λιβόρνο) χρησιμοποιείται το όνομα Bâb el 'Amud και σημειώνεται η εγγύτητά της με το Σπήλαιο του Σεδεκία.[7]

 
Η Πύλη της Ναμπλούς (Δαμασκού) 1920.
VIDEO Πύλης Δαμασκού.

Περιγραφή

Επεξεργασία

Η Πύλη της Δαμασκού πλαισιώνεται από δύο πύργους, που ο καθένας φέρει εξώστη. Βρίσκεται στην άκρη του αραβικού παζαριού και της αγοράς στη μουσουλμανική συνοικία. Σε αντίθεση με την Πύλη της Γιάφφα, όπου οι σκάλες ανεβαίνουν προς την πύλη, στην Πύλη της Δαμασκού, οι σκάλες κατεβαίνουν προς την πύλη. Μέχρι το 1967, ένας πυργίσκος με πολεμίστρες (crenellation) φαινόταν επάνω από την πύλη, αλλά υπέστη ζημιά στις μάχες που έλαβαν χώρα μέσα και γύρω από την Παλαιά Πόλη κατά τη διάρκεια του Πολέμου των Έξι Ημερών. Τον Αύγουστο του 2011 το Ισραήλ αποκατέστησε τον πυργίσκο, συμπεριλαμβανομένου του ανοίγματος για τα βέλη, με τη βοήθεια εικόνων από τις αρχές του 20ού αι., όταν η Βρετανική Αυτοκρατορία έλεγχε την Ιερουσαλήμ. Ένδεκα άγκυρες στερεώνουν τον ανακαινισμένο πυργίσκο στον τοίχο και τέσσερις λίθινες πλάκες συνδυάζονται, για να σχηματίσουν την κορυφή του.[8]

Ακριβώς κάτω από την ορατή πύλη υπάρχει μία παλαιότερη πύλη, που πιστεύεται ότι κτίστηκε στις αρχές του 1ου ή 2ου αιώνα μ.Χ.[9][10] Τέτοια ευρήματα συμβαδίζουν με μία αφήγηση στο Μιντράς Ραμπά (Midrash Rabba, Eikha Rabba 1:32) που αναφέρει ότι ο ραββίνος Γιοχάναν μπεν Ζακάι (Rabban Yohanan ben Zakkai), κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής πολιορκίας της Ιερουσαλήμ, ζήτησε από τον Βεσπασιανό τις δυτικότερες πύλες της πόλης (εβραϊκά: פילי מערבאה‎‎), που οδηγούσαν στη Λύδδα (Lod). Όταν τελικά η πόλη καταλήφθηκε, οι Άραβες βοηθοί που είχαν πολεμήσει μαζί με τους Ρωμαίους υπό τον στρατηγό τους Φαντζάρ, γλίτωσαν επίσης το τείχος από την καταστροφή. Ο χρονικογράφος που αναφέρει την ιστορική καταγραφή προσθέτει: «Και ορίστηκε στον ουρανό να μην καταστραφεί ποτέ, επειδή η Θεία Παρουσία κατοικεί στη Δύση».

 
Πύλη παλαιάς ρωμαϊκής εποχής

Αρχαιολογία

Επεξεργασία

Το 2013 πραγματοποιήθηκε αρχαιολογική έρευνα-ανασκαφή στην Πύλη της Δαμασκού από τον Zubair Adawi για λογαριασμό της Εφορείας Αρχαιοτήτων του Ισραήλ (IAA).[11] Οι ανασκαφές αποκάλυψαν, ότι η κατασκευή εντός της Πύλης της Δαμασκού συνεχίστηκε υπό τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Ιουστινιανό Α'.[12][13]

Πολιτισμός και λογοτεχνία

Επεξεργασία

Η Πύλη της Δαμασκού είναι μία πολιτιστική βαρύτητα σε μεγάλο μέρος της παλαιστινιακής λογοτεχνίας και κουλτούρας. Έχει παραδοσιακή και συναισθηματική αξία για πολλούς Παλαιστίνιους, η οποία περιλαμβάνει εικόνες γυναικών που πουλάνε προϊόντα εγχώρια (balladi) και καφετέριες στην πλατεία. 

Σύμβολο για τον παλαιστινιακό αγώνα

Επεξεργασία

Ο Nazmi Jubeh, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Birzeit, είπε για την Πύλη της Δαμασκού, «[Είναι] σύμβολο για τον παλαιστινιακό εθνικό αγώνα λόγω της προσβασιμότητάς της στους Παλαιστίνιους και το κύριο σημείο σύνδεσης τόσο για τους πιστούς, όσο και για τις αγορές».[14] Η Πύλη της Δαμασκού ήταν ένας συνεχής τόπος βίαιων συγκρούσεων μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών στρατιωτών και αστυνομίας.[14] Το 2016 έγιναν περισσότερες από 15 επιθέσεις στην πύλη και η Washington Post δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Η αρχαία Πύλη της Δαμασκού της Ιερουσαλήμ βρίσκεται στην καρδιά ενός σύγχρονου κύματος βίας».[15]

Τον Απρίλιο του 2021 η ισραηλινή αστυνομία έκλεισε τη σκάλα έξω από την πύλη, ένα παραδοσιακό σημείο συγκέντρωσης αναψυχής για τους Παλαιστίνιους.[16][17] Το κλείσιμο πυροδότησε βίαιες νυχτερινές συγκρούσεις, και τα οδοφράγματα αφαιρέθηκαν μετά από αρκετές ημέρες.[16][18]

Στις 18 Οκτωβρίου 2021 τουλάχιστον 49 Παλαιστίνιοι τραυματίστηκαν και 10 συνελήφθησαν. Από τις 10 Οκτωβρίου, όταν ο Δήμος της Ιερουσαλήμ ανανέωσε τις ανασκαφές τάφων στο ιστορικό μουσουλμανικό νεκροταφείο Al-Yusufiye [19][20] κοντά στην Παλαιά Πόλη, η αυξανόμενη παλαιστινιακή οργή έχει επιφέρει καθημερινές και νυχτερινές συλλήψεις.[21][22]

 
Το εσωτερικό της Πύλης της Ναμπλούς (Δαμασκού) το 1945.

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 LaMar C. Berrett (1996). Discovering the World of the Bible (3rd έκδοση). Cedar Fort. σελ. 61. ISBN 978-0-910523-52-3. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Adrian J. Boas (2001). Jerusalem in the time of the crusades: society, landscape, and art in the Holy City under Frankish rule (Illustrated, reprint έκδοση). Routledge. σελ. 53. ISBN 978-0-415-23000-1. 
  3. ↑ 3,0 3,1 David Samuel Margoliouth (2010). Cairo, Jerusalem & Damascus: Three Chief Cities of the Egyptian Sultans. Walter S. S. Tyrwhitt, illustrator. Cosimo, Inc. σελ. 329. ISBN 978-1-61640-065-1. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Archaeological Sites in Israel-Jerusalem: The Northern Gate of Aelia Capitolina, on the website of the Israel Ministry of Foreign Affairs, 29 July 1998, retrieved 2 March 2018
  5. ↑ 5,0 5,1 Israel Antiquities Authority, The Damascus Gate Section, accessed January 2016. Quote: "Some researchers believe the gate was first erected at the time of Agrippa I, in the mid first century CE. If so, then the ancient gate structure was incorporated in course of the Third Wall."
  6. ↑ fr:Basilique Saint-Étienne de Jérusalem
  7. ↑ Palestine Exploration Fund (1869). Quarterly statement, Issue 3. The Society. σελ. 376. 
  8. ↑ Mazori, Dalia (16 August 2011). (στα he)Nrg Maariv. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-10-21. https://web.archive.org/web/20121021110616/http://www.nrg.co.il/online/1/ART2/271/325.html?hp=1&cat=402&loc=12. Ανακτήθηκε στις 17 August 2011. «עתה, בתום עבודות שימור נרחבות, שוחזר הכתר והמבקרים יכולים ליהנות מיפי השער במלוא הדרו.» 
  9. ↑ Hillel Geva and Dan Bahat, Architectural and Chronological Aspects of the Ancient Damascus Gate Area, Israel Exploration Journal, Vol. 48, No. 3/4, Jerusalem 1998, pp. 225-226
  10. ↑ Bahat, Dan (1998). «Architectural and Chronological Aspects of the Ancient Damascus Gate Area». Israel Exploration Journal 48 (3/4): 223–235. 
  11. ↑ Israel Antiquities Authority, Excavators and Excavations Permit for Year 2013, Survey Permit # A-6799.
  12. ↑ Mevorach, David (9 Οκτωβρίου 2018). «The Emperor and Abbot Build Jerusalem». The Israel Museum, Jerusalem. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2020. 
  13. ↑ Hillel Geva and Dan Bahat, "Architectural and Chronological Aspects of the Ancient Damascus Gate Area", Israel Exploration Journal, Vol. 48, No. 3/4, Jerusalem 1998, pp. 225-226
  14. ↑ 14,0 14,1 Kuttab, Daoud (19 Φεβρουαρίου 2016). «How Damascus Gate became the symbol of the intifada». Al-Monitor (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Αυγούστου 2020. 
  15. ↑ Booth, William; Eglash, Ruth (2016-02-19). «Jerusalem's ancient Damascus Gate is at the heart of a modern wave of violence» (στα αγγλικά). Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/world/middle_east/jerusalems-ancient-damascus-gate-is-at-the-heart-of-a-modern-wave-of-violence/2016/02/16/a3da07f8-d42a-11e5-a65b-587e721fb231_story.html. Ανακτήθηκε στις 2020-08-31. 
  16. ↑ 16,0 16,1 «'Silence is not an option' in east Jerusalem for Palestinians». France 24. Agence France-Presse. 9 May 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 May 2021. https://web.archive.org/web/20210509131610/https://www.france24.com/en/live-news/20210509-silence-is-not-an-option-in-east-jerusalem-for-palestinians. Ανακτήθηκε στις 10 May 2021. 
  17. ↑ Kingsley, Patrick (15 May 2021). «After Years of Quiet, Israeli-Palestinian Conflict Exploded. Why Now?» (στα αγγλικά). The New York Times. ISSN 0362-4331. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 May 2021. https://web.archive.org/web/20210527214803/https://www.nytimes.com/2021/05/15/world/middleeast/israel-palestinian-gaza-war.html. Ανακτήθηκε στις 25 May 2021. 
  18. ↑ Boxerman, Aaron (19 April 2021). «Hundreds of Palestinians clash with police by Jerusalem's Damascus Gate». The Times of Israel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 April 2021. https://web.archive.org/web/20210422061319/https://www.timesofisrael.com/hundreds-of-palestinians-clash-with-police-by-damascus-gate-3-arrested/. Ανακτήθηκε στις 12 May 2021. 
  19. ↑ «Israel demolishes Muslim graves near Al-Aqsa mosque». www.aa.com.tr. 
  20. ↑ «Palestine: Israel demolishes Muslim graves near Al-Aqsa mosque». The Muslim News. 
  21. ↑ Staff, Al Jazeera. «Violent Israeli raids in occupied East Jerusalem wound dozens». www.aljazeera.com. 
  22. ↑ «Palestinians clash with Israeli police in Jerusalem». The Independent. 19 Οκτωβρίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wiki.x.io/w/index.php?title=Πύλη_της_Δαμασκού_(Ιερουσαλήμ)&oldid=10458577"